Poradnia Profilaktyczno Terapeutyczna PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ W SZKOLE. STRATEGIE I ICH PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE Poradnia Profilaktyczno Terapeutyczna Zielona Góra, Węgierska 32/5 tel 0 601 934558 Mail: profilak@zg.home.pl http://poradniapt.w.interia.pl

PROFILAKTYKA... ...to działania rozwijające i wspierające zdolności do wszechstronnego, konstruktywnego rozwoju we wszystkich sferach życia, zapobiegające niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się ludzi.

SOCJALIZACJA PROFILAKTYKA TERAPIA Ogół działań, których celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości człowieka oraz stworzenie warunków sprzyjających rozwojowi.... Wychowanie Kształcenie Nauczanie Ogół działań, których celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości człowieka oraz stworzenie warunków sprzyjających rozwojowi.... Wychowanie Kształcenie Nauczanie SOCJALIZACJA ...to działania rozwijające i wspierające zdolności do wszechstronnego, konstruktywnego rozwoju we wszystkich sferach życia, zapobiegające niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się ludzi. PROFILAKTYKA ...oddziaływanie medyczne lub psychologiczne mające na celu leczenie – usuwanie zaburzeń, przeżywanych przez jednostkę lub określanych przez jej otoczenie jako choroba... ...oddziaływanie medyczne lub psychologiczne mające na celu leczenie – usuwanie zaburzeń, przeżywanych przez jednostkę lub określanych przez jej otoczenie jako choroba... TERAPIA

PROFILAKTYKA PROFILAKTYKA SOCJALIZACJA PROFILAKTYKA PROFILAKTYKA TERAPIA

SZKOŁA Rodzaje profilaktyki PIERWSZORZĘDOWA Ogół populacji Kampanie medialne Festyny Konkursy szkolne Pogadanki i Programy dla klas PIERWSZORZĘDOWA Ogół populacji ZAPOBIEC WEJŚCIU SZKOŁA POMAGAĆ W WYJŚCIU POZA SZKOŁĄ Programy specjalistyczne Świetlice socjoterapeutyczne Obozy dla dzieci z rodzin z zach. problemowym Punkty konsultacyjne Grupy wsparcia ALANON ALATEEN TRZECIORZĘDOWA Terapia i leczenie DRUGORZĘDOWA Grupy ryzyka

NOWOCZESNE DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE DĄŻA DO: Charakterystyczne cechy różnicujące nowoczesnych programów profilaktycznych CECHY DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH DAWNIEJ: NOWOCZESNE DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE DĄŻA DO: bez diagnozy OPARCIA NA DIAGNOZIE przypadkowi realizatorzy (np..lekarze) KORZYSTANIA Z PROFILAKTYKÓW dominujące strategie edukacyjne ŁĄCZENIA RÓŻNYCH STRATEGII formy wykładowe AKTYWIZACJI FORM izolowane UDZIAŁU LOKALNEJ SPOŁECZNOŚCI krótkotrwałe WYDŁUŻANIA CZASU ODDZIAŁYWANIA monotematyczne INTERDYSCYPLINARNOŚCI incydentalne POWTARZALNOŚCI bez ewaluacji EWALUACJI bez promocji KORZYSTANIA Z PROMOCJI I REKLAMY

STRATEGIE PROFILAKTYCZNE NORMATYWNE OSOBISTEJ DECYZJI STRATEGIE ZWIĄZANE Z SYSTEMEM WARTOŚCI EDUKACYJNE UCZENIE POSTAW ASERTYWNYCH ALTERNATYWNE SPOSOBY ŻYCIA WYZNACZANIE CELÓW UCZENIE PODEJMOWANIA DECYZJI POCZUCIE WŁASNEJ WARTOŚCI RADZENIE SOBIE ZE STRESEM DOSTĘPNOŚĆ DO POMOCY TERAPEUTYCZNEJ UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE

KONSTRUOWANIE PROGRAMU Wzmacnianie czynników chroniących CEL PIERWSZY: Budowanie pozytywnych więzi Np.:Czynne uczestnictwo w życiu szkoły i społeczności lokalnej Redukowanie czynników ryzyka programy profilaktyczne edukacyjne dla rodziców Właściwa opieka i partnerskie relacje z rodzicami CEL DRUGI: CEL DRUGI: Redukowanie czynników ryzyka Czytelne, zinternalizowane i akceptowane normy Wzmacnianie norm i wartosci CEL DRUGI: Redukowanie czynników ryzyka Umiejętności w sferze emocjonalnej i społecznej Wzmacnianie norm i wartosci CEL DRUGI: Redukowanie czynników ryzyka inne CEL DRUGI: Redukowanie czynników ryzyka Np.:Niepowodzenia szkolne Redukowanie deficytów i wsparcie Przynależność do problemowych grup rówieśniczych Alternatywy dla grup ryzyka Przejawianie zachowań problemowych Działania interwencyjne Dostępność do substancji psychoaktywnych Zachowania dorosłych w środowisku lokalnym Ograniczanie i interwencja Edukacja i współpraca

