Dzieje książki…

Narodziny pisma Kilka tysięcy lat przed naszą erą....narodziło się pismo obrazkowe (rysunki naskalne, tzw. piktogramy).

Pismo klinowe Na glinianych tabliczkach znaki pisarskie stawiano w postaci klinów.

Książka w starożytności Ok.3000 p.n.e. w Egipcie powstało pismo hieroglificzne (święte pismo) powstałe na zasadzie pisma obrazowego.

Papirus Z czasem nauczono się też rysować i malować znaki pisarskie na miękkim materiale – papirusie. Łodyga tej rośliny po grecku zwie się ,,byblos” (książka).

Książka w średniowieczu Papirus został zastąpiony przez pergamin (wykonany z garbowanej skóry owczej, koźlej lub cielęcej). Na pergaminie pisano trzciną, a później (od V wieku) piórami gęsimi. Na rys. Zwoje z Qumran fragment oryginalny - 1 w. n.e.

Skryba to osoba zajmująca się zawodowo odręcznym przepisywaniem ksiąg lub dokumentów. Tutaj egipski skryba ze zwojem papirusu oraz europejski skryba przy pracy w scriptorium. Rys. Rzymianie z przyborami pisarskimi, woskowymi tabliczkami i zwojem

Papier Znacznie wcześniej papirus (używany do XI w.), a następnie dopiero pergamin na przełomie XV-XVIw., został wyparty przez papier, który okazał się tańszy i praktyczniejszy w użyciu. Pochodzi on z Chin, a początkami sięga II w.p.n.e. Z Chin papier przedostał się do Turkiestanu, skąd Arabowie przenieśli go do Egiptu i w XIII w. dalej do Hiszpanii i Francji, otwierając mu wreszcie całą Europę. Papier ten wyrabiano z miazgi sporządzonej ze szmat i odpadków włókienniczych, które się rozdrabnia, maceruje i bieli w ługu wapiennym, a następnie rozciera w specjalnych młynach papierniczych.

Kodeks Ok. 400 n.e. nowe materiały piśmienne - pergamin i papier – zostały zastąpione przez nową formę książki - kodeks. Pierwowzorem kodeksu były wiązki tabliczek drewnianych zwanych przez Rzymian - caudex (kloc drzewny), łączonych zazwyczaj po dwie, trzy w tzw. dyptychy, tryptychy itd. Rys. Książka w formie kodeksu - Foliał książka drukowana lub rękopiśmienna w formacie folio (format książki składającej się z arkuszy złożonych na pół)

Zdobnictwo książek Inicjał - (tutaj) pierwsza litera tekstu lub jego partii (np. rozdziału), wyróżniająca się wielkością, barwą, często ozdobiona. Stosowany od V w., w rękopisach i inkunabułach wykonywany był ręcznie, od ok. 1470 odbijany razem z kolumną druku.

Iluminacja - ręcznie wykonana malowana lub rysunkowa ilustracja w rękopisach. Luminacje malowano farbami kryjącymi (woskowymi lub temperą) albo wodnymi, rysowano piórem, srebrnym sztyftem lub cienkim pędzelkiem.

Początki druku W XI w. w Chinach wynaleziono ruchomą czcionkę, którą wykonywano początkowo z gliny, a później z brązu.

Jan Gutenberg Wynalezienie druku przypisuje się Janowi Gutenbergowi (Gensfleisch) z Moguncji, przyjmując jako datę tego wydarzenia rok 1440. Istotę wynalazku tego stanowił przyrząd metalowy, który umożliwiał odlewanie czcionek szybciej i w większej ilości niż to było dotychczas osiągalne przy stosowaniu form odlewniczych z piasku

Pierwsze druki fragment księgi Sybilli, starodruk z 1950r.

Książka z 1866 r.

Prasa drukarska 1810 - prasa drukarska o napędzie parowym Merkuriusz Polski (najstarsza, polska gazeta, wydana po raz pierwszy w Krakowie w 1661r.)

Dalszy rozwój druku – kalendarium 1719 - druk kolorowy, 1845 - prasa rotacyjna, 1886 - wynalezienie linotypu 1887 - wynalezienie monotypu 1939 - maszyna do fotoskładu 1964 - pierwszy edytor tekstu 1965 - skład komputerowy po 1980 - upowszechnienie się DTP

Współczesna prasa drukarska

Książka elektroniczna (e-book) Treść książki zapisywana jest w formie elektronicznej i przeznaczona do odczytania za pomocą odpowiedniego oprogramowania zainstalowanego w urządzeniu komputerowym (np. komputer osobisty, czytnik książek elektronicznych, telefon komórkowy czy palmtop).