Międzynarodowa Giełda Towarowa S.A. w Katowicach Adam Jadwiszczok a.jadwiszczok@mgtsa.eu www.mgtsa.eu 1 1

Grupa Kapitałowa i jej otoczenie Międzynarodowa Giełda Towarowa s. a. Instytut Giełdy Towarowej Członkowie Giełdy Towarowej Spółka Medialna Giełdowa Izba Rozrachunkowa Licencjonowane Domy Składowe Towarowe Domy Maklerskie Domy Maklerskie Maklerzy niezależni Przedsiębiorstwa Energetyczne 2

Promocja Edukacja Szkolenia

Edukacja Artykuły publikowane w PAN i konferencjach naukowych, ścisła współpraca z pracownikami Uniwersytetu Ekonomicznego, AE i uczelni techn. Szkolenia wraz z IGT, AGSH dla menadżerów hutnictwa (cykl wykładów i szkolen w ostatnich 2 latach), Politechnika Częstochowska - umowa Polska Fundacja Promocji Kadr (założyciel ARP) podpisana umowa, szkolenia Szkolenia dla energetyki i przemysłu

Publikacje „Nowoczesny handel towarami przemysłowymi na bazie giełdy towarowej” - Konferencja „Perspektywy hutnictwa żelaza i stali w Polsce.” - XV plenarne posiedzenie AGSH (Aula AGH im. S.Staszica) 2007r. „Headging na giełdzie towarowej jako technika zarządzania ryzykiem działalności gospodarczej” w ramach konferencji „ Perspektywy hutnictwa żelaza i stali w Polsce.” 2006r. wykład publikowany przez PAN w materiałach konferencyjnych na temat „Znaczenie Giełdy Towarowej na rynku paliw i energii – przykłady zastosowań”. 2006r „Zarządzanie ryzykiem zmiany ceny energii elektrycznej z wykorzystaniem derywatów Międzynarodowej Giełdy Towarowej” 9 MIEDZYNARODOWA KONFERENCJA "ZARZADZANIE FINANSAMI” Uniwersytet Szczeciński 2008r.

MGT S.A. Cel: integracja uzupełniających się rynków: stanowi nową platformę obrotu: instrumentami finansowymi towarami (rzeczy oznaczone co do gatunku np. paliwa stałe i płynne, towary hutnicze, cement itp.) energii (różne rodzaje) derywatami emisjami zanieczyszczeń wiąże instytucje finansowe z przemysłem

Kontrakty przygotowane przez MGT S.A.

MGT S.A. - Zarejestrowane i zgłoszone do rejestracji znaki towarowej w Urzędzie Patentowym RP BALTIC COAL FUTURES SILESIAN COAL FUTURES SILESIAN COAL OPTIONS POLISH WEATHER DERIVATIVES POLISH WEATHER TEMPERATURE OPTION POLISH ELEKTRICITY FUTURES INDEX

kontrakt Silesian Coal Futeres® PLN Rodzaje instrumentów finansowych dostępne na MGT S.A. kontrakty terminowe na surowce: WĘGIEL kontrakt Silesian Coal Futeres® PLN Kontrakt Silesian Coal Futures® EUR Kontrakt Silesian Coal Futures® USD Kontrakt Polish Baltic Coal Futures® PLN Kontrakt Polish Baltic Coal Futures® EUR Kontrakt Polish Baltic Coal Futures® USD KOKS kontrakt t Polish Baltic Coke Futures® PLN Kontrakt Polish Baltic Coke Futures® EUR kontrakt Polish Baltic Coke Futures® USD warranty Domów Składowych przy MGT 9

WYROBY HUTNICZE I BUDOWNICTWO kontrakt terminowy na pręt żebrowany „FI 12”, kontrakt terminowy na PROFIL HEB 200, kontrakt terminowy na blachę gorącowalcowaną St3S Polish steel billets ® OPCJE: 1. Silesian Coal Option ® – 2 rodzaje kontraktów 2. Silesian Coke Option – 2 rodzaje 3. Baltic Coal Option – 2 rodzaje 10

KONTRAKTY DLA ENERGETYKI DERYWATY POGODOWE : temperatura – kontrakt futures temperatura – option, TRANSPORT Indeks transportowy kolejowy i morski KONTRAKTY DLA ENERGETYKI Kontrakt terminowy dla energii elektrycznej - index Opcja dla indexu futures energii elektrycznej INNE Emisja CO2 kontrakt terminowy Kontrakt terminowy dla gazu i benzyny biomasa 11

WYROBY HUTNICZE I BUDOWNICTWO kontrakt terminowy na pręt żebrowany „FI 12”, kontrakt terminowy na PROFIL HEB 200, kontrakt terminowy na blachę gorącowalcowaną St3S Steel billets futures Steel billets option OPCJE: 1. Silesian Coal Option – 2 rodzaje kontraktów 2. Silesian Coke Option – 2 rodzaje 3. Baltic Coal Option – 2 rodzaje 12

