SPOSOBY KOMUNIKACJI

Ewolucja mózgu odróżniła człowieka od zwierząt, gdy doprowadziła do powstania rewolucyjnego sposobu komunikacji - mowy. Mowa, zbiór wokalnych symboli opartych na logicznej strukturze, umożliwiła przekazywanie informacji i wiedzy kolejnym pokoleniom w doskonalszy sposób. Doświadczenia przekazywane za pomocą języka stawały się coraz bogatsze, a człowiek mógł zmieniać się i przystosowywać się do otoczenia – bądź przystosowywać otoczenie do siebie – znacznie szybciej niż gatunki opierające się na genetycznej ewolucji. Mowa nie jest jednak doskonała.

PIERWSZE SYMBOLE Niedoskonałości mowy prowadziły do prób stworzenia lepszego sposobu przekazywania i przechowywania informacji. Rozwijane techniki należy podzielić na dwa rodzaje – te przeznaczone do komunikacji na dalsze odległości (omówione w dalszych rozdziałach) i te przeznaczone do komunikacji w czasie, czyli nadania wiedzy ludzkiej trwałości. Wszystkie te techniki opierały się na wspólnym elemencie – symbolach. Najstarsze znane nam symbole przeznaczone do komunikacji na przestrzeni czasu to malowidła jaskiniowe. Wiele kultur stosowało sygnały wzrokowe, oparte na dymie i ogniu, nazywane dziś także ‘optycznym telegrafem’. Kultury żyjące na obszarach obfitujących w duże drzewa stosowały wydrążone pnie drzew, niekiedy przykryte skórą, czyli bębny – ten wynalazek powstał niezależnie od siebie w wielu kulturach afrykańskich i amerykańskich.

PISMO Symbole były prekursorem kolejnego wielkiego wynalazku – pisma. Zamknięty zbiór symboli, wyrażających dźwięki fonetyczne bądź pojęcia, umożliwił przechowywanie skomplikowanych, długich wiadomości i stanowił ‘graficzny zapis mowy’. Według tradycji żydowskiej pismo wynalazł Mojżesz, według mitów greckich – Hermes. Najstarszy znany nam dziś przykład alfabetu datuje się na 2000 p.n.e. Alfabet rzymski składał się tylko z ‘dużych’ liter. W okresie średniowiecza alfabet łaciński wzbogacił się o małe litery, a także symbole ‘j’, ‘w’ i ‘u’. Różne lokalne języki dodawały także inne swoje litery do swoich wersji alfabetu – np. litery ‘ó’ czy ‘ś’ w alfabecie polskim.

Duże znaczenie dla ewolucji technik komunikacji miała kwestia narzędzi, jakie stosowano do utrwalania pisma. Po długich tysiącleciach używania kamiennych rylców i organicznych farb nakładanych na kamienne płaszczyzny, znaczący przełom nastąpił gdy zaczęto używać glinianych tabliczek, później utwardzanych przez wypalanie. Umożliwiło to znaczne szybsze pisanie i przechowywanie informacji. Kolejnym przełomowym etapem w rozwoju technik pisania był papirus i papier, poręczniejszy w składowaniu i przenoszeniu. Narzędzia do pisania także ewoluowały: od rylców, poprzez ptasie pióra maczane w atramencie, po wieczne pióra.

Telegraf Wynalazek elektryczności oznaczał nowa erę w technikach komunikacji, tworząc możliwość prawie natychmiastowej (praktycznie z prędkością światła) komunikacji na dłuższe odległości Telefon Telefon jest starszy od telegrafu tylko o dekadę – Antonio Meucci skonstruował pierwszy telefon w W latach 70. XIX wieku wynalazek ten spopularyzował Amerykanin Aleksander Bell, popularnie lecz błędnie uznawany za wynalazcę tego urządzenia Radio Ojcem teorii, które doprowadziły do stworzenia radia był fizyk James Maxwell, którego praca dotycząca fal elektromagnetycznych została opublikowana w 1873 roku. Eksperymenty Heinricha Hertza z lat przetarły drogę wynalazcom radia.

Komputer Już pod koniec XIX wieku słowo to odnosiło się do mechanicznych urządzeń ułatwiających obliczenia (po raz pierwszy określenie to znajdujemy w Oxford Dictionary w 1897 roku) Telewizja Pierwsze eksperymenty z przesyłaniem obrazów na odległość są niewiele późniejsze od wynalazku radia – już w 1884 Paul Gottlieb Nipkow opatentował pierwszy system elektromechanicznego przesyłania obrazu Sieci komputerowe (Internet)