Wielkopolska na gruźliczej mapie Polski. Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu mgr Beata Marciniak

DANE EPIDEMIOLOGICZNE

GRUŹLICA W POLSCE ORAZ W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W OKRESIE 2004 - 2009 ROKU LICZBY BEZWZGLĘDNE I ZAPADALNOŚĆ NA 100 000 LUDNOŚCI * Rok Polska Wielkopolskie Liczba zachorowań Zapadalność 2004 9493 24,9 488 14,5 2005 9269 24,3 471 14 2006 8587 22,5 371 11 2007 8616 22,6 528 15,6 2008 8081 21,2 562 16,6 2009 8236 21,6 462 13,6 * dane wg Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

GRUŹLICA W POLSCE ORAZ W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W LATACH 2004-2009 ZAPADALNOŚĆ NA 100 000 LUDNOŚCI* * dane wg Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

GRUŹLICA W POLSCE W 2009 ROKU ZAPADALNOŚĆ NA 100 000 LUDNOŚCI WG WOJEWÓDZTW* POLSKA – 21,6 <16 16-20 20-25 >25 * dane wg Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

RANKING WOJEWÓDZTW WG ZAPADALNOŚCI- ROK 2009 ZAPADALNOŚĆ NA 100 000 LUDNOŚCI WG WOJEWÓDZTW* Współczynnik POLSKA 21,6 1 Wielkopolskie 13,6 2 Lubuskie 14,5 3 Podlaskie 15,2 4 Podkarpackie 15,9 5 Małopolskie 16,9 6 Zachodnio-pomorskie 17,0 7 Opolskie 19,0 8 Kujawsko-pomorskie 19,5 9 Warmińsko-mazurskie 20,5 10 Mazowieckie 22,1 11 Dolnośląskie 22,7 12 Śląskie 24,1 13 Pomorskie 24,8 14 Łódzkie 29,4 15 Świętokrzyskie 32,3 16 Lubelskie 34,3 * dane wg Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

GRUŹLICA W POLSCE ORAZ W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W 2009 ROKU ZAPADALNOŚĆ NA 100 000 LUDNOŚCI WG GRUP WIEKU* * dane wg Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

GRUŹLICA W POLSCE ORAZ W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W LATACH 2008-2009 GRUŹLICA W POLSCE ORAZ W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W LATACH 2008-2009. ZAPADALNOŚĆ NA 100 000 LUDNOŚCI I UDZIAŁ PROCENTOWY WG PŁCI* * dane wg Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

GRUŹLICA W POLSCE ORAZ W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W LATACH 2008-2009 ZAPADALNOŚĆ NA 100 000 LUDNOŚCI I UDZIAŁ PROCENTOWY WG MIEJSCA ZAMIESZKANIA* * dane wg Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

STRUKTURA BAKTERIOLOGICZNA CHORYCH NA GRUŹLICĘ WSZYSTKICH POSTACI W POLSCE ORAZ W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W ROKU 2009. LICZBY BEZWZGLĘDNE I UDZIAŁ PROCENTOWY WG OGÓŁU ZACHOROWAŃ NA GRUŹLICĘ * Wszystkie przypadki Przypadki potwierdzone bakteriologicznie Przypadki niepotwierdzone bakteriologicznie liczba / N % Liczba Polska 8.236 100,0 5169 63,4 3.013 36,6 Wielkopolska 462 344 74,5 118 25,5 * dane wg Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

RANKING WOJEWÓDZTW WG UDZIAŁU GRUŹLICY POTWIERDZONEJ BAKTERIOLOGICZNIE SPOŚRÓD WSZYSTKICH ZACHOROWAŃ NA GRUŹLICĘ - ROK 2009 UDZIAŁ PROCENTOWY WG OGÓŁU ZACHOROWAŃ NA GRUŹLICĘ * Ranking województw % POLSKA 63,4 1 Małopolskie 83,7 2 Kujawsko-pomorskie 82,1 3 Podlaskie 81,8 4 Wielkopolskie 74,5 5 Opolskie 73,5 6 Podkarpackie 70,9 7 Lubuskie 70,5 8 Lubelskie 65,6 9 Zachodnio-pomorskie 63,5 10 Dolnośląskie 60,9 11 Mazowieckie 59,4 12 Pomorskie 58,1 13 Śląskie 57,9 14 Warmińsko-mazurskie 53,2 15 Łódzkie 50,7 16 Świętokrzyskie 47,4 * dane wg Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

