Anhörung Energiepolitik in der südlichen Ostseeregion, Ochrona klimatu w Niemczech - zintegrowany program dotyczący energii i zmian klimatycznych jako krok do celu 40% Klaus Müschen Dział I 4 Ochrona klimatu, środowisko i energia

/19 Zarys –Emisja gazów cieplarnianych – stan obecny i cele –Osiem najważniejszych działań i ich realizacja w zintegrowanym pakiecie energetyczno-klimatycznym rządu federalnego –Podsumowanie/ wnioski

/19 Stan realizacji celów w Niemczech BAU

/19 Osiem najważniejszych działań oraz instrumenty ich realizacji

/19 Polityka ochrony klimatu w Niemczech –Niemcy postawiły sobie za cel zredukowanie do 2020 r. o 40% emisji gazów cieplarnianych w stosunku do roku –Związkowy Urząd Środowiska zidentyfikował osiem głównych działań, dzięki którym będzie można osiągnąć ten cel. –Zintegrowany program dotyczący energii i zmian klimatycznych stanowi ważny krok obok już implementowanych działań.

/19 Kategoryzacja 8 działań Energia Elektryczność Podaż Effizienz Erneuerbare Energien Popyt Effizienz Ciepło Podaż Effizienz Erneuerbare Energien Popyt Effizienz Transport Popyt EffizienzVermeidung

/19 1.Działanie: wysoki współczynnik sprawności elektrowni na bazie surowców kopalnych i rozbudowa sieci gazowej 30 mln ton CO 2 Wyższe oddziaływanie:Fuel Switch: Realizacja: Pierwszy pakiet działań: – rozwój elektrowni opartych o czyste technologie Ponadto istotny jest: – handel uprawnieniami emisyjnymi + 7% + 19%

/19 Elektrownie i sieci w północno-wschodnich Niemczech

/19 Elektrownie w Polsce

/19 –CCS możliwe jako rozwiązanie przejściowe, ale nie docelowe –Nieosiągalne przed rokiem 2020 –Wyzwanie stanowi przede wszystkim wielkość magazynów i powierzchni w Niemczech? –Zasięg teoretyczny ewentualnie tylko na 40 lat? –Wielkości magazynów i geologia zawsze odpowiednie? –Konkurenci (magazyny gazu ziemnego?) –Konieczność uzyskiwania pozwoleń na magazyny? –Odpowiedzialność w dłuższym okresie działania zakładu? –Zasadniczym i trudnym pytaniem jest podział środków pomocowych –F&E tak – ale w kolejności za EE i wydajnością, o wprowadzeniu decyduje technika kontra ceny CO2, brak pomocy infrastrukturalnej np. gazociągów Cudowna broń – magazynowanie CO2 (CCS)? Źródło:

/19 2.Działanie : rozwój energii odnawialnej w produkcji energii elektrycznej 44 mln ton CO 2 Podwojenie do 26% produkcji prądu przede wszystkim dzięki energii wiatru na 85 kWh (repowering oraz offshore) oraz biomasie na 30kWh Realizacja: Nowelizacja ustawy o energiach odnawialnych (EEG) + 13%

/19 Ustawa o energiach odnawialnych (EEG) Sprawozdanie

/19 3. Działanie: 11% oszczędności prądu do mln ton CO 2 Domowe urządzenia elektroniczne: minimalizacja strat z tytułu pozostawiania urządzeń w trybie czuwania oraz zwiększenie ich efektywności. Wyższa efektywność w przemyśle: wzrost efektywności w technologiach przekrojowych takich jak sprężone powietrze i silniki elektryczne. Realizacja: Inteligentna kontrola zużycia prądu Wytyczne co do zakupów sprawniejszych energetycznie urządzeń i usług

/19 Koszty oszczędzania w zakresie energii elektrycznej Źródło: : Wuppertal-Institut

/19 4.Działanie : Rozbudowa elektrociepłowni 15 mln t on CO 2 Pozyskiwanie ciepła z lokalnych sieci olejowych oraz gazowych zostanie zastąpione ciepłociągami. Problem: opłacalność sieci cieplnych w przypadku osiedli niezabudowych skupiskowo – rozwiązanie: obowiązek przyłączeniowy? Do roku 2020 produkcja w systemie KWK zostanie podwojona. Realizacja: Nowelizacja ustawy o gospodarce energetycznej skojarzonej 1. Pakiet wdrożeniowy

/19 5.Działanie: Rozwój energii cieplnej ze źródeł odnawialnych 10 mln ton CO 2 Wzrost udziału energii uzyskiwanej z biomasy, energii słonecznej, geotermicznej o 6 punktów procentowych (do 12%) -> 6 mln ton w gospodarstwach domowych oraz w produkcji tworzyw sztucznych -> 4 mln ton w przemyśle Realizacja: Ustawa o energii cieplnej ze źródeł odnawialnych (EEWärmeG) Nowelizacja rozporządzenia o dostępie do sieci gazowych + 6%

/19 Techniki: od biomasy do energii drewnoodpadyrośliny zbiory, transport, magazynowanie, przetwarzanie (mechaniczne)) zwęglenie zamiana w estry skroplenie zgazowanie rozpad zamiana w alkohol drewno, olej roślinny węgiel gaz syntetyczny olej z piroliz PME etanol biogaz paliwo pochodzenia roślinnego (stałe, płynne, gazowe) spalanie wykorzystanie bezpośrednie przetwarzanie termiczno-chemiczne, przetwarzanie biologiczne i chemiczne energia ciepło