Najnowsze Produkty MGT S.A. ŚWIAT 28.IV.2008 LME wprowadziło futures dla hutnictwa Steel Billets Przy współpracy z Oxford University POLSKA MGT w 2009r. przy współpracy z AGH kęsy 160 Indeks Energii Elektrycznej lipiec, 2008r Limity CO2 IV k.w 2009r. Derywaty pogodowe w 2009r. Opcja Indeksu Energii Elektrycznej Biomasa 13

MGT S.A. Giełda uczestników finansowych i przemysłu Wykorzystując instytucje Towarowy Dom Maklerski oraz Licencjonowany Dom Składowy wiąże instytucje finansowe i firmy przemysłowe z rynkiem branży elektroenergetycznej. Zapewnia uczestnictwo w rynku giełdy: instytucji finansowych , inwestorów indywidualnych, arbitrażystów.

Platforma aukcji/licytacji, węgiel, koks, stal, biomasa Platforma MGT Rynek bankowo-finansowy

Zmiany obrotów na giełdach podczas kryzysów finansowych i polityczno-gospodarczych

Obroty na Rynku finansowym wielokrotnie przewyższają obroty rynku rzeczywistego 17

Czy nasi przedsiębiorcy mogą korzystać z instrumentów finansowych ? 19

Już w 2000 r. w ustawie o rachunkowości znalazł się zapis dotyczący kontraktów terminowych jako instrumentów zalecanych do stosowania, bowiem „uznaje się je za służące ograniczaniu ryzyka” (art. 35a ust. 3). 20

Czy nasi przedsiębiorcy próbują korzystać z instrumentów finansowych ? 21

BRE Bank Securities Analityk: Krzysztof Radojewski 6 września 2007 65 Przegląd miesięczny Kogeneracja Wrocław Wyniki jednostkowe Kogeneracji oceniamy bardzo dobrze. Pod względem operacyjnym są one poniżej naszych oczekiwań, jednak zastosowany przez spółkę derywat pogodowy poprawił wynik Kogeneracja zrealizowała sprzedaż niższą niż w ubiegłym roku (66,8 mln PLN vs. 81 mln PLN) w tym samym okresie mimo niższej o 5,2% r/r sprzedaży ciepła i niższej o 9,3% r/r sprzedaży energii elektrycznej przez Kogenerację, wynik spółki jest wyższy niż w II kwartale ubiegłym roku. Wynika to głównie z zastosowania derywatu pogodowego, który poprawił wynik na poziomie finansowym o 4,7 mln PLN 22

Hedging uratuje tegoroczny budżet Polskiej Miedzi PARKIET Na IV kwartał KGHM zabezpieczył 70 procent produkcji ze wsadów własnych Choć średnia cena miedzi w IV kwartale może wynieść ponad 3,5-4 tys. USD/t, KGHM, dzięki transakcjom zabezpieczającym, będzie sprzedawał większość swojej produkcji po 6 tys. USD/t.

Polskie prawo obowiązujące w obrocie towarowym Prawo polskie – prawem polskich przedsiębiorców Prawo siedziby giełdy jest prawem normującym transakcje niezależnie od kraju pochodzenia kontrahenta

Wykorzystanie instrumentów finansowych dostępnych na giełdach w świecie 27

28

Ilości zawieranych derywatów towarowych w milionach dla poszczególnych giełd

Vattenfall’s risks Vattenfall´s earnings are affected by certain fundamental driving forces and risks, such as electricity prices, fuel prices and political decisions. Electricity Generation Electricity Trading Electricity Sales Electricity Network

Vattenfall na dzień 31 grudnia 2007r Vattenfall na dzień 31 grudnia 2007r. Zastosował zabezpieczenia na rynku polskim i niemieckim Na 2008 r w 95% Na 2009 r w 40% Na 2010 r w 10%

-- IntercontinentalExchange (ICE), OTC kontrakty węglowe • Powder River Basin 8400 • Powder River Basin 8800 • CAPP Compliance Coal -- IntercontinentalExchange (ICE), Transportation Options: • BNSF Railroad (First auction May 2001) Derywaty pogodowe: Temperaturowy – Okęcie Berlin - zachodnia Polska Kontrakty dla energii elektrycznej: CBOT NYMEX 33

PLATTS Atlantic 05-Sep-08 CIF ARA (6,000 kcal/kg) 187.00 129.95 FOB Richards Bay (6,000 kcal/kg) 158.50 110.15 FOB Bolivar (6,300 kcal/kg) 159.00 110.49 FOB Bolivar (6,450 kcal/kg) 159.75 111.01 Poland Baltic (6,300 kcal/kg) 176.00 122.31 Russian Baltic (6,400 kcal/kg) 175.00 121.61 Pacific FOB Newcastle (6,300 kcal/kg) 160.00 111.19 FOB Gladstone (6,500 kcal/kg) 170.00 118.14 FOB Qinhuangdao (6,200 kcal/kg) 207.00 143.85 FOB Kalimantan (5,900 kcal/kg) 120.00 83.39

