System finansowania edukacji, w tym zadań służących podtrzymywaniu tożsamości narodowej, etnicznej i językowej mniejszości
I. System finansowania edukacji w Polsce
Decentralizacja systemu oświaty w polsce Obowiązek zakładania i prowadzenia szkół i placówek publicznych jest obecnie zadaniem własnym samorządów jedynie nieliczne jednostki systemu oświaty pozostawiono w gestii ministrów, np. szkoły artystyczne, rolnicze
Organy prowadzące szkoły (placówki) Jednostki samorządu terytorialnego Osoby fizyczne Inne osoby prawne niż jednostki samorządu terytorialnego Ministrowie
Główne zadania oświatowe poszczególnych szczebli samorządu terytorialnego Gmina zakłada i prowadzi: publiczne przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy wychowania przedszkolnego, szkoły podstawowe i gimnazja, w tym z oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół specjalnych. Powiat szkoły podstawowe i gimnazja specjalne, szkoły ponadgimnazjalne, w tym z oddziałami integracyjnymi, szkoły sportowe i mistrzostwa sportowego, placówki oświatowo-wychowawcze, placówki kształcenia ustawicznego oraz placówki kształcenia praktycznego, placówki artystyczne, poradnie psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradnie specjalistyczne, internaty i bursy, młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze. Samorząd województwa zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli, biblioteki pedagogiczne, szkoły medyczne, szkoły specjalne o znaczeniu regionalnym lub ponadregionalnym.
Prawa i obowiązki samorządu Samorząd terytorialny posiada swobodę w dysponowaniu środkami w budżecie w tym z subwencji oświatowej zapewniając warunki określone przepisami prawa W 2015 r. dodatkowe gwarancje finansowe dla uczniów niepełnosprawnych
Decyzje podejmowane na poziomie centralnym Sposób podziału subwencji na samorządy Minimalna wysokość wynagrodzenia zasadniczego dla indywidualnego nauczyciela Minimalny pozom wynagrodzenia w danym samorządzie Sposób ustalania wysokości dotacji dla szkół i placówek niepublicznych i prowadzonych przez inne podmioty niż JST
Źródła finansowania zadań oświatowych JST Szkoły i placówki publiczne prowadzone przez JST Szkoły i placówki niepubliczne oraz publiczne prowadzone przez inne podmioty niż JST część oświatowa subwencji ogólnej – 40,4 mld zł, dotacje celowe, pozostałe dochody JST, w tym dochody własne i pozostałe części subwencji ogólnej. dotacje z budżetów JST, czesne (dotyczy szkół i placówek niepublicznych), inne źródła dochodów.
Kompetencje poszczególnych podmiotów w zakresie części oświatowej subwencji ogólnej Minister Edukacji Narodowej określa sposób podziału części oświatowej subwencji ogólnej (rozporządzenie) oraz dokonuje podziału kwoty subwencji pomiędzy JST Minister Finansów jako dysponent części 82 budżetu państwa planuje kwotę poszczególnych części subwencji ogólnej, informuje jednostki samorządu terytorialnego o wysokości planowanych oraz ostatecznych kwot subwencji ogólnych oraz o ich zmianach, przekazuje środki do samorządów Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego decydują o przeznaczeniu subwencji ogólnej, w tym części oświatowej
Wydatki na edukację jako % PKB Źródło: Education at a Glance 2014
Wydatki budżetu państwa na oświatę W ustawie budżetowej na rok 2015 z dnia 15 stycznia 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 153) wydatki na oświatę i wychowanie oraz edukacyjną opiekę wychowawczą przewidziano łącznie w wysokości 44.720 mln zł, co oznacza wzrost nakładów o 2,0% w stosunku do roku 2014. Wydatki budżetu państwa na oświatę i wychowanie oraz edukacyjną opiekę wychowawczą ujmowane są w: ramach części oświatowej subwencji ogólnej (40.377 mln zł); budżetach właściwych ministrów (1.670,1 mln zł); budżetach wojewodów (201,5 mln zł); kilku wielozadaniowych rezerwach celowych (2.471,4 mln zł).
ŚRODKI ZAPLANOWANE NA 2015 R ŚRODKI ZAPLANOWANE NA 2015 R. Z PRZEZNACZENIEM NA REALIZACJĘ ZADAŃ Z ZAKRESU OŚWIATY I WYCHOWANIA ORAZ EDUKACYJNEJ OPIEKI WYCHOWAWCZEJ
Subwencja oświatowa Warto zauważyć, że kwota subwencji oświatowej w 2015 r. w porównaniu do roku 2007, zwiększyła się (28.204.949 tys. zł w 2007 r.) o 12.172.003 tys. zł, tj. o 43 %, przy jednoczesnym spadku liczby uczniów (6.264 tys. – stan na 30.09.2006 r.) o 1.160 tys., tj. o 18,5 %. Finansowy standard A uległ zwiększeniu (3.198,53 zł w 2007 r.) o 2.060,15 zł, tj. o 64,4 %. Natomiast na przestrzeni lat 2000-2015 subwencja oświatowa wzrosła o 21.009.589 tys. zł, tj. 108,5 %. Liczba uczniów w omawianym okresie zmniejszyła się o 2.373 tys. (z 7.477 tys. w roku 2000 do 5.104 tys. w roku 2015), tj. o 31,7% natomiast liczba nauczycieli zmniejszyła się – w okresie analogicznym – o 63.342 (z 546.571 w roku 2000 do 483.229 w roku 2015).
Kwota części oświatowej subwencji ogólnej (w mln zł) w latach 2000 - 2015
Subwencja oświatowa - podział Kwota części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2015 (40.377 mln zł) jest wyższa od kwoty tej części subwencji ogólnej na rok 2014 (39.499,6 mln zł) o 877,4 mln zł, tj. o 2,2%. Ostateczne kwoty części oświatowej subwencji ogólnej dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego na rok 2015 określane zostały na podstawie: rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2014 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2015 (Dz. U z 2014 r. poz. 1977), danych statystycznych dotyczących liczby etatów nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego, wykazanych w systemie informacji oświatowej (według stanu na dzień 30 września i dzień 10 października roku poprzedniego – 2014 r.) zweryfikowanych i potwierdzonych przez organy prowadzące (dotujące) szkoły i placówki oświatowe
Subwencja oświatowa – podział danych statystycznych dotyczących liczby uczniów w bieżącym roku szkolnym, wykazanych w systemie informacji oświatowej (według stanu na dzień 30 września i dzień 10 października roku poprzedniego – 2014 r.), zweryfikowanych przez organy prowadzące (dotujące) szkoły i placówki, z uwzględnieniem zwiększenia o 3,4 % liczby uczniów szkół podstawowych dla dzieci i młodzieży oraz liczby uczniów ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia. Finansowy standard A podziału części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2015 wynosi 5.258,68 zł i w porównaniu do kwoty z roku 2014 (5.243,31 zł) wzrasta o 0,3%.
