KRAJE SKANDYNAWSKIE Trochę geografii :)

Państwa skandynawskie to: Szwecja, Norwegia, Finlandia, Dania, Estonia oraz Islandia.

Szwecja Jest jednym z największych państw europejskich i największym ze skandynawskich. Stolicą jest Sztokholm; językiem oficjalnym szwedzki. Powierzchnia liczy 450 tys. km2, a liczba ludności 9,4 mln. Szwecja dzieli się na 3 części: 1) północną - Norrland, 2) środkową - Svealand, 3) południową - Goteland. W rzeźbie terenu dominują wyżyny.

KLIMAT Szwecję charakteryzuje klimat umiarkowany, a dzięki wpływom Prądu Północnoatlantyckiego jest on o wiele łagodniejszy, niżby to wynikało z szerokości geograficznych.

WODY Szwecja jest zasobna w wody śródlądowe - występuje gęsta sieć przeważnie krótkich rzek, z licznymi progami i wodospadami. Najdłuższe rzeki to: Klaralven-Gota alv, Muonioalven-Tornealven, Dalalven. Największe jeziora to Wener i Wetter.

FLORA Dominujące gatunki drzew: sosna, świerk, buk, dąb. Lesistość wynosi tu 67%.

Fauna wykazuje ścisły związek z roślinnością. W lasach występują: niedźwiedzie brunatne, rysie, wilki. Na bagnach i nad wodami żyją żurawie, cietrzewie, głuszce, jarząbki, krzyżodzioby, orły przednie.

Norwegia Stolicą Norwegii jest Oslo; językiem oficjalnym norweski. Powierzchnia liczy 324 tys. km2, liczba ludności 5 mln. Norwegia dzieli się na 5 regionów: 1) Nordland, 2) Trondelag, 3) Vestland, 4) Sorland, 5) Ostland. Jest krajem wyżynno - górzystym.

KLIMAT Umiarkowany oceaniczny, gdyż ciepły Prąd Zatokowy powoduje tu dodatnią anomalię termiczną. Góry stanowią barierę klimatyczną, powodującą kontrasty klimatyczne pomiędzy wybrzeżem a wschodnią i południową Norwegią. Na wybrzeżu zima jest łagodna a lato chłodne, wewnątrz kraju zima jest surowa, a lato cieplejsze.

WODY Norwegia ma gęstą sieć rzeczną. Rzeki są krótkie, o dużych spadkach, licznych bystrzach i wodospadach. Główne rzeki to: Glomme, Lagen i Tana. Największe jeziora: Mjosa i Femund.

FLORA I FAUNA W lasach Norwegii dominują sosny i świerki, a z drzew liściastych brzozy, osiki, olchy. Fauna jest bardzo zróżnicowana. Występują m.in. lemingi, zające bielaki, lisy polarne, renifery, sarny, łosie, kuny, gronostaje, lisy, rysie, bobry, wydry. Z ptaków charakterystyczne są pardwy, sowy śnieżne, cietrzewie, głuszce, jarząbki, krzyżodzioby, dzięcioły, zięby i drozdy.

Finlandia Kraj nazywany „krainą tysiąca jezior” lub „krajem bagien”. Stolicą są Helsinki; językiem oficjalnym fiński i szwedzki. Powierzchnia liczy 338 tys. km2, liczba ludności 5,3 mln. Finlandia jest krajem nizinnym.

KLIMAT Klimat umiarkowany chłodny; pomimo znacznej rozciągłości południkowej różnice temperatur, szczególnie w lecie, są nieznaczne.

WODY Wody to najbardziej typowy element krajobrazu Finlandii. Znajduje się tam niemal 60 tysięcy jezior (10 % powierzchni kraju). Największe jeziora to Saimaa, Paijanne oraz Inari. Jeziora są połączone rzekami i kanałami, tworzącymi w środkowej części kraju jeden skomplikowany system wodny. Na gęstą sieć rzeczną składają się krótkie, zasobne w wodę rzeki, z licznymi progami i wodospadami. Najdłuższe rzeki to Kemi, Vuoksi i Kala.