GRUŹLICA POTWIERDZONA BAKTERIOLOGICZNIE (BK+) WSZYSTKICH POSTACI ZACHOROWAŃ NA GRUŹLICĘ W POLSCE ORAZ W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W 2009 ROKU UDZIAŁ PROCENTOWY WG OGÓŁU WSZYSTKICH POSTACI ZACHOROWAŃ NA GRUŹLICĘ BK+* * dane wg Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

GRUŹLICA NIEPOTWIERDZONA BAKTERIOLOGICZNIE (BK-) WSZYSTKICH POSTACI ZACHOROWAŃ NA GRUŹLICĘ W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W 2009 ROKU UDZIAŁ PROCENTOWY WG OGÓŁU WSZYSTKICH POSTACI ZACHOROWAŃ NA GRUŹLICĘ BK-* * dane wg Wielkopolskiego Rejestru Zachorowań na Gruźlicę

GRUŹLICA W POLSCE ORAZ W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM WG LOKALIZACJI ZMIAN W 2009 ROKU UDZIAŁ PROCENTOWY WG OGÓŁU ZACHOROWAŃ NA GRUŹLICĘ* * dane wg Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

UDZIAŁ PROCENTOWY WSZYSTKICH POSTACI GRUŹLICY W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W 2009 ROKU WG LOKALIZACJI I STANU BAKTERIOLOGICZNEGO

UDZIAŁ CHORYCH NA GRUŹLICĘ PŁUC POTWIERDZONĄ BAKTERIOLOGICZNIE WŚRÓD OGÓŁU CHORYCH NA GRUŹLICĘ PŁUC WG WOJEWÓDZTW. POLSKA 2009 ROK. ZAPADALNOŚĆ NA 100 000 LUDNOŚCI WG WOJEWÓDZTW* * dane wg Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

GRUŹLICA W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W 2009 ROKU ZAPADALNOŚĆ NA 100 000 LUDNOŚCI WG POWIATÓW

GRUŹLICA W POWIATACH WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO W 2009 ROKU ZAPADALNOŚĆ NA 100 000 LUDNOŚCI WG POWIATÓW 13,56 - średnia zapadalność dla województwa wielkopolskiego w roku 2009 > średniej zapadalności dla województwa wielkopolskiego ≤ średniej zapadalności dla województwa wielkopolskiego (zapadalność 10 – 13,56) < średniej zapadalności dla województwa wielkopolskiego (zapadalność <10) * dane wg Wielkopolskiego Rejestru Zachorowań na Gruźlicę opracowanego przez WSSE w Poznaniu

GRUŹLICA W POWIATACH WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO W 2009 ROKU W PORÓWNANIU Z ROKIEM POPRZEDNIM ZAPADALNOŚĆ NA 100 000 LUDNOŚCI WG POWIATÓW 13,56 - średnia zapadalność dla województwa wielkopolskiego w roku 2009 16,6 - średnia zapadalność dla województwa wielkopolskiego w roku 2008 wzrost zapadalności w porównaniu do 2008 roku spadek zapadalności w porównaniu do 2008 roku zapadalności w porównaniu do 2008 roku na tym samym poziomie * dane wg Wielkopolskiego Rejestru Zachorowań na Gruźlicę opracowanego przez WSSE w Poznaniu

