Państwowe Ratownictwo Medyczne

Do czego służy ratownictwo medyczne? W celu realizacji zadań państwa polegających na zapewnieniu pomocy każdej osobie znajdującej się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego tworzy się system Państwowe Ratownictwo Medyczne Art.1 Ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym

Czym jest stan nagłego zagrożenia zdrowotnego? Stan polegający na nagłym lub przewidywanym w krótkim czasie pojawieniu się objawów pogarszania zdrowia, którego bezpośrednim następstwem może być poważne uszkodzenie funkcji organizmu lub uszkodzenie ciała lub utrata życia, wymagający podjęcia natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych i leczenia Art.3 ust.8 Ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym

Do czego wzywamy Zespoły Ratownictwa Medycznego? Wypadki komunikacyjne

Potrącenia przez pojazdy mechaniczne Upadki z wysokości Urazy głowy i wielonarządowe spowodowane innymi czynnikami Niedrożność dróg oddechowych: zadławienie, tonięcie, powieszenie Poważne rany z nasilonym krwawieniem i inne krwotoki Złamania kończyn dolnych Porażenie prądem elektrycznym Poważne oparzenia termiczne i chemiczne Zatrucia

Nagłe zatrzymanie krążenia Zawał i ostry zespół wieńcowy Zaburzenia rytmu serca Udar mózgu Utrata przytomności Nagły, silny ból w klatce piersiowej, głowy, brzucha Silna duszność

Do jakich przypadków nie wzywamy ZRM? Choroby przewlekłe (lekarze POZ w godz. 8.00 – 18.00, lekarze NPL w godz. 18.00 – 8.00, w soboty, niedziele i w dni wolne od pracy - wykonują porady stacjonarne i wyjazdowe, lekarze hospicjum, ZOL, DPS). W razie zaostrzenia choroby, lekarz POZ, po wykonaniu stosownych badań dodatkowych, może skierować pacjenta do poradni specjalistycznej lub do szpitala. Jeśli pacjent ma dysfunkcję narządu ruchu lub jest obłożnie chory – lekarz zleca przewóz pacjenta transportem sanitarnym (powinien nim dysponować lub mieć podpisaną umowę)

Dolegliwości żołądkowo-jelitowe (lek Dolegliwości żołądkowo-jelitowe (lek. POZ, NPL porady stacjonarne i wyjazdowe) Drobne urazy z którymi pacjent może się samodzielnie, bądź z pomocą rodziny czy sąsiada udać do ośrodka leczniczego (lek. POZ, NPL, poradnia urazowo- ortopedyczna, IP szpitala lub SOR) Stwierdzanie zgonu (w godz. 8.00 – 18.00 lekarz POZ, w godz. 18.00 – 8.00, w dni wolne od pracy lekarz NPL)

Zespoły Ratownictwa Medycznego wykonują medyczne czynności ratunkowe świadczenia opieki zdrowotnej w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w warunkach pozaszpitalnych, w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego Art.3 ust.4 Ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym

Funkcjonowanie systemu PRM Osoba w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego tel: 999 lub 112 GSD dyspozytor WCPR operator Lekarz koordynator Ambulans P Helikopter LPR Najbliższy Szpitalny Oddział Ratunkowy, Centrum Urazowe lub oddział wyspecjalizowany Ambulans S

Co to jest Główne Stanowisko Dyspozytorskie (GSD)? GSD jest miejscem (obecnie w OCRM) przystosowanym pod względem infrastruktury i personelu do odbierania połączeń alarmowych z nr 999 oraz przekazywanych przez operatora WCPR z nr 112 z całego terenu województwa opolskiego oraz wysyłania do stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego wszystkich ZRM na tym terenie. Zostało utworzone zgodnie z Planem Działania Systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne dla województwa opolskiego