FLORA I FAUNA Finlandia jest najbardziej zalesionym krajem w Europie (lesistość ponad 70%). Dominują lasy iglaste (sosny, świerki; brzozy, olchy). Fauna jest bogata: lisy, kuny, gronostaje, wydry, wiewiórki, zające, łosie, jelenie, niedźwiedzie, wilki, foki obrączkowane. Z ptaków popularne są głuszce, cietrzewie, jarząbki, gęsi, kaczki.

Dania Stolicą Danii jest Kopenhaga; językiem oficjalnym duński. Powierzchnia liczy 43 tys. km2, liczba ludności 5,5 mln. Wyróżnia się 5 regionów: Pd-zach. Jutlandia, Region zach. Limfjordu, Pn część Jutlandii, Wyspy Duńskie. Dania jest krajem nizinnym. Do Danii należy największa wyspa świata - Grenlandia.

KLIMAT Dania leży w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego morskiego, łagodzonego wpływem Atlantyku. Zimy są krótkie i łagodne, lata chłodne i wilgotne.

WODY Gęstą sieć rzeczną tworzą krótkie rzeki o wyrównanym przepływie. Najdłuższa jest Gudena. Niewielkie jeziora polodowcowe występują głównie we wschodniej Jutlandii i w północnej Zelandii. Na zachodzie Jutlandii występują jeziora lagunowe.

FLORA Naturalna roślinność Danii została zubożona przez wielowiekową działalność gospodarczą. Dawne wrzosowiska zamieniono na pola uprawne lub zalesiono, a większość torfowisk zmeliorowano. Pierwotne lasy bukowo-dębowe ustąpiły miejsca rolnictwu. Tereny leśne tworzą obecnie głównie drzewostany sztuczne ze świerkiem, modrzewiem i sosną.

FAUNA W Danii nie występują duże ssaki parzystokopytne i większe drapieżniki. Żyje tu natomiast dużo małych zwierząt łownych (np. dorodnych jeży) oraz ptaków morskich, szczególnie na wybrzeżach.

TYPY WYBRZEŻY W SKANDYNAWII fiordowe - powstają przez zalanie długich, głębokich (U-kształtnych) dolin lodowcowych w obszarach górskich - występują w Norwegii i Danii fierdowe - powstają przez zalanie niezbyt głębokich dolin lodowcowych na obszarach wyżynnych - występują w Szwecji, Danii szkierowe - powstają na wygładzonych przez lodowiec obszarach skalistych z licznymi mutonami - występują w Finlandii i Szwecji (wylot Zat. Botnickiej)

GOSPODARKA KRAJÓW SKANDYNAWSKICH Kraje skandynawskie zalicza się do grupy wysoko rozwiniętych pod względem gospodarczym. Wartość PKB w tych krajach wynosi przeszło 35 tys. dolarów w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Wody rzek Skandynawii wykorzystywane są do produkcji czystej energii elektrycznej, zwłaszcza w Norwegii, w której z elektrowni wodnych pochodzi aż 99% krajowej produkcji energii. Ropa naftowa i gaz ziemny, wydobywane z dna Morza Północnego, są głównym bogactwem Norwegii.

Norwegia jest jednym z największych europejskich dostawców ryb i przetworów rybnych. Ogromne powierzchnie lasów Szwecji i Finlandii przyczyniają się do rozwoju przemysłu drzewnego i celulozowo-papierniczego. Rolnictwo duńskie jest wysoko rozwinięte, nowoczesne, o wysokim stopniu mechanizacji, cechuje się intensywnością i wysoką wydajnością (jedno z czołowych miejsc w świecie pod względem wydajności). Wytwarza się znaczną nadwyżkę żywności, trzykrotnie przewyższającą potrzeby kraju, która stanowi ważny towar eksportowy. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! Marzena Zakrzewska