/19 6. Działanie: Oszczędność energii w przemyśle oraz dzięki remontom budynków i wydajnym urządzeniom grzewczym 39 mln ton CO 2 Potencjał gospodarczy przemysłu: 8 mln ton - przede wszystkim w procesie wytwarzania pary. Remonty budynków: -obecnie zaledwie 0,6% modernizacji energetycznych przy 2,5% globalnie odnawianych budynków -UBA: osiągalna wielkość 2% z oszczędnością 60% CO2- 20 mln ton -Modernizacja urządzeń grzewczych 11 mln ton Realizacja: Sprawozdanie i projekt nowelizacji rozporządzenia o oszczędzaniu energii (EnEV) Nowelizacja rozporządzenia o kosztach ogrzewania

/19 Dom pasywny: Tablice energetyczne – Niemcy w porównaniu Źródło : Passivhaus-Institut, Darmstadt

/19 Zużycie energii w Niemczech w 2002 r. ok budynków, GdW (Bundesverband deutscher Wohnungs- und Immobilienunternehmen)

/19 Przykłady modernizacji domu pasywnego (standard) –Ludwigshafen (Hoheloogstraße) 12 mieszkań, rok budowy 1960/2005 nadwyżka energii 35 kWh/m²a (3,5 l oleju) koszty dodatkowe 22 % –Frankfurt (Tevesstraße) 60 mieszkań, rok budowy 1950/2005 –Schwanenstadt, Austria (szkoła główna II i technikum) dobudowa+modernizacja: koszty dodatkowe 13 %

/19 7.Działanie: Oszczędności na codziennym zużyciu paliwa w ruchu ulicznym 15 mln ton CO 2 Wydajniejsze silniki, lżejsze konstrukcje oraz oszczędny styl jazdy mogą zmniejszyć typową dla samochodów osobowych emisję CO2 aż do 40%. W przypadku ciężarówek można uzyskać 20% oszczędności na przykład dzięki oponom o niskich oporach toczenia czy wysokiej jakości olejom. Realizacja: Nowelizacja prawa o biopaliwach Zmiana podatku od pojazdów na opłaty od emisji zanieczyszczeń i CO 2 Nowelizacja rozporządzenia o tablicach rejestracyjnych

/19

/19 8.Działanie: Zmniejszenie ruchu samochodowego wraz z przeniesieniem ruchu na kolej i statki 15 mln t on CO 2 Zaniechanie rozbudowy dróg oraz rozwój infrastruktury kolejowej. Przeniesienie – zwłaszcza transportu towarów - z dróg na tory i statki. Przykład: przeniesienie 5% wszystkich przejazdów samochodów osobowych na komunikacj ę miejsk ą oraz zamiana 30% wszystkich przejazdów samochodowych und 30% nie dłuższych niż 5 km na przejazdy kolejowe-> 3-4 mln ton Zmniejszenie przyrostu ruchu lotniczego Realizacja: Nowelizacja rozporządzenia Mauthöheverordnung Wprowadzenie ruchu lotniczego do kwot emisji zanieczyszczeń

/19 Wnioski

/19 Wykaz działań -224Suma związanej z wytwarzaniem energii emisji CO 2 -23Inne działania [1] [1] -15Podział zadań przewozowych i zaniechanie ruchu8. -15Obniżenie standardowego zużycia7. -30Transport -10Rozwój energetyki ze źródeł odnawialnych6. -32Oszczędność ciepła w budynkach5. -15Gospodarka energetyczna skojarzona4. -57Dostawy ciepła -44Rozwój energetyki ze źródeł odnawialnych3. -30Zmiana paliwa i wzrost wydajności2. -40Oszczędności energii elektrycznej Wytwarzanie prądu zmniejszenie w w mln ton CO 2 [1] [1] np. oszczędności w i rafineriach Kokereien, Prozesswärme

/19 Koszty –Działania te w większości prowadzą do oszczędności dla końcowych odbiorców. –Wspieranie energii ze źródeł odnawialnych i gospodarki energetycznej skojarzonej: oczekuje się umiarkowanych podwyżek kosztów po stronie użytkownika, budowa nowoczesnych zakładów przemysłowych przyczyni się do ochrony klimatu na całym świecie. –Niektóre przedsięwzięcia wymagają wysokich inwestycji brutto w fazie początkowej państwowe programy wsparcia –Razem: Koszty programu: 1 mld euro Koszty inwestycji: 31 mld euro Oszczędność energii:36 mld euro Ochrona klimatu w Niemczech jest inwestycją opłacalną!

/19 Podsumowanie Zmniejszenie emisji CO 2 o 40% jest technicznie możliwe i konieczne z punktu widzenia gospodarczego. Trzy filary powinny być zbudowane w sposób zrównoważony: efektywne zaopatrywanie w energię (efektywność energetyczna) energia ze źródeł odnawialnych efektywność końcowego wykorzystania energii

/19 Dziękuję bardzo za uwagę! Klaus Müschen

/19 Scenariusz UBA i modelowy rachunek IKARUS % Energieb. CO % GHD % gosp. domowe % transport % przemysł % energetyka obniżenie całkowite obniżenie procentowe Emisje CO obniżenie całkowite w mln ton CO2 scenariusz UBAIKARUSjest Średnie koszty w IKARUS: 50 euro/t CO 2 w porównaniu do rozwoju rekomendowanego-> między 1,7 mld euro w roku 2010 i 11,2 mld euro w roku 2020

/19 clean power from deserts Quelle: Trans-Mediterranean Renewable Energy Cooperation TREC