MATRYCA PROFILAKTYCZNA KLASA III Programy dla rodziców Os. decyzje w spr alk. I używek Normy Religia postawy KLASA I KLASA II Programy dla rodziców Os. decyzje w spr alk. I używek Normy Religia postawy TAK Czy NIE TAK Czy NIE Przeko-nania i wartości Os. decyzje w spr alk. I używek Normy Religia postawy TAK Czy NIE TAK Czy NIE RODZINA Program RAZEM kontrakt TAK Czy NIE TRENINGI ASERTYWN. Program SPÓJRZ INACZEJ TAK Czy NIE Program RAZEM kontrakt TAK Czy NIE TRENINGI ASERTYWN. Program SPÓJRZ INACZEJ Program RAZEM Program RAZEM kontrakt Program DEBATA II ELEMEN-TARZ TRENINGI ASERTYWN. Program SPÓJRZ INACZEJ KLASA SZKOLNA Osobiste przekonania i wartości pedag. I specjalistów Mity i stereotypy zw. z alk.i uż. Osobiste przekonania i wartości pedag. I specjalistów Mity i stereotypy zw. z alk.i uż. Os. przekonania i wartości pedag. i specjalistów Mity i stereotypy zw. z alk.i uż. WYCHOWAW-CY SPECJALIŚCI Interw. wobec sprzed. Alk. ŚWIETLI-CE Interw. wobec sprzed. Alk. ŚWIETLI-CE PRAWO KAMPANIE MEDIALNE. Interw. wobec sprzed. Alk. ŚWIETLI-CE i oferta środowiska OSIEDLE OTOCZENIE SKLEPY ZEWN. SYST. WART ALTERNATYWNE INNE UM SPOŁECZNE POCZ. WŁ. WARTOŚCI NORMATYWNE OS. DECYZJI EDUKACYJNE ASERTYWNOŚĆ

Zagadnienia podstawowe w szkoleniu nauczycieli profilaktyków Umiejętności podstawowe realizatorów umiejętności komunikacyjne wiedza o uzależnieniach i procesach w rodzinach osób uzależnionych umiejętności i wiedza nt radzenia sobie ze złością Stosowanie języka „ja” Odróżnianie obserwacji od ocen Odpowiedzialność za uczucia i dostrzeganie ukrytych za nimi potrzeb Formułowanie próśb Umiejętność zadawania pytań Stosowanie informacji zwrotnych Umiejętności empatyczne: dawanie empatii innym dawanie empatii sobie Utrzymywanie partnerskich relacji na poziomie adekwatnym Parafrazowanie Umiejętność prowadzenia dialogu wiedza nt agresji i przemocy rówieśniczej i umiejętności zapobiegania Znajomość łańcucha kontroli złości Znajomość kroków kontroli złości Umiejętność stosowania technik kontroli złości Znajomość metod uczenia kontroli złości Proces uzależnienia Role członków rodzin z problemem alkoholowym System iluzji i zaprzeczeń Podstawy motywowania do leczenia Podstawowe umiejętności w pierwszym kontakcie Znajomość procedur w interwencji wobec uzależnienia i przemocy (w tym kompetencje w przypadkach podejrzenia o przemoc seksualną) umiejętności i wiedza nt motywowania do zmiany zachowania Wiedza na temat źródeł przemocy rówieśniczej Znajomość metod redukowania przemocy Mapa przemocy w szkole Szkolny program przeciwdziałania przemocy Metody mediacji („metoda wspólnej sprawy i inne”) umiejętności i wiedza nt utrzymania dyscypliny Znajomość strategii motywacyjnych Ćwiczenie umiejętności motywacyjnych Motywowanie do uczenia a motywowanie do zmiany zachowania Rozmowa motywująca Motywowanie poza motywacją Poznanie i stosowanie co najmniej kilku programów profilaktycznych Umiejętności dyscyplinujące nauczyciela Szkolny system dyscyplinujący Dyscyplina a motywacja Obszary pracy z dyscypliną w klasie i w grupie Osobiste postawy i przekonania: Stosunek do substancji psychoaktywnych Odpowiedzialność w zakresie stosowania strategii profilaktycznych Gotowość do budowania partnerskich relacji z wychowankami Systematyczne superwizowanie umiejętności Korzystanie z grup wsparcia ... ... ... ... ... ...

KONIEC