Kierunki rozwoju OZE w odniesieniu do zasobów w Wielkopolsce Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego al. Niepodległości 18 61-713 Poznań Kierunki rozwoju OZE w odniesieniu do zasobów w Wielkopolsce Andrzej Bobrowski Dyrektor Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu

Ogólna charakterystyka Energia ze źródeł odnawialnych to energia: z elektrowni wodnych, z elektrowni wiatrowych, z biomasy (stałej, ciekłej i gazowej), ze słońca (ogniwa fotowoltaiczne i kolektory słoneczne), ze źródeł geotermicznych.

Polityka klimatyczna i energetyczna UE 3 x 20% + 10% tj. do roku 2020 Unia Europejska: a) o 20% zredukuje emisję gazów cieplarnianych b) do 20% zwiększy udział OZE w zużyciu energii ogółem (cel krajowy dla Polski to 15%) c) o 20% zwiększenie efektywności energetycznej d) do co najmniej 10% wzrośnie udział biopaliw w ogólnej konsumpcji paliw transportowych

Polityka klimatyczna a rolnictwo Uprawa roli i zwierząt na świecie odpowiadają za emisję od 17 do 32%. Nawet 16,5 mld ton gazów cieplarnianych może emitować rocznie światowe rolnictwo. Największy wpływ na ocieplenie klimatu ma w tym sektorze gospodarki podtlenek azotu uwalniany podczas rozkładu nawozów. W drugiej kolejności wymieniany jest metan, powstały w skutek hodowli zwierząt. Wytworzenie kilograma wołowiny pociąga za sobą emisję 13 kg gazów.

Ogólna charakterystyka ok. 80% światowego zapotrzebowania energetycznego nadal zaspokajają paliwa kopalne (źródła odnawialne 14%, a nuklearne tylko 6%); 95% energii pierwotnej to węgiel kamienny, węgiel brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny; 90% energii odnawialnej pochodzi z biomasy.

Ogólna charakterystyka

Udział energii z OZE w bilansie produkcji energii pierwotnej w Polsce w 2006 r.

Udział nośników energii i paliw z OZE w produkcji energii pierwotnej w 2006 r.

Ogólna charakterystyka Niski udział energii odnawialnej w bilansie paliwowo-energetycznym kraju wynika z: braku dostatecznych mechanizmów finansowych dla wytwórców, wieloletniej tradycji stosowania węgla jako głównego paliwa energetycznego, stosowania w przeszłości dotacji do energetyki i niskich cen tradycyjnych nośników energii, relatywnie wysokich kosztów inwestycyjnych technologii wykorzystujących źródła odnawialne.

Odnawialne Źródła Energii Korzyści z wykorzystania OZE w produkcji energii: aktywizacja obszarów wiejskich, obniżka kosztów produkcji i przesyłu energii na ryku lokalnym i regionalnym, rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, wdrażanie upraw energetycznych, poprawa stanu środowiska naturalnego, pośrednie tworzenie miejsc pracy na poziomie lokalnym, wzrost bezpieczeństwa energetycznego kraju

Polityka klimatyczna i energetyczna UE Zobowiązania międzynarodowe Polski w najbliższych latach: Uzyskanie 6% redukcji dwutlenku węgla w latach 2008-2012 w stosunku do roku 1988 – Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu wraz z Protokołem z Kioto; Uzyskanie 7,5% udziału energii elektrycznej wytworzonej w źródłach odnawialnych w krajowym zużyciu brutto energii elektrycznej do końca 2010 roku – Dyrektywa 2001/77/WE Parlamentu Europejskiego i Rady; Uzyskanie 5,75% udziału biopaliw w rynku paliw płynnych do końca 2010 roku – Dyrektywa 2003/30/WE Parlamentu Europejskiego i Rady;

Perspektywy rozwoju OZE do roku 2010 i do 2025 (wg opracowań Energoprojekt Warszawa)

