Szkolenie dla pracowników Inspekcji Weterynaryjnej Jachranka - 2014 PASZE – DOCELOWE NIEDOCELOWE nadzór nad podmiotami wykorzystującymi kokcydiostatyki Jakub Dyba Biuro Pasz, Farmacji i Utylizacji Główny Inspektorat Weterynarii

Misje FVO dotyczące pasz 2010 Audyt ogólny - higiena pasz 2013 Identyfikacja zagrożeń i zarządzanie ryzykiem w łańcuchu paszowym Negatywnie oceniono sposób kontroli nad produkcją pasz niedocelowych/docelowych

Wyniki badań zawsze zgodne. W mieszalni pasz, której zdolność mieszania wynosiła 1250 kg, do czyszczenia linii po produkcji paszy zawierającej kokcydiostatyki zużyto dwa ładunki pszenicy o masie 250 kg. Skuteczność czyszczenia była weryfikowana trzy razy do roku poprzez pobranie próbki produktu końcowego z samochodu ciężarowego przed dostawą, jednak próbki te pobierano losowo, nie uwzględniając tego, kiedy wykorzystano ostatnią partię zawierającą kokcydiostatyki. Odnotowano szereg przypadków, w których próbki pobierano z trzeciej lub czwartej partii po tej, która zawierała kokcydiostatyki (tj. po wyprodukowaniu 80–100 ton paszy). Wyniki badań zawsze zgodne.

W kontrolowanych zakładach nigdy nie zweryfikowano rzeczywistej zawartości kokcydiostatyków w materiałach z czyszczenia linii. Nigdy nie zbadano całkowitej ilości kokcydiostatyków w paszach, dla których są one przeznaczone, a do których dodawano ten materiał z czyszczenia linii.

Zalecenia inspektorów FVO - 2013 4. Należy zapewnić zgodność środków, które podmioty działające na rynku pasz wprowadzają w celu kontrolowania zanieczyszczenia krzyżowego (zanieczyszczenia krzyżowego kokcydiostatykami podczas produkcji), z wymogami określonymi w załączniku II do rozporządzenia (WE) nr 183/2005.

Odpowiedź IW na rekomendację Zmiana w PUKP na rok 2014 Zwiększenie liczby próbek pasz do pobrania Docelowe 128 – 256 Niedocelowe 256 – 384 Zwiększenie zakresu badań laboratoryjnych maduramycyna, semduramycyna, robenidyna, diklazuril. Przygotowanie wytycznych GIWpuf-7010-12/2014(1) Protokół (uzupełniający) kontroli podmiotu wykorzystującego w produkcji pasz kokcydiostatyki Przesyłanie informacji w ramach systemu: pasze.niedocelowe@wetgiw.gov.pl

Wytyczne GLW – pismo GIWpuf-7010-12/2014(1) WSTĘP Zanieczyszczenia krzyżowe jako możliwy i często nieunikniony skutek stosowania dodatków paszowych – kokcydiostatyków/histomonostatyków CEL Ujednolicenie zasad postępowania organów Inspekcji Weterynaryjnej w zakresie nadzoru nad produkcją pasz docelowych i niedocelowych

Wytyczne GLW – pismo GIWpuf-7010-12/2014(1) I – analiza ryzyka przy pobieraniu próbek pasz II – zasady postępowania IW w przypadku stwierdzenia wyniku niezgodnego III – interpretacja wyników badań IV – raportowanie przypadków w ramach systemu pasze.niedocelowe@wetgiw.gov.pl

Analiza ryzyka przy pobieraniu próbek pasz Największe ryzyko zanieczyszczeń krzyżowych zachodzi w: Wytwórniach pasz Podmiotach mieszających pasze na własne potrzeby Miejsce pobrania próbki (typowanie podmiotu) Profil działalności Skala produkcji Wyniki kontroli Wyniki badań laboratoryjnych (urzędowe, właścicielskie)

