Kontrola i nadzór

KONTROLA Definicja: Badanie zgodności stanu istniejącego ze stanem postulowanym; Ustalenia przyczyn oraz zakresu rozbieżności; Przekazanie wyników kontroli podmiotowi kontrolowanemu.

KONTROLA MIERNIKI KONTROLI: Legalność; Celowość; Rzetelność; Gospodarność.

KONTROLA Różnorodność kryteriów kontroli jest związana z różnorodnością kontroli Prawodawca pozostawia wykładnię tych pojęć podmiotom kontrolującym. Tendencją było ograniczenie kryteriów kontroli, tak aby ograniczyć niejasność ich sformułowania.

KONTROLA KONTROLA PRAWNA Kontrola regulowana prawem Kontroli tej podawani są wszyscy obywatele oraz administracja publiczna Kontrola ta ma szeroki zasięg A. przedmiotowy B. podmiotowy

KONTROLA Administracja publiczna, a kontrola: Administracja publiczna może być: Kontrolowanym; Kontrolującym.

KONTROLA Cel kontroli: Zwiększenie sprawności administracji publicznej; Minimalizowanie zjawisk patologicznych w administracji publicznej; Prewencyjne zapobieganie powstanie tych zjawisk.

KONTROLA Treść działania kontrolnego: Ustalenie zasięgu i przyczyn rozbieżności pomiędzy stanem istniejącym a stanem postulowanym. Stanem istniejącym (kontrolowanym) może być: Stan faktyczny; Stan prawny.

KONTROLA Przedmiotem działania jest: Sposób prowadzenia działań; Efekty działań.

KONTROLA Kontrola powinna zakończyć się przekazaniem wyników kontroli podmiotowi kontrolowanemu. - W celu wyeliminowania rozbieżności – podmiot kontrolujący nie może samodzielnie wyeliminować tych rozbieżności.

KONTROLA Problem ingerencji podmiotu kontrolującego. Kontrola czysta: Oznacza brak bezpośredniego wpływu na działalność kontrolowanego. Ingerencja: - Powinna być oparta na wyraźnej podstawie prawnej.

KONTROLA PODMIOT KONTROLI: Kontrola zewnętrzna – prowadzona przez podmioty spoza administracji pub. Kontrola wewnętrzna – prowadzona przez podmioty w strukturze administracji pub.

KONTROLA Kontrola sprawowana przez społeczeństwo: Wykonywana przez obywateli – kontrola społeczna; Wykonywana przez przedstawicieli społeczeństwa – kontrola parlamentarna, podobnie kontrola sprawowana przez OSiK jst.

KONTROLA Kontrola może być sprawowana przez: Sprawowana przez sądy administracyjne; Sprawowane przez organy administracji publicznej (Prezes NIK); Kontrola prokuratorska; Kontrola RPO.

KONTROLA Kontrola sprawowana przez organy wewnątrz adm. pub. - np. kontrola sprawowana przez inspekcje powoływane w ramach pionów organizacyjnych lub pomiędzy tymi pionami.

KONTROLA Zakres kontroli: Kontrola zupełna – obejmuje wszystkie działania jednostki kontrolowanej; Kontrola ograniczona – dotyczy konkretnego działania jednostki kontrolowanej. Kontrola ograniczona to np.: Kontrola decyzji administracyjnej; Wg określonej kategorii wykonywanych działań.

KONTROLA Wg. czasu wykonywania kontroli: Kontrola wstępna – ex ante – ma prewencyjne znaczenie; Kontrola faktyczna – jest podejmowana równolegle; Kontrola następcza – ex post – po zakończeniu czynności kontrolowanej.

KONTROLA Wg. inicjatywy przeprowadzonej kontroli: Kontrola przeprowadzona z urzędu; Kontrola przeprowadzona na wniosek innego podmiotu – np. uruchomiona w ramach kontroli społecznej – inicjatywna obywateli w zakresie rozpoczęcia kontroli.

KONTROLA Cechy kontroli: Bezstronność – obiektywność – np. najlepiej jest widoczna w przypadku kontroli sądowej Bezstronność jest związana np. z brakiem odpowiedzialności organu kontrolującego za działania organu kontrolowanego

KONTROLA Cechy kontroli: - Fachowość – kontrolujący powinien mieć większą wiedzę / doświadczenie niż podmiot kontrolowany. Z tej przyczyny kontrola społeczna jest jedynie inicjowana przez obywateli, a nie przez nich przeprowadzona.

KONTROLA Cechy kontroli: Efektywność – prawodawca powinien określić instrumenty służące prowadzeniu efektywnej kontroli. W tym przypadku – zbyt duży zakres tych instrumentów prowadzi do zmiany kontroli w nadzór.

KONTROLA Cechy kontroli - Proporcjonalna – kontrola nie powinna uniemożliwiać bieżącego działania podmiotu kontrolowanego.

KONTROLA Kontrola parlamentarna: Kontrola Sejmu nad rządem – polityczny charakter. W trakcie: Debaty budżetowej; Udzielania rządowi absolutorium; Prac komisji sejmowych; Działalności poszczególnych posłów.

KONTROLA Kontrola sprawowana przez NIK: Prezes NIK ma obowiązek przedkładać Sejmowi – informacji o wynikach przeprowadzonych kontroli. - Organy administracji rządowej / samorządowej są obowiązane do współpracy z NIK.

KONTROLA Kontrola sprawowana przez NIK: Kontrola jest wykonywana w toku postępowania kontrolowanego określonego w ustawie o NIK NIK przekazuje kierownikowi jednostki kontrolowanej / jednostki nadrzędnej wniosków pokontrolnych.

KONTROLA Kontrola sądów i trybunałów: Sądy administracyjne; Sądy i trybunały. Kontrola aktów normatywnych; Kontrola organów administracji publicznej.

KONTROLA Kontrola prokuratorska: Udział prokuratora w postępowaniu administracyjnym. Udział prokuratora w postępowaniu sądowo-administracyjnym

KONTROLA Kontrola sprawowana przez RPO Kontrola związana z naruszeniem praw / wolności człowieka RPO może: Żądać wszczęcia postępowań; Wnieść skargę do sądu administracyjnego;

NADZÓR Definicja: Nadzór obejmuje: Kontrolę; Połączoną z pomocą, modyfikacją działań podmiotu nadzorowanego.

NADZÓR Podział nadzoru ze względu na: Podmiot nadzorujący; Podmiot nadzorowany. Nadzór obejmuje: Nadzór nad administracją rządową; Nadzór nad działalnością jst; Nadzór policyjny.

NADZÓR Ad. 1 Nadzór nad administracją rządową adm. rząd. – jest zcentralizowna Układy nadrzędności / podporządkowania są ujęte w formie nadzoru hierarchicznego – nazywanego inaczej kierownictwem

NADZÓR ad. 2 Nadzór nad działalnością jst. Samodzielność prawna jst; Ograniczenie samodzielności przez prawo. Swoistość tego nadzoru Nadzór weryfikacyjny; Kryterium nadzoru – zgodność z prawem

NADZÓR ad. 2 Nadzór nad działalnością jst. C.D. Organy nadzoru: Prezes RM Wojewoda RIO Organy spełniające funkcje nadzorcze: Sejm Minister właściwy ds. adm. pub.

NADZÓR ad. 2 Nadzór nad działalnością jst. C.D. Sądowa ochrona jst przed nielegalną ingerencją nadzorczą

NADZÓR Ad. 3 Nadzór policyjny. Należy odnieść do policji administracyjnej; Ingerencja wobec działania podmiotu, który jest zewnętrzny wobec administracji publicznej.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