Polityka klimatyczna i energetyczna UE Energia elektryczna – cel na 2010 rok* kogeneracja (skojarzona produkcja energii elektrycznej i ciepła) z upraw energetycznych oraz odpadów z rolnictwa i leśnictwa biogaz z odpadów komunalnych i rolniczych na lądzie i morzu – 2000 MW (2004 rok – 63 MW) modernizacja istniejących urządzeń energetycznych przy tych samych stopniach wodnych budowa małych elektrowni wodnych budowa nowych stopni wodnych * Raport Ministra Gospodarki określający cele w zakresie udziału energii elektrycznej wytwarzanej w odnawialnych źródłach energii znajdujących się na terytorium RP, w krajowym zużyciu energii w latach 2005-2014 (dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 16 sierpnia 2005 roku) biomasa – 4% wiatr – 2,3% woda – 1,2%

Polityka klimatyczna i energetyczna UE Ciepło – realizacja przyszłych celów (Polska) lokalne i rozproszone systemy ciepłownicze instalacje skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła, wykorzystujące uprawy energetyczne, słomę oraz odpady z rolnictwa i leśnictwa zagospodarowanie biogazu pochodzącego ze składowisk odpadów, oczyszczalni ścieków oraz farm hodowlanych indywidualne systemy grzewcze lokalne systemy ciepłownicze indywidualne systemy grzewcze w budownictwie przede wszystkim do podgrzewania wody użytkowej (kolektory wodne) w rolnictwie do celów suszarniczych (kolektory powietrzne) turystyce i rekreacji budownictwo pasywne (energooszczędność, odpowiednie projektowanie) biomasa geotermia słońce

Struktura przyrostu mocy w energetyce odnawialnej w Polsce do roku 2010 wg Strategii rozwoju energetyki odnawialnej

Polityka energetyczna Polski cd. Stopień wykorzystania odnawialnych źródeł energii zależy od ich zasobów i technologii ich przetwarzania. Generalnie można powiedzieć, że biomasa (uprawy energetyczne, drewno opałowe, odpady rolnicze, przemysłowe i leśne, biogaz) oraz energia wiatrowa realnie oferują największy potencjał do wykorzystania w Polsce przy obecnych cenach energii i warunkach pomocy publicznej. W dalszej kolejności plasują się zasoby energii wodnej oraz geotermalnej. Natomiast technologie słoneczne (pomimo ogromnego potencjału technicznego) z powodu niskiej efektywności kosztowej w odniesieniu do produkcji energii elektrycznej mogą odgrywać istotną rolę praktycznie wyłącznie do produkcji ciepła.

Polityka klimatyczna i energetyczna UE cd. Natura 2000 Aktualnie Komisja Europejska zatwierdziła listę 172 obszarów Natura 2000 regionu kontynentalnego w tym: obszarów specjalnej ochrony siedlisk obszarów specjalnej ochrony ptaków 47 obszarów Natura 2000 znajduje się na terenie Wielkopolski.

Odnawialnych Źródeł Energii w Wielkopolsce Zasoby Odnawialnych Źródeł Energii w Wielkopolsce

Energia słoneczna Możliwości wykorzystania w Wielkopolsce: ograniczone ze względu na niekorzystne położenie geograficzne, niższa o 62% roczna energia promieniowania względem Europy Pd., uzupełnienie dla tradycyjnego ogrzewania.

Energia słoneczna

Energia wiatrowa Możliwości wykorzystania w Wielkopolsce: ekonomicznie opłacalne lecz kosztowne, uzależnione od wparcia finansowego funduszy i banków, zależne od warunków wiatrowych i ukształtowania terenu wokół, zależne od lokacji w regionie, uzupełnienie dla tradycyjnego ogrzewania. wymagania ochrony przyrody (NATURA 2000)

Energia wiatrowa

Energia wiatrowa Łączna moc elektrowni wiatrowych w MW: Niemcy – 22247 USA – 16818 Hiszpania – 15145 Indie – 8000 Chiny – 6050 Dania – 3125 Włochy – 2726 W.Brytania – 2389 Holandia – 1746 Polska - 80

