BEZPIECZEŃSTWO PRZEDE WSZYSTKIM Opracował: Ferdynand Jucha Nauczyciel doradca metodyczny ds. kultury bezpieczeństwa

Według statystyk Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) na 100 wypadków śmiertelnych składa się: 7 wypadków związanych z pracą 37 wypadków drogowych (niezwiązanych z pracą), 56 wypadków w domu, w szkole, podczas wypoczynku. *** Statystyka jest zaskakująca, wynika z niej, że aż 93% wypadków śmiertelnych zdarza się poza środowiskiem pracy. ***

ISTOTA BEZPIECZEŃSTWA I - bezpieczeństwo fizyczne II – bezpieczeństwo emocjonalne III – bezpieczeństwo intelektualne

W BHP ważne jest: Bezpieczeństwo fizyczne – nie grożą nam wypadki i choroby. Bezpieczeństwo emocjonalne – nie doznajemy strachu ani poniżenia. Bezpieczeństwo psychiczne – wyobraźnia, zdrowy rozsądek, koncentracja uwagi, opanowanie w trudnych sytuacjach

Środowisko uczniowskie należy do jednego z najbardziej wypadkogennych w Polsce i według oficjalnych statystyk plasuje się na drugim miejscu.. Oznacza to, że w środowisku uczniowskim dochodzi dwa razy częściej do wypadku aniżeli w środowiskach pracy w Polsce.

Wskaźnik częstotliwości wypadków Iw x 1000 Wcz = Z gdzie: Wcz – wskaźnik częstotliwości wypadków, Iw – ilość wypadków uczniów w badanym okresie, Z – liczba uczniów ogółem.

Informacja o wypadkach dzieci i młodzieży w szkołach Rok szkolny Liczba wypadków Wskaźnik częstotliwości 2000/2001 1907 25 2001/2002 1685 25,4 2002/2003 1544 25,6 2003/2004 1666 26,8 2004/2005 1469 23,7

Informacja o wypadkach dzieci i młodzieży w szkołach według płci Dziewczęta (Dz) – 575 wypadków. Chłopcy (Ch) – 893 wypadki

Informacja o wypadkach dzieci i młodzieży w szkołach Rodzaj uszkodzenia ciała Zachodniopomorskie 2003/2004 Szczecin 2004/2005 złamania 2089 439 437 zwichnięcia i skręcenia 1998 438 374 urazy wewnętrzne 275 64 46 rany zewnętrzne, rozerwania 703 240 161 stłuczenia, zmiażdżenia 859 204 239 inne 481 100 173

Lek. med. Stanisław Paradowski Urazy szkolne – złamania, zwichnięcia i skręcenia. Oddział Chirurgii Dziecięcej, Traumatologii i Urologii z pododdziałem oparzeniowym Specjalistycznego Samodzielnego Zakładu Opieki Zdrowotnej nad Dzieckiem i Młodzieżą w Szczecinie.

Urazy szkolne – złamania , zwichnięcia i skręcenia. Urazy u dzieci stanowią ponad 40% wszystkich przypadków leczonych w Ambulatorium i Oddziale Chirurgii Dziecięcej, a złamania, zwichnięcia i skręcenia około 25%.

Urazy szkolne – złamania , zwichnięcia i skręcenia. Miejsce wypadku W drodze do i ze szkoły. W szkole: - korytarz i boisko szkolne - sala gimnastyczna

Urazy szkolne – złamania , zwichnięcia i skręcenia. Najczęstsze przyczyny urazów u dzieci: Upadek w poziomie 55% Upadek z wysokości 27% Rower, deskorolka 4,5% Uderzenia 4,2% Zgniecenie (drzwi) 2% Pojazdy mechaniczne 5% Inne 2,3%

Urazy szkolne – złamania , zwichnięcia i skręcenia. Złamania u dzieci wg płci: Dziewczynki 36,4% Chłopcy 63,6%

Urazy szkolne – złamania , zwichnięcia i skręcenia. Złamania u dzieci wg wieku: wiek 0-1 8% 2-3 21,1% 4-6 23,7% 7-10 32,5% 11-14 14,7% Brak właściwej opieki Nieostrożność, lekkomyślność, brak wyobraźni

Urazy szkolne – złamania , zwichnięcia i skręcenia.