PODSUMOWANIE W roku 2009 (462 zachorowania) w Wielkopolsce zarejestrowano spadek zachorowań, tj. o 100 przypadków mniej niż w roku ubiegłym. W porównaniu do lat 2008-2007 (562 i 528 przypadki) był to znaczący spadek zachorowań. Zapadalność w latach 2008-2009 wyniosła odpowiednio 16,6 oraz 13,6 na 100 000 ludności. W porównaniu do 2008 roku zapadalność była niższa o 18,1% w 2009 r. Województwo wielkopolskie było jednym z 8 województw, w których zarejestrowano spadek zapadalności w porównaniu z rokiem poprzednim. Odnotowany spadek (18,1%) był największym spadkiem w porównaniu do pozostałych województw .

c.d. Według Instytutu Chorób Płuc i Gruźlicy w Warszawie, tak znaczne wahania zapadalności w krótkim czasie wskazują na brak stabilnego systemu wykrywania i rejestracji zachorowań w województwach. Weryfikacja danych dla województwa wielkopolskiego w 2009 roku na postawie: liczby zachorowań (Wielkopolski Wojewódzki Rejestr Zachorowań na Gruźlicę) dodatnich wyników laboratoryjnych (rejestry wyników laboratoryjnych) wskazuje na prawidłowe funkcjonowanie systemu wykrywania i rejestracji zachorowań w zakresie gruźlicy potwierdzonej bakteriologicznie.

c.d. Najczęstszą postacią gruźlicy była gruźlica płuc. W 2009 roku zarejestrowano 439 przypadków, co stanowiło 95% ogółu zarejestrowanych chorych. Podobnie jak w Polsce, w Wielkopolsce zapadalność w 2009 roku na wsi (13,4) była zbliżona do zapadalności w miastach (13,7) Na gruźlicę znacznie częściej chorowali mężczyźni (20,4) – zapadalność była prawie 3-krotnie wyższa od zapadalności kobiet (7,2) - podobna tendencja w Polsce i Wielkopolsce Zapadalność na gruźlicę rośnie wraz z wiekiem

c.d. Ponad 98% chorych (451 zachorowań) stanowiły osoby w wieku powyżej 20 lat. Odnotowano 4 zachorowania u dzieci do lat 14 oraz 7 w grupie wiekowej 15-19 lat. Najwyższą zapadalność (30,0) zanotowano wśród osób w wieku 65 lat i starszych - tak samo jak w Polsce. W 2009 roku odnotowano znaczne różnice w zapadalności na gruźlicę między powiatami – od 2,9 w powiecie złotowskim do 26,8 w powiecie gnieźnieńskim

c.d. Zapadalność przekraczała średni wskaźnik w województwie (13,6) w powiatach: gnieźnieńskim (26,8), kaliskim (26,6), konińskim (24,4), kępińskim (21,5), krotoszyńskim (19,4), kolskim (19,3), pleszewskim (19,2), ostrzeszowskim (18,2), obornickim (17,5), słupeckim (17,1), średzkim (16,2), śremskim (15,2) oraz tureckim (14,3) Najniższą zapadalność zarejestrowano w powiatach: złotowskim (2,9), chodzieskim (4,2), rawickim (5,0), pilskim (5,1), szamotulskim i czarnkowsko-trzcianeckim (5,7), leszczyńskim (6,0), wolsztyńskim (7,2) oraz nowotomyskim (9,6).

c.d. Wzrost zapadalność w porównaniu do roku 2008 odnotowano w powiatach: gnieźnieńskim (26,8), konińskim(22,4), ostrzeszowskim (18,2), śremskim (15,2), tureckim (14,4), kościańskim (11,5), wągrowieckim (10,2), nowotomyskim (9,6) i wolsztyńskim (7,2). Największy wzrost zapadalności w porównaniu do roku poprzedniego odnotowano w powiecie gnieźnieńskim (wzrost o 51,5%). Największy spadek zapadalności w porównaniu do roku poprzedniego odnotowano w powiecie chodzieskim (spadek o 71,5%).