KLESZCZE Wyk. Adrian Żuk

KLESZCZE Kleszcz pajęczak zaliczany do rzędu roztoczy bywa częstym towarzyszem miłosników przyrody i lasów. Dorosłe osobniki osiągają kilka mm długości (samice do 4mm, samce 2,5mm). Kleszcze są pasożytami zewnętrznymi głównie kręgowców - ludzi i zwierząt. Po obfitym posiłku z krwi potrafią zwiększyć rozmiary do ponad 1cm. Odporne na głód. Bywają praktycznie wszędzie.

Fazy rozwoju kleszcza. W swoim życiu przechodząc przez 3 fazy rozwoju: larwy, nimfy aż do postaci dorosłej potrzebuje tylko 3 razy "spożyć" krew - wyssać od kręgowca. Cykl rozwojowy trwa 1-3 lata w zależności od panujących warunków.

Występowanie Kleszcze spotyka się na trawie i w niskich krzakach. Najczęściej w lasach o dużej wilgotności. Wiszą na źdźbłach trawy i na spodzie liści, z tego powodu są niewidoczne. Kleszcz zwykle nie przemieszcza się dalej niż kilka metrów w ciągu swojego życia mogą wytrzymać nawet 2 lata bez jedzenia czekając na ofiarę.

Kleszcz pospolity Kleszcz pospolity występuje powszechnie na terenie całej Polski. Najczęściej w lasach liściastych i mieszanych, w miejscach o dużej wilgotności. Bardzo wrażliwy na wysychanie, mało ruchliwy (przemieszcza się na odległość do kilku metrów), skupiający się wzdłuż leśnych ścieżek i szlaków dzikich zwierząt. Unikający odsłoniętych, pozbawionych drzew i krzewów przestrzeni. Na obszarze Polski wykazuje aktywność od połowy kwietnia do połowy listopada.

Sposoby przenoszenia chorób Zarażone, przenoszą zarazki przez ślinę i w wydalinach, a także w wymiocinach. Zarażają swoich kolejnych żywicieli, a ci stają się rezerwuarem zarazków. Nie każde wkłucie kleszcza powoduje zarażenie (chodzi o kleszcze zakażone). By do, tego doszło, musi być dostatecznie długi jego czas przebywania w organizmie żywiciela. Jeżeli przebywa w żywicielu ponad 24 godziny, może dojść do zainfekowania. Możliwość się zwiększa, gdy przebywa powyżej 48 godzin, a gdy powyżej 72 godzin, zachodzi prawie zawsze. Samego go wkłucia nie czujemy. W ślinie kleszcza znajduje się substancja znieczulająca.

Usuwanie kleszczy Kleszcza należy usuwać ostrożnie, tak, by go usunąć w całości. Szczególnie ważne, by nie pozostawić główki. Kleszcze mają długie (relatywnie) narządy gębowe. Ryjkowata główka uzbrojona jest w haczyki wczepiające się w skórze, by ułatwić utrzymanie się po wkłuciu. Główka stawia opór przy usuwaniu. Nie usuwać gołą ręką. Użyć grubej igły lub pęsety. Pęsetę umieścić przy samej skórze, usuwać jednym energicznym ruchem, a jeśli to konieczne przekręcić w jednym – najlepiej w lewym – kierunku. Po usunięciu całego kleszcza przemyć to miejsce spirytusem. UWAGA! Nie wolno kleszczem kręcić przy usuwaniu, nie wolno wyciskać, smarować benzyną lub tłuszczem. W ten sposób prowokowany wymiotuje, wydziela ślinę i inne wydaliny – i częściej zaraża.

Sposoby ochrony przed kleszczem. Przed kleszczami najlepiej się chronić, aby ich unikać. Jeżeli idziemy w rejony ich bytowania, trzeba mieć odpowiednie ubranie. Odzież z długimi rękawami, spodnie długie od dołu ściągnięte, skarpetki, buty powyżej kostek – no i – oczywiście – czapkę na głowie.  Na odzież, ale także i na skórę stosować repelenty (odstraszacze). Także dla psów i kotów. Nie dowierzajcie jednak przesadnie wszystkim środkom ostrożności. Jeżeli byliście w siedliskach kleszczy, po powrocie najlepiej przed wejściem do mieszkania (co może być kłopotliwe), oglądajcie całe ciało, a zwłaszcza miejsca preferowane przez kleszcze. Wiele osób nie pamięta tego, lub nie zauważa, wkłutego kleszcza.

Choroby wywoływane przez kleszcze 1.Kleszczowe zapalenie mózgu; 2.Borelioza; 3.Tularemia; 4.Ehrlichioza; 5.Babezjoza; 6.Gorączka Q; 7.Gorączka plamista gór skalistych; 8.Dur powtórny.

KONIEC Dziękuję za uwagę. Wyk. Adrian Żuk