Śladami Stefana Żeromskiego Nałęczów 2013

Październik jest bardzo ważnym miesiącem dla naszej szkoły Październik jest bardzo ważnym miesiącem dla naszej szkoły. To właśnie 12 października 1984 roku odbyło się uroczyste nadanie szkole imienia Stefana Żeromskiego. Sam patron również urodził się w październiku 1894 roku w Strawczynie.

Tradycją naszej szkoły stały się wycieczki klas piątych do Nałęczowa śladami Stefana Żeromskiego, organizowane właśnie w miesiącu październiku. Na naszą wycieczkę wybraliśmy się 9 października 2013 roku.

Dlaczego Nałęczów? To właśnie w Nałęczowie nastąpił rozkwit kariery pisarskiej Stefana, jego ślub z Oktawią oraz narodziny syna Adama. Jego pobyt i działalność literacka w Nałęczowie miała ogromne znaczenie dla samego pisarza, jak również dla całego społeczeństwa.

Naszą wycieczkę po Nałęczowie rozpoczęliśmy od Chaty Stefana Żeromskiego Muzeum mieści się w dawnej pracowni pisarza, wybudowanej w 1905 roku dzięki honorarium za powieść pt. „Popioły”. Chata została wykonana  według projektu Jana Koszczyc-Witkiewicza. Jest to jednoizbowa budowla z gankiem wspartym na filarach i z dachem krytym gontem. Zbudowana z bali kładzionych „na zrąb”, na wysokiej kamiennej podmurówce, posiada cechy stylu zakopiańskiego. Obecnie w Chacie znajduje się Muzeum Stefana Żeromskiego, otwarte 17 czerwca 1928 roku.

We wnętrzu Muzeum mogliśmy podziwiać fotografie, książki, obrazy, różne pamiątki pisarza i jego rodziny. Przewodnik opowiedział nam wiele ciekawych historii o życiu naszego patrona.

Spacerując parkiem udaliśmy się do Mauzoleum Adama Żeromskiego

Adam Żeromski – syn Stefana i Oktawii zmarł na gruźlicę w 1918 roku mając 18 lat. Mauzoleum zbudowano z kamienia wapiennego w 1922 roku. W 1992 roku przeniesiono do niego trumnę ze zwłokami syna pisarza.

Po chwili odpoczynku w parku, udaliśmy się w dalszą drogę Po chwili odpoczynku w parku, udaliśmy się w dalszą drogę. Po drodze mijaliśmy wiele zabytkowych willi. Niektóre z nich powstały w czasach, kiedy w Nałęczowie bywali i tworzyli m.in.: Stefan Żeromski, Zofia Nałkowska, Henryk Sienkiewicz, Bolesław Prus, Stanisław Witkiewicz.

Willa Podgórze

Willa Poniatówka

Willa Oktawia Willa Oktawia pochodzi z 1880 roku i była własnością żony Stefana Żeromskiego Oktawii.

Czas nam mijał bardzo szybko, w krótkim czasie dotarliśmy do Ochronki.

Ochronka Została wybudowana w 1907 roku dzięki staraniom pisarza. Ochronka było to dawne przedszkole. Matki pracujące mogły oddawać dzieci rano, a zabierać pod wieczór umyte, uczesane, opowiadające radośnie czego się nauczyły. Stefan Żeromski był bardzo zaangażowany w budowę tej nowoczesnej, jak na tamte czasy, placówki wychowawczej, na którą przeznaczył honorarium za „Dzieje grzechu” i dochód z wydanej książki „Na nową szkołę”.

Ochronka Ochronką opiekowało się założone przez Żeromskiego Towarzystwo Oświatowe „Światło”. Budowla powszechnie zwana „Domem Światła” służyła zarówno dzieciom, jak i dorosłym, odbywały się w nim odczyty, spotkania, działała biblioteka. Po śmierci syna Żeromskich Ochronkę nazwano imieniem Adama Żeromskiego. Zgodnie z wolą pisarza placówka ma służyć społeczności Nałęczowa. Przez wiele lat funkcjonowało w niej przedszkole.

Dom Górskich Kolejnym zabytkiem napotkanym na naszej drodze do Parku Zdrojowego był dom Górskich. Wybudował go w latach 1880-1884 inżynier Michał Górski, ostatni właściciel Nałęczowa, a także wielu nieruchomości w jego okolicach. Wzniósł go w tzw. stylu szwajcarskim na murach dawnej gorzelni Małachowskich, usytuowanej pośród ogromnych wiekowych drzew.

Dom Górskich Michał Górski był pracodawcą Stefana Żeromskiego, mieszkającego u niego w guwernerskim okresie życia - w latach 1890-1892. Uczył sześcioro dzieci Górskich. Tu powstała „Siłaczka”, napisany został „Zmierzch”. Tu również Żeromski poznał swoją przyszłą żonę oraz urodził mu się syn Adaś. Dwór w tamtych czasach, za przyzwoleniem właściciela, stał się wręcz bezpłatną szkołą nie tylko dla dzieci państwa Górskich, ale i dla pociech innych rodzin ziemiańskich, a nawet służby i włościan.

Dom Górskich Po śmierci Michała Górskiego w 1907 roku, Żeromski bywał tu jako współpracownik Janiny, jednej z córek inżyniera, z którą współdziałał przy tworzeniu organizacji oświatowej „Światło”. Sama Janina zaś uczyła Adasia Żeromskiego.

Pomnik Stefana Żeromskiego Kiedy dotarliśmy do Parku Zdrojowego, zatrzymaliśmy się przy pomniku Żeromskiego. Uroczystość odsłonięcia pomnika miała miejsce 17 czerwca 1928 roku. Płaskorzeźbę twarzy pisarza wykonał Aleksander Żurakowski.

Pomnik Stefana Żeromskiego

Niedaleko Pomnika Żeromskiego natknęliśmy się na ślady innego, również bardzo znanego pisarza, jakim był Bolesław Prus. Następnie wybraliśmy się w stronę Pałacu Małachowskich.

Na samym końcu naszej wędrówki po Nałęczowie wybraliśmy się do Starych Łazienek, Domu Zdrojowego oraz pijalni czekolady 

Była to niezapomniana wycieczka 

Źródła: http://www.kraina.org.pl/szlak_literacki_id_1760.html http://www.naleczow.pl/ http://naleczow.pl/gallery2/main.php?g2_itemId=10510 http://www.przedszkole.naleczow.nogard.pl/strona=o_nas http://www.naleczow.com.pl/gazeta/2001/dwor_gorskich_2 0.html http://pl.wikipedia.org/wiki/Na%C5%82%C4%99cz_%28herb_s zlachecki%29 http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/2287,naleczow- zabytkowe-wille.html www.strawczyn.4bip.pl http://pl.wikipedia.org/wiki/Stefan_%C5%BBeromski

Dziękuję za uwagę  Wiktoria Oświecińska kl. V c