Urazy szkolne – złamania , zwichnięcia i skręcenia. Lokalizacja złamań Przedramię 35,5% Obojczyk 21% Kość ramienna 17%(nasada dalsza 16,4%) Kości podudzia 10,7% Kość udowa 7,4% Kości ręki i palców 3,5% Kości stępu śródstopia i palców 2,5% Kości miednicy 0,5% Inne 1,9%

Urazy szkolne – złamania zwichnięcia i skręcenia. Specyfika kości dziecięcych Nie zakończony rozwój Kruchość trzonów kości – nie zakończona mineralizacja Elastyczność nasad – przewaga tkanki chrzęstnej Gruba, bogato ukrwiona okostna Siła wzrostowa procesów kościotwórczych odwrotnie proporcjonalna do wieku

Urazy szkolne – złamania, zwichnięcia, skręcenia Rodzaje obrażeń układu kostno-stawowego - stłuczenia - skręcenia - zwichnięcia - złamania kości - złuszczenia nasad kości

Urazy szkolne – złamania, zwichnięcia, skręcenia. Zapobieganie urazom W szkole: nadzór nauczycielski w czasie przerw międzylekcyjnych na zajęciach wychowania fizycznego dostosowanie ćwiczeń do możliwości ucznia wydzielenie grup dyspanseryjnych i prowadzenie ćwiczeń uwzględniających stan zdrowia ucznia

Informacja o wypadkach dzieci i młodzieży w szkołach Miejsce uszkodzenia ciała Zachodniopomorskie 2003/2004 Szczecin 2004/2005 kończyny 4923 1137 1045 głowa 841 230 182 tułów 246 57 43

Informacja o wypadkach dzieci i młodzieży w szkołach Miejsce wypadku Zachodniopomorskie 2003/2004 Szczecin 2004/2005 sala gimnastyczna 1954 504 518 boisko, plac zabaw i gier 1328 338 267 korytarz, schody 1378 371 314 ulica, droga 550 135 108 warsztaty, pracownie 66 56 37

Informacja o wypadkach dzieci i młodzieży w szkołach Rodzaj zajęć Zachodniopomorskie 2003/2004 Szczecin 2004/2005 wychowanie fizyczne 2432 621 609 przerwy międzylekcyjne 1760 463 142 wycieczki i inne formy 376 112 83

Klasyfikacja wypadków ze względu na przyczynę Taka postawa w ciągu paru sekund może spowodować wypadek

Niebezpieczne postawy

NIEBEZPIECZNE POSTAWY

KULTURA BEZPIECZEŃSTWA W kształtowaniu postaw nauczyciele powinni zwracać szczególną uwagę na sprawy kultury bezpieczeństwa. Kultura BHP - jest to wynik indywidualnych i grupowych wartości, postaw, postrzegania, kompetencji i wzorów zachowań oraz stylu i jakości zarządzania bezpieczeństwem w organizacji. Definicja Health and Safety Laboratory, Wielka Brytania

ZASADY KREOWANIA BEZPIECZEŃSTWA Zagrożenie niedostatecznie nadzorowane prędzej czy później doprowadzi do urazu lub utraty zdrowia. Absolutne bezpieczeństwo jest ideą a nie stanem rzeczywistym. Ocena ryzyka służy określeniu środków pozwalających osiągać najwyższy możliwy poziom kultury bezpieczeństwa – odpowiedni do stanu wiedzy, techniki i ograniczeń.