Analiza ryzyka przy pobieraniu próbek pasz Miejsce pobrania próbki Szacunkowe dane za lata 2010-2012 – pasze niedocelowe 12 % próbek niezgodnych z czego, ok. 42% pochodziło z wytwórni pasz ?! Założenia wytycznych GLW Aby odsetek ten zwiększyć do co najmniej 70-80%

Analiza ryzyka przy pobieraniu próbek pasz Procedury kontroli wewnętrznej zakładu Sekwencja produkcji Sposób czyszczenia linii produkcyjnej Wielkość (ilość) szarż(-y) czyszczącej(-ych) Sposób oznakowania i zagospodarowania szarży czyszczącej Procedury weryfikacji Reklamacja lub wycofane produkty z rynku

Analiza ryzyka przy pobieraniu próbek pasz Sekwencja produkcji pasz Analiza dokumentów Analiza składu produkowanych mieszanek paszowych Analiza schematu/sekwencji produkcji w kolejnych cyklach Cel - sprawdzenie czy podmiot jest świadomy wystąpienia ryzyka zanieczyszczeń krzyżowych

Analiza ryzyka przy pobieraniu próbek pasz Czyszczenie linii produkcyjnej Procedura czyszczenia linii powinna być opracowana na piśmie Procedura jest skuteczna i wystarczająca Szarża czyszcząca Rodzaj Wielkość Ilość Podmiot dokumentuje przeprowadzenie zabiegu czyszczenia linii

Analiza ryzyka przy pobieraniu próbek pasz Procedury kontroli wewnętrznej powinny obejmować sposób zagospodarowania szarży czyszczącej Sposób zagospodarowania szarży czyszczącej Zebrana i składowana w wyznaczonym miejscu Wyraźnie oznakowana

Analiza ryzyka przy pobieraniu próbek pasz Sposób zagospodarowania szarży czyszczącej Określenie jej przeznaczenia Do produkcji jakiego rodzaju paszy będzie wykorzystana? Pasza docelowa / Inna pasza W jakiej ilości ? Zakład powinien zweryfikować poziom przeniesienia

Analiza ryzyka przy pobieraniu próbek pasz Czy szarża czyszczącą nie jest wykorzystywana do produkcji: Paszy, która nie zawiera kokcydiostatyków Paszy zawierającej kokcydiostatyk inny, niż ten w szarży czyszczącej Paszy przeznaczonej dla zwierząt, dla których nie dopuszczono możliwości stosowania kokcydiostatyków Zawartość kokcydiostatyków nie przekracza poziomów ustanowionych w rozporządzeniu MRiRW w sprawie zawartości substancji niepożądanych w paszach !!!

Analiza ryzyka przy pobieraniu próbek pasz Inne sposoby zagospodarowania szarży Jakakolwiek pasza Przeznaczona dla jakiegokolwiek gatunku zwierząt Zawierająca jakikolwiek kokcydiostatyk Warunek: brak przekroczenia najwyższych dopuszczalnych poziomów W praktyce jest to bardzo trudne lub niemożliwe do zrealizowania Nie można mówić o obecności wskutek nieuniknionego zanieczyszczenia krzyżowego

Analiza ryzyka przy pobieraniu próbek pasz Weryfikacja, badania laboratoryjne Tylko po przeprowadzeniu szczegółowej analizy Pobieranie do badań próbek pasz wyprodukowanych bezpośrednio po wytworzeniu paszy docelowej W innym przypadku pobieranie jest BEZCELOWE

Zasady postępowania IW w przypadku wyniku niezgodnego Przeprowadzenie w ciągu 48 h postępowania wyjaśniającego: Kontrola podmiotu i ustalenie przyczyny niezgodności Powiadomienie właściwych PLW Ustalenie listy dystrybucyjnej Wycofanie z rynku produktów niezgodnych Zakaz wprowadzania do obrotu zwierząt/środków spożywczych Ewentualne badanie próbek środków spożywczych pozyskanych od zwierząt (ML, MRL) Inne działania, jakie PLW uzna za właściwe !!!

