wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych SPRZEDAWCA wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych

SPRZEDAWCA Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: SPRZEDAWCA Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego: 522[01] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy: 522301

Syntetyczny opis zawodu i środowiska pracy Czy wiesz, że sprzedawca: 1. Zajmuje się sprzedażą asortymentu oferowanego przez sklep, hurtownię czy stoisko handlowe. 2. Odpowiedzialny jest za sprawną i fachową obsługę nabywcy, opartą na wiedzy z zakresu oferowanych produktów. 3. W handlu detalicznym pracuje w pomieszczeniach sklepowych (oświetlenie naturalne lub sztuczne), a w handlu hurtowym w magazynach i pomieszczeniach biurowych. 5. W handlu drobnodetalicznym (np. obwoźnym) najczęściej wykonuje swoją pracę na powietrzu lub na niewielkich stoiskach i w pomieszczeniach przeznaczonych na działalność handlową. 6. Zazwyczaj wykonuje swój zawód na stojąco lub w ruchu (obsługa klientów, prezentacja towaru, układanie na półkach, przyjmowanie dostaw).

Syntetyczny opis zawodu i środowiska pracy 7. Ze względu na zróżnicowanie towaru istnieje w obrębie tego zawodu szeroki podział i różnorodne stanowiska pracy, np. sprzedawca artykułów spożywczych, sprzedawca odzieży, sprzedawca artykułów chemii gospodarczej, sprzedawca artykułów wyposażenia domu i wnętrz, sprzedawca sprzętu AGD i RTV, sprzedawca artykułów motoryzacyjnych, sprzedawca w stacji paliw, sprzedawca w hurtowni itp. 8. Większość sprzedawców zajmuje się również obsługą gwarancyjną (reklamacyjną) sprzedawanych artykułów, obsługa ta zazwyczaj polega na: przyjęciu reklamowanego towaru, sporządzeniu odpowiedniego protokołu lub dokumentacji, następnie wysłaniu wadliwego towaru do producenta lub punktu serwisowego. 9. Praca w sprzedaży charakteryzuje się ciągłym kontaktem z klientem, dlatego bardzo ważna jest umiejętność obsługi klienta, cierpliwość, umiejętność słuchania, kultura osobista, fachowa wiedza towaroznawcza.

Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem, z pewnością znalazłeś sformułowania niezrozumiałe dla Ciebie. Podkreśl je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić te sformułowania. Najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej, rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy zapoznasz się z treścią kolejnych slajdów.

Zadania i umiejętności zawodowe Sprawna obsługa klientów, fachowe doradztwo w zakresie oferowanego asortymentu. Zamawianie towarów, przygotowanie do sprzedaży (np. czyszczenie, sortowanie, układanie na półkach)‏. Ewidencjonowanie zakupów i sprzedaży oraz inwentaryzacja towarów (spis kontrolny towarów). Obsługa kasy fiskalnej, sporządzanie raportów kasowych na koniec dnia, przeliczanie gotówki z dziennego utargu i porównywanie z wyciągiem kasowym. Dbanie o czystość i estetykę miejsca sprzedaży, pilnowanie terminów przydatności do spożycia umieszczanych na produktach. Pozyskiwanie nabywców, zbieranie zamówień i zawieranie umowy sprzedaży w oparciu o oferowane przez akwizytora próbki, prospekty, wzory.

Stosowanie nowoczesnych i specjalnych form sprzedaży. Korzystanie z informacji o towarach z prospektów, ulotek, poradników oraz kodów informacyjnych w oparciu o posiadaną wiedzę towaroznawczą. Odpowiednie wyeksponowanie i zareklamowanie sprzedawanego towaru. Obsługiwanie urządzenia i sprzętu technicznego, stosowanego w nowoczesnych sklepach. Stosowanie przepisów dotyczących uprawnień klienta z tytułu gwarancji i rękojmi. Obliczanie ceny, marży, podatku od towarów i usług, zapasów towarów. Uwaga: W podanych treściach mogą pojawiać się nowe, niezrozumiałe sformułowania. Spróbuj je rozszyfrować, korzystając z pomocy doradcy zawodowego, Internetu, literatury.

Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Do pracy w zawodzie sprzedawcy niezbędne są: Nazwa narzędzia Opis kasa fiskalna kalkulator komputer z drukarką terminal płatniczy telefon z faxem do rejestrowania transakcji, sporządzania raportów kasowych jest pomocny podczas np. obliczania reszty klientowi służy np. do wystawiania faktur VAT na życzenie klienta służy do obsługi transakcji bezgotówkowych pomocny np. przy składaniu zamówień u dostawców

Cechy psychofizyczne Test samooceny Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie sprzedawcy, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, zainteresowania, uzdolnienia, temperament i predyspozycje fizyczne. Przed przystąpieniem do testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy test, dotyczący wymaganych cech psychofizycznych oraz predyspozycji fizycznych i zdrowotnych, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie.

Cechy osobowości, predyspozycje fizyczne Lp. Cechy osobowości, predyspozycje fizyczne Tak Nie 1. Czy jesteś komunikatywny? 1 2. Czy jesteś odporny na stres? 3. Czy masz podzielność uwagi? 4. Czy jesteś samodzielny? 5. Czy jesteś odpowiedzialny? 6. Czy masz dobrą pamięć? 7. Czy jesteś zdyscyplinowany? 8. Czy masz sprawny układ kostno-stawowy i mięśniowy? 9. Czy masz dobry wzrok? 10. Czy masz wadę wymowy? Dodaj wszystkie punkty i w okienku zsumuj swój wynik. Razem punktów:

Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś:   Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i predyspozycji fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów – zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się doradcą zawodowym.

Przeciwwskazania zdrowotne Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie sprzedawcy, powinniśmy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Test samooceny Przeczytaj uważnie poniższy wykaz przeciwwskazań zdrowotnych, a następnie oceń siebie pod tym kątem. Wybierz właściwą odpowiedź. Uwaga: Nie ma sensu wybierać nieprawdziwych odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić.

Przeciwwskazania zdrowotne Lp. Przeciwwskazania zdrowotne Tak Nie 1. Czy masz niską wydolność fizyczną? 1 2. Czy masz wadę wzroku i nie nosisz okularów? 3. Czy masz zaburzenia widzenia barw? 4. Czy masz zawroty głowy, omdlenia? 5. Czy masz żylaki kończyn dolnych? 6. Czy masz płaskostopie? 7. Czy masz alergię, choroby skóry rąk? 8. Czy jesteś nosicielem chorób zakaźnych? 9. Czy masz wadę wymowy? 10. Czy jesteś niecierpliwy?

Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie sprzedawcy. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo zapoznał się z tymi przeciwwskazaniami. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym.

Kształcenie w zawodzie Jako absolwent gimnazjum, zawodu sprzedawcy możesz uczyć się w dwuletniej zasadniczej szkole zawodowej. Po ukończeniu zasadniczej szkoły zawodowej możesz kontynuować naukę w trzyletnim technikum uzupełniającym, a po uzyskaniu dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie sprzedawcy możesz je podwyższać w szkołach wyższych na kierunkach: ekonomia oraz zarządzanie i marketing. Jeżeli ukończyłeś trzyletnie liceum ogólnokształcące, trzyletnie liceum profilowane, czteroletnie technikum, dwuletnie liceum uzupełniające lub dowolne trzyletnie technikum uzupełniające, to zawodu sprzedawcy możesz uczyć się w szkole policealnej.

Kształcenie w zawodzie Praca własna…   1. Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół zawodowych, w których możesz podjąć naukę w zawodzie sprzedawcy. Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: 1) odnaleźć strony szkół zawodowych w Internecie, 2) przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych, 3) rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie, 4) i najtrudniejsze – wybrać się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad. Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie sukcesywnie wkładaj do teczki. 2. Zapoznaj się z ofertą Związku Rzemiosła Polskiego (www.zrp.pl).