Co to jest niebezpieczeństwo? warunki okoliczności lub pojawienie się czegoś co może spowodować szkody

Co to jest zagrożenie? Niebezpieczeństwo odniesione do: konkretnej osoby, obiektu, majątku lub sytuacji

Zdarzenie niebezpieczne Zdarzenie, które może spowodować szkodę Zdarzenie inicjujące konieczne dla zaistnienia zdarzenia niebezpiecznego

Szkoda Fizyczne zniekształcenie i/lub strata na zdrowiu lub mieniu

Nie Start Tak Koniec Analiza ryzyka Ocena ryzyka Określenie ograniczeń układu Określenie poziomu dopuszczalności Redukcja ryzyka Start Koniec Tak Nie Analiza ryzyka Ocena ryzyka Identyfikacja zagrożenia Czy układ jest bezpieczny? Szacowanie ryzyka

Norma EN 61-508 Definicja bezpieczeństwa Bezpieczeństwo - brak nieakceptowalnego ryzyka Safety is a freedom from unacceptable risk

RYZYKO W SZKOLE Budynek szkolny oraz jego wyposażenie techniczne generuje zagrożenie równe zero. Problem jest dopiero wtedy, jeżeli w budynku szkolnym pojawią się ludzie

MODEL TRANSFERU NISZCZĄCEJ ENERGII

KONCEPCJA BARIER BARIERA Zagrożenie Obiekt Źródło niszczącej energii lub warunki otoczenia Osoba lub przedmiot

BARIERA Rozróżniamy cztery rodzaje barier: Jest to urządzenie lub procedura mająca na celu ograniczyć niepożądany wpływ niszczącej energii i nie dopuścić aby energia ta dotarła do narażonych osób i przedmiotów a przynajmniej ograniczyć jej szkodliwe skutki. Rozróżniamy cztery rodzaje barier: Przy źródle energii – bariera ma nie dopuścić do wypływu energii lub skierować ją w bezpieczną stronę (uziemienie, obudowa, izolacja przewodu). Przy obiekcie – bariera ma na celu ochronić osobę lub przedmiot jeśli dojdzie do wypływu szkodliwej energii (kask ochronny, okulary, odzież ochronna). Pomiędzy źródłem zagrożenia a obiektem narażonym – bariera ma na celu zmniejszenie lub ograniczenie szkodliwej energii (osłona przy maszynie, barierka przed szkołą, balustrada na balkonie, ogrodzenie). Proceduralna – oddzielenie w czasie lub w przestrzeni szkodliwej energii oraz osób lub przedmiotów (przepisy regulujące obecność UCZNIÓW w strefie zagrożenia).

BARIERA PROCEDURALNA

BARIERA PROCEDURALNA Pracuj pilnie Rób, co ci każe nauczyciel Aktywnie uczestnicz w lekcji Cisza twoim sprzymierzeńcem Utrzymuj porządek wokół siebie Jedz tylko podczas przerw Ambitnie podchodź do zadań Konsekwentnie dąż do celu Twórz zgrany zespół Yyy... unikaj w wypowiedziach Wielkością twoją zdobyta wiedza Nie bój się nauczyciela Informuj o problemach swoich i innych Estetyka i kultura osobista budują twój wizerunek

Regulamin korzystania z obiektów sportowych BARIERA PROCEDURALNA Regulamin korzystania z obiektów sportowych Szanuj zieleń i wyposażenie sportowe obiektu. Tak dla kulturalnych osób przebywających na terenie obiektu. Osobom nietrzeźwym lub spożywającym alkohol mówimy Nie. Przestrzegaj zasad bezpieczeństwa podczas korzystania z urządzeń Wieszanie się na bramkach i koszach do gry jest zabronione Absolutny zakaz wprowadzania psów. Nie zaśmiecać boisk i otoczenia szkoły. Dzieci mogą przebywać tylko pod opieką osób dorosłych. Alarmuj w razie potrzeby (tel.: 112, 997, 998, 999) Lubimy ciszę i porządek. Obiekt jest monitorowany i pod całodobową ochroną. Myślenie też obowiązuje podczas ćwiczeń i zabaw

Regulamin korzystania z obiektów sportowych BARIERA PROCEDURALNA Regulamin korzystania z obiektów sportowych Dbaj o sprzęt sportowy Bierz udział w lekcji w odpowiednim stroju i obuwiu sportowym Alarmuj w razie potrzeby (112, 997, 998, 999) Jest zabronione: spożywanie alkoholu, palenie papierosów, jedzenie Już jest lekcja – zachowaj ciszę i porządek Absolutny zakaz wprowadzania zwierząt Korzystaj ze sprzętu sportowego tylko pod opieką nauczyciela Osoby kulturalne mile widziane Słuchaj poleceń nauczyciela! Wchodzenie na balkon po drabinkach zabronione! Obiekt ma służyć tobie i innym Jeśli ćwiczysz – myśl! Eliminuj złe zachowanie i daj dobry przykład innym.

