Wdrożenie inteligentnych sieci Case study Warszawa, 18 września 2012

Nowe technologie i przemiany społeczne katalizatorem zmian na rynku energii Nowy model wytwarzania energii: rosnący udział źródeł rozproszonych i rozsianych dążenie do samodzielności energetycznej odbiorców energii Rozproszone magazyny energii nowe technologie podnoszące efektywność systemu Wzrost efektywności wykorzystywania energii Inteligentne budynki / HAN Samochody elektryczne Rewolucję można porównać do przejścia od maszyny parowej do silników elektrycznych Brak dostosowania OSD może oznaczać ryzyko odsunięcia się klienta od sieci Niezbędne jest dostosowanie infrastruktury sieciowej i sposobu działania firm dystrybucyjnych do nowego kształtu rynku energii

Oczekiwane zmiany w sposobie funkcjonowania sieci dystrybucyjnej Oczekiwania interesariuszy Główne wyzwania dla Energa-Operator Poprawa niezawodności, bezpieczeństwa i jakości dostaw Zwiększenie elastyczności systemu większa integracja źródeł rozproszonych (głównie OZE) z siecią Aktywizacja odbiorców optymalizacja wykorzystania energii, szczególnie w szczycie zapotrzebowania produkcja energii w źródłach rozproszonych i rozsianych Optymalizacja posiadanych zasobów, redukcja kosztów Rozwój generacji rozproszonej Prawo unijne i krajowe Oczekiwania są dość oczywiste, ale w praktyce trudne do spełnienia: Niezawodność, bezpieczeństwo i jakość dostaw Optymalizacja wykorzystania zasobów – zmniejszenie presji na wzrost kosztów energii W tym zmniejszenie strat w sieciach przesyłowych i dystrybucyjnych Stworzenie możliwości technicznych dla zwiększenia aktywnej roli odbiorców: Optymalizacja wykorzystania energii Produkcja energii w źródłach rozsianych Stworzenie możliwości znacznie większych niż obecnie w zakresie integracji źródeł rozproszonych z siecią dystrybucyjną Możliwości przyłączeniowe Zmiany w modelu rynku pozwalające na wdrożenie lokalnego bilansowania źródłami rozproszonymi …na te wyzwania odpowiedzieć ma koncepcja rozwoju sieci inteligentnej

„Wizja wdrożenia Sieci Inteligentnej w Energa-Operator” Sieć dystrybucyjna i powiązane z nią technologie informatyczno-telekomunikacyjne integrujące w sposób inteligentny działania uczestników procesów wytwarzania, przesyłu, dystrybucji i wykorzystywania energii elektrycznej w celu poprawy niezawodności i efektywności dostaw oraz zaangażowania odbiorców w wytwarzanie energii i podnoszenie efektywności energetycznej. … zależało nam także na spojrzenie na sieć inteligenta z perspektywy odbiorcy – jakie korzyści będzie miał z jej wdrożenia

Kluczowe obszary rozwoju sieci inteligentnych w Energa-Operator Aktywny Odbiorca Stworzenie warunków dla aktywizacji odbiorców w zakresie użytkowania i wytwarzania energii 1 Jakość dostaw Poprawa niezawodności zasilania odbiorców i jakości dostarczanej energii 2 Inteligentne sterowanie siecią Zaawansowane zarządzanie i sterowanie siecią w warunkach dynamicznego rozwoju generacji rozproszonej 3 Inteligentny Operator Systemu Dystrybucyjnego Optymalne wykorzystanie i rozwój zasobów majątkowych oraz organizacyjnych OSD 4 Zdefiniowaliśmy 5 kluczowych obszarów Trzy pierwsze związane są z realizacja podstawowych celów wdrożenia: Aktywizacja odbiorców Poprawa jakości dostaw Inteligentne sterowanie siecią Obszar ”Inteligentny OSD” wychodzi naprzeciw potrzebom w zakresie zwiększenia efektywności w obszarze dystrybucji Technologia ITT jest natomiast niezbędnym elementem, aby wszystkie z powyższych celów zostały zrealizowane ….dla poszczególnych obszarów zostały zdefiniowane działania priorytetowe Technologia informatyczno-telekomunikacyjna Rozwój technologii informatyczno-telekomunikacyjnych 5

Podstawowe informacje 6 Wdrożenie inteligentnych liczników w Energa-Operator Zakres projektu Obszar wdrożenia AMI Podstawowe informacje na temat projektu Projekt AMI: ok. 2,5 mln odbiorców komunalnych (taryfy G) ok. 290 tys. odbiorców biznesowych (taryfy C1) Zaawansowanie projektu: Zainstalowano ok. 100 tys. liczników w Kaliszu, okolicach Drawska Pomorskiego i na półwyspie Helskim Trwają prace nad integracją komunikacyjną liczników Kluczowym z realizowanych obecnie projektów jest wdrożenie inteligentnego opomiarowania Praktycznie zakończono podpisywanie umów z dostawcami na I etap projektu Instalacje rozpoczną się pod koniec roku Problemem są przedłużające się procedury zakupowe w reżimie ustawy o zamówieniach publicznych …Montaż urządzeń jest realizowany w trzech lokalizacjach Wdrożenie systemu w Energa-Operator jest największym tego typu, obecnie realizowanym projektem w Polsce