Energia wiatrowa Stan aktualny w zakresie przyłączeń farm wiatrowych do KSE - liczby Opis Moc [MW] Ilość Moc zainstalowana i ilość przyłączonych do sieci farm wiatrowych 269 8 farm Moc farm wiatrowych w trakcie realizacji ich budowy 200 5 farm Moc przyłączeniowa i ilość farm wiatrowych którym wydano warunki przyłączenia (w tym do sieci przesyłowej) 4373 (855) 98 farm (7 farm) Łącznie: 4848 111 farm Moc i ilość farm wiatrowych którym określono i uzgodniono zakresy wykonania ekspertyz 34 897 546 farm

Energia geotermalna Możliwości wykorzystania w Wielkopolsce: Opłacalność zależy od głębokości odwiertu (3-4 km = >100ºC) oraz od temperatury wody Wysoki koszt wykonania odwiertu zależne od lokacji w regionie: - b. dobre - Czarnków, Oborniki i Koło - dobre - Rogoźno, Wągrowiec, Murowana Goślina - dość dobre - Gniezno i Konin uzupełnienie dla tradycyjnego ogrzewania

Energia wód powierzchniowych Możliwości wykorzystania w Wielkopolsce: niewielkie szanse rozwoju ze względu na deficyt wody marginalny udział w produkcji energii w regionie brak nowoczesnych technologii pozwalających obniżyć koszty inwestycji wg. WZMiUW w Poznaniu na jego terenie działa 25 elektrowni wodnych o mocy brutto 1,56 MW (1,27 MW netto), a kolejnych 20 MEW jest planowanych (1,46 MW brutto).

Energia wód powierzchniowych

Energia biomasy Możliwości wykorzystania w Wielkopolsce: duży potencjał produkcji słomy; nadwyżki słomy od 900 tys. ton do 2,6 mln ton (słoma – głównie wykorzystanie rolnicze); system dopłat do zakładania plantacji roślin energetycznych; zagospodarowana biomasa z lasów; główne kierunki dla biomasy: - biogazownie rolnicze (ok. 200 – 250 szt. do 2020 r.) - biopaliwa (bioetanol, biodiesel)

Przyszłość produkcji energii z OZE Na dzień dzisiejszy w Wielkopolsce należy wspierać równolegle 2 kierunki rozwoju produkcji energii ze źródeł odnawialnych: energii z biomasy, energii wiatrowej, a być może w przyszłości, w przypadku problemów z pojemnością sieci przesyłowych, także: energii elektrycznej z wodoru٭ ٭(Przegląd Komunalny 3(198)/2008, wywiad z Ministrem Środowiska Maciejem Nowickim)

Polityka klimatyczna i energetyczna Polski Regulacje prawne: Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 1997, Nr 54, poz. 625 z późn. zm.) Polityka Energetyczna Polski Narodowy Plan Rozwoju Strategia Rozwoju Województwa Wielkopolskiego (lokalne)

Polityka energetyczna Polski Cele: zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju, wzrost konkurencyjności gospodarki i jej efektywności energetycznej, ochrona środowiska przed negatywnymi skutkami działalności energetycznej, związanej z wytwarzaniem, przesyłaniem i dystrybucją energii i paliw.

Prawo energetyczne Zadania samorządu województwa zapisane w ustawie: opiniuje gminne projekty założeń do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe w zakresie koordynacji współpracy z sąsiednimi gminami oraz w zakresie z polityką energetyczną państwa. na wniosek Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Zarząd Województwa opiniuje plany rozwoju przedsiębiorstw energetycznych

Samorząd Województwa Ze względu na zadania samorządu województwa związane z podnoszeniem efektywności energetycznej i wdrażaniem OZE, uchwałą Sejmiku Wojewódzkiego zatwierdzono działania zmierzające do utworzenia Wielkopolskiej Agencji Zarządzania Energią (WAZE), jako instytucji wspomagającej władze regionu. Podstawowym źródłem finansowania działalności Agencji mają być środki z unijnego funduszu Inteligentna Energia dla Europy II. Stosowny wiosek do Komisji Europejskiej został już opracowany. Termin składania wniosków do 26 czerwca 2008 r.