Rynek pracy Sprzedawca może być zatrudniony w punktach sprzedaży drobnodetalicznej (w kioskach i na targowiskach), detalicznej (sklepach, hipermarketach) oraz hurtowej (w hurtowniach), do obsługi nabywców bezpośrednio (w handlu metodą tradycyjną) lub pośrednio (w handlu metodą samoobsługową ipreselekcji). Sprzedawca może być zatrudniony w różnych firmach handlowych na stanowiskach magazyniera. Może również pełnić funkcję kierownika punktu sprzedaży. Po kilku latach pracy i nabywania doświadczenia może awansować na stanowisko kierownicze (kierownik sklepu, kierownik działu). Bardzo często zawód wykonywany jest jako samodzielna działalność gospodarcza (własny sklep, hurtownia) – wówczas jako właściciel zatrudnia pracowników lub sam wykonuje wszystkie czynności – od zaopatrzenia, sprzedaży, do końcowych rozliczeń finansowo-ekonomicznych firmy. Osoby ubiegające się o pracę sprzedawcy w stacji LPG powinny posiadać stosowne uprawnienia w zakresie napełniania samochodów gazem płynnym. Uprawnienia nadaje Transportowy Dozór Techniczny, po uprzednim ukończeniu szkolenia z tego zakresu (organizują je m.in. Zakłady Doskonalenia Zawodowego). W sklepach ze stoiskami spożywczymi wymagane jest ukończenie kursu tzw. minimum sanitarnego.

(ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Rynek pracy Praca własna… 1. Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie sprzedawcy? Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu przeprowadź wywiady z kilkoma osobami, najlepiej ze sprzedawcami, pracującymi na własny rachunek lub zatrudnionymi w czyjejś firmie. Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. Wypełnij poniższą tabelę. Lp. Źródło informacji (ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Najważniejsze informacje o zawodzie w skrócie (zadania zawodowe, cechy osobowości, wynagrodzenie) 1 2 3 2. Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia (www.psz.praca.gov.pl, patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).

Źródła informacji I. Interesujące źródła informacji: Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia informacji zawartych w publikacjach wskazanych w zakładce „Polecane publikacje”. II. Czasopisma specjalistyczne: 1) „InfoMarket”: http://infomarket.edu.pl/web/uploads/grafika_artykuly/files/InfoMarket%20ulotka%20informacyjna.pdf. 2) „Brief”: http://www.kiosk24.pl/prenumerata/brief_pierwszy_magazyn_marketingu_i_sprzedazy.html. 3) „Świat marketingu”: http://www.swiatmarketingu.pl/index.php?rodzaj=01&id_numer=797274. 4) “Przegląd Piekarski i Cukierniczy”: http://www.sigma-not.pl/publikacja-44373-handel-obwo%C5%BAny-przeglad-piekarski-i-cukierniczy-2009-5.html.

III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: Doradca 2000 – przewodnik po zawodach. Sprzedawca, https://doradca.praca.gov.pl/d2k5/zawody?action=show&ppzid=372. Klasyfikacja zawodów i specjalności – opis zawodu. Sprzedawca, http://www.praca.gov.pl/pages/klasyfikacja_zawodow2.php?klasyfikacja_zawodow_id=1033. Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. Sprzedawca, Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie, Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie 2009, http://www.cke.edu.pl/images/stories/Inf_zaw_09/sprzedawca_09.pdf. Podstawa programowa kształcenia w zawodzie sprzedawcy, MEN, Warszawa, http://www.men.gov.pl/images/stories/zawody/zawody_522_01.pdf. Lelińska K., Gruza M., Sołtysińska G. (red.): Zawody szkolnictwa zawodowego. Vademecum informacyjne doradcy zawodowego, MEN, Warszawa 2005, ss. 250-252.   Akty prawne: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia  2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U. 2010 Nr 82, poz. 537). 

Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat zawodów, które Cię interesują.