Funkcjonowanie kobiet po mastektomii - analiza. Justyna Szczygielska Wielkopolskie Centrum Onkologii w Poznaniu Oddział Radioterapii III Uniwersytet Medyczny w Poznaniu Wydział Nauk o Zdrowiu Katedra Pielęgniarstwa

Mastektomia- amputacja piersi BÓL Blizna Dyskomfort Brak atrybutu kobiecości Dlaczego JA? Obawa o własne życie JAK FUNKCJONOWAĆ?

Materiał i metody Gdzie: Wielkopolskie Centrum Onkologii w Poznaniu, oddział oraz poradnia oddziału Radioterapii III Jak długo: od października 2006 do marca 2007 Ile: 130 chorych z dwóch grup: grupa badana 65 pacjentek- całkowita amputacja piersi, grupa kontrolna 65 pacjentek – operacja oszczędzająca Narzędzie: Kwestionariusz EORTC QLQ – BR 23 - 23 pytania z czterema możliwościami odpowiedzi + Ankieta własna

Ocena zaburzeń funkcjonowania kobiet po całkowitej amputacji piersi w porównaniu z kobietami po zabiegu oszczędzającym Zdefiniowania czynników przyczyniających się do pogorszenia funkcjonowania Szukano zależności między czynnikami sfery psychicznej i fizycznej pacjentki a pewnymi danymi socjo-demogarficznymi

Najliczniejsze pacjentki w wieku 51-60 lat

Najliczniejsza grupa to kobiety z miast do 30 tyś i wsi.

O.k 80 % badanych w obu grupach to kobiety zamężne lub żyjące w stałym związku

100% kobiet z grupy po całkowitej amputacji i po częściowej amputacji piersi było wyznania rzymskokatolickiego.

80% badanych ma wykształcenie zawodowe i średnie

Podsumowując analizowaną grupę można stwierdzić, że większość stanowiły kobiety między 51-60 rokiem życia, zamieszkałe w miastach powiatowych oraz miasteczkach, o wykształceniu średnim, będące mężatkami, z dwójką dzieci lub więcej, deklarujące wyznanie rzymskokatolickie. Bez wątpienia jest to obraz typowej polskiej kobiety, czyli osoby, której dotyczy problem nowotworu piersi.  

Analiza Sfera fizyczna Bóle ramienia Trudności w podnoszeniu kończyny do góry Obecność obrzęku limfatycznego Tkliwość blizny Ból w okolicy operowanej Dolegliwości po leczeniu: suchość w jamie ustnej, zaburzenia smaku, wypadanie włosów Sfera psychiczna Poczucie własnej atrakcyjności Samopoczucie Zdolność oglądania siebie nagiej Aktywność seksualna Obawa o własne zdrowie

Obecność obrzęku limfatycznego zarówno w grupie kobiet po całkowitej amputacji jak i po zabiegu oszczędzającym jest wysoka

Ból w okolicy operowanej został opanowany Dolegliwość dodatkowe związane z leczeniem zarówno w obu grupach utrzymują się na stałym poziomie Ból w okolicy operowanej został opanowany

Aktywność seksualna w grupie po całkowitej amputacji piersi jest 3,5 razy mniejsza niż w grupie po zabiegu oszczędzającym. Zdolność oglądania siebie nagiej 4,5 razy mniejsza

Swoje samopoczucie jako złe oceniane jest podobnie w obu grupach Niezależnie od grupy badanej istnieje wręcz identyczny poziom obawy o własne zdrowie

Czy istnieje zależność pomiędzy obawą o własne zdrowie w badanych grupach a ilością posiadanego potomstwa? Ilość posiadanego potomstwa Kobiety po całkowitej amputacji Kobiety po zabiegu oszczędzającym 1 dziecko p = 0,026 p = 0,046 2 i więcej p = 0,006 p = 0,035 bezdzietne p = 0,049 p = 0,056 Wykazano zależność istotną statystycznie między obawą o własne zdrowie z ilością posiadanego potomstwa. Analiza wskazuje, że kobiety po całkowitej amputacji piersi z dwójką lub więcej dzieci wykazują znacznie większą obawę niż te po zabiegu oszczędzającym.

Czy istnieje zależność pomiędzy zaburzonym poczuciem własnej atrakcyjności a wiekiem kobiet w badanych grupach? Wiek kobiet Kobiety po całkowitej amputacji Kobiety po zabiegu oszczędzającym 31-40 p = 0,013 p = 0,015 41-50 p = 0,025 p = 0,047 51-60 p = 0,036 p = 0,045 61-70 p = 0,058 p = 0,078 Istnieje zależność między wiekiem a poczuciem własnej atrakcyjności po zabiegu. Poziom istotności p jest charakterystyczny dla pewnych grup wiekowych i jest rosnący z wiekiem tzn: im więcej lat ma pacjenta u której dokonano zabiegu tym mniej zaburzone poczucie własnej atrakcyjności

Czy istnieje zależność między wiekiem pacjentki po amputacji a obawą o własne zdrowie? Czy istniej zależność między miejscem zamieszkania a sferą fizyczną np.: trudnościami w podnoszeniu kończyny? Czy istnieje zależność między stanem cywilnym kobiety a poczuciem własnej atrakcyjności?

Wyniki: Zaburzenia w funkcjonowaniu w sferze fizycznej są znacznie częstsze u kobiet po całkowitej amputacji Częściej występują bóle kończyny po stronie operowanej i trudności w podnoszeniu tej kończyny. Obecność obrzęku limfatycznego po stronie operowanej jest porównywalna. Tktliwość blizny po zabiegu jest znacznie częstsza u kobiet po całkowitym zabieg usunięcia gruczołu piersiowego, dobrze natomiast jest opanowany ból w obu tych grupach. Sfera psychiczna jest znacznie bardziej stabilna u kobiet po częściowej amputacji: znacznie lepiej oceniają swoją atrakcyjność, są znacznie bardziej aktywne seksualnie 5. Samopoczucie i obawa o własne zdrowie utrzymuje się na takim samym poziomie w obu grupach

Dziękuje