Wielkopolska Agencja Zarządzania Energią Najważniejsze zadania WAZE: koordynacja zagadnień związanych z energetyką oraz efektywnością energetyczną w województwie oraz rozproszonych działań poszczególnych podmiotów w tym zakresie (konsolidacja środowiska), opracowanie strategii energetycznej dla Wielkopolski, programowanie wykorzystania środków pomocowych w sektorze energetycznym w sposób najefektywniejszy dla regionu, doradztwo dla samorządów lokalnych w zakresie optymalnego wykorzystania OZE, pomoc w poszukiwaniu zewnętrznych źródeł finansowania, przygotowywanie wniosków o dotację i wniosków kredytowych, działania informacyjno – promocyjne, wymiana doświadczeń z partnerami zagranicznymi (np. konferencje, szkolenia, seminaria).

Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego Od 2000 roku Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi promuje OZE inicjując szereg konferencji, seminariów i spotkań w Wielkopolsce. W marcu 2007 roku odbyło się I Regionalne Spotkanie Przedstawicieli Samorządów oraz Organizacji i Instytucji działających na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w Wielkopolsce pod hasłem „Odnawialne Źródła Energii szansą dla wielkopolskich gmin”. W maju 2007 roku odbyło się inauguracyjne spotkanie Zespołu ds. Promocji Odnawialnych Źródeł Energii przy Departamencie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Urzędu Marszałkowskiego. Od czerwca 2007 roku ruszył cykl spotkań powiatowych „Odnawialne źródła energii w gminie”.

Współpraca z regionami partnerskimi w Niemczech Regiony partnerskie Wielkopolski w Niemczech: Brandenburgia Hesja Dolna Saksonia

Współpraca z regionami partnerskimi w Niemczech Brandenburgia: Aktualnie trwają uzgodnienia między Departamentem Rolnictwa i Rozwoju Wsi UMWW a Ministerstwem Rozwoju Wsi, Środowiska i Ochrony Konsumentów Brandenburgii celem włączenia się w realizację tego projektu i wykorzystania badań prowadzonych przez międzynarodowych specjalistów. Przedstawiciele Kraju Związkowego Brandenburgia zobowiązali się do końca maja określić warunki udziału w projekcie INTERREG IVC, w regionach których badania dotyczą.

Współpraca z regionami partnerskimi w Niemczech Hesja: W dniu 6 grudnia 2000 roku zostało podpisane Porozumienie o Partnerstwie Kraju Związkowego Hesji oraz Województwa Wielkopolskiego. Partnerstwo wypełniają wizyty robocze, konferencje, wystawy, giełdy kontaktów oraz liczne wymiany szkolne oraz między stowarzyszeniami. Raz w roku odbywają się na przemian wizyty premiera Hesji oraz marszałka Wielkopolski w regionie partnerskim. W zakresie prowadzenia zintegrowanej polityki energetycznej koordynatorem współpracy po stronie niemieckiej jest powstałe w 2004 roku Centrum Kompetencyjne HeRo – Kompetenzzentrum HessenRohstoffe e.V.

Współpraca z regionami partnerskimi w Niemczech Dolna Saksonia: W dniu 14 lutego 2008 roku Zarząd Województwa Wielkopolskiego podjął decyzję o przystąpieniu UMWW do realizacji projektu RegioSustain+ „Długotrwały rozwój regionalny na peryferyjnych terenach wiejskich” w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej w Europie Środkowej 2007-2013 INTERREG IVB. Partnerem wiodącym jest Leibniz Institut fur Landerkunde z Lipska. Głównym celem projektu jest wdrożenie regionalnej, zrównoważonej gospodarki energetycznej w regionie. Początek projektu: wrzesień-październik 2008 r.