HIERARCHIA METOD REDUKCJI ZAGROŻEŃ eliminacja fizyczna zagrożenia zastrzelić lwa pozbycie się zagrożenia wywieźć lwa do Afryki odgrodzenie zagrożenia zamknąć lwa w klatce lub wybudować fosę opanowanie zagrożenia uśpić lwa zastosowanie środków ochrony indywidualnej założyć strój rycerza ostrzeganie i informowanie o zagrożeniach i konsekwencjach UWAGA ZŁY LEW

KREOWANIE BEZPIECZEŃSTWA PRACY I NAUKI W SZKOLE ZAPEWNIENIE BEZPIECZEŃSTWA W FAZIE PROJEKTOWANIA BUDYNKU SZKOŁY, POMIESZCZENIA DO NAUKI, STANOWISKA PRACY ZAPEWNIENIE BEZPIECZEŃSTWA PRZEZ ZASTOSOWANIE ŚRODKÓW OCHRONNYCH DLA UCZNIÓW I PRACOWNIKÓW INFORMOWANIE O ZAGROŻENIACH

KULTURA BHP Współpracujemy z Centralnym Instytutem Ochrony Pracy Państwowym Instytutem Badawczym w Warszawie w zakresie realizacji pilotażowego programu pn, „Kultura Bezpieczeństwa Materiały edukacyjne dla uczniów są przygotowane w 4 grupach: - Szkoły podstawowe I - III - Szkoły podstawowe IV -VI - Gimnazja - Szkoły ponadgimnazjalne Materiały edukacyjne mają strukturę modułową. Każdy moduł oprzyrządowany jest pakietem edukacyjnym, na który składa się: - materiał źródłowy, - materiały pomocnicze dla nauczyciela i ucznia - foliogramy.

WITRYNA INTERNETOWA BEZPIECZNA SZKOŁA

WITRYNA INTERNETOWA Od 2000 r. „Bezpieczna szkoła” ma stałe połączenie „link” z witryną Ministerstwa Edukacji i Nauki. Witryna służy pomocą i jest źródłem bezpłatnej informacji dla organów prowadzących szkoły, dyrektorów szkół i nauczycieli w całym kraju O zainteresowaniu środowiska świadczy chociażby fakt, iż skierowano do prowadzących witryną ponad 5000 pytań w sprawach związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa w szkole, na które udzielono odpowiedzi zainteresowanym w tak trudnej, interdyscyplinarnej dziedzinie, jaką jest bezpieczeństwo i higiena pracy oraz nauki.

PLAN POPRAWY / PROFILAKTYKA wzmożenie opieki i nadzoru nad tymi szkołami, gdzie wypadki zdarzają się najczęściej stałe dążenie do poprawy warunków technicznych, wyposażenia oraz stanu technicznego obiektów szkół szersze korzystanie z zasobów witryny internetowej Bezpieczna Szkoła: http://www.menis.gov.pl ukierunkowanie na profilaktykę obowiązkowych szkoleń nauczycieli w zakresie bhp.

PLAN POPRAWY / PROFILAKTYKA - kreowanie jednolitej polityki przez miejskie władze oświatowe w zakresie kultury bezpieczeństwa pracy i nauki (m.in. utworzenie stanowiska doradcy metodycznego ds. Kultury bezpieczeństwa). - zwiększenie skuteczności oddziaływania różnorodnych programów profilaktycznych poprzez ich koordynowanie w środowisku, - monitorowanie wypadków uczniowskich, w tym gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie informacji w wersji elektronicznej,

Homo Computerus Skutek braku w szkołach certyfikatów na zgodność z normami oraz certyfikatów bezpieczeństwa Jeżeli myślisz, że certyfikacja wyrobów jest niepotrzebna, policz efekty ignorancji!

BEZPIECZEŃSTWO PRZEDE WSZYSTKIM Dziękuję za uwagę.