Różne rodzaje ryzyk eliminowane przez instrumenty finansowe 35

kontrakty na rynku MGT firma rodzaje ryzyk Futures na paliwa Polish Weather Index futures/opcja opcja na paliwo/en.el futures/op. na energię wzrost kosztów produkcji spadek sprzedaży związany z pogodą ryz. walut. (import węgla, eksp. energii zagrożenie płynności finansowej niekorzystna zmiana cen energii elektr. -futures walutowy PLN/USD, MWh/USD -opcja na energię el. -futures/op. na energię -futures na węgiel ryz. walut. (import/eksp. energii el.) - wzrost cen en.el. z powodu wzrostu cen paliw dla elektrowni opcja na energię futures/op, en./towar ryzyko rynku bilansującego producent Trading Sprzedawca

Ryzyko Wolumenu

Pozwala na zarządzanie ryzykiem w obszarach: Nowoczesna platforma giełdowa umożliwia stosowanie strategii hedgingowych. Pozwala na zarządzanie ryzykiem w obszarach: produkcji energii elektrycznej, hurtowego handlu energią elektryczną, sprzedaży energii elektrycznej odbiorcom końcowym, dystrybucji energii elektrycznej (zakup energii na pokrycie strat). wszystkich innych obszarach działalności spółek

Produkty Giełdy pozwalają na: Zarządzanie ceną: Energii elektrycznej Paliw stałych Paliw ciekłych i gazowych Towarów – stal, cement, chemia, miedź, inne Stóp procentowych Emisji CO2 Praw majątkowych– certyfikaty zielone, czerwone

Produkty Giełdy pozwalają na: Zarządzanie płynnością finansową wykorzystując: dowód składowy licencjonowanych Domów Składowych (warant, rewers) opcje na kontrakty CO2, energię elektryczną, węgiel, stal i inne Zarządzanie wolumenem produkcji, zakupu derywaty pogodowe opcje dla indeksu energii elektrycznej

stabilizować swoją pozycję rynkową poprzez Pozwalają dodatkowo : osiągać zyski stabilizować swoją pozycję rynkową poprzez wykorzystanie produktów w strategii hedgingowej.

Przykład: przemysł hutniczy 44

Rynek rzeczywisty i finansowy Wszyscy uczestnicy rynku rzeczywistego zabezpieczają się na rynku giełdy stosując transakcje finansowe

liniowa korelacja ceny kęsów w stosunku do ceny prętów

Deklarujemy: Pomoc w budowie Domu Składowego i Towarowego Domu Maklerskiego obsługującego firmy grupy kapitałowej oraz klientów przemysłowych Materiały informacyjne i szkoleniowe Pomoc współpracującej z nami kadry naukowej i specjalistów, Wykorzystanie rozwiązań giełd NYMEX, CBOT, LME, EEX, NordPool, Budowę nowych produktów sugerowanych przez uczestników

Uczestnictwo w zintegrowanej platformie giełdowej umożliwia wykorzystanie instrumentów finansowych powodujących stabilizację działania firmy w dłuższym okresie poprzez: Hedging cen, wzajemną reasekurację z przemysłem, reasekurację instytucji finansowych zarządzanie płynnością finansową, zarządzanie wulumenem produkcji, zakupu, zabezpieczenie przed wpływem pogody na wynik finansowy,

Zintegrowana Platforma Giełdowa Umożliwia stosowanie hedgingu. Umożliwia wykorzystanie największej gamy produktów. Zapewnia minimalne zaangażowanie kapitałowe poprzez dźwignię finansową Gwarantuje pewność – izba rozliczeniowa Posiada duże doświadczenie i przetestowane procedury

MGT S.A. udostępnieni Symulacje finansowe: wykorzystania Domu Składowego dla energetycznej grupy kapitałowej – poprawa płynności finansowej, zabezpieczenia się na rynku bilansującym, wykorzystanie instrumentów finansowych dla producenta energii ektrycznej i cieplnej, zabezpieczenie przed niekorzystną zmianą ceny energii elektrycznej, wykorzystania dyrewatów pogodowych, platformę szkoleniową na dowolny produkt giełdowy

dziękujemy Międzynarodowa Giełda Towarowa S.A. ul. Matejki 3 40-077 Katowice tel/fax (+48 32) 200 08 95 www.mgtsa.eu 54

Strategie hedgingowe stosowane przez koncerny energetyczne. Widoczne wyraźne powiązanie rynku giełdy energii z rynkiem giełdy towarowej w tym przypadku NYMEX