Podział subwencji oświatowej
Zasady podziału części oświatowej subwencji ogólnej pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego, określa w drodze rozporządzenia, sposób podziału części oświatowej subwencji ogólnej (pomniejszonej o rezerwę) między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego. W rozporządzeniu uwzględnia się w szczególności typy i rodzaje szkół i placówek prowadzonych przez samorządy terytorialne, stopnie awansu zawodowego nauczycieli oraz liczbę uczniów w szkołach i placówkach. Przy podziale subwencji oświatowej nie uwzględnia się zadań związanych z dowozem uczniów oraz zadań związanych z prowadzeniem przedszkoli ogólnodostępnych i oddziałów ogólnodostępnych w przedszkolach z oddziałami integracyjnymi oraz zadań związanych z prowadzeniem innych form wychowania przedszkolnego.
Algorytm podziału subwencji oświatowej Wysokość subwencji oświatowej dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego ustalana jest na podstawie wydawanego corocznie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej. Czynniki warunkujące podział subwencji na samorządy: liczba uczniów (wychowanków); wskaźnik korygujący uwzględniający strukturę zatrudnienia nauczycieli na terenie danej JST w relacji do struktury w kraju; rodzaje niepełnosprawności uczniów, położenie szkół (duże, małe miasto, wieś), Typy i rodzaje szkół; inne czynniki powiązane ze skalą i strukturą zadań realizowanych zadań, np. nauka języków mniejszości narodowych oraz języka regionalnego.
Zmiany w algorytmie na rok 2015 Najważniejsze zmiany w algorytmie podziału części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2015: modyfikacja zasad subwencjonowania uczniów szkół dla dorosłych w zależności od formy kształcenia. Dla słuchaczy szkół dla dorosłych kształcących w formie zaocznej zastosowano na 2015 r. wskaźniki o wartości 0,5 (szkoły publiczne) i 0,25 (szkoły niepubliczne); Zmiana uzasadniona jest niższą o ponad 40% liczbą godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych w porównaniu do szkół dla dorosłych kształcących w formie stacjonarnej, w wyniku czego, kształcenie w szkołach zaocznych jest tańsze. Dodatkowo w ostatnich latach pogłębia się dysproporcja pomiędzy środkami naliczonymi w subwencji oświatowej na uczniów szkół prowadzonych przez inne podmioty, niż jednostki samorządu terytorialne – liceów ogólnokształcących oraz szkół zawodowych, a wysokością dotacji udzielonych tym szkołom.
Zmiany w algorytmie na rok 2015 W 2013 r. dotacje udzielone przez powiaty liceom ogólnokształcącym stanowiły 62% naliczonej na uczniów tych szkół kwoty subwencji, a w przypadku szkół zawodowych było to tyko 52%. W przypadku miast na prawach powiatu wskaźniki te kształtowały się na poziomie 79% i 47%. Dysproporcja między naliczoną subwencją a wypłacanymi dotacjami rośnie. W ostatnich latach notowany jest wzrost skali kształcenia w formie zaocznej. W roku szkolnym 2006/2007 w szkołach zaocznych kształciło się 77% uczniów szkół dla dorosłych, a w roku szkolnym 2013/2014 – 92%. W szkolnictwie niepublicznym wskaźnik ten jest jeszcze wyższy i w roku szkolnym 2013/2014 wynosił 96%.
Zmiany w algorytmie na rok 2015 Poniżej odsetek naliczonej dla powiatów ziemskich subwencji oświatowej na dotowane szkoły nie przekazanej w formie dotacji dla tych szkół.
Zmiany w algorytmie na rok 2015 wyłączenie z przeliczania wagą P1 uczniów gimnazjów i zastosowanie w odniesieniu do tej kategorii uczniów nowej wagi P2 o wartości 0,27 (oddziały gimnazjów w miastach powyżej 5.000 są przeciętnie o ok. 14,3% liczniejsze); podwyższenie wagi P1 dla uczniów szkół podstawowych na wsi i w miastach do 5.000 mieszkańców z 0,38 do 0,4 ze względu na istotne zróżnicowanie w średniej liczebności oddziałów pomiędzy szkołami miejskimi i wiejskimi (oddziały szkół podstawowych w miastach powyżej 5.000 są przeciętnie o ok. 42,8% liczniejsze); utworzenie nowej wagi P3 o wartości 0,18 dla uczniów małych szkół podstawowych, w których liczba uczniów szkoły, pomniejszona o uczniów przeliczanych wagami P11–P13, nie przekracza 70;
Zmiany w algorytmie na rok 2015 podniesienie wartości wagi P10 dla słuchaczy kolegiów pracowników służb społecznych oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie zawodowe do 0,21; obniżenie wartości wagi P40 dla wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych, którzy korzystają z zakwaterowania w tych ośrodkach do wartości 10. (Kwoty subwencji naliczane na wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych w latach 2011 – 2013 znacząco przewyższały wydatki bieżące, przypadające na tych wychowanków. W 2013 r. dochody z tytułu subwencji oświatowej naliczonej na wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych stanowiły 123% wydatków bieżących w rozdziale 85420). modyfikacja zasad obliczania wartości wskaźnika korygującego Di: w części dotyczącej wskaźnika Wa,i (jeżeli suma etatów nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego, zatrudnionych na podstawie Karty Nauczyciela w danej jednostce samorządu terytorialnego, jest równa „0” to dla tej jednostki samorządu terytorialnego przyjmuje się wartość wskaźnika Wa,i równą „1”),
Zmiany w algorytmie na rok 2015 ustalono wartość wskaźnika wydatków rzeczowych oraz wydatków płacowych dla pracowników administracji i obsługi w wysokości 0,25; uwzględnienie przy obliczaniu określonych w ust. 2 załącznika do rozporządzenia liczebności Sa,i, N1,i, N3,i, N20,i, N45,i, N46,i, N47,i, Lw,i, Li wskaźnika zwiększającego o 3,4% liczbę uczniów szkół podstawowych dla dzieci i młodzieży oraz liczbę uczniów ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia, ustaloną na podstawie danych SIO (według stanu na dzień 30 września 2014 r.). zmiana wskaźnika (ust. 10 załącznika) stosowanego przy ustalaniu, określonych w ust. 2 załącznika do rozporządzenia, liczebności N33,i, przeliczanych wagą P33 z wartości 1,50 na 1,26 . Wartość wskaźnika uwzględnia planowany wzrost liczby uczniów klas I i II szkół podstawowych od roku szkolnego 2015/2016;
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 Od kwoty części oświatowej subwencji ogólnej określonej w ustawie budżetowej odlicza się rezerwę (0,4%). Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 wynosi 161,5 mln zł. Rezerwą dysponuje minister właściwy do spraw finansów publicznych po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego. Podział rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej następuje nie później niż do 30 listopada danego roku budżetowego.