Wnioski dla Wielkopolski ze współpracy międzyregionalnej: Współpraca z regionami partnerskimi w Niemczech Wnioski dla Wielkopolski ze współpracy międzyregionalnej: wsparcie aktywizacji środków unijnych dla realizacji zintegrowanej polityki klimatycznej i energetycznej UE wymiana doświadczeń w zakresie pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych – głównie biomasy wymiana doświadczeń w dziedzinie nauki i gospodarki pogłębienie współpracy administracji partnerskiej pomoc w powołaniu Wielkopolskiej Agencji Zarządzania Energią opracowanie wspólnych kierunków rozwoju OZE

Odnawialne Źródła Energii Źródła finansowania: Fundacja „EkoFundusz” Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny 2007-2013 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Bank Ochrony Środowiska (kredyty preferencyjne)

Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007 - 2013

Priorytet III Środowisko przyrodnicze Działanie 3 Priorytet III Środowisko przyrodnicze Działanie 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku Cel: zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza poprzez ograniczenie emisji szkodliwych gazów i pyłów modernizacji systemów przesyłowych energii, w tym cieplnej, termomodernizacji, instalacji urządzeń filtrujących i odpylających zwiększenie efektywności energetycznej – projekty polegające m.in. na instalacji nowoczesnych systemów grzewczych z elementami OZE (energia biomasy, energia wiatrowa i geotermiczna, energia słoneczna, hydroelektryczna oraz projekty stosujące odnawialne źródła energii jako uzupełnienie rozwiązań konwencjonalnych w energetyce)

Rodzaje projektów Termomodernizacja lokalnego źródła ciepła i/lub lokalnych ciepłowniczych sieci przesyłowych Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej, w tym system grzewczy Budowa i przebudowa lokalnych systemów zaopatrzenia w energię elektryczną (średnie napięcia), gaz oraz energię cieplną Instalacja i przebudowa urządzeń filtrujących gazy i urządzeń odpylających w lokalnych systemach grzewczych

Potencjalni Beneficjenci Jednostki samorządu terytorialnego i ich związki Jednostki organizacyjne utworzone przez JST posiadające osobowość prawną Administracja rządowa Podmioty działające w oparciu o umowę o partnerstwie publiczno – prywatnym Lasy Państwowe Przedsiębiorcy Organizacje pozarządowe Jednostki naukowe i szkoły wyższe Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, TBS Podmioty prawne związków wyznaniowych

Dofinansowanie Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowanych: projekty nie objęte pomocą publiczną – 85% projekty objęte pomocą publiczną – zgodnie z mapą pomocy regionalnej – Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 11 października 2007 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach RPO (Dz. U. Nr 193, Poz. 1399)

Dofinansowanie Zgodnie z Rozporządzeniem maksymalny poziom regionalnej pomocy inwestycyjnej wynosi 40 %, z tym że: w przypadku mikro i małych przedsiębiorstw (z wyłączeniem sektora transportu) pomoc może zwiększyć się o 20 pkt. procentowych w przypadku średnich przedsiębiorstw (z wyłączeniem sektora transportu) - może zwiększyć się o 10 pkt. procentowych

Minimalna/maksymalna wartość projektu Od 1 mln PLN wartości projektu do 20 mln PLN kosztów kwalifikowanych projektu z wyjątkiem: - termomodernizacji budynków użyteczności publicznej do 10 mln PLN kosztów kwalifikowanych - lokalnych systemów zaopatrzenia w gaz do 8 mln PLN kosztów kwalifikowanych

Wielkość dostępnych środków, nabór wniosków, instytucje 30,90 mln Euro z EFFR nabór wniosków w III lub IV kwartale 2008 r. Instytucją zarządzającą jest – Zarząd Województwa Wielkopolskiego, Departament Polityki Regionalnej UMWW Instytucją pośredniczącą (m.in. nabór wniosków, płatności) Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu

Priorytet III Środowisko przyrodnicze Działanie 3 Priorytet III Środowisko przyrodnicze Działanie 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii Cel: zwiększenie udziału energii odnawialnej w bilansie energetycznym kraju poprzez tworzenie infrastruktury służącej wykorzystaniu energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, w tym wsparcie projektów stosujących OZE jako uzupełnienie rozwiązań konwencjonalnych np. w elektroenergetyce (kogeneracja)

Rodzaje projektów Budowa i rozbudowa: elektrowni wiatrowej kolektorów słonecznych i ogniw fotowoltaicznych urządzeń grzewczych opalanych biomasą elektrowni wodnych o mocy do 10 MW urządzeń grzewczych zasilanych energią geotermiczną urządzeń do produkcji energii w oparciu o inne typy OZE urządzeń i instalacji w ramach kogeneracji energii

Rodzaje projektów Projekty na rzecz wykorzystania OZE (produkcja energii + przesył) mogą dotyczyć instalacji urządzeń o mocy od 0,25 do 50 MW z wyjątkiem kolektorów słonecznych i ogniw fotowoltaicznych, dla których minimalna moc wynosi 0,1 MW (projekty o wartości poniżej 20 mln PLN kosztów kwalifikowanych)

Beneficjenci Jednostki samorządu terytorialnego i ich związki Jednostki organizacyjne utworzone przez JST posiadające osobowość prawną Administracja rządowa Podmioty działające w oparciu o umowę o partnerstwie publiczno – prywatnym Lasy Państwowe Przedsiębiorcy Organizacje pozarządowe Jednostki naukowe i szkoły wyższe Spółki wodne Podmioty prawne związków wyznaniowych

Dofinansowanie Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowanych jak w przypadku działania 3.2 Maksymalna wartość projektu – do 20 mln PLN kosztów kwalifikowanych z wyjątkiem: - elektrowni wodnych z instalacją do przesyłu - urządzeń grzewczych opalanych biomasą lub biogazem z instalacją do przesyłu - urządzeń i instalacji w ramach kogeneracji do 10 mln PLN kosztów kwalifikowanych

Wielkość dostępnych środków, nabór wniosków, instytucje 10,01 mln Euro z EFFR nabór wniosków w III lub IV kwartale 2008 r. Instytucją zarządzającą jest – Zarząd Województwa Wielkopolskiego, Departament Polityki Regionalnej UMWW Instytucją pośredniczącą (m.in. nabór wniosków, płatności) Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu

Główny Punkt Informacyjny WRPO 2007 - 2013 Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego, 61-846 Poznań, ul. Strzelecka 49 (budynek Victoria Center) tel.: 061 858 12 27 oraz 061 858 12 37 www.wrpo.wielkopolskie.pl e-mail:info.wrpo@wielkopolskie.pl

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 (PROW)

Kierunki działań w ramach PROW W ramach PROW 2007 – 2013 przewiduje się wsparcie projektów związanych z: zakładaniem plantacji roślin na cele energetyczne w ramach Działania Modernizacja gospodarstw rolnych wytwarzaniem materiałów energetycznych z biomasy w ramach Działań: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności wiatru, wody, energii geotermalnej, słońca, biogazu albo biomasy w ramach działania Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej

Modernizacja gospodarstw rolnych Beneficjent: Osoba fizyczna, osoba prawna, spółka osobowa, prowadząca działalność rolniczą w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej Zakres kosztów kwalifikowalnych obejmuje m.in. koszty: zakupu materiału roślinnego (drzewa, krzewy, krzewinki oraz sadzonki, w tym sadzonki roślin energetycznych), do założenia plantacji, których okres użytkowania jest dłuższy niż 5 lat grodzenia, wyposażania plantacji wieloletnich w niezbędne urządzenia techniczne i technologiczne

Modernizacja gospodarstw rolnych Poziom pomocy: 40 - 75% kosztów kwalifikowalnych projektu Maksymalna kwota pomocy: 300 tys. zł (na jednego beneficjenta i jedno gospodarstwo rolne w okresie trwania Programu)

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Beneficjent: rolnik, domownik, małżonek rolnika – w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników Zakres kosztów kwalifikowanych obejmuje m.in. koszty: budowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją niemieszkalnych obiektów budowlanych wraz z zakupem i montażem instalacji technicznej zakupu maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia, które są niezbędne do osiągnięcia celów projektu

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Poziom pomocy: 50 % kosztów kwalifikowanych Maksymalna kwota pomocy: 100 tys. zł (na jednego beneficjenta w okresie trwania Programu

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Beneficjent: osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która prowadzi działalność jako mikroprzedsiębiorstwo zatrudniające poniżej 10 osób i mające obrót nieprzekraczający równowartości w zł 2 mln euro Zakres kosztów kwalifikowalnych obejmuje m.in. koszty: budowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją niemieszkalnych obiektów budowlanych wraz z zakupem i montażem instalacji technicznej zakupu maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia, które są niezbędne do osiągnięcia celów projektu

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Poziom pomocy: 50 % kosztów kwalifikowalnych Maksymalna kwota pomocy: 300 tys. zł (na jednego beneficjenta w okresie trwania Programu)

Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Pomocy udziela się na realizację m.in. wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności wiatru, wody, energii geotermalnej, słońca, biogazu albo biomasy. Zakres pomocy obejmuje koszty inwestycyjne, w szczególności: zakup materiałów i wykonanie prac budowlano – montażowych, zakup niezbędnego wyposażenia. Beneficjent: gmina lub jednostka organizacyjna, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego

Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Kryteria dostępu: Pomoc może być przyznana na projekt realizowany w miejscowości należącej do:     - gminy wiejskiej lub     - gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys. mieszkańców lub     - gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys.

Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Maksymalna wysokość pomocy na realizację projektów w jednej gminie, w okresie realizacji Programu, nie może przekroczyć: 3 000 000 zł - na projekty w zakresie wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych. Poziom pomocy wynosi maksymalnie 75% kosztów kwalifikowalnych inwestycji. Wymagany krajowy wkład środków publicznych, w wysokości co najmniej 25% kosztów kwalifikowalnych projektu pochodzi ze środków własnych.

Szczegółowych informacji udziela Departament Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego ul. Kościuszki 95 61-716 Poznań tel. 061 85 41 788 fax 061 85 41 785 www.prow.umww.pl E-mail: dow.sekretariat@umww.pl

Pomoc dla plantacji trwałych – Agencja Rynku Rolnego Mechanizm ma na celu udzielenie pomocy stanowiącej zwrot części zryczałtowanych kosztów poniesionych przez Rolnika z tytułu założenia plantacji wieloletnich roślin energetycznych. Rodzaje roślin objętych pomocą do plantacji trwałych to: Wierzba (Salix sp.); Topola (Populus sp.); Miskant (Miscanthus sp.); Ślazowiec pensylwański (Sida hermaphrodita).

Pomoc dla plantacji trwałych – Agencja Rynku Rolnego Kwota pomocy wyliczona będzie w oparciu o zryczałtowane koszty założenia 1 ha plantacji danego rodzaju rośliny energetycznej, określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W danym roku Rolnik może ubiegać się o przyznanie pomocy do założenia plantacji trwałych o powierzchni nieprzekraczającej 100 ha O pomoc mogą ubiegać się również Rolnicy, którzy założyli plantacje trwałe w 2007 r., lecz nie wcześniej niż w dniu 1 września 2007 r.

Pomoc dla plantacji trwałych – Agencja Rynku Rolnego Pomoc do plantacji trwałych przyznawana jest, jeżeli plantacja: Obejmuje obszar co najmniej 1 ha, Nie została założona na trwałych użytkach zielonych, Jest objęta wnioskiem o przyznanie płatności do upraw roślin energetycznych za rok, w którym plantacja została założona lub za rok następujący po roku założenia plantacji, Została założona zgodnie z wymogami agrotechniki, Położona jest: - 1,5 m od granicy sąsiedniej działki gruntu, na której została założona taka plantacja lub użytkowanej jako grunt leśny, - 3 m od granicy sąsiedniej działki gruntu użytkowanej w sposób inny niż określony powyżej, Nie została założona na gruntach: - objętych obszarową ochroną przyrody, jeżeli plany ochrony tych obszarów jednoznacznie nie dopuszczają w danym miejscu zakładania plantacji, - zmeliorowanych, w przypadku plantacji topoli i wierzby.

Dziękuję za uwagę Andrzej Bobrowski Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi ul. Piekary 19, 61-000 Poznań tel. (61) 64-75-250 Dziękuję za uwagę Andrzej Bobrowski Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu www.umww.pl rolnictwo@umww.pl