Pięć języków przepraszania JAK OSIĄGNĄĆ UZDROWIENIE WSZYSTKICH NASZYCH RELACJI? Opracowano na podstawie książki Garego Chapmana, Jennifer Thomas „Pięć języków przepraszania”
Dlaczego należy przepraszać? W doskonałym świecie nie byłoby potrzeby przepraszania. Ale ponieważ świat nie jest doskonały, nie przetrwamy bez przepraszania. Sprawiedliwość może przynieść poczucie satysfakcji osobie poszkodowanej, jednak sprawiedliwość nie naprawia zerwanej relacji. Coś w nas woła o pojednanie, kiedy zło burzy naszą relacje. Pragnienie pojednania jest często potężniejsze od pragnienia aby sprawiedliwości stała się zadość. Im bardziej intymna relacja tym głębsze pragnienie pojednania. Potrzeba przeproszenia przepełnia wszystkie ludzkie relacje. Bez przepraszania umacniamy tylko złość, która popycha nas do domagania się sprawiedliwości. Szczera prośba o przebaczenie koi wyrzuty sumienia
Czy możemy nauczyć się przepraszać?
Czy potrafisz przebaczyć bez przepraszania? Wybaczenie bez prośby o przebaczenie często przynosi korzyść raczej wybaczającemu niż jego oprawcy. Takie wybaczenie nie prowadzi do pojednania. Gdy nie ma prośby o przebaczenie, winowajca jest pozostawiony Bożej sprawiedliwości. Biblia mówi, że jeśli wyznamy nasze grzechy, Bóg nam wybaczy. Nie ma zaś niczego o tym, że Bóg wybacza grzechy ludziom, którzy ich nie wyznają i nie żałują za nie, a ciągle w nich trwają. Szczere przebaczenie usuwa granicę, która została stworzona przez wyrządzone zło.
Dobra wiadomość brzmi, że sztuki przepraszania można się nauczyć Temu celowi służy pięć języków przepraszania: WYRAŻANIE ŻALU AKCEPTOWANIE ODPOWIEDZIALNOŚCI ZADOŚĆUCZYNIENIE SZCZERA SKRUCHA PROŚBA O WYBACZENIE
Pierwszy język przepraszania WYRAŻANIE ŻALU [ Przykro mi ] Wypowiedzieć magiczne słowa: „przepraszam, przykro mi” Co mówi twoje ciało? Przepraszam, ale za co? Słowo „ALE” Przeprosiny bez manipulacji
Pierwszy język przepraszania WYRAŻANIE ŻALU [ Przykro mi ] Brak słów: „przepraszam, przykro mi” może uwierać przez całe życie niczym drzazga. Co mówi twoje ciało? Kiedy naprawdę Ci zależy na pojednaniu, będziesz mówić cicho, łagodnie, niemalże z płaczem licząc na miłosierdzie. Ale gdy zaczniesz krzyczeć „przecież mówię przepraszam”!!! Co jeszcze mam zrobić! Będzie to wymuszenie przeprosin. Jeśli nawet udane, to nie naprawi to relacji. Przepraszam, ale za co? Przepraszanie ma większą siłę wyrazu, gdy jest konkretne. Im więcej szczegółów możemy dodać tym lepiej. Skonkretyzowanie sprawia, że skupiamy się na naszym działaniu i na tym, jak ono wpłynęło na inną osobę. Unikać „ALE”. Przepraszając drugą osobę, a następnie zarzucając jej sprowokowanie złego czynu, tak naprawdę przerzucamy winę a więc jesteśmy nieszczerzy. Manipulacja a przeprosiny. Jest wtedy, gdy przepraszamy, a następnie oczekujemy odwzajemnienia.
Pierwszy język przepraszania WYRAŻANIE ŻALU [ Przykro mi ] Mam nadzieję, że mi przebaczysz Napisanie przepraszającego listu może pomóc w podkreśleniu naszej szczerości. Pisemne wyrażenie przeprosin może dodać im emocjonalnego wyrazu, ponieważ twój małżonek może je przeczytać wielokrotnie. Sam proces pisania może pomóc w wyrażeniu żalu i zwerbalizowaniu go w pozytywny sposób.
Wyrażenie żalu -Wiem, że zraniłem/zraniłam cię bardzo głęboko. To sprawia mi też ogromny ból. Naprawdę bardzo przepraszam za to, co powiedziałem/powiedziałam. -Bardzo mi z tym źle, że cię zawiodłem/zawiodłam, wiem, że muszę bardziej uważać. Przepraszam za przysporzenie ci tyle bólu. -Nie wiem, o czym wtedy myślałem/myślałam. Nie chciałem/chciałam cię zranić, ale widzę, że moje słowa sprawiły coś zupełnie innego. Przepraszam za swoją zapalczywość. -Przepraszam, że nadużyłem/nadużyłam twojego zaufania. To sprawiło, że wyrósł między nami mur, który chcę usunąć. Rozumiem, że nawet po tych przeprosinach nie od razu znowu mi zaufasz.
Drugi język przepraszania AKCEPTOWANIE ODPOWIEDZIALNOŚCI [ Nie miałem/nie miałam racji ] To nie moja wina. Często nasza niechęć do przyznania, że się nie ma racji, związana jest z naszym poczuciem wartości. Przyznanie, że się nie ma racji, odbierane jest jako słabość. Racjonalizowanie. Często tłumaczymy się, że to nie była do końca nasza wina i podajemy argumenty. Jest to forma przerzucania winy. Warto jest przeprosić i następnie wspólnie przeanalizować problem. Uczenie się przyznawania do błędu. Niektórzy ludzie zostali wychowani przez rodziców, którzy nie przepraszali się, lub wyznawali filozofię, „rób wszystko żebyś nie musiał przepraszać” i żyli w cieniu konfliktów. Ten model da się naprawić w dorosłym życiu.
Wyrażanie akceptacji swojej odpowiedzialności -Wiem, że to co zrobiłem/zarobiłam, było złe. Mógłbym/mogłabym szukać wymówek, ale tu nie ma wymówki. Czarno na białym, ten postępek był samolubny i zły. -Popełniłem/popełniłam duży błąd. Wtedy nie zastanawiałem/zastanawiałam się dużo nad tym, co robię. Jednak gdy do tego wracam, dostrzegam problem. Chciałbym/chciałabym cofnąć czas. To, co zrobiłem/zrobiłam, było złe. -Sposób, w jaki się do ciebie odezwałem/odezwałam, był zły. To było szorstkie i niezgodne z prawdą. Mówiłem/mówiłam w gniewie, próbując się usprawiedliwić, w sposób nieżyczliwy i pozbawiony miłości. Mam nadzieję, że możesz mi przebaczyć. -Powtórzyłem/powtórzyłam błąd, o którym mówiliśmy wcześniej. Czuję się tak skołatany/skołatana. Wiem, że to moja wina.
Trzeci język przepraszania ZADOŚĆUCZYNIENIE [ Jak mogę to naprawić? ] -Powinienem coś zrobić, aby to naprawić -Czy wciąż mnie kochasz? -Naprawić to co się zepsuło -Uczyć się pięciu języków miłości: 1.słowa afirmacji 2.uczynki miłości 3.otrzymywanie prezentów 4.jakość czasu 5.dotyk fizyczny -Rekompensata i odbudowanie
Pytania o zadośćuczynienie -Czy jest coś, co mogę uczynić, żeby naprawić to, co zrobiłem/zrobiłam? -Wiem, że cię głęboko zraniłem/zraniłam. Czuję, że muszę coś zrobić, żeby zapłacić za spowodowany przeze mnie ból, czy możesz mi powiedzieć – co mogłoby to być? -Czuję, że nie będę w porządku, mówiąc tylko „przepraszam”. Chcę naprawić swoją winę. Co mogę zrobić dla ciebie? -Wiem, że postawiłem/postawiłam cię w niewygodnej sytuacji. Czy mogę ci ofiarować trochę mojego czasu, żeby to wynagrodzić? -Żałuję, że zniszczyłem/zniszczyłam twój honor. Czy mogę to publicznie naprawić? -Łamałem/łamałam tę przysięgę milion razy. Czy chcesz, żebym złożył/złożyła ją teraz pisemnie?
Czwarty język przepraszania SZCZERA SKRUCHA [ Postaram się więcej tak nie postępować ] -Chcę się zmienić. Prawdziwy żal zaczyna się w sercu. Zdajemy sobie sprawę, że uczyniliśmy źle i pragniemy się zmienić. -Powiedz o tym. Twoja filozofia może się opierać na przekonaniu: zmień się a nie gadaj o tym. Problem polega na tym, że osoba, którą zraniłeś nie czyta w twoich myślach. -A jeśli upadniemy? Kiedy w naszych wysiłkach, których celem jest przemiana, zdarzy się nam upadek, musimy się do niego przyznać tak szybko jak to jest możliwe. Podnieść się i spróbować ponownie.
Wyrazy szczerego żalu: -Wiem, że moje zachowanie było bardzo bolesne dla ciebie. Nie chcę, by kiedykolwiek się to powtórzyło. Otwieram się na wszelkie twoje propozycje co do zmiany mojego zachowania. -Jak mogę to powiedzieć w inny sposób, by nie brzmiało to jak krytyka? -Wiem, że to, co robię, nie pomaga. Co mam zmienić, żeby było to dla ciebie do przyjęcia? -Naprawdę chcę się zmienić. Wiem, że nie osiągnę doskonałości, ale naprawdę chcę zmienić moje zachowanie. Czy możesz mi przypomnieć o tym, jeśli wrócę do swoich starych przyzwyczajeń? Po prostu powiedz: „wracasz”. Myślę, że to mi pomoże zreflektować się.
Piąty język przepraszania PROŚBA O WYBACZENIE [ Czy mi wybaczysz? ] Proś – nie domagaj się. Nie domagaj się wybaczenia. Nie możesz go oczekiwać. Gdy domagamy się, by nam wybaczono, nie rozumiemy prawdziwej natury rozumienia. Wybaczenie jest istotą wyboru. Prośba o wybaczenie jest ogromną prośbą. Przebaczenie bardzo wiele kosztuje osobę, którą uraziliście, ponieważ przebaczając rezygnuje ze sprawiedliwości. Musi zrzec się bólu i złości, uczucia wstydu i upokorzenia, odrzucenia i zdrady. Muszą czasami żyć z konsekwencjami złego czynu. Np. akceptować istnienie dzieci poczętych z kochankiem.
Lęki i wybaczenie 1.Lęk przed utratą kontroli. Niektórzy ludzie czują się bardzo nie komfortowo, kiedy nie kontrolują sytuacji. Prośba o wybaczenie oznacza dla nich utratę kontroli i złożenia przyszłości relacji w ręce drugiej osoby. Podświadomie może okazać się to bardzo trudne 2.Lęk przed odrzuceniem. Kiedy poszukujemy wybaczenia, osoba obrażona przez nas może nam go odmówić – odrzucić naszą prośbę. Może to wyglądać jak osobiste odrzucenia. Dla niektórych z nas lęk przed byciem odrzuconym to największy lęk 3.Lęk przed porażką. Przyznanie się do błędu może dla niektórych być jak zawód na osobie lub złamanie zasad moralnych. Osoby z takim lękiem przyznanie się do błędu interpretują jako „poniosłem porażkę”.
Dlaczego należy poszukiwać wybaczenia? 1.Prośba o wybaczenie wskazuje niektórym, że pragniesz odbudować w pełni relację. 2.Poprzez prośbę o wybaczenie uświadamiasz sobie, że to, co zrobiłeś czy zrobiłaś, było złe, że zraniło drugą osobę celowo lub nieumyślnie. 3.Prośba o wybaczenie wskazuje, że pragniesz złożyć przyszłość waszej relacji w ręce zranionej osoby.
Dlaczego tak trudno wybaczyć? 1.Wybaczenie wymaga odrzucenia pragnienia wymierzenia sprawiedliwości przez osobę wybaczającą. Może ona uważać, że strona krzywdząca powinna cierpieć lub nie zasługuje na wybaczenie. 2.Osoba wybaczająca musi wybaczyć również konsekwencje, które mogą być długoterminowe. Ma to znaczenie zwłaszcza przy konsekwencjach fizycznych jak aborcja czy emocjonalnych jak raniące słowa powracające w myślach. 3.Osoba wybaczająca może mieć trudności jeśli krzywda jest znaczna i powtarzana. Wtedy udzielenie wybaczenia może nastąpić, jeśli strona krzywdząca najpierw podąży drogą zadośćuczynienia i skruchy, szczególnie jeśli jest to jeden z języków przebaczania osoby krzywdzącej.
Wyrażanie prośby o wybaczenie: -Przepraszam za sposób, w jaki do ciebie mówiłem/mówiłam. Wiem, że zabrzmiało to krzykliwie i ostro. Nie zasłużyłaś/zasłużyłeś na to. Postąpiłem/postąpiłam źle i chcę cię prosić o wybaczenie. -Wiem, że moje postępowanie zraniło cię głęboko. Masz prawo, by więcej za mną nie rozmawiać, ale jest mi bardzo przykro, że to zrobiłem/zrobiłam. I mam nadzieję, że mi wybaczysz. -Nie chciałem/chciałam cię zranić, ale jednak to uczyniłem/uczyniłam. Uświadamiam to sobie teraz i widzę, że moje zachowanie było złe, nawet jeśli chodziło tylko o dobrą zabawę. To nie w porządku bawić się czyimś kosztem, szczególnie, gdy kogoś to rani. Postaram się nigdy więcej tego nie zrobić. Czy mi wybaczysz?
Odkrywanie swojego języka przepraszania Pytanie 1 Czego oczekuję od drugiej osoby, aby powiedziała lub zrobiła? Pytanie 2 Co najbardziej mnie zraniło w tej sytuacji? Pytanie 3 Który język jest dla mnie najważniejszy, kiedy przepraszam? Uwaga! Czasami dwa języki wydają się w równym stopniu ważne, tzn. oba równie głośno do nas przemawiają. Ważne też jest aby nauczyć się posługiwać pięcioma językami. Ma to znaczenie, gdy nie znamy języka osoby, którą chcemy przeprosić.
Odkrywanie języka przepraszania drugiej osoby Nasze pytania zadane drugiej osobie: Pytanie 1 Opisz czyjeś przeprosiny skierowane do ciebie, które wydawały ci się niewystarczające. Pytanie 2 Dlaczego mi nie powiesz, co zraniło cię najbardziej w tym, co powiedziałem/powiedziałam lub zrobiłem/zrobiłam? Pytanie 3 Kiedy wyrażasz przeprosiny za jakiś swój czyn lub zranienie kogoś, co uważasz za najważniejszą część przepraszania? Pytanie dodatkowe. Jeśli nadal nie masz pewności, dodaj pytanie z rozbudowanym komplementem: „Cenię sobie naszą relację. Co mam zrobić lub powiedzieć, byś mi przebaczył/przebaczyła?”.
Pojednanie "Jeśli więc przyniesiesz dar swój przed ołtarz i tam wspomnisz, że brat twój ma coś przeciw tobie, zostaw tam dar swój przez ołtarzem, a najpierw idź i pojednaj się z bratem swoim! Potem przyjdź i dar swój ofiaruj! (Mt 5,23-24) Autorzy prezentacji : Katarzyna i Piotr Waloszczyk