TECHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych

TECHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: TECHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego: 314[02] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy: 315216 Na wesoło

NA WESOŁO Na okręcie kapitan pyta sternika: – Jaki macie kurs? – Skończyłem 7 klas szkoły podstawowej, Panie Kapitanie  Powrót

Syntetyczny opis zawodu i środowisko pracy Czy wiesz, że technik żeglugi śródlądowej: Wykonuje prace pokładowe i maszynowe związane z eksploatacją statku w portach i na drogach wodnych, obsługuje urządzenia i wyposażenie pokładowe lub mechanizmy statku, organizuje i nadzoruje pracę załogi statku w czasie załadunku, w czasie podróży i przy wyładunku, załatwia formalności związane z przyjęciem i zdaniem towaru. Pracuje na statku, często na śliskim pokładzie, w zmiennych warunkach pogodowych. Wykonuje pracę najczęściej w zespole. Jego czas pracy jest często nienormowany.

Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem zawodu i środowiska pracy z pewnością znalazłeś sformułowania niezrozumiałe dla Ciebie. Wypisz je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić znaczenie tych sformułowań. W tym celu najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy będziesz zapoznawał się z treścią kolejnych slajdów. Na wesoło

NA WESOŁO Żeglarz spotyka pirata w barze i zaczynają rozmawiać o swoich przygodach na morzu. Zauważywszy drewnianą nogę, hak i brak oka u pirata, żeglarz pyta: Co stało się z twoją nogą? Zostaliśmy zaskoczeni przez sztorm i gigantyczna fala zmiotła mnie z pokładu – odpowiada pirat. W momencie, gdy mnie wciągali, przypłynęły rekiny i jeden odgryzł mi nogę. A co z hakiem? Ach... Zaatakowaliśmy kupiecki statek. Kule świstały na wszystkie strony, ostrza cięły tu i tam. W jednej chwili moja ręka została odcięta. A skąd się wzięła opaska na oku? Mewa ugryzła mnie w oko – odpowiedział pirat. Straciłeś oko z powodu mewy? – spytał niedowierzająco żeglarz. Cóż... – odpowiedział pirat – to był mój pierwszy dzień z hakiem. Powrót

Zadania i umiejętności zawodowe Obsługuje urządzenia sterowe, maszynowe oraz mechanizmy pomocnicze statku. Obsługuje urządzenia i wyposażenie: cumownicze, ratunkowe, kotwiczne, sygnałowe, holownicze lub maszynowe. Wykorzystuje przyrządy kontrolno-pomiarowe, wskazuje parametry pracy mechanizmów i urządzeń statku, jak: termometry, manometry obrotomierze, tablice świateł nawigacyjnych, wskaźniki położenia sterów, wskaźniki prędkości kątowej statku. Posługuje się instrukcjami dotyczącymi zasad transportu i składowania przewożonego towaru. Czyta dokumentację techniczną statku i jego mechanizmy. Organizuje i nadzoruje pracy załogi w czasie załadunku, podróży i przy wyładunku towaru. Załatwia formalności związane z przyjęciem i zdaniem towaru. Prowadzi dokumentację rozliczeniową zużycia paliwa, olejów. Prowadzi rozliczenia czasu pracy załogi oraz gospodarkę materiałową na statku.

Klasyfikuje statki według przeznaczenia i rozwiązań konstrukcyjnych. Prowadzi żeglugę statkiem śródlądowym zgodnie z przepisami ruchu i postoju statków. Organizuje pracę własną i załogi statku. Posługuje się radarem nawigacyjnym, wskaźnikiem prędkości kątowej oraz urządzeniami łączności radiokomunikacyjnej. Czyta schematy systemów siłowni okrętowych oraz zna ich budowę. Wydaje i wykonuje komendy na ster i telegraf maszynowy. Wykonuje prace monterskie i naprawcze typowych części maszyn siłowni okrętowej i urządzeń pokładowych. Określa pozycję statku w każdych warunkach pogodowych. Posługuje się mapami nawigacyjnymi, locjami dróg wodnych, instrukcjami i ostrzeżeniami nawigacyjnymi. Przeprowadza konserwację statków śródlądowych. Na wesoło Praca własna… Uwaga: W tekstach podanych powyżej dotyczących zadań i umiejętności zawodowych z pewnością pojawiły się nowe niezrozumiałe sformułowania, spróbuj je rozszyfrować, korzystając z pomocy rodziców, nauczyciela, doradcy zawodowego, Internetu, literatury.