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 W „Kryteriach podziału 0,4% rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2015” przewidziano możliwość zwiększenia JST subwencji z sześciu tytułów: Dofinansowanie JST w zakresie wyposażenia: w sprzęt szkolny i pomoce dydaktyczne pomieszczeńdydaktycznych w nowo wybudowanych obiektach szkół i placówek oświatowych (wnioski do 30 lipca 2015 r.) w sprzęt szkolny i pomoce dydaktyczne pomieszczeń do przeprowadzania egzaminów praktycznych potwierdzających kwalifikacje w szkołach rozpoczynających w 2015 r. kształcenie w zawodach, w których szkoły te dotychczas takiego kształcenia nie prowadziły (wnioski do 30 czerwca 2015 r.)
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 w sprzęt szkolny i pomoce dydaktyczne dla szkół podstawowych ogólnodostępnych prowadzących edukację włączającą (wnioski do 15 kwietnia 2015 r.) stołówek w szkołach podstawowych i gimnazjach prowadzonych przez gminy otrzymujące w 2015 r. kwotę podstawową części wyrównawczej subwencji ogólnej (wnioski do 30 kwietnia 2015 r.) gabinetów profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej w tych szkołach / placówkach, które mają zagwarantowane godziny płatne przez NFZ dla pielęgniarek bądź lekarzy (wnioski do 15 maja 2015 r.) Wzory wniosków zał. 1a-1e do kryteriów.
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 2) Dofinansowanie z tytułu wzrostu zadań szkolnych i pozaszkolnych polegającego na wzroście liczby uczniów przeliczeniowych w stosunku do danych przyjętych do naliczenia algorytmem części oświatowej subwencji ogólnej na 2015 r. Termin składania wniosków: do dnia 30 czerwca 2015 r. –I tura (dotyczy wzrostu zadań szkolnych i pozaszkolnych w I półroczu roku budżetowego 2015) do dnia 10 września 2015 r. - II tura (dotyczy wzrostu zadań szkolnych i pozaszkolnych od 1 września 2015 r.). Wzór wniosku zał. 2 do kryteriów
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 3) Pomoc jednostkom samorządu terytorialnego w przypadkach losowych, pod warunkiem, że: zdarzenie losowe miało miejsce w roku bieżącym, jednostka samorządu terytorialnego zaplanowała środki własne w § 4270 w odpowiednim rozdziale klasyfikacji budżetowej w wysokości nie niższej niż różnica pomiędzy połową wartości kosztorysowej remontu a kwotą uzyskanego odszkodowania. Jeżeli kwota odszkodowania jest równa lub wyższa od połowy wartości kosztorysowej remontu to jednostka samorządu terytorialnego nie ma obowiązku zaplanowania środków własnych na wykonanie remontu. Jednostki samorządu terytorialnego, których obiekty, podlegające uszkodzeniu były ubezpieczone od tych zdarzeń, mogą również
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 wystąpić z wnioskami przed zakończeniem procedury odszkodowawczej i ustaleniem kwoty odszkodowania, ale wówczas zobowiązane są do zaplanowania środków własnych w wysokości nie niższej niż połowa wartości kosztorysowej remontu. w przypadku obiektów oświatowych, które były ubezpieczone, jednostka samorządu terytorialnego może wystąpić z wnioskiem po zakończeniu procedury odszkodowawczej i ustaleniu kwoty odszkodowania, jednak nie później niż do dnia 12 października br. Jednostki samorządu terytorialnego, które zaangażowały środki własne w § 4270 w wysokości nie wyższej niż połowa wartości kosztorysowej remontu
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 (lub nie zaplanowały tych środków, gdyż kwota odszkodowania była równa lub wyższa od połowy wartości kosztorysowej remontu), mogą ubiegać się o dofinansowanie w kwocie nie wyższej niż połowa wartości kosztorysowej remontu. Natomiast jednostki samorządu terytorialnego, które zaangażowały środki własne w § 4270 w wysokości wyższej niż połowa wartości kosztorysowej remontu, mogą ubiegać się o dofinansowanie w kwocie nie wyższej niż różnica pomiędzy wartością kosztorysową remontu a zaangażowanymi środkami własnymi. Do wniosku należy dołączyć kopie dokumentu (protokół, decyzja, nakaz lub zaświadczenie) wydanego przez państwowo organy nadzoru (inspekcje, straże) lub protokołu komisji powołanej przez wojewodę do zweryfikowania szacunków strat powstałych w wyniku działań żywiołów po terminie wystąpienia zdarzenia losowego, Dokumenty powinny zawierać rodzaj zdarzenia, datę jego wystąpienia oraz opis zniszczeń (szkód).
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 Wzór wniosku określa załącznik nr 3 (wnioski dotyczące kryterium III należy składać w 2 kompletnych egzemplarzach w wersji papierowej). Nieprzekraczalny termin składania wniosków: - do dnia 20 marca 2015 r. - dotyczy zdarzeń losowych, które miały miejsce w styczniu br. (np. huragan FELIKS); - w terminie do 40 dni od daty wystąpienia zdarzenia, jednak nie później niż do dnia 12 października 2015 r. - dotyczy pozostałych zdarzeń losowych.
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 4) Dofinansowanie kosztów związanych z wypłatą odpraw dla nauczycieli zwalnianych w trybie art. 20 Karty Nauczyciela, w tym także art. 88 Karty Nauczyciela. Dofinansowanie przysługuje JST, które zobowiązane są do wypłacenia odpraw nauczycielom: zwalnianym w wyniku całkowitej likwidacji szkoły (placówki), częściowej likwidacji szkoły (placówki) albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć, przechodzącym na emeryturę na podstawie art. 88 Karty Nauczyciela w związku z art.20.
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 Wzór wniosku określa załącznik nr 4. Termin składania wniosków: do dnia 10 czerwca 2015 r. - dotyczy szkół i placówek; do dnia 10 lipca 2015 r. - dotyczy kolegiów nauczycielskich oraz nauczycielskich kolegiów języków obcych. Do wniosku należy załączyć oświadczenie o liczbie wręczonych nauczycielom wypowiedzeń stosunku pracy, z którymi nastąpi rozwiązanie umowy o pracę z końcem roku szkolnego 2014/2015.
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 5) Korekty kwot części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2015 z tytułu błędów statystycznych: popełnionych przez kuratoria oświaty przy agregowaniu danych systemu informacji oświatowej, powstałych w Ministerstwie Edukacji Narodowej przy agregowaniu oraz weryfikowaniu danych zgromadzonych w systemie informacji oświatowej. Termin składania wniosków - do dnia 11 maja 2015 r.