Dyspozytorem medycznym może być osoba, która: W GSD znajduje się 6 stanowisk dyspozytorskich obsadzonych całodobowo wykwalifikowaną kadrą: Dyspozytorem medycznym może być osoba, która: 1)  posiada pełną zdolność do czynności prawnych; 2)  posiada wykształcenie wymagane dla lekarza systemu, pielęgniarki systemu lub ratownika medycznego; 3)  przez okres co najmniej 5 lat była zatrudniona przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w pogotowiu ratunkowym, szpitalnym oddziale ratunkowym, oddziale anestezjologii i intensywnej terapii lub w izbie przyjęć szpitala. Art.26 ust.2 Ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym

Jednoczasowo wszyscy dyspozytorzy mogą przyjmować zgłoszenia telefoniczne. W pierwszej kolejności odbierają je trzej dyspozytorzy „przyjmujący”, a gdy są zajęci połączenia automatycznie trafiają do trzech dyspozytorów „wysyłających”. Podczas rozmowy z pacjentem dyspozytor, na podstawie wywiadu medycznego, kwalifikuje czy podawane objawy są spowodowane nagłym zagrożeniem zdrowotnym, czy też nie. Jeśli są – podejmuje decyzję o wysłaniu odpowiedniego ZRM („S”, „P”) i LPR, jeśli nie – przekazuje pacjentowi informację odnośnie miejsca uzyskania odpowiedniej dla niego pomocy. Dyspozytorzy na monitorach komputerów widzą na jakim etapie realizacji zadań są poszczególne zespoły wyjazdowe, gdzie się znajdują, który z nich jest najbliżej miejsca zdarzenia i w związku z tym oraz stanem pacjenta wysyłają odpowiedni ZRM

Obraz monitora dyspozytora rejonu północnego obejmującego powiaty: brzeski, namysłowski, kluczborski i oleski

Obraz monitora dyspozytora rejonu centralnego obejmującego powiaty: opolski i miasto Opole, strzelecki i krapkowicki

Obraz monitora dyspozytora rejonu południowego obejmującego powiaty: kędzierzyńsko-kozielski, głubczycki, nyski i prudnicki

Dyspozytor natychmiast wysyła zlecenie wyjazdu w formie elektronicznej do komputera w miejscu stacjonowania ZRM, który emituje głośną komendę do wyjazdu zespołu. Zlecenie w tym samym czasie ukazuje się na palmtopie zamontowanym w ambulansie, a adres pacjenta automatycznie wczytywany jest do „Auto-Mapy” i na monitorze pokazywana jest trasa dojazdu. Z ZRM dyspozytor posiada stałą łączność radiową (w technologii cyfrowej) oraz telefoniczną, analogową łączność radiową i telefoniczną z LPR, Centrum Urazowym WCM, SOR, IP

Korzyści z uruchomienia GSD Obecnie mamy lepszą koordynację pracy oraz szybsze dysponowanie wolnych i znajdujących się bliżej zespołów, przez co skrócił się czas dojazdu do miejsca zdarzenia oraz mamy znacznie większe możliwości szybkiego, najbardziej optymalnego zabezpieczenia zdarzeń masowych Bardzo znaczące unowocześnienie sprzętu łączności radiowej (w technologii cyfrowej jako jedni z pierwszych w Polsce) i teleinformatycznej, poprawiło bezpieczeństwo pracy dyspozytorów i ZRM Jakość i zasięg komunikacji jest nieporównywalny Wszystkie rozmowy (telefoniczne i radiowe) są rejestrowane i archiwizowane

Wszystkie zapisy monitorowania ruchu i stanu ambulansów są rejestrowane i archiwizowane Wszystkie wysłane zlecenia wyjazdu wraz postawioną diagnozą i wykonanymi przy pacjencie czynnościami są rejestrowane i archiwizowane Dyspozytorzy mogą sobie wzajemnie pomagać (więcej zdarzeń na danym terenie), konfiguracja urządzeń umożliwia wymienność zadań. Dotychczas, przy jednym dyspozytorze w rejonie operacyjnym nie było możliwości wsparcia jego pracy. W razie zasłabnięcia dyspozytora, nie było na miejscu osoby, która mogłaby go zastąpić.

Zespoły Ratownictwa Medycznego Zespoły ratownictwa medycznego dzielą się na: 1)  zespoły specjalistyczne, w skład których wchodzą co najmniej trzy osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym lekarz systemu oraz pielęgniarka systemu lub ratownik medyczny; 2)  zespoły podstawowe, w skład których wchodzą co najmniej dwie osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym pielęgniarka systemu lub ratownik medyczny.

Ambulanse „S” i „P” posiadają takie samo wyposażenie w sprzęt medyczny i materiały jednorazowego użytku oraz płyny infuzyjne. Zespoły „S” posiadają dodatkowo wolumetryczną pompę infuzyjną, zastawkę PEEP i kaniule do wkłuć centralnych oraz większy zasób leków. Dyspozytorzy mają prawo do wszystkich nagłych stanów wysyłać zarówno zespoły „P”, jak i „S” – na dzień dzisiejszy nie ma przepisów prawnych, które ograniczałyby lub preferowały konkretny typ zespołu do konkretnych jednostek chorobowych, czy zdarzeń. Ogólnie przyjętym jest jednak, iż do najpoważniejszych zdarzeń: nagłe zatrzymanie krążenia, zawał mięśnia sercowego, pacjent nieprzytomny, z urazem wielonarządowym, we wstrząsie (wszystkie rodzaje) - w pierwszej kolejności dysponowany jest zespół „S” – jeśli jest w tym czasie wolny i najbliżej zlokalizowany

Jeśli w tej sytuacji najbliższym dyspozycyjnym jest zespół „P” – on zabezpiecza pacjenta, podejmuje resuscytację krążeniowo-oddechową do momentu przybycia najbliższego zespołu „S” Jeśli po przyjeździe na miejsce okazuje się, że stan pacjenta jest bardziej poważny, niż wynikało to z rozmowy przeprowadzonej ze „zgłaszającym” zespół „P” ma prawo do pomocy wezwać zespół „S” Uprawnienia ratowników medycznych w Polsce są bardzo szerokie (szersze niż w innych państwach Europy), precyzuje je Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 stycznia 2009 r. (Dz.U.09.11.64)

Co dalej z uratowanym, zabezpieczonym pacjentem? Zespół ratownictwa medycznego transportuje osobę w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego do najbliższego, pod względem czasu dotarcia, szpitalnego oddziału ratunkowego lub do szpitala wskazanego przez dyspozytora medycznego lub lekarza koordynatora medycznego. Art.44 ust.1 Ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym W przypadku gdy u osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego zostanie stwierdzony stan, który zgodnie ze standardami postępowania (…), wymaga transportu bezpośrednio do jednostki organizacyjnej szpitala wyspecjalizowanej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego lub, gdy tak zadecyduje lekarz systemu obecny na miejscu zdarzenia, osobę taką transportuje się bezpośrednio do wskazanej jednostki.

c.d. W przypadku transportu poza rejon działania dysponenta jednostki transport koordynuje lekarz koordynator ratownictwa medycznego. Art.45 ust.1 Ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym Jeśli czas dojazdu do zdarzenia jest zbyt długi (odległość, brak wolnego zespołu wyjazdowego), a stan pacjenta jest ciężki (bądź może być ciężki na wskutek poważnego mechanizmu urazu) – dyspozytor natychmiast to zdarzenie przekazuje dyspozytorowi LPR.

Jeśli ZRM („S” lub „P”) po przyjeździe do pacjenta stwierdzi u niego konieczność natychmiastowego leczenia w wyspecjalizowanym oddziale, np. centrum urazowe, oddział kardiologii interwencyjnej, a odległość do niego jest znacząca – powinien wezwać śmigłowiec LPR. Skraca to czas dotarcia pacjenta do wskazanej jednostki, a ambulans jest dalej dyspozycyjny do następnych wyjazdów.

Rozmieszczenie ZRM (2013 r.)

Opolskie Centrum Ratownictwa Medycznego Dziękuję za uwagę Opolskie Centrum Ratownictwa Medycznego