NA WESOŁO Powrót Radziecki statek podpływa do afrykańskiego portu. Marynarz rzuca linę cumownicza na brzeg, krzycząc do mężczyzny stojącego na nabrzeżu: – Dierzi linu! Mężczyzna najwidoczniej nie rozumie. Rosjanin znów rzuca cumę, krzycząc: Mężczyzna stoi bez ruchu. Rosjanin pyta: – Gawari pa ruski? Nic. – Parlez vous francais? Cisza. – Sprechen Sie Deutsch? Brak odzewu. – Do you speak English? – Yes, I do. – No to dierzi linu! Powrót

Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Do pracy w zawodzie technika żeglugi śródlądowej niezbędne są: Nazwa narzędzia Opis radar urządzenie służące do wykrywania obiektów powietrznych, nawodnych oraz lądowych, pozwalające na określenie kierunku, odległości a także wielkości obiektu mapa nawigacyjna podstawowa pomoc nawigatora dla zapewnienia bezpieczeństwa na morzu obrotomierz urządzenie służące do pomiaru prędkości poruszającego się ciała lub substancji tablice świateł nawigacyjnych tablice pozwalające na załączanie i wyłączanie oraz kontrolę obwodów świateł sygnałowo-pozycyjnych na jednostkach pływających locja dział wiedzy nautycznej opisujący wody żeglowne oraz wybrzeża z punktu widzenia bezpiecznej i sprawnej żeglugi

Cechy psychofizyczne Test samooceny 1/3 Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie technika żeglugi śródlądowej, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, temperamentu, swoje zainteresowania, uzdolnienia i wymagania fizyczne. Przed przystąpieniem do testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy tekst z cechami psychofizycznymi oraz wymaganiami fizycznymi i zdrowotnymi, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Praca własna… Uwaga: W podanych treściach jest prawdopodobnie dużo nowych niezrozumiałych sformułowań, spróbuj je rozszyfrować.

Cechy psychofizyczne – test samooceny 2/3 Lp. Cechy osobowości, wymagania fizyczne Tak Nie 1. Czy masz silną budowę ciała? 1 2. Czy dobrze widzisz z daleka i z bliska? 3. Czy potrafisz przez dłuższy czas pracować fizycznie? 4. Czy Twój układ krążenia jest sprawny? 5. Czy możesz powiedzieć o sobie, że potrafisz pracować w zespole? 6. Czy jesteś odporny psychicznie? 7. Czy możesz powiedzieć o sobie, że jesteś wytrzymały na długotrwały wysiłek? 8. Czy potrafisz szybko podejmować decyzje? 9. Czy często się zaziębiasz? 10. Czy jesteś spostrzegawczy? Dodaj wszystkie punkty i w okienku zsumuj swój łączny wynik. Razem punktów: Lp. Cechy osobowości, wymagania fizyczne Tak Nie 1. 1 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Dodaj wszystkie punkty i w okienku zsumuj swój łączny wynik. Razem punktów:

Cechy psychofizyczne – test samooceny 3/3 Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś:   Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i wymagań fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów – zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się doradcą zawodowym. Na wesoło

NA WESOŁO Co zrobicie, gdy zobaczycie człowieka za burtą? – pyta oficer majtka podczas inspekcji. Rzucę mu kolo ratunkowe i ogłoszę alarm: Człowiek za burtą! Dobrze! A jeśli rozpoznacie w tym tonącym waszego oficera? Którego?... Powrót

Przeciwwskazania zdrowotne Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie technika żeglugi śródlądowej, powinniśmy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Test samooceny 1/3 Przed przystąpieniem do zrobienia testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Przeczytaj uważnie poniższy tekst zawierający przeciwwskazania zdrowotne, a następnie oceń siebie pod tym kątem. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu wybierać nieprawdziwych odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić.

