Autor: inż. Ryszard Wiszowaty

Powiat augustowski ma wspaniałe warunki przyrodnicze, piękny krajobraz, rozwiniętą turystykę, Kanał Augustowski, malownicze rzeki i jeziora. Powiat augustowski zamieszkuje ~60tysięcy mieszkańców. Bazę turystyczną stanowi 48 obiektów stałych. Są to hotele, pensjonaty, schroniska, ośrodki wypoczynkowe. Baza to 7.000 miejsc noclegowych, około 90 gospodarstw agroturystycznych z bazą około 1.000 miejsc noclegowych. Mamy na terenie powiatu 2 Parki Narodowe (Biebrzański i Wigierski), 10 rezerwatów przyrody, 55 jezior. Na terenie powiatu rozciągają się tereny chronione, 41% obszaru stanowi NATURA 2000. Kanał Augustowski to zabytek wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

MOŻLIWOŚĆ POZYSKANIA DODATKOWYCH FUNDUSZY UNIJNYCH Z PROGRAMÓW ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA 2007- 2013 Z DZIAŁAŃ ROLNOŚRODOWISKOWYCH. -Rolnictwo ekologiczne -Ekstensywne trwałe użytki zielone -Ochrona gleb i wód

Celem tych działań jest poprawa środowiska przyrodniczego i obszarów wiejskich w szczególności : Przywracanie walorów lub utrzymanie stanu cennych siedlisk użytkowanych rolniczo oraz zachowanie różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich. Promowanie zrównoważonego systemu gospodarowania. Odpowiednie użytkowanie gleb i ochrona wód. Ochrona zagrożonych lokalnych ras zwierząt gospodarskich i lokalnych odmian roślin uprawnych. Działania obejmują 9 pakietów rolno środowiskowych.

Forma i wysokość pomocy. Płatność rolno środowiskowa wypłacana jest w formie zryczałtowanej i stanowi rekompensatę utraconego dochodu, dodatkowych poniesionych kosztów oraz ponoszonych kosztów transakcyjnych ( w przypadku pakietu 4 i 5). Płatności r.s. są przyznawane rolnikom, którzy dobrowolnie przyjmują na siebie zobowiązania rolno środowiskowe. Płatność r.s. jest pomocą wieloletnią wypłacaną corocznie, po wykonaniu określonego zestawu zadań w ramach danego wariantu. Płatność r.s. określono w przeliczeniu na hektar powierzchni, sztukę zwierzęcia gospodarskiego, lub metr bieżący elementu liniowego. (np. strefy buforowej)

Beneficjent może ubiegać się o płatności rolno środowiskowe: Kryteria dostępu Beneficjent może ubiegać się o płatności rolno środowiskowe: -Jest rolnikiem gospodarstwa położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej o powierzchni UR nie mniejszej niż 1 ha. -Zobowiązuje się do realizacji programu rolno środowiskowego przez okres 5 lat zgodnie z Planem RS -Zobowiązuje się do przestrzegania podstawowych wymagań na obszarze całego gospodarstwa rolnego. -Zobowiązuje się do przestrzegania wymagań wynikających z poszczególnych pakietów rolnośrodowiskowych.

Wymogi obowiązujące we wszystkich pakietach Zgodnie z PROW 2007-2013 rolnik realizujący zobowiązania rolnośrodowiskowe w ramach wszystkich pakietów i ich wariantów jest zobowiązany do: -Zachowania TUZ i elementów krajobrazu rolniczego nieużytkowanych rolniczo na terenie gospodarstwa rolnego. -Prowadzenie rejestru działalności rolnośrodowiskowej zawierającego wykaz wypasów zwierząt oraz działań agrotechnicznych.

Przystąpienie beneficjenta do programów rolno środowiskowych. -Sprawdź czy spełniasz wszystkie kryteria dostępu do programu. -Zgłoś swoje gospodarstwo do kontroli w wybranej Jednostce Certyfikującej -Skontaktuj się z doradcą rolnośrodowiskowym, który wskaże Ci jakie pakiety realizować możesz w swoim gospodarstwie. -Doradca sporządzi plan rolnośrodowiskowy dla Twojego gospodarstwa. -Wypełnij starannie wniosek rolnośrodowiskowy otrzymany z ARiMR lub ze strony internetowej www.arimr.gov.pl -Złóż wniosek r.s. z załącznikami w Biurze Powiatowym ARiMR. ( będą przyjmowane od 15.03. do 17.05.2010r.) -Po złożeniu wniosku o pierwszą płatność, otrzymasz formularz rejestru działalności rolnośrodowiskowej. -Każdy Twój wniosek zostanie skontrolowany w Biurze Powiatowym ARiMR . Możesz mieć także kontrolę na miejscu. -Wraz z przystąpieniem do programu jesteś zobowiązany do realizacji zadań zgodnie z planem RS . O każdej zmianie dotyczącej Twojego zobowiązania, możesz powiadomić właściwe Biuro Powiatowe ARiMR.  

Wybranej jednostki certyfikującej (obecnie jest 11 uprawnionych) Jak zostać rolnikiem ekologicznym? Producent rolny który podjął decyzję o przestawieniu swojego gospodarstwa na metodę ekologiczną zobowiązany jest taką działalność zgłość do : Wybranej jednostki certyfikującej (obecnie jest 11 uprawnionych) wypełniony formularz wysłać listem poleconym zostawiając dla siebie kopię wypełnienie zgłoszenia oznacza , że rolnik rozpoczął przestawienie produkcji na ekologiczne metody gospodarowania i udostępni swoje gospodarstwo do kontroli

Co zrobić by otrzymać dotację do produkcji ekologicznej? Posiadać gospodarstwo rolne o powierzchni 1 ha UR. numer identyfikacyjny nadany przez ARiMR wspólnie z doradcą r-s posiadającym certyfikat przygotować plan działalności r.s. zawierający pakiet rolnictwo ekologiczne , a jego założenia realizować przez 5 kolejnych lat przestrzegać podstawowych wymogów od 01.01.2009r. Wymogi tzw wzajemnej zgodności odnoszące się do stosowania nawozów naturalnych i mineralnych utrzymanie porządku i czystości w gospodarstwie oraz ochrony siedlisk zachować trwałe użytki zielone i elementy krajobrazu nieużytkowane rolniczo przestrzegać przepisów o rolnictwie ekologicznym przeznaczyć plon do produkcji pasz ekologicznych do bezpośredniego skarmiania , na sprzedaż do gospodarstw ekologicznych lub przeznaczyć na kompostowanie

Rolnictwo ekologiczne można realizować na terenie całego kraju. Gospodarowanie metodami rolnictwa ekologicznego wyklucza stosowanie nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin. Ekologiczna forma gospodarowania zapewnia wysoką różnorodność biologiczną: Jeśli połączyć to z ochroną nieużytków , będących siedliskiem wielu pożytecznych organizