Narzędzia wsparcia rozwoju innowacyjności polskiej gospodarki w latach 2014-2020 Poznań, 21 maja 2015 r.
Wsparcie innowacyjności w latach 2014-2020 Co chcemy osiągnąć Wsparcie innowacyjności w latach 2014-2020 Co chcemy osiągnąć? (wybrane wskaźniki) Wydatki na badania i rozwój (GERD) w % PKB 2012 0,89% 2020 1,7% 2023 2,0% Nakłady na B+R ponoszone przez organizacje gospodarcze (BERD) w %PKB 2012 0,33% 2020 0,8% 2023 0,9% Zakładamy, że zwiększenie nakładów na prace B+R przełoży się na większy potencjał w zakresie innowacyjności, a przez to konkurencyjności naszych firm i organizacji badawczych.
Wsparcie innowacyjności w latach 2014-2020 W perspektywie 2014-2020 wsparcie innowacyjności realizowane będzie przede wszystkim w ramach celów tematycznych: CT 1 – Wzmacnianie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji CT 3 – Wzmacnianie konkurencyjności MŚP. Wsparcie w ramach ww. celów tematycznych będzie udzielane poprzez: krajowe programy operacyjne: PO Inteligentny Rozwój, PO Polska Wschodnia, 16 regionalnych programów operacyjnych.
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Cel POIR: wzrost innowacyjności polskiej gospodarki Beneficjenci: przedsiębiorstwa (szczególnie MŚP), jednostki naukowe i uczelnie, podmioty zrzeszające ww. odbiorców wsparcia (np. konsorcja, klastry, platformy technologiczne).
Osie priorytetowe oraz alokacja POIR Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa Wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R+I Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego Pomoc Techniczna Całkowita alokacja POIR (EFRR) to: 8,6 mld EURO
I oś – Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa Przykładowe typy projektów: Projekty B+R przedsiębiorstw - badania przemysłowe lub eksperymentalne prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwo (samodzielnie lub jako lidera konsorcjum) w celu opracowania nowych lub istotnie ulepszonych rozwiązań, łącznie z przygotowaniem prototypów doświadczalnych oraz instalacji pilotażowych. Sektorowe programy B+R - agendy B+R, istotne dla rozwoju poszczególnych branż/sektorów gospodarki. Finansowanie obejmuje badania przemysłowe i prace rozwojowe. Prace B+R realizowane z udziałem funduszy kapitałowych - współpraca z funduszami venture capital, które wspólnie z podmiotami publicznymi będą angażować środki we wsparcie projektów B+R realizowanych przez przedsiębiorstwa. Beneficjenci: przedsiębiorstwa, konsorcja przedsiębiorstw, podmiot wdrażający instrument finansowy. Alokacja I osi: 3,85 mld EURO (EFRR) I oś – Wsparcie prowadzenie prac B+R przez przedsiębiorstwa (1/2)
II oś - Wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R+I (1/2) Przykładowe typy projektów: Wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw - tworzenie i rozwój infrastruktury B+R przedsiębiorstw poprzez inwestycje w aparaturę, sprzęt, technologie i inną niezbędną infrastrukturę, która służy tworzeniu innowacyjnych produktów i usług. Otwarte innowacje – wspieranie transferu technologii - stworzenie platformy innowacji umożliwiającej kojarzenie firm – dawców technologii z firmami MŚP zainteresowanymi pozyskaniem nowych rozwiązań (biorcami technologii). Wsparcie usług brokerskich oraz rozwoju MŚP w oparciu o wdrożenie nowego rozwiązania.
II oś - Wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R+I (2/2) Przykładowe typy projektów: Proinnowacyjne usługi dla przedsiębiorstw – współfinansowanie kosztów proinnowacyjnych usług świadczonych przez IOB lub jednostki naukowe, w tym usług związanych transferem technologii, ochroną własności przemysłowej oraz współpracą w obszarze B+R+I (zwłaszcza w Krajowych Klastrach Kluczowych). Współpraca w ramach krajowego systemu innowacji – projekty systemowe i pilotażowe polegające na testowaniu nowych form wsparcia oraz mające na celu zwiększenie wiedzy i skłonności przedsiębiorstw do podejmowania działalności B+R+I. Beneficjenci: przedsiębiorstwa, w tym konsorcja przedsiębiorstw, koordynatorzy Krajowych Klastrów Kluczowych, podmioty zarządzające Specjalnymi Strefami Ekonomicznymi, beneficjenci projektów pozakonkursowych, odpowiedzialni za realizację działań o charakterze pilotażowym i systemowy, podmiot wdrażający instrument finansowy. Alokacja II osi: 1,04 mld EURO (EFRR)
III oś – Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach(1/2) Finansowanie innowacyjnej działalności MŚP z wykorzystaniem kapitału podwyższonego ryzyka wsparcie w zakresie tworzenia przedsiębiorstw na bazie innowacyjnych pomysłów (tzw. preinkubacja) oraz zasilenie kapitałowe nowo powstałych firm, inwestycje w innowacyjne przedsiębiorstwa z wykorzystaniem funduszy VC, m.in. w celu komercjalizacji wyników prac B+R, inwestycje w innowacyjne przedsiębiorstwa przy użyciu mechanizmów finansowania syndykatowego (grupowego) przez aniołów biznesu, wsparcie przedsiębiorstw poprzez instrument pożyczkowy w celu uzupełnienia wsparcia udziałowego udzielanego innowacyjnym start-up’om, wsparcie przedsiębiorstw w przygotowaniu do pozyskania zewnętrznych źródeł finansowania np. Giełda Papierów Wartościowych, NewConnect, Catalyst). Beneficjenci: przedsiębiorstwa z sektora MŚP, podmioty wdrażające instrumenty finansowe.
III oś – Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach (2/2) Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R: badania na rynek, kredyt na innowacje technologiczne fundusz gwarancyjny wsparcia innowacyjnych przedsiębiorstw. Wsparcie promocji oraz internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw – finansowanie usług doradczych z zakresu internacjonalizacji firm świadczonych przez IOB, a także programów promocji polskich marek produktowych. Beneficjenci: przedsiębiorstwa z sektora MŚP, w tym konsorcja przedsiębiorstw, podmiot wdrażający instrument finansowy, instytucje otoczenia biznesu, beneficjenci projektów pozakonkursowych (jednostki administracji publicznej). Alokacja III osi: 2,2 mld EURO (EFRR) I oś – Wsparcie prowadzenie prac B+R przez przedsiębiorstwa (1/2)
IV oś – Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego Przykładowe typy projektów: Badania naukowe i prace rozwojowe - projekty polegające na prowadzeniu badań naukowych i prac rozwojowych, realizowane przez konsorcja naukowe i naukowo-przemysłowe. Rozwój nowoczesnej infrastruktury badawczej sektora nauki - wybrane projekty z Polskiej Mapy Drogowej Infrastruktury Badawczej. Międzynarodowe agendy badawcze, tworzone w Polsce we współpracy z renomowanymi ośrodkami naukowymi z innych państw. Zwiększenie potencjału kadrowego, poprzez projekty B+R w jednostkach naukowych lub przedsiębiorstwach, w ramach międzynarodowych programów badawczych, etc. Beneficjenci: jednostki naukowe i ich konsorcja (w tym z przedsiębiorstwami, uczelniami, spółkami celowymi uczelni, IOB), beneficjenci projektów pozakonkursowych (jednostki administracji publicznej lub wyłonione podmioty). Alokacja IV osi: 1,22 mld EURO (EFRR) I oś – Wsparcie prowadzenie prac B+R przez przedsiębiorstwa (1/2)
Inteligentne Specjalizacje (1/2) Strategia inteligentnej specjalizacji identyfikuje obszary, w których państwo lub dany region może uzyskać przewagę konkurencyjną. Krajowa Inteligentna Specjalizacja stanowi załącznik do Programu Rozwoju Przedsiębiorstw do 2020 r., przyjętego przez Radę Ministrów w kwietniu 2014 r. Proces wyłaniania krajowych specjalizacji koordynuje Ministerstwo Gospodarki. Projekty finansowane w POIR w ramach I, II i IV osi muszą wpisywać się w KIS. Wyjątek stanowią instrumenty ukierunkowane na tzw. przedsiębiorcze odkrywanie (np. programy sektorowe). W POIR przewiduje się także wsparcie dla projektów B+R wpisujących się w inteligentne specjalizacje regionów – wyłącznie w ramach tzw. Regionalnych Agend Naukowo-Badawczych w IV osi.
Inteligentne specjalizacje (2/2) Zdrowe społeczeństwo Biogospodarka rolno-spożywcza, leśno-drzewna i środowiskowa Zrównoważona energetyka Surowce naturalne i gospodarka odpadami Innowacyjne technologie i procesy przemysłowe (w ujęciu horyzontalnym) 19 krajowych inteligentnych specjalizacji w 5 działach tematycznych:
Program Operacyjny Polska Wschodnia Cel główny POPW: Wzrost innowacyjności i konkurencyjności makroregionu Polski Wschodniej Osie priorytetowe oraz alokacja POPW I. Przedsiębiorcza Polska Wschodnia II. Nowoczesna Infrastruktura Transportowa III. Ponadregionalna Infrastruktura Kolejowa IV: Pomoc Techniczna Całkowita alokacja POPW : 2 mld EUR (EFRR) Program Operacyjny Polska Wschodnia 2014-2020 koncentruje się na tworzeniu warunków sprzyjających powstawaniu innowacyjnych MŚP oraz podniesieniu konkurencyjności przedsiębiorstw. Cel tematyczny 3 realizowany jest w ramach działań I osi priorytetowej POPW Przedsiębiorcza Polska Wschodnia. Cele I osi priorytetowej: zwiększenie liczby innowacyjnych przedsiębiorstw typu startup w Polsce Wschodniej. Do jego realizacji przyczyni się działanie pn. Platformy startowe dla nowych pomysłów. Projektowane wsparcie umożliwi stworzenie warunków sprzyjających powstawaniu i rozwijaniu innowacyjnych i technologicznych przedsiębiorstw. zwiększenie aktywności MŚP z Polski Wschodniej na rynkach międzynarodowych. Wsparcie związane z opracowaniem i przygotowaniem do wdrożenia nowego modelu biznesowego w oparciu o internacjonalizację wpłynie na zwiększenie efektywności i konkurencyjności przedsiębiorstw z makroregionu. zwiększenie aktywności MŚP z Polski Wschodniej w zakresie prowadzenia działalności innowacyjnej. Proponowane działania pn. Ponadregionalne powiązania kooperacyjne oraz Wzór na konkurencję przyczynią się do wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstw oraz wprowadzenia na rynek innowacyjnych produktów i usług. ALOKACJA NA I OŚ PRIORYTETOWĄ: 719 439 927 EUR
I oś - Przedsiębiorcza Polska Wschodnia Platformy startowe dla nowych pomysłów - kompleksowy program akceleracji innowacyjnych przedsiębiorstw typu start-up w Polsce Wschodniej. Beneficjenci: ośrodki innowacji jako animatorzy Platform startowych. Rozwój start-upów w Polsce Wschodniej Beneficjenci: przedsiębiorstwa typu start-up. Internacjonalizacja MŚP - kompleksowe, indywidualne, profilowane pod odbiorcę działania związane z opracowaniem i przygotowaniem do wdrożenia nowego modelu biznesowego w MŚP w oparciu o internacjonalizację ich działalności. Beneficjenci: MŚP Wdrażanie innowacji przez MŚP Beneficjenci: MŚP wchodzący w skład ponadregionalnych powiązań kooperacyjnych Tworzenie sieciowych produktów przez MŚP Beneficjenci: konsorcja MŚP Wzór na konkurencję Oferta Platformy startowej skierowana będzie do osób do 35. roku życia, w szczególności do absolwentów szkół wyższych oraz studentów ostatnich lat studiów, chcących uruchomić i rozwijać własne firmy w Polsce Wschodniej w oparciu o zgłoszony do Platformy startowej pomysł bądź koncepcję. Instrument zakłada 3 etapy tj.: Wstępną ocenę pomysłu i indywidualne wsparcie doradcze. Wsparcie rozwoju pomysłu biznesowego i strategii przedsiębiorstwa. Wsparcie związane z rozwinięciem działalności nowego innowacyjnego przedsiębiorstwa typu startup w Polsce Wschodniej. W ramach działania zostanie przeprowadzony projekt pilotażowy, mający na celu przetestowanie założonego modelu realizacji Platform startowych dla nowych pomysłów oraz identyfikację dodatkowych rozwiązań, które będą mogły być wykorzystane w trakcie wdrażania POPW. Zakłada się, że w ramach projektu pilotażowego wspartych zostanie min. 60 startupów, z czego min. 30 z nich rozpocznie działalność rynkową. Analiza pilotażu odbędzie się przed 2018 r. Działanie będzie zrealizowane poprzez 2 poddziałania: 1.1.1 Platformy startowe dla nowych pomysłów – w ramach którego będzie przeprowadzany przez ośrodki innowacji program inkubacji przedsiębiorstw typu startup (polega on na dokonaniu oceny i selekcji pomysłów i na ich podstawie inkubowania utworzonych firm typu startup – mając na celu przygotowanie produktu i modelu biznesowego zwiększającego sukces na rynku inkubowanego przedsiębiorstwa). Wsparcie uzyskają projekty polegające na stworzeniu kompleksowego programu akceleracji innowacyjnych startupów, który będzie obejmował: ocenę pomysłów biznesowych przez panel ekspertów (ocena opierać się będzie na zasadach wynikających z Podręcznika Oslo); wsparcie rozwoju pomysłu biznesowego i strategii przedsiębiorczości (mentoring i coaching, specjalistyczne usługi wynikające z zapotrzebowania startupu i niezbędne do przeprowadzenia prac nad rozwojem nowego pomysłu biznesowego). Okres inkubacji i pracy nad rozwojem pomysłu może wynieść maksymalnie 10 miesięcy. 1.1.2 Rozwój startupów w Polsce Wschodniej – wsparcie finansowe na rozwój startupów wychodzących z Platform startowych z przygotowanymi innowacyjnymi produktami gotowymi do wejścia na rynek z pierwszą sprzedażą (etap akceleracji). Wsparcie polegać będzie na dofinansowaniu rozwoju startupu – dotacja na początkową działalność firmy. Etap obejmuje wsparcie związane z wejściem produktu na rynek (pierwsza sprzedaż) i realizacją modelu biznesowego, opracowanego i przetestowanego w ramach Platformy startowej (poddziałanie 1.1.1). Okres wsparcia rozwoju przedsiębiorstwa może wynieść maksymalnie do 24 miesięcy. Dofinansowanie (dotacja): do 800 tys zł Internacjonalizacja MŚP - celem działania jest zwiększenie aktywności gospodarczej MŚP z makroregionu Polski Wschodniej na rynkach międzynarodowych. Instrument jest działaniem o charakterze doradczym, mającym wesprzeć przedsiębiorcę w diagnozie jego potencjału w zakresie internacjonalizacji, przygotowaniu przedsiębiorstwa i jego oferty pod kątem eksportu oraz aktywnego poszukiwania partnerów biznesowych w celu wprowadzenia produktów lub usług na wybrane rynki zagraniczne. Wsparcie obejmować będzie kompleksowe, indywidualne, profilowane pod odbiorcę działania związane z opracowaniem i przygotowaniem do wdrożenia nowego modelu biznesowego w MŚP związanego z internacjonalizacją ich działalności. MŚP objęte będą dwuetapowym wsparciem: I etap: usługi doradcze w zakresie opracowania nowego modelu biznesowego w MŚP związanego z internacjonalizacją ich działalności (m.in. analiza możliwości eksportowych, wskazanie rynków docelowych, koncepcja wejścia na rynek zagraniczny, wybór najefektywniejszych narzędzi i metod marketingowych oraz promocyjnych, propozycje możliwych źródeł zewnętrznego finansowania działalności eksportowej i instrumentów finansowych obniżających ryzyko eksportowe). II etap: ukierunkowanie wsparcia na zapewnienie MŚP dostępu do usług doradczych oraz zakup wartości niematerialnych i prawnych związanych z przygotowaniem do wdrożenia opracowanego na I etapie modelu biznesowego (m.in. doradztwo w zakresie: wyszukiwania, selekcji, a następnie nawiązania kontaktów z partnerami zagranicznymi i doprowadzenie zainteresowanego podmiotu do etapu negocjacji handlowych, przygotowania produktu lub usługi do potrzeb rynku docelowego, doradztwo biznesowe i prawne, doradztwo w zakresie projektowania materiałów reklamowych i promocyjnych, zakup oprogramowania niezbędnego do automatyzacji procesów biznesowych w związku z przygotowaniem do internacjonalizacji działalności). Ponadto, w ramach działania przewiduje się wsparcie MŚP na udział w zagranicznych targach, wystawach lub misjach handlowych o ile stanowi to element niezbędny do realizacji opracowanej w ramach działania strategii wejścia na rynki zagraniczne. Wsparcie adresowane będzie w szczególności do MŚP inicjujących działalność eksportową na danym rynku. Alokacja EFRR: 115 mln EUR Poddziałanie 1.3.1 Wdrażanie innowacji przez MŚP: Celem interwencji skierowanej do MŚP działających w ramach ponadregionalnych powiązań kooperacyjnych jest zwiększenie ich potencjału w zakresie zdolności do realizowania procesów innowacyjnych. W ramach poddziałania wspierane będą projekty prowadzące do stworzenia innowacyjnych (na poziomie kraju) produktów lub usług poprzez wdrożenie (własnych lub nabytych) wyników prac B+R. W ramach projektu beneficjent będzie mógł współfinansować poszczególne etapy procesu inwestycyjnego mającego na celu wdrożenie innowacyjnego produktu bądź usługi (działania związane z przygotowaniem do wdrożenia, zakup praw patentowych, know-how, licencji związanych z wdrożeniem wyników prac badawczych, przeprowadzenie prac dostosowawczych). Beneficjentem poddziałania będą MŚP wchodzące w skład ponadregionalnych powiązań kooperacyjnych Alokacja poddziałania – 100 mln EUR Poddziałanie 1.3.2 Tworzenie sieciowych produktów przez MŚP: W ramach poddziałania przewiduje się wsparcie konsorcjów MŚP w zakresie tworzenia i rozwoju produktów sieciowych w obszarach wpisujących się w zakres regionalnych inteligentnych specjalizacji wspólnych dla co najmniej dwóch województw Polski Wschodniej. Projekty wsparte w ramach działania przyczyniać się będą do: rozwoju działalności gospodarczej i wzrostu konkurencyjności MŚP, integracji działalności MŚP w obrębie tworzonych konsorcjów, tworzenia nowych miejsc pracy, w szczególności stanowiących atrakcyjną alternatywę dla zatrudnienia w rolnictwie, aktywizacji społeczno-gospodarczej, w tym w szczególności rozwoju obszarów wiejskich. Realizacja projektu będzie musiała prowadzić do stworzenia sieciowych i innowacyjnych produktów wykorzystujących istniejący w makroregionie potencjał. W ten sposób ukształtowany zostanie kompleksowy pakiet ofertowy, którego poszczególne elementy stanowić będą podstawę działalności gospodarczej zaangażowanych MŚP (skoncentrowanej wokół określonych obszarów tematycznych takich jak np. historia, kulinaria, edukacja). Beneficjenci: konsorcja MŚP (w skład konsorcjum wchodzić musi min. 10 MŚP) Alokacja EFRR: 160 mln EUR Działanie pn. Wzór na konkurencję ma na celu zwiększenie potencjału MŚP z Polski Wschodniej w zakresie umiejętnego zarządzania wzornictwem w firmie oraz wzrost wykorzystywania wzornictwa w działalności przedsiębiorstw, co przełoży się na wdrożenie innowacyjnych rozwiązań, wzrost konkurencyjności firm, rozszerzenie rynków zbytu i zatrudnienia W ramach działania przewidziano dwuetapowe wsparcie: I etap: przeprowadzenie audytów wzorniczych (diagnoza firmy i zdefiniowanie działań rekomendowanych do wdrożenia) oraz opracowanie strategii wzorniczej (raport z audytu zawierający rekomendacje odnośnie dalszych działań związanych ze stosowaniem wzornictwa w firmie). Dofinansowanie (dotacja): do 100 tyś zł II etap: wsparcie na wdrożenie w firmie strategii wzorniczej opracowanej w ramach I etapu (usługi doradcze, zakup urządzeń i maszyn oraz wartości niematerialnych i prawnych) Efektem wsparcia finansowego ma być wdrożony projekt wzorniczy, czyli wprowadzona na rynek innowacja. Dofinansowanie (dotacja): do 3 mln zł Alokacja: 144 mln EUR (EFRR) Beneficjenci: MŚP
Regionalne Programy Operacyjne Inwestycje w B+R i innowacje: wsparcie prac B+R w przedsiębiorstwach umożliwiających w szczególności realizację regionalnych inteligentnych specjalizacji, wsparcie zastosowania wyników badań naukowych/technologii w gospodarce oraz praw do własności intelektualnej, stworzenie lub rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego służącego działalności innowacyjnej przedsiębiorstw, tworzenie lub rozwój infrastruktury B+R w jednostkach naukowych (uzgodnionej w Kontrakcie Terytorialnym). Wzrost konkurencyjności MŚP: inwestycje w nowoczesne maszyny i sprzęt produkcyjny, wsparcie dla MŚP w zakresie rozwoju produktów i usług opartych na TIK, wsparcie przedsiębiorstw nastawionych na wzrost eksportu i zdobywanie nowych rynków zbytu, rozwój usług instytucji otoczenia biznesu, w tym wspierających start-up’y, zwiększenie dostępu przedsiębiorstw do kapitału zewnętrznego poprzez rozwój instrumentów finansowych (głównie funduszy pożyczkowych i poręczeniowych).
Wsparcie ośrodków innowacji w POIR Wsparcie dla ośrodków innowacji w PO IR prowadzone będzie w ramach działań skierowanych do Instytucji Otoczenia Biznesu. Finansowanie nie będzie obejmować kosztów związanych z gotowością IOB do świadczenia usług (koszty zatrudnienia, koszty bieżącej działalności podmiotu). Wsparcie w ramach PO IR będzie skoncentrowane na współfinansowaniu świadczenia proinnowacyjnych usług I oś – Wsparcie prowadzenie prac B+R przez przedsiębiorstwa (1/2)
Współfinansowanie kosztów świadczenia usług proinnowacyjnych na rzecz MSP może być realizowane w ramach następujących schematów: współpracy MSP z akredytowaną instytucją otoczenia biznesu – wówczas przedmiotem oceny jest zapotrzebowanie przedsiębiorstwa na usługę proinnowacyjną; współpracy MSP z instytucją otoczenia biznesu nie posiadającą akredytacji – wówczas przedmiotem oceny jest zapotrzebowanie przedsiębiorstwa na usługę proinnowacyjną oraz potencjał instytucji otoczenia biznesu do świadczenia usługi. Kryteria akredytacji IOB dotyczyć będą m.in. ich doświadczenia, potencjału kadrowego i infrastrukturalnego w zakresie świadczenia usług proinnowacyjnych. System akredytacji ma służyć do wyboru instytucji otoczenia biznesu zdolnych do świadczenia usług proinnowacyjnych dla przedsiębiorstw.
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ul. Wspólna 2/4 Dziękuję za uwagę Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ul. Wspólna 2/4 00-926 Warszawa www.mir.gov.pl www.funduszeeuropejskie.gov.pl www.poir.gov.pl