Przeciwwskazania zdrowotne Przeciwwskazania zdrowotne – test samooceny 2/3 Lp. Przeciwwskazania zdrowotne Tak Nie 1. Czy jesteś alergikiem? 1 2. Czy odczuwasz bóle w klatce piersiowej? 3. Czy zaliczyłbyś siebie do osób o wątłej budowie ciała? 4. Czy chorowałeś kiedykolwiek na astmę? 5. Czy szybko się męczysz? 6. Czy odczuwasz czasem zawroty głowy? 7. Czy masz problem z rozróżnieniem barw? 8. Czy cierpisz na choroby skóry? 9. Czy cierpisz na choroby ograniczające ruchy Twoich rąk, np. reumatyzm? 10. Czy chorujesz na cukrzycę?

Przeciwwskazania zdrowotne – test samooceny 3/3 Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie technika żeglugi śródlądowej. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo zapoznał się z tymi przeciwwskazaniami. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym.

Kształcenie w zawodzie technika żeglugi śródlądowej 1. Aby pracować w zawodzie technika żeglugi śródlądowej, możesz: 1.1. Jako absolwent gimnazjum – wybrać czteroletnie technikum. 1.2. Jako absolwent trzyletniego liceum ogólnokształcącego, trzyletniego liceum profilowanego, czteroletniego technikum, dwuletniego liceum uzupełniającego lub trzyletniego technikum uzupełniającego – wybrać szkołę policealną. 1.3. Po uzyskaniu dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie technik żeglugi śródlądowej oraz świadectwa maturalnego – podwyższać je, kontynuując naukę na uczelni wyższej na kierunku nawigacja. 2. Co zrobić, aby rozpocząć naukę w technikum? Należy złożyć następujące dokumenty: świadectwo potwierdzające ukończenie gimnazjum (lub dawnej ośmioletniej szkoły podstawowej) oraz zaświadczenie lekarskie potwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania zawodu technika rybactwa śródlądowego.

Kształcenie w zawodzie technika żeglugi śródlądowej 3. Czego będziesz się uczył w technikum, przygotowując się do wykonywania zawodu technika żeglugi śródlądowej? W ramach modułu: 3.1. Statki żeglugi śródlądowej: określanie konstrukcji i stateczności statku; klasyfikowanie statków śródlądowych oraz użytkowanie ich wyposażenia; określanie obowiązków załogi statku; organizowanie i realizacja transportu wodnego. 3.2. Locja rzeczna: wykorzystywanie informacji meteorologiczno-hydrologicznych w żegludze; korzystanie ze śródlądowych dróg i budowli wodnych; wyznaczanie i oznakowanie szlaku wodnego. 3.3. Nawigacja: prowadzenie statku na drogach śródlądowych; prowadzenie statku na przybrzeżnych wodach śródlądowych; użytkowanie urządzeń nawigacyjnych w czasie żeglugi; posługiwanie się językiem niemieckim zawodowym. 3.4. Siłownie statkowe: zastosowanie elektrotechniki, elektroniki i automatyki na statkach; użytkowanie statkowych silników spalinowych; użytkowanie systemów statkowych; obsługa maszyn i urządzeń statkowych; wykonywanie remontów maszyn i urządzeń statkowych; posługiwanie się językiem angielskim zawodowym.

