STEREOTYPY NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI Opracowała: mgr Ewa Tabak-Kuczyńska Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Definicja niepełnosprawności jest bardzo płynna i nie daje się jasno sprecyzować. W życiu każdego człowieka pojawiają się momenty mniejszych lub większych możliwości czy też ograniczeń fizycznych lub psychicznych. To, co obecnie jest dla nas łatwo dostępne, za kilka lat może być barierą nie do pokonania. Pomijając dysfunkcje z powodów nieszczęśliwych wypadków, jest wiele przyczyn pogłębiania się wraz z wiekiem niepełnosprawności i dysfunkcji. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zgodnie z definicją sformułowaną przez Światową Organizację Zdrowia (WHO): Osoba niepełnosprawna to osoba, u której istotne uszkodzenia i obniżenie sprawności funkcjonowania organizmu powodują uniemożliwienie, utrudnienie lub ograniczenie sprawnego funkcjonowania w społeczeństwie, biorąc pod uwagę takie czynniki jak płeć, wiek oraz czynniki zewnętrzne. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
RODZAJE NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI Niepełnosprawność słuchowa Niepełnosprawność wzrokowa Niepełnosprawność ruchowa Zaburzenia psychiczne Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Stereotyp (z greckiego stereós – stanowiący bryłę, stężały + typos – odbicie, obraz), funkcjonujący w świadomości społeczeństwa uproszczony, skrótowy i zabarwiony wartościująco obraz rzeczywistości, odnoszący się do grup społecznych, osób, sytuacji, instytucji, utrwalony wielokrotnym powtarzaniem. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Alan Gartner i Tom Joe „Wizerunki niepełnosprawnych” Stereotypowe uprzedzenia wobec osób niepełnosprawnych wynikają m.in. z przesądów, mitów, lęków, braku wiedzy. Stereotypy są częścią każdej kultury, a ich zmiana czy odrzucenie to długotrwały proces. Alan Gartner i Tom Joe „Wizerunki niepełnosprawnych” Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Z CZYM KOJARZY SIĘ SŁOWO „NIEPEŁNOSPRAWNY”? Najczęściej nazywa się tak osoby z kalectwem widocznym od razu podczas kontaktu z osobą niepełnosprawną – z uszkodzeniem narządu ruchu. W następnej kolejności wymienia się osoby z uszkodzeniem narządów wzroku i słuchu, z upośledzeniem umysłowym, chorych psychicznie. Najrzadziej myślimy o osobach z chorobami somatycznymi (np. układu krążenia, cukrzycą, i in.), które również mogą zaliczać się do osób niepełnosprawnych. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ SPOŁECZNY WIZERUNEK OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ Najczęściej osobom niepełnosprawnym przypisujemy wiele negatywnych cech. Charakteryzuje się je jako : słabe, lękliwe, samotne, podejrzliwe, niepewne siebie, słabo wykształcone, wycofane, kojarzone raczej z niepowodzeniem niż z sukcesem, wywołujące raczej litość i chęć niesienia pomocy niż potraktowanie jej jako partnera własnych przedsięwzięć, co pozbawia osobę niepełnosprawną równego jej traktowania wśród innych ludzi. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Najbardziej negatywne stereotypy dotyczą osób niepełnosprawnych intelektualnie i chorych psychicznie. Często są one spostrzegane jako osoby mogące zagrażać bezpieczeństwu innych, agresywne i nieprzewidywalne, budzą lęk i litość. Zakłada się także, że osoby niepełnosprawne umysłowo nigdy nie dorosną i nigdy nie będą pełnoprawnymi członkami społeczeństwa, często traktuje ich się jako „wieczne dzieci” i odmawia praw przysługującym osobom dorosłym (np. prawa do pracy, otrzymywania wynagrodzenia, podejmowania decyzji). Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Często też pojawia się stereotyp, iż ludzie z niepełnosprawnością to „wybrańcy Boga”, posiadający szczególne talenty. Zwykle taka postawa ma konotację pozytywną, ale jest niebezpieczna, ponieważ powoduje silne naznaczenie osób niepełnosprawnych, mocne wyodrębnienie ich ze społeczeństwa i uwydatnienie ich „inności”. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
rozumienie niepełnosprawności Stereotypowe rozumienie niepełnosprawności Niepełnosprawność to anormalność Fakt bycia osobą niepełnosprawną jest nacechowany negatywnie Niepełnosprawność lokuje się w danej osobie Usuwanie problemu polega na leczeniu osoby i przywracaniu jej do stanu normalności Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dojrzałe rozumienie niepełnosprawności Niepełnosprawność to różnica Fakt bycia osobą niepełnosprawną jest obojętny Niepełnosprawność to wynik relacji między daną osobą, a jej otoczeniem Usuwanie problemu polega na zmianie wzajemnego oddziaływania pomiędzy daną osobą, otoczeniem Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA Jest jedną z podstawowych ludzkich form działania (osoba niepełnosprawna ma takie same potrzeby życiowe jak osoba sprawna). Rekompensuje osobie niepełnosprawnej ograniczenia wynikające z niepełnosprawności, a tym samym poprawia jakość życia. Daje poczucie, że jest się potrzebnym, a nie tylko tolerowanym. Dzięki zatrudnieniu człowiek niepełnosprawny wzmacnia poczucie własnej wartości. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ traktowana powinna być nie w kategorii choroby, a inności. Społeczeństwo nie jest jednorodne, a osoby niepełnosprawne stanowią jego integralną część. Według wyników Narodowego Spisu Powszechnego w Polsce żyje 5,5 mln niepełnosprawnych. Stanowią oni przeszło 14,3% społeczeństwa. Osoby niepełnosprawne mogą działać, pracować, wykonywać swe obowiązki i realizować się zawodowo tak samo jak ludzie fizycznie zdrowi. Mogą... pod warunkiem, że damy im na to szansę. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dziękuję za uwagę Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego