Proces wyborczy w Polsce

Formy uczestnictwa politycznego Uczestnictwo polityczne – jest to dobrowolna aktywność obywatelska wpływająca na rządy w państwie Formy uczestnictwa politycznego Uczestnictwo konwencjonalne – państwo wskazuje obywatelowi, kiedy, jak i w jakim celu ma podjąć działalność polityczna, np. uczestnictwo w wyborach lub referendach Uczestnictwo niekonwencjonalne – zaangażowana politycznie jednostka lub grupa społeczna próbuje wpłynąć na władze w sposób legalny (petycje, listy strajki) nielegalny (okupacja miejsc pracy lub instytucji publicznych) Uczestnictwo symboliczne – udział w świętach państwowych, pochodach, odsłonięcia miejsca pamięci, pomnika

Suwerenność narodu – jest to zdolność zbiorowości do samodzielnego i niezależnego sprawowania władzy na określonym terytorium Formy sprawowania władzy przez obywateli: formy demokracji pośredniej – poprzez wybór przedstawicieli do parlamentu oraz do samorządu, terytorialnego czyli udział w wyborach. formy demokracji bezpośredniej - uczestniczenie w referendum, - inicjatywa ludowa 100 tyś podpisów - veto ludowe - plebiscyt

Prawo wyborcze – jest to zespół norm prawnych oraz uprawnienia wyborcze obywateli Prawo wyborcze w znaczeniu przedmiotowym reguluje przeprowadzenie wyborów oraz ustalenie ich wyników. P.W w znaczeniu podmiotowym to ogół uprawnień obywateli związanych z udziałem w wyborach wyróżnia się: Czynne prawo wyborcze – umożliwia wybór przedstawicieli do wskazanego organu władzy publicznej, prawo to przysługuje każdemu obywatelowi który ukończył 18 lat. Bierne prawo wyborcze – zapewnia możliwość kandydowania, określa zasady i warunki kandydata które musi spełnić aby startować w wyborach

Cenzus wyborczy – są to warunki jakie musi spełnić obywatel do oddania głosu lub kandydowania. W historii cenzus wyborczy dotyczył: Wieku Wykształcenia Płci Wyznania Stanu majątkowego Pochodzenia Rasy Obecnie pozostał tylko cenzus wieku ( 21, 25, 30, 35 lat) w biernym prawie wyborczym

Przymiotniki wyborcze – określają zasady przeprowadzenia wyborów Powszechne – do udziału w głosowaniu ma prawo każdy obywatel który ukończył określony wiek i korzysta z pełnych praw obywatelskich. Równe – każdy jeden głos ma taką samą wartość jak inny oddany głos. Bezpośrednie – Obywatele oddają głos na kandydata osobiście. Wyjątek stanowią osoby niepełnosprawne oraz starsi ludzie po 75 roku życia. Proporcjonalne – wyborca który głosuje na danego kandydata oddaje jednocześnie głos na komitet wyborczy który reprezentuje dany kandydat. Tajne – wybory są tajne, karty do głosowania są anonimowe, obywatele korzystają z kabin do głosowania, urny nie mogą zostać otwarte przed końcem głosowania.

Charakterystyka wyborów w Polsce Rodzaj wyborów Minimalny wiek kandydata Przymiotniki wyborcze Do rady gminy, powiatu i sejmików wojewódzkich 18 powszechne, równe, bezpośrednie, tajne. Do Parlamentu Europejskiego 21 powszechne, równe, bezpośrednie, proporcjonalne tajne. Do sejmu Na stanowisko wójta, burmistrza, prezydenta miasta 25 Do senatu 30 powszechne, bezpośrednie, tajne Na prezydenta państwa 35