Kolejny krok - „Mapa Drogowa” – praktyczny plan wdrożenia do 2020 roku Czym jest Mapa Drogowa? Dokument opisujący: Co: priorytety technologiczne i systemowe Jak: strategia integracji, skalowalności, interoperacyjności Gdzie: wybór obszarów sieci Kiedy: określenie i prioritetyzacja projektów Dokument bazujący na analizie ekonomicznej poszczególnych inicjatyw (business cases) Jaki jest cel projektu? Wsparcie realizacji celów EOP poprzez: przyspieszenie realizacji celów („wcześniej” niż 2020) poprawę efektu realizacji celów („lepiej” przed 2020) Lepsza integracja projektów strategicznych realizowanych w spółce Wsparcia realizacji celów na poziomie Grupy Energa

Perspektywa klienta w pracach nad Mapą Drogową Obszary zdefiniowane w Wizji rozwoju ISE Obszary realizacji projektu Mapy Drogowej Aktywny Odbiorca Wprowadzanie nowych usług Poprawa efektywności energetycznej Rozwój mikro wytwarzania 1 Jakość dostaw Jakość usługi dystrybucyjnej i obsługi klienta Poprawa niezawodności sieci Ograniczenie zakresu awarii Lepszy dostęp do informacji 2 Inteligentne sterowanie Integracja sieci dystrybucyjnej z OZE Zwiększenie możliwości przyłączania OZE do sieci Poprawa bezpieczeństwa pracy sieci 3 Inteligentny OSD Podniesienie efektywności OSD Redukcja kosztów operacyjnych Ograniczenie tempa wzrostu stawek dystrybucyjnych 4 Co obejmują poszczególne obszary? … dodatkowo w ramach kluczowych inicjatyw zdefiniowaliśmy konkretne działania do podjęcia Z uwagi na brak czasu nie będą one omówione szczegółowo – skupię się na najważniejszych aspektach Technologia informatyczno- telekomunikacyjna Wybór technologii w celu realizacji celów zdefiniowanych w powyższych obszarach 5

Pilotaż w obszarze wybranych elementów sieci inteligentnych Projekt „Inteligentny Półwysep Helski” Zakres projektu: Pełne wdrożenie inteligentnych liczników Wdrożenie rozwiązań DMS do monitorowanie sieci nn (SCADA nn) Automatyczne wykrywanie i lokalizacja miejsca uszkodzenia Automatyczna rekonfiguracja sieci Zaawansowany system kontroli i regulacji napięcia w sieci SN Wizualizacja sieci w układzie geograficznym Integracja z systemem GIS Umożliwienie pracy wyspowej systemu dystrybucyjnego Stworzenie podstaw do świadczenia nowych usług i integracji z generacją rozsianą Celem projektu jest stworzenie poligonu doświadczalnego dla testowania rozwiązań z obszaru sieci inteligentnych Główne zagadnienia to Automatyczne sterowanie siecią Integracja generacji rozproszonej Testy w zakresie ładowania samochodów elektrycznych Obecnie kończymy fazę analityczna projektu – rozpoczęcie montażu urządzeń planowane jest na początku 2012 roku … realizujemy tez inne projekty

Od inteligentnych liczników do inteligentnego regionu Inteligentne liczniki Inteligentna sieć Mapa Drogowa wdrożenia sieci inteligentnych Inteligentny Półwysep Inteligentne Pomorze Pomorskie Forum Inteligentnej Energetyki

POMORSKIE FORUM INTELIGENTNEJ ENERGETYKI Od inteligentnych liczników do inteligentnego regionu POMORSKIE FORUM INTELIGENTNEJ ENERGETYKI Debaty Seminaria Publikacje ENERGA SMART LAB Konferencje Warsztaty Działania animacyjne Wsparcie dla tworzenia konsorcjów Parki Naukowo- Technologiczne Konsorcjum zadaniowe PROJEKT Przedsiębiorcy Uczelnie Konsorcjum zadaniowe ENERGA PROJEKT Spółki GK ENERGA JST Konsorcjum zadaniowe Instytucje naukowo-badawcze PROJEKT

Programu Priorytetowego Pierwsze konsorcjum zadaniowe w ramach ENERGA SMART LAB ENERGA SMART LAB ENERGA S.A. ENERGA OPERATOR ENERGA OBRÓT Konsorcjum Zadaniowe Programu Priorytetowego ISE ENERGA BIO ENERGA Agregator Projekt Inteligentny Półwysep Helski / ISE ENERGA Oświetlenie ENERGA WIND ENERGA Hydro Przedsiębiorcy Uczelnie JST Instytucje naukowo-badawcze Konsorcjum zadaniowe , które będzie składało wniosek o środki w ramach Programu Priorytetowego ISE z NFOŚiGW dla Inteligentnego Półwyspu Helskiego

Dziękuję za uwagę Rafał Czyżewski rafal.czyzewski@energa.pl