Zasady postępowania IW w przypadku wyniku niezgodnego Zobowiązanie podmiotu do wdrożenia działań naprawczych Przegląd i weryfikacja procedur zakładowych Zwiększenie nadzoru nad produkcją pasz Przeprowadzenie szkoleń Czyszczenie i dezynfekcja linii/sprzętu Weryfikacja skuteczności czyszczenia linii Zmiana częstotliwości pobierania próbek pasz właścicielskich PLW wobec podmiotu powinien Zobowiązać go do terminowego wdrożenia działań naprawczych Dokonać weryfikacji powyższych działań Nałożyć grzywnę w drodze mandatu karnego Zwiększyć częstotliwość kontroli Zdecydować o pobraniu kolejnych próbek pasz Objąć go szczególnym nadzorem

Zasady postępowania IW w przypadku wyniku niezgodnego PLW, który otrzyma wiadomość o stwierdzeniu niezgodności, od innego organu IW, jest zobowiązany do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego !!!

Interpretacja wyników badań Przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego Wynik wskazujący na przekroczenie dopuszczalnych zawartości kokcydiostatyków w paszy niedocelowej Wynik wskazujący na zawyżony lub zaniżony poziom kokcydiostatyku w paszy docelowej

Raportowanie do WIW i GIW postępowań wyjaśniających Pierwszy raport w sprawie powinien być przesłany w ciągu 48h pasze.niedocelowe@wetgiw.gov.pl Kolejne raporty w miarę pozyskiwania nowych informacji

Analiza przesłanych raportów Liczba przypadków - 27 17 – pasze niedocelowe 10 – pasze docelowe Miejsce pobrania próbki: Wytwórnia pasz – 52% Gospodarstwo rolne – 44% Gospodarstwo (wytwarzanie pasz na własne potrzeby) – 4%

Analiza przesłanych raportów Wyniki badań laboratoryjnych substancja Wynik badania (mg/kg) Pasza niedocelowa Pasza docelowa Monenzyna 28,8; 4,4; 1,5; 9,3; 1,6; 24,8; 3,6; 4,9 65,3; 66,5; 0,0 Salinomycyna 2,5; 4,3; 2,0; 5,3; 2,4; 1,2 80,6; 27,4; 46,4; 79,2 Narazyna 7,2; 17,1 (skażenie krzyżowe); 5,9 74,7; ? Lasalocid 5,5 44,7

Analiza przesłanych raportów Czas oczekiwania na wynik badania w tygodniach

Analiza przesłanych raportów Przypadek X: Pasza docelowa Wynik badania: lasalocid (44,7 +/- 4,6 mg/kg) Deklaracja producenta – 100 mg/kg Przyczyna – dodanie premiksu jednej serii, zawierającej kokcydiostatyk oraz „nowej” serii premiksu bez udziału kokcydiostatyku Po wytworzeniu mieszanki paszowej omyłkowo zostały dołączone „stare” etykiety (bez poprawienia danych) Niemożliwe jest wykorzystywanie dwóch serii różnych premiksów ? Finalny produkt jest paszą docelową czy niedocelową ? Poprawa jedynie etykiety nie jest wystarczająca

ROLNICTWO EKOLOGICZNE – zmiana rozporządzenia 834/2007

„Nowe rozporządzenie 834/2007” Fundamentalne zmiany !!! Wstępne uwagi i komentarze Definicje: pasza – uwzględnia tylko materiały pochodzenia roślinnego znakowanie – ograniczone do żywności składnik pochodzenia rolniczego ? Stosowanie terminów -eko, -bio Produkty i substancje wykorzystywane w produkcji ekologicznej Zamknięte wykazy Produkty ekologiczne zaopatrzone w etykiety, zawierające: Nazwę i numer identyfikacyjny organu kontrolnego lub jednostki certyfikującej, której podlega podmiot …znak identyfikacyjny partii towaru zgodnie z systemem znakowania zatwierdzonym na poziomie krajowym…

Dziękuję za uwagę