Kształcenie w zawodzie technika żeglugi śródlądowej 4. Z jakich podręczników będziesz się uczył w szkole, przygotowując się do wykonywania zawodu technika żeglugi śródlądowej? Przykłady: Chwaleba A. i inni, Elektronika, Wydawnictwo WSiP. Jabłoński W., Płoszański G., Elektrotechnika z automatyką, Wydawnictwo WSiP, 2002. Urbański P., Dwa wieki napędu mechanicznego statków, 1997.

Kształcenie w zawodzie technika żeglugi śródlądowej Praca własna…   1. Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół, w których możesz podjąć naukę w zawodzie technika żeglugi śródlądowej. Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: 1) odnaleźć strony szkół w Internecie, 2) przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych, 3) rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie 4) i najtrudniejsze – wybierz się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad. Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie sukcesywnie wkładaj do teczki.

Rynek pracy Czy wiesz, że: Typowymi stanowiskami pracy w zawodzie technika żeglugi śródlądowej są: młodszy marynarz, marynarz, straszy marynarz, bosman, sternik, kierownik statku. 2) Pokrewnymi stanowiskami pracy, na których może pracować technik żeglugi śródlądowej, są: motorzysta, mechanik, motorzysta wachtowy. 3) Technik żeglugi śródlądowej może poszukiwać pracy w firmach branży rybackiej. Może także prowadzić własną firmę produkcyjną lub usługową.

(ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Na wesoło Rynek pracy Praca własna… Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie technika żeglugi śródlądowej? Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu możesz przeprowadzić wywiady z kilkoma osobami, najlepiej z technikami żeglugi śródlądowej pracującymi na własny rachunek lub zatrudnionymi w czyjejś firmie. Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. Wyniki zapisz w tabeli przygotowanej przez siebie według poniższego wzorca. Lp. Źródło informacji (ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Najważniejsze informacje o zawodzie w skrócie (zadania zawodowe, cechy osobowości, wynagrodzenie) 1 2 3 Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia (www.psz.praca.gov.pl, patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).

NA WESOŁO Reporter po katastrofie statku pyta marynarza: Czy to prawda, że z całej załogi ocalał tylko pan? Tak. To prawda. A jak się panu udało uratować? Dzień wcześniej tak się upiłem w porcie, że zapomniałem wsiąść na statek. Powrót

Źródła informacji I. Interesujące źródła informacji: Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia informacji zawartych w publikacjach wskazanych w zakładce „Polecane publikacje”. II. Czasopisma specjalistyczne: 1) Sternik (http://www.portalmorski.pl/czasopisma-morskie.php, 2 grudnia 2009). 2) Morze, Statki i Okręty (http://www.magnum-x.pl/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=5&Itemid=15, 2 grudnia 2009).

Źródła informacji III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. Technik żeglugi śródlądowej, Centralna Komisja Egzaminacyjna Warszawa, Okręgowa Komisja Egzaminacyjna Jaworzno, 2004 (http://www.cke-bip.waw.pl/assets/files/infor_ZAW_TECH/Tech_%20zeglugi_%20srodlad.pdf). 2. Ministerstwo Edukacji Narodowej: Podstawa programowa kształcenia w zawodzie Technik żeglugi śródlądowej 314[02], MEN, Warszawa 2006. 3. Klasyfikacja Zawodów i Specjalności – opis zawodu Technik żeglugi śródlądowej (http://www.praca.gov.pl/index.php?page=klasyfikacja_zawodow&klasyfikacja_zawodow_id=819, 16 listopada 2009). 4. Przewodnik po zawodach, wydanie II, tom IV, MGPiPS, Warszawa 2003. 5. Ministerstwo Edukacji Narodowej: Zawody szkolnictwa zawodowego – vademecum informacyjne doradcy zawodowego, Warszawa 2005, s. 129.  

Źródła informacji Akty prawne: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia  2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U. 2010 Nr 82, poz. 537). 

Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat zawodów, które Cię interesują.