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 6) Inne zadania o jednorazowym charakterze, nieuwzględnione w części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2015, pozytywnie zaopiniowane przez Zespół ds. Edukacji, Kultury i Sportu KWRiST (z wyłączeniem m. in. remontów bieżących, zadań o charakterze inwestycyjnym, urlopów dla poratowania zdrowia, dofinansowania wydatków związanych z nauczaniem indywidualnym, skutków awansu zawodowego nauczycieli). Nieprzekraczalny termin składania wniosków - do dnia 15 września 2015 r.
Rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej w roku 2015 W odniesieniu do kryterium I, II, IV, VI dofinansowanie z 0,4% rezerwy będzie przysługiwało tylko tym jednostkom samorządu terytorialnego, w budżetach których w roku 2014 wykonanie wydatków bieżących na zadania oświatowe (wydatki bieżące klasyfikowane w dz. 801 i 054 z wyłączeniem rozdz. 80103, 80104, 80106, 80113) było nie niższe, niż przekazana w 2014 r. z budżetu państwa dla danej JST kwota części oświatowej subwencji ogólnej i dotacji na zadania bieżące z zakresu oświaty i wychowania oraz edukacyjnej opieki wychowawczej (z wyłączeniem dotacji klasyfikowanych w rozdz. 80103, 80104, 80106, 80113). Przy wyliczaniu stopnia wykorzystania dochodów z tytułu części oświatowej subwencji ogólnej i dotacji na zadania bieżące z zakresu oświaty i wychowania oraz edukacyjnej opieki wychowawczej za rok poprzedni nie będą uwzględniane otrzymane dotacje i wykonane wydatki przeznaczone na realizację projektów unijnych.
Rezerwy celowe Środki budżetowe zaplanowane w rezerwach celowych przewidziano na łączną kwotę 2 mld 471,4 mln zł. W stosunku do ustawy budżetowej na rok 2014 nastąpił spadek wydatków o 0,5%, wynikający z zakończenia realizacji programu „Radosna szkoła”, który finansowany był ze środków ujmowanych w ramach rezerw celowych budżetu państwa.
Rezerwy celowe 1) Stypendia Prezesa Rady Ministrów dla uczniów szczególnie uzdolnionych (rezerwa celowa poz. 11) - 11 mln zł Środki powyższe przeznaczone zostaną na wypłatę stypendiów przyznanych na rok szkolny 2014/2015 a wypłacanych za okres styczeń – czerwiec 2015 r. oraz na rok szkolny 2015/2016 a wypłacanych za okres wrzesień – grudzień 2015 r. – zgodnie z zatwierdzonymi przez Prezesa Rady Ministrów listami stypendystów na dany rok szkolny; 2) Zwiększenie dostępności wychowania przedszkolnego (rezerwa celowa poz. 52) – 1 mld 637 mln zł Środki w ramach tej rezerwy celowej zostaną przekazane gminom za pośrednictwem budżetów wojewodów na dofinansowanie zadań z zakresu wychowania przedszkolnego.
Rezerwy celowe 1) Stypendia Prezesa Rady Ministrów dla uczniów szczególnie uzdolnionych (rezerwa celowa poz. 11) - 11 mln zł Środki powyższe przeznaczone zostaną na wypłatę stypendiów przyznanych na rok szkolny 2014/2015 a wypłacanych za okres styczeń – czerwiec 2015 r. oraz na rok szkolny 2015/2016 a wypłacanych za okres wrzesień – grudzień 2015 r. – zgodnie z zatwierdzonymi przez Prezesa Rady Ministrów listami stypendystów na dany rok szkolny; 2) Zwiększenie dostępności wychowania przedszkolnego (rezerwa celowa poz. 52) – 1 mld 637 mln zł Środki w ramach tej rezerwy celowej zostaną przekazane gminom za pośrednictwem budżetów wojewodów na dofinansowanie zadań z zakresu wychowania przedszkolnego.
Rezerwy celowe 3) Środki na wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży, zapewnienie uczniom objętym obowiązkiem szkolnym dostępu do bezpłatnych podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych oraz 6.000 tys. zł na realizację Programu "Bezpieczna i przyjazna szkoła" (rezerwa celowa poz. 26) - 786 mln zł W ramach powyższej rezerwy budżetowej zaplanowano środki na następujące zadania: zapewnienie uczniom objętym obowiązkiem szkolnym, dostępu do bezpłatnych podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych, stypendia i zasiłki szkolne,
Rezerwy celowe rządowy program pomocy uczniom w 2015 r. „Wyprawka szkolna”. Szczegółowy zakres programu zostanie określony w 2015 r. Zakładana jest możliwość udzielenia pomocy uczniom z klas III szkoły podstawowej i IV klasy technikum oraz uczniom z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, rządowy program pomocy dzieciom i uczniom w formie zasiłku losowego na cele edukacyjne oraz pomocy uczniom w formie wyjazdu terapeutyczno-edukacyjnego w 2015 r., rządowy program bezpieczna i przyjazna szkoła – zadania realizowane będą zgodnie z przyjętym programem na lata 2014 – 2016.
Rezerwy celowe 4) Środki na realizację rządowego programu wspierania organów prowadzących szkoły podstawowe w zakresie rozwijania kompetencji, zainteresowań i uzdolnień dzieci i młodzieży – „Książki naszych marzeń” (rezerwa celowa poz. 83) – 15 mln zł Celem Rządowego programu wspierania w roku 2015 bibliotek szkolnych w szkołach podstawowych - „Książki naszych marzeń” - w zakresie zakupu nowości wydawniczych, w tym lektur szkolnych będzie rozwijanie kompetencji i zainteresowań dzieci i młodzieży oraz uzdolnień uczniów oraz stworzenie lepszych warunków organizowania zajęć szkolnych w zakresie edukacji czytelniczej i medialnej;
Rezerwy celowe Maksymalną wysokość wsparcia finansowego planuje się określić w następujący sposób: 4 517 szkoły małe (do 70 uczniów) – do 1 000 zł; 4 433 szkoły średnie (od 71 do 170 uczniów) – do 1 300 zł; 4 476 szkoły duże (od 171 uczniów) – do 2 170 zł.
Dodatkowe środki finansowe samorządów Dotacja na rozwój wychowania przedszkolnego Dotacje na wyposażenie szkół w podręczniki materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe
Dotacja celowa na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne lub materiały ćwiczeniowe Zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej, wykonywanym przez jednostki samorządu terytorialnego prowadzące szkoły, jest wyposażenie: 1) szkół podstawowych i szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej w podręczniki do zajęć z zakresu danego języka obcego nowożytnego, materiały edukacyjne do zajęć z zakresu danego języka obcego nowożytnego lub materiały ćwiczeniowe, dla klas I–III, 2) szkół podstawowych i szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej w podręczniki, materiały edukacyjne lub materiały ćwiczeniowe, dla klas IV–VI, 3) gimnazjów i szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie gimnazjum w podręczniki, materiały edukacyjne lub materiały ćwiczeniowe. Na realizację tego zadania jednostka samorządu terytorialnego otrzymuje dotację celową z budżetu państwa, udzielaną przez wojewodę.
