Czym skorupka za młodu...

„Każde dziecko w chwili urodzenia ma znacznie większą potencjalną inteligencję, niż Leonardo da Vinci kiedykolwiek wykorzystał”. Glenn Doman „Jak nauczyć małe dziecko czytać”

Naukowcy udowodnili ponad wszelką wątpliwość, że około 50% naszej zdolności uczenia się rozwija się do czwartego roku życia, a dalsze 30 % przed ukończeniem ósmego.

Podczas tych decydujących lat tworzą się drogi nerwowe, na których opiera się cała przyszła zdolność uczenia się. Po ukończeniu przez dziecko dziesięciu lat większość dendrytów, które nie wytworzyły połączeń obumiera.

Dzieci uczą się najlepiej tego, czego doświadczają wszystkimi zmysłami, należy więc odpowiednio je stymulować. Rodzice są ich pierwszymi, najlepszymi nauczycielami.

Teoria rozwoju wg J. Piageta Pierwszy to okres rozwoju sensomotorycznego -do ok. 2 lat życia tj. poznanie świata rzeczy poprzez zmysły.

Dziecko poznaje świat rzeczy, najbliższą przestrzeń, uczy się schematów od dorosłych. Nowe umiejętności przybliżane są dziecku najpierw przez rodziców a następnie jego edukacją zaczynają zajmować się inni.

Drugi okres przedoperacyjny, trwa od 2-7 roku życia Drugi okres przedoperacyjny, trwa od 2-7 roku życia. Rozwija się umiejętność mowy i rysowania , dziecko jest skoncentrowane na sobie, nie rozumuje abstrakcyjnie ani logicznie.

Etap konkretno- operacyjny, 7- 11 lat Etap konkretno- operacyjny, 7- 11 lat. Zaczyna myśleć logicznie, organizować wiedzę , klasyfikować obiekty i zastanawiać się nad problemami.

Etap operacji formalnych, 11-15 lat -dzieci zaczynają myśleć realistycznie, rozumować na temat przyszłości oraz potrafią myśleć abstrakcyjnie.

Naukowcy z Berkeley w Kaliforni prowadzili wieloletnie badania, odkryli że wszystkie komórki nerwowe najważniejszych zewnętrznych warstw mózgu są obecne w chwili urodzenia. Wraz z przyjściem na świat zaczynają rosnąć dendryty tworzące wewnętrzne połączenia w mózgu. W badaniach wykorzystywano szczury umieszczone w urozmaiconym i ubogim otoczeniu. Następnie wykonano test na inteligencję- umieszczono je w labiryncie by szukały pożywienia, ( wnioski ) .

Dzieci rozwijają się zgodnie z określonymi schematami Dzieci rozwijają się zgodnie z określonymi schematami. Są wrodzonymi badaczami, pozwólmy im więc dokonywać odkryć w bezpiecznym otoczeniu. Ruch jest naturalną potrzebą dziecka, a działania fizyczne w pierwszych kilku latach życia maja ogromny wpływ na to, w jakim stopniu rozwinie ono rozmaite umiejętności.

Chyba wszystkich rodziców cechuje naturalna skłonność do zachwycania się własnym dzieckiem. Mama i tata są dumni z każdego osiągnięcia, z każdej nowej umiejętności, gdy dziecko w wieku dwóch lat narysuje głowonoga, zaraz widzą w nim małego Leonarda... lecz jeśli trzylatek czyta, umie zagrać raz usłyszaną melodię lub składa puzzle z kilkudziesięciu elementów to jest nieprzeciętny.

Jeśli zauważamy, że maluch się aktywny, skłonny do eksperymentowania bądźmy przy nim czujni, cierpliwi i wyrozumiali. Z drugiej strony zapewnijmy mu bezpieczeństwo i nie gaśmy w nim ducha poszukiwacza. Zdolne dziecko może sprawiać kłopoty wychowawcze, a jego rozwój emocjonalny i społeczny nie zawsze idzie w parze z rozwojem intelektualnym, co stwarza dodatkowe problemy.

Zdolny przedszkolak woli bawić się ze starszymi dziećmi bądź dorosłymi, bo oni są dla niego partnerami. Natura tak zbudowała mózg, że przez pierwsze 6 lat życia potrafi on przyswajać informacje z niezwykłą szybkością i bez najmniejszego wysiłku, jest to czas pytań. Niemal wszystko czego się uczymy o otaczającym nas świecie dociera do naszej świadomości poprzez 5 zmysłów. Dorośli powinni dziecko zachęcać do nauki, działania poprzez wszystkie zmysły.

Szkołą może być cały świat, każda wycieczka czy wyjście z domu może być okazją do nauczenia dziecka czegoś nowego, a tym samym do wspierania jego talentu. Można poszukiwać kształtów, barw, przeciwieństw, można uczyć je liczyć , klasyfikować za pomocą prawdziwych przedmiotów. Uczymy dziecko w czasie spontanicznej rozmowy i zabawy.

Mózg dziecka zapamiętuje informacje dzięki skojarzeniom i wzorcom Mózg dziecka zapamiętuje informacje dzięki skojarzeniom i wzorcom. Wzorce te tworzą się w umysłach jeszcze przed rozpoczęciem nauki w szkole (np. tancerze z wysp Pacyfiku, programy Schinichi Suzuki w Japonii- tysiące 3 i 4 latków grających na skrzypcach). Dziecko uczy się na konkretach a działaniem jest zabawa, dlatego jest to skuteczna metoda.

Pracą dziecka jest zabawa. Dzieci uczą się poprzez wszystko co robią.

Rozwój mózgu w pierwszych latach życia. W chwili urodzenia : większość dzieci ma sto miliardów komórek mózgowych , które wytwarzają około pięćdziesiąt bilionów połączeń z innymi komórkami. Pierwszy miesiąc życia : wraz z reakcją zmysłów dziecka na otoczenie tworzą się nowe połączenia synaptyczne- w oszałamiającym tempie dochodzącym do trzech miliardów na sekundę.

Pierwszych sześć miesięcy: dziecko początkowo gaworzy, wydając dźwięki, które mogą należeć do wszystkich języków świata, lecz z czasem nauczy się mówić, używając tylko tych dźwięków i słów, które słyszy w swoim otoczeniu, a szczególnie od rodziców. Jego mózg odrzuci zdolność mówienia językiem, którego nie słyszy. Osiem miesięcy: mózg niemowlęcia posiada już około tysiąca bilionów połączeń. Od tego momentu liczba połączeń zacznie się zmniejszać, jeśli dziecko nie znajdzie się pod działaniem bodźców pobudzających wszystkie jego zmysły. Do około dziesiątego roku życia: u przeciętnego dziecka zaniknie około połowa połączeń, lecz pozostałe pięćset bilionów przetrwa przez większość życia.

Do ukończenia dwunastego roku życia : „współcześnie uważa się mózg za super gąbkę, która najlepiej wchłania od urodzenia do wieku około dwunastu lat. To właśnie podczas tego okresu, a szczególnie pierwszych pięciu lat, tworzą się podstawy myślenia, mowy, zdolności widzenia, postaw, uzdolnień i innych cech człowieka. Potem okienka się zamykają i spora część architektury mózgu jest już zbudowana”. G. Dryden J. Vos „ Rewolucja w uczeniu”.

Do końca życia w mózgu mogą przyrastać dendryty-dopóty, dopóki jest poddawany działaniu rożnych bodźców. Natura ludzkich komórek mózgowych, jest taka, że potrzebują one stymulujących impulsów, dzięki którym mogą się rozrastać. Nie oznacza to, że trzeba dziecku dom zamienić w szkołę, ale tak zorganizować zabawę by była ona kształcącym doświadczeniem i by większość nauki była zabawna.

Dzieci same nie wiedzą jak się uczyć i rozwijać swoje zdolności- nie można ich pozostawić samych sobie. Trzeba dziecko wspierać, sugerować kolejne etapy postępowania, podpowiadać, rozmawiać, poświęcać dużo uwagi, odpowiadać na kolejne pytania, bawić się z nim, zaspokajać ciekawość, rozszerzać wiedzę, prowokować do myślenia. Małemu intelektualiście konieczne są zajęcia sportowe- pływanie, łyżwy, jazda na rowerze, gra w piłkę, zabawy na świeżym powietrzu. Zajęcia te kształtują koordynację wzrokowo- ruchową, która ma ogromne znaczenie w rozwoju wszystkich procesów poznawczych.

Ok. trzeciego roku życia dzieci rozpoczynają edukację w przedszkolu Ok. trzeciego roku życia dzieci rozpoczynają edukację w przedszkolu. Dzieci rodzą się wszechstronnie uzdolnione , z pełną możliwością rozwoju w rożnych kierunkach, potencjalną inteligencją, zadatkami na rozwijanie wielkiej twórczości oraz dużym talentem społecznym.

Zdolne dzieci posiadają wiele pomysłów do zabaw, fantazję, zmieniają znaczenie przedmiotów, osób, zdarzeń; wymyślają interesujące historie, mają bogate słownictwo, są bardzo wrażliwe, organizują zabawy ze śpiewem, tańcem, same sięgają po materiały plastyczne i z dużą pomysłowością tworzą dzieła plastyczne, chętnie uczestniczą w teatrzykach, mają doskonałą pamięć, posiadają zdolności organizacyjne.

Praca nauczyciela w przedszkolu z dzieckiem zdolnym Nauczyciel powinien Wyodrębnić dzieci zdolne i stworzyć z nich grupy: teatralno- literacką, muzyczno- taneczną, plastyczno- konstrukcyjną i przygotować plany pracy w zakresie wyodrębnionych aktywności. Wykorzystywać intelektualny potencjał dzieci zdolnych przydzielając im dodatkowe zadania do wykonania. Służyć pomocą merytoryczną, udostępniać źródła wiedzy, utwory literackie, materiały do ekspresji plastyczno konstrukcyjnej. Pomagać dzieciom w prawidłowej ocenie swoich pomysłów.

Analizować osiągnięcia, dokonywać ewaluacji. Motywować do działania. Stopniowo zwiększać wymagania. Organizować popisy, konkursy, występy, wystawy. Współpracować z rodzicami dziecka zdolnego, dzielić się uwagami, spostrzeżeniami, określać wspólne działania. Współpracować z najbliższymi instytucjami i placówkami edukacyjnymi i kulturalnymi ( szkoła, osiedlowe, młodzieżowe domy kultury, szkoła muzyczna itp..) w celu promowania osiągnięć dzieci.

Wychowujmy małych geniuszy, uwierzmy, że możemy to robić. Jako dorośli inwestujmy w dzieci, gdyż jest to jedyna inwestycja jaka się opłaca.

Koniec Dziękuję za uwagę Opracowała Małgorzata Pietrzycka Grudzień 2011