Ogólne zasady dotyczące dotowania - podstawy obliczania wysokości dotacji wysokości dotacji na jednego ucznia lub wychowanka oblicza się w odniesieniu do: kwoty równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego wychowanka lub ucznia placówki lub szkoły publicznej tego samego typu i rodzaju prowadzonej przez samorząd lub kwoty subwencji oświatowej przypadającej na wychowanka lub ucznia placówki lub szkoły tego samego typu i rodzaju w danej jednostce samorządu terytorialnego kwoty ustalonej przez samorząd (szkoły i placówki dotowane nieobligatoryjnie)
Ogólne zasady dotyczące dotowania - podstawy obliczania wysokości dotacji odniesienie do kwoty równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego wychowanka lub ucznia placówki lub szkoły publicznej tego samego typu i rodzaju prowadzonej przez samorząd dotyczy: publicznych szkół i placówek (w tym placówek wychowania przedszkolnego) obligatoryjnie dotowanych przez samorządy w przypadku, gdy wydatki bieżące przewidziane na jednego ucznia/wychowanka są niższe niż kwota przewidziana na ucznia w szkole/placówce tego samego typu i rodzaju w części oświatowej subwencji, dotowana placówka/szkoła otrzymuje dotację w wysokości ww. kwoty przewidzianej w ramach subwencji szkół niepublicznych, o uprawnieniach szkół publicznych, w których nie jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki oraz niepublicznych placówek wych. przedszkolnego w przypadku publicznych i niepublicznych przedszkoli i innych form wychowania przedszkolnego kwotę wydatków bieżących pomniejsza się o wnoszone przez rodziców opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie
Ogólne zasady dotyczące dotowania - podstawy obliczania wysokości dotacji odniesienie do kwoty równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego wychowanka lub ucznia placówki lub szkoły publicznej tego samego typu i rodzaju prowadzonej przez samorząd w przypadku: publicznych szkół i placówek oraz publicznych przedszkoli - 100% publicznych innych form wychowania przedszkolnego – nie mniej niż 50% niepublicznych przedszkoli – nie mniej niż 75% niepublicznych innych form wychowania przedszkolnego – nie mniej niż 40% szkół niepublicznych, o uprawnieniach szkół publicznych, w których nie jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki – nie mniej niż 50%
Ogólne zasady dotyczące dotowania - podstawy obliczania wysokości dotacji odniesienie do kwoty nie niższej niż przewidziana w subwencji oświatowej przypadającej na wychowanka lub ucznia placówki lub szkoły tego samego typu i rodzaju w danej jednostce samorządu terytorialnego dotyczy: niepublicznych szkół, o uprawnieniach szkół publicznych, w których jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki niepublicznych młodzieżowych ośrodków wychowawczych niepublicznych młodzieżowych ośrodków socjoterapii niepublicznych specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych niepublicznych specjalnych ośrodków wychowawczych dla dzieci i młodzieży niepublicznych ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych niepublicznych placówek zapewniających opiekę i wychowanie dzieciom w okresie pobierania nauki poza miejscem zamieszkania
Ogólne zasady dotyczące dotowania - podstawy obliczania wysokości dotacji odniesienie do kwoty nie niższej niż przewidziana w subwencji oświatowej przypadającej na wychowanka lub ucznia placówki lub szkoły tego samego typu i rodzaju w danej jednostce samorządu terytorialnego dotyczy również: publicznych i niepublicznych placówek wych. przedszkolnego (uczniowie niepełnosprawni) publicznych i niepublicznych przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół podstawowych, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych dla dzieci i młodzieży, ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych, oraz poradni psychologiczno-pedagogicznych, które prowadzą wczesne wspomaganie rozwoju dziecka publicznych i niepublicznych szkół prowadzących kwalifikacyjne kursy zawodowe
Ogólne zasady dotyczące dotowania - podstawy obliczania wysokości dotacji kwota nie niższa niż przewidziana w subwencji oświatowej przypadającej na wychowanka lub ucznia placówki lub szkoły tego samego typu i rodzaju w danej jednostce samorządu terytorialnego uwarunkowania: warunkiem otrzymania dotacji jest przekazanie, organowi właściwemu do udzielenia dotacji, przez osobę prowadząca daną niepubliczną szkołę lub placówkę informacji o planowanej liczbie uczniów lub wychowanków nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji możliwość odstąpienia od powyższego terminu (decyzję podejmuje organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego)
Ogólne zasady dotyczące dotowania - podstawy obliczania wysokości dotacji kwota ustalana przez samorząd - dotyczy szkół i placówek, prowadzonych przez inne podmioty niż jednostki samorządu terytorialnego, dotowanych nieobligatoryjnie: publicznych placówek kształcenia ustawicznego publicznych placówek kształcenia praktycznego ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego, umożliwiających uzyskanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych niepublicznych szkół nieposiadających uprawnień szkoły publicznej publicznych i niepublicznych placówek oświatowo-wychowawczych umożliwiających rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych publicznych i niepublicznych bibliotek pedagogicznych
Ogólne zasady dotyczące dotowania - podstawy obliczania wysokości dotacji kwota ustalana przez samorząd jedynie samorząd powiatowy ma prawo do nieobligatoryjnego dotowania niektórych szkół i placówek prowadzonych przez inne organy niż jednostki samorządu terytorialnego rada powiatu, mając na uwadze potrzeby społeczności lokalnej, ustala zasady i określa wysokość przyznanych nieobligatoryjnie dotacji
Ogólne zasady dotyczące dotowania - przekazywanie dotacji dotacje przekazywane są na rachunek bankowy w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca część za grudzień jest przekazywana w terminie do dnia 15 grudnia dotacje mogą być przekazywane na rachunek bankowy zespołu szkół lub placówek powyższe nie dotyczy : dotacji dla szkół i placówek prowadzonych przez inne podmioty niż JST, których dotowanie nie jest obligatoryjne dla samorządu dotacji na słuchaczy kwalifikacyjnego kursu zawodowego (te dotacje są wypłacane jednorazowo)
Ogólne zasady dotyczące dotowania - tryb udzielania i rozliczania dotacji tryb udzielania i rozliczania dotacji w przypadku poszczególnych samorządów ustają ich organy stanowiące ustalając tryb udzielania i rozliczania dotacji uwzględnia się w szczególności: podstawy obliczania dotacji zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania termin i sposób rozliczenia ustalenia dotyczące trybu udzielania i rozliczania dotacji znajdują się w uchwałach podjętych przez organy stanowiące JST (nadzór legalnościowy nad samorządami mają wojewodowie)
Ogólne zasady dotyczące dotowania - przeznaczenie dotacji dotacje dla szkół i placówek mogą być przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań szkoły, przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego lub placówki w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej dotacji nie można wykorzystać na inwestycje i zakupy inwestycyjne, zakup i objęcie akcji i udziałów lub wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego
Ogólne zasady dotyczące dotowania - wykorzystanie dotacji pokrycie wydatków bieżących obejmujących każdy wydatek poniesiony na cele działalności szkoły, innej formy wychowania przedszkolnego lub placówki, w tym na wynagrodzenie osoby fizycznej prowadzącej szkołę, przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego lub placówkę, jeżeli odpowiednio pełni funkcję dyrektora szkoły lub placówki albo prowadzi zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, obejmujących: książki i inne zbiory biblioteczne środki dydaktyczne służące procesowi dydaktyczno-wychowawczemu realizowanemu w szkołach, przedszkolach i placówkach sprzęt rekreacyjny i sportowy meble pozostałe środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o wartości nieprzekraczającej wielkości ustalonej w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszt uzyskania przychodu w 100% ich wartości, w momencie oddania do używania
Ogólne zasady dotyczące dotowania -kontrolowanie prawidłowości wydatkowania ustawa o systemie oświaty umożliwia organom JST kontrolowanie prawidłowości wykorzystania dotacji przyznanych szkołom i placówkom z budżetów tych jednostek tryb i zakres kontroli ustalają organy stanowiące JST, w szczególności z uwzględnieniem: podstawy obliczania dotacji zakresu danych, które powinny być zawarte w rozliczeniu jej wykorzystania terminu i sposobu rozliczenia
Ogólne zasady dotyczące dotowania -kontrolowanie prawidłowości wydatkowania osoby upoważnione do przeprowadzenia kontroli mają prawo do: wstępu do szkół i placówek wglądu do prowadzonej przez szkoły i placówki dokumentacji organizacyjnej, finansowej i dokumentacji przebiegu nauczania organy JST, w związku z przeprowadzaniem kontroli, mogą przetwarzać dane osobowe uczniów tych szkół i placówek przepisy te nie dotyczą dotacji przekazywanych na słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych (dotacje te są wypłacane jednorazowo już po zakończeniu kursów)
System dotowania niepublicznych i publicznych przedszkoli, szkół i placówek 2. Szczególne rozwiązania w zakresie dotowania dotowanie przedszkoli niepublicznych spełniających dodatkowe warunki dotowanie dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju dotowanie niepublicznych szkół dla dorosłych dotowanie słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych dotowanie absolwentów publicznych szkół prowadzonych przez inne podmioty niż JST możliwość odstąpienia od niektórych zasad dotyczących dotowania
Szczególne rozwiązania w zakresie dotowania dotowanie przedszkoli niepublicznych spełniających dodatkowe warunki niepubliczne przedszkole może otrzymać dotację w wysokości równej dotacji dla publicznego przedszkola jeśli spełni 8 warunków opisanych w ustawie (między innymi niepobieranie opłat wyższych niż ustaliła gmina) rozwiązanie dotyczy również niepublicznych innych form wychowania przedszkolnego dotowanie dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju dziecko może być objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju od chwili wykrycia u niego niepełnosprawności aż do momentu podjęcia przez nie nauki w szkole działania podejmowane w ramach wczesnego wspomagania są organizowane i finansowane niezależnie od wychowania przedszkolnego dotacje mogą otrzymywać publiczne i niepubliczne, prowadzone przez inne podmioty niż JST, przedszkola, inne formy wychowania przedszkolnego, szkoły podstawowe, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży, ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze, poradnie psychologiczno-pedagogiczne
Szczególne rozwiązania w zakresie dotowania dotowanie niepublicznych szkół dla dorosłych oraz szkół policealnych, o uprawnieniach szkół publicznych niezależnie od przyczyn nieobecności słuchacza dotacja przysługuje wyłącznie na słuchacza uczestniczącego w co najmniej 50% obowiązkowych zajęć edukacyjnych w danym miesiącu w odniesieniu do wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych łącznie dotacje przysługują za lipiec i sierpień na każdego ucznia, który w czerwcu spełnił warunek uczestnictwa w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych w przypadku szkół, w których zajęcia edukacyjne w klasach (semestrach) programowo najwyższych kończą się w kwietniu lub czerwcu, dotacja przysługuje na absolwentów szkoły do końca roku szkolnego dotowanie słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych dotacja jest wypłacana jednorazowo przysługuje na słuchaczy kursów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie
Szczególne rozwiązania w zakresie dotowania dotowanie absolwentów publicznych szkół prowadzonych przez inne podmioty niż JST szkołom, w których zajęcia dydaktyczno-wychowawcze w klasach (semestrach) programowo najwyższych kończą się w kwietniu lub czerwcu, dotacja przysługuje również na każdego absolwenta szkoły do końca roku szkolnego, w którym absolwent ukończył szkołę możliwość odstąpienia od niektórych zasad dotyczących dotowania Na wniosek osoby prowadzącej niepubliczne przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę, placówkę, organ wykonawczy JST może wyrazić zgodę na: odstąpienie od terminu podawania planowanej liczby dzieci (do 30 września roku poprzedzającego rok udzielenie dotacji) lub udzielenie dotacji w terminie wcześniejszym niż od początku następnego roku budżetowego.
Dane statystyczne dotyczące dotowanych szkół i placówek
II. Mniejszości narodowe
Nauczanie języków mniejszości narodowych, mniejszości etnicznych i języka regionalnego w polskim systemie oświaty Podstawą prawną organizowania w szkołach publicznych w Polsce nauczania języków mniejszości narodowych, mniejszości etnicznych i języka regionalnego są przepisy art. 13 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym (Dz. U. Nr 214, z 2014 r., poz. 263) Szkoła organizuje nauczanie języka mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języka regionalnego na pisemny wniosek rodziców, składany na zasadzie dobrowolności. Nauczanie języków mniejszości i języka regionalnego może być organizowane na każdym etapie edukacyjnym - w szkole podstawowej, gimnazjum i w szkołach ponadgimnazjalnych
System Informacji Oświatowej rok szkolny 2014/2015 (stan na 30 września 2014) Dane statystyczne: 62 161 uczniów korzystających z nauki języka mniejszości i języka regionalnego na wszystkich etapach nauczania 1 154 szkół W tym na poziomie ponadgimnazjalnym : 1383 uczniów szkół licealnych 435 uczniów technikum
Mniejszości narodowe algorytm subwencyjny W algorytmie podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego na rok 2015 - w części szkolnej (SOB) - uwzględniono w odniesieniu do uczniów mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym następujące wagi: P11 = 0,20 dla uczniów oddziałów i szkół dla mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym, dla uczniów pochodzenia romskiego, dla których szkoła podejmuje dodatkowe zadania edukacyjne, a także dla uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, o których mowa w art. 94a ust. 4 i 4b ww. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty; dotyczy szkół podstawowych, w których łączna liczba uczniów korzystających z zajęć dla mniejszości narodowej lub etnicznej, społeczności posługującej się językiem regionalnym, uczniów pochodzenia romskiego lub uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, o których mowa w art. 94a ust. 4 i 4b ww. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, jest wyższa od 84, oraz gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, w których łączna liczba uczniów korzystających z zajęć dla mniejszości narodowej lub etnicznej, społeczności posługującej się językiem regionalnym, uczniów pochodzenia romskiego lub uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, o których mowa w art. 94a ust. 4 i 4b ww. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, jest wyższa od 42
Mniejszości narodowe algorytm subwencyjny P12 = 1,50 dla uczniów oddziałów i szkół dla mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym, dla uczniów pochodzenia romskiego, dla których szkoła podejmuje dodatkowe zadania edukacyjne, a także dla uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, o których mowa w art. 94a ust. 4 i 4b ww. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty; dotyczy szkół podstawowych, w których łączna liczba uczniów korzystających z zajęć dla mniejszości narodowej lub etnicznej, społeczności posługującej się językiem regionalnym, uczniów pochodzenia romskiego lub uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, o których mowa w ww. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, nie przekracza 60, oraz gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, w których łączna liczba uczniów korzystających z zajęć dla mniejszości narodowej lub etnicznej, społeczności posługującej się językiem regionalnym, uczniów pochodzenia romskiego lub uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, o których mowa w art. 94a ust. 4 i 4b ww. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, nie przekracza 30
Mniejszości narodowe algorytm subwencyjny P13 = 1,10 dla uczniów oddziałów i szkół dla mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym, dla uczniów pochodzenia romskiego, dla których szkoła podejmuje dodatkowe zadania edukacyjne, a także dla uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, o których mowa w art. 94a ust. 4 i 4b ww. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty; dotyczy szkół podstawowych, w których łączna liczba uczniów korzystających z zajęć dla mniejszości narodowej lub etnicznej, społeczności posługującej się językiem regionalnym, uczniów pochodzenia romskiego lub uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, o których mowa w art. 94a ust. 4 i 4b ww. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, jest wyższa od 60 i nie przekracza 84, oraz gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, w których łączna liczba uczniów korzystających z zajęć dla mniejszości narodowej lub etnicznej, społeczności posługującej się językiem regionalnym, uczniów pochodzenia romskiego lub uczniów korzystających z dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego, o których mowa w art. 94a ust. 4 i 4b ww. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, jest wyższa od 30 i nie przekracza 42
Mniejszości narodowe algorytm subwencyjny P14 = 0,40 dla uczniów oddziałów i szkół z nauczaniem w języku mniejszości narodowej lub mniejszości etnicznej bądź w języku regionalnym oraz dla uczniów oddziałów i szkół w których zajęcia edukacyjne prowadzone są w dwóch językach: polskim oraz języku mniejszości lub języku regionalnym, będącym drugim językiem nauczania
Mniejszości narodowe zmiany w algorytmie subwencyjnym 2013-2014 Od roku 2013 wprowadzono modyfikację zasad subwencjonowania uczniów mniejszości narodowych, etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym polegającą na wprowadzeniu do algorytmu nowej wagi P11 = 1,20, obejmującej uczniów szkół podstawowych w przedziale od 61 uczniów do 84 uczniów oraz uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z liczbą uczniów w przedziale od 31 do 42 uczniów; waga ta częściowo umożliwiała zredukowanie znaczących różnic w kwotach subwencji naliczanych na ucznia, wynikających ze znacznej rozpiętości w wartościach wag P9 (0,2) i P10 (1,5), w przypadku szkół, w odniesieniu do których następowała zmiana stosowanej wagi w wyniku zmiany liczebności szkoły. Waga P10 od 2013 r. była stosowana wyłącznie w odniesieniu do najmniejszych szkół (liczących do 60 uczniów w szkole podstawowej i do 30 uczniów w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych). Uczniowie oddziałów i szkół z nauczaniem w języku mniejszości narodowej lub mniejszości etnicznej bądź w języku regionalnym oraz uczniów oddziałów i szkół, w których zajęcia edukacyjne prowadzone są w dwóch językach – polskim oraz języku mniejszości lub języku regionalnym, będącym drugim językiem nauczania zostali objęci nową wagą P12=0,2. Modyfikacja zasad finansowania pozwala na rozwój ww. szkół, gdyż organizowanie nauczania w języku mniejszości lub nauczanie dwujęzyczne jest droższe (wymaga między innymi wprowadzenia większej liczby godzin nauki, przeciętnie o około 2 godziny tygodniowo), niż w przypadku dodatkowej nauki języka mniejszości narodowej.
Mniejszości narodowe zmiany w algorytmie subwencyjnym 2010-2014 W roku 2014 obniżono wartości wagi P11 z 1,20 do 1,10 obejmującej uczniów szkół podstawowych w przedziale od 61 uczniów do 84 uczniów oraz uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z liczbą uczniów w przedziale od 31 do 42 uczniów. Obniżenie wartości wagi P11 było kontynuacją zmian zapoczątkowanych w roku 2013 polegających na wprowadzeniu do algorytmu na rok 2013 nowej wagi pośredniej pomiędzy wartościami wag P9 (0,2) i P10 (1,5). Korekta wartości tej wagi została dokonana w celu zmniejszenia różnicy w kwotach subwencji naliczanych na ucznia, wynikających z rozpiętości w wartościach wag P9 (0,2) i P11 (dotychczas 1,2), w przypadku uczniów szkół w odniesieniu do których następowała zmiana stosowanej wagi na niższą w wyniku wzrostu liczebności szkoły. Podwyższono również wartość wagi P12 z 0,2 do 0,4, obejmującej uczniów oddziałów i szkół z nauczaniem w języku mniejszości narodowej lub mniejszości etnicznej bądź w języku regionalnym oraz uczniów oddziałów i szkół, w których zajęcia edukacyjne prowadzone są w dwóch językach: polskim oraz języku mniejszości lub języku regionalnym, będącym drugim językiem nauczania.
Subwencja dla mniejszości narodowych 2015 W ostatecznej kwocie części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2015, dodatkowe środki finansowe naliczone jednostkom samorządu terytorialnego wynoszą: P11 - 27.883 tys. zł. P12 - 182.887 tys. zł. P13 - 111.181 tys. zł. P14 - 4.058 tys. zł. W części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2015 ww. wagami naliczone zostały jednostkom samorządu terytorialnego dodatkowe środki (z uwzględnieniem wskaźnika korygującego Di) w łącznej wysokości 326.009 tys. zł i w porównaniu do roku 2014 wzrosły one o 9,9 % (przy wzroście łącznej kwoty subwencji o 2,2%). Środki te zostały skalkulowane dla 66.651 uczniów (waga P11 – 24.970 uczniów, waga P12 – 21.855 uczniów, waga P13 – 18.006 uczniów oraz P14 – 1.820 uczniów) objętych nauką języków mniejszości, uczniów posługujących się językiem regionalnym – kaszubskim. Wzorem lat ubiegłych, w roku 2015 objęto zwiększoną subwencją oświatową uczniów szkół, które podejmują dodatkowe zadania edukacyjne dla uczniów pochodzenia romskiego. z wyłączeniem środków na dodatkową naukę języka polskiego
Liczba uczniów mniejszości narodowych oraz grup etnicznych w latach 2006 - 2015
Wartość subwencji dla mniejszości narodowych oraz grup etnicznych w latach 2006 -2015
Udział wydatków bieżących w działach 801 Oświata i Wychowanie oraz 854 Edukacyjna opieka wychowawcza uwzględnianych przy podziale subwencji oświatowej w dochodach Wydatki bieżące jednostek samorządu terytorialnego (z wyłączeniem wydatków na prowadzenie przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych, innych form wychowania przedszkolnego oraz dowożenia uczniów) w relacji do dochodów z tytułu części oświatowej subwencji ogólnej i dotacji z budżetu państwa na zadania bieżące w 2014 r. wyniosły średnio 123%. W ostatnich kilku latach wskaźnik ten kształtował się na zbliżonym poziomie (przykładowo w 2006 r. – wynosił 122,6%). W 2014 r. omawiany wskaźnik w podziale na typy jednostek samorządu terytorialnego kształtował się następująco: • gminy – 126,2% (gminy wiejskie – 119,6%, gminy miejsko-wiejskie – 129,1%, gminy miejskie – 138,0%), • miasta na prawach powiatu – 129,4%, • powiaty – 105,5% • województwa samorządowe – 132,0%.
Udział wydatków bieżących w działach 801 Oświata i Wychowanie oraz 854 Edukacyjna opieka wychowawcza uwzględnianych przy podziale subwencji oświatowej w dochodach W przypadku 35 JST spośród tych, które otrzymały w 2014 r. środki naliczone na uczniów uczących się języków mniejszości narodowych i języka regionalnego wydatki bieżące na zadania oświatowe były niższe niż dochody z tytułu subwencji i dotacji. Udział kwoty naliczonej na uczniów uczących się języków mniejszości w łącznej kwocie subwencji oświatowej Wskaźnik wydatków bieżacych do subwencji oświatowej i dotacji w za rok 2014 Liczba JST 2-5% 123,1 43 5-10% 120,2 27 10-20% 115,1 60 20-30% 106,5 51 pow. 30% 102,1 20
Udział wydatków bieżących w działach 801 Oświata i Wychowanie oraz 854 Edukacyjna opieka wychowawcza uwzględnianych przy podziale subwencji oświatowej w dochodach KOD JST Nazwa JST Typ gminy Kwota części oświatowej subwencji ogólnej naliczona wagami P11 - P13 (z wyłączeniem kwot na dodatkową naukę j. polskiego) w 2014 r. Część oświatowa subwencji ogólnej w 2014 r. Dotacje na zadania bieżące w 2014 r.* Wydatki bieżące na zad. oświatowe w 2014 r.* 11:(9+10) Rożnica Kwota subwencji dla wagi P9 (w zł) Kwota subwencji dla wagi P10 (w zł) Kwota subwencji dla wagi P11 (w zł) Kwota subwencji dla wagi P12 (w zł) Razem 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 220503 PRZODKOWO Gm 1 953 962 514 853 2 468 815 11 244 805 145 943 9 016 058 79,2% -2 374 690 220501 CHMIELNO 1 205 710 534 329 1 740 039 9 414 663 111 612 8 198 691 86,1% -1 327 584 220504 SIERAKOWICE 3 351 251 3 016 983 6 368 234 30 127 876 221 352 26 261 022 86,5% -4 088 205 281801 BANIE MAZURSKIE 206 395 3 066 215 203 157 2 877 758 88,0% -391 613 220607 NOWA KARCZMA 1 035 451 9 414 738 152 852 8 497 794 88,8% -1 069 796 220506 STĘŻYCA 747 510 2 285 085 3 032 595 16 697 657 191 847 15 022 535 88,9% -1 866 970 220507 SULĘCZYNO 1 928 848 775 487 2 704 335 7 556 615 88 009 6 822 098 89,2% -822 526 220605 LINIEWO 1 372 653 390 062 1 762 715 5 542 718 110 985 5 055 842 89,4% -597 861 220505 SOMONINO 211 935 658 025 1 034 039 1 904 000 12 702 723 219 038 11 573 533 89,6% -1 348 228 240702 BORONÓW 455 318 3 336 844 22 516 3 027 078 90,1% -332 283 220606 LIPUSZ 221 546 756 097 977 644 4 274 953 98 722 3 995 431 91,4% -378 244 160503 STRZELECZKI 345 564 817 053 979 293 2 141 910 7 022 325 57 998 6 505 161 91,9% -575 162 220202 BRUSY M-Gm 3 127 938 923 900 4 051 839 17 846 057 329 687 16 833 118 92,6% -1 342 626 220101 BORZYTUCHOM 1 417 871 4 154 974 73 443 3 953 652 93,5% -274 765 200505 DUBICZE CERKIEWNE 780 183 1 590 557 18 789 1 510 696 93,9% -98 650 32 zachodniopomorskie W 232 297 84 472 316 769 21 955 320 1 000 20 733 995 94,4% -1 222 325
Oddziaływanie decyzji podejmowanych przez samorządy terytorialne, związanych z zarządzaniem oświatą, na wysokość wydatków oświatowych Ostateczny poziom wydatków ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego na realizację zadań oświatowych jest konsekwencją podejmowanych przez te jednostki szeregu decyzji w zakresie systemu organizacji szkolnictwa w swojej jednostce (np. liczba szkół, liczba oddziałów w poszczególnych typach i rodzajach szkół oraz liczba uczniów w poszczególnych oddziałach, liczby (ale też struktury w podziale na stopnie awansu zawodowego) zatrudnionych w szkołach/placówkach nauczycieli, regulaminów wynagradzania nauczycieli na terenie danej jednostki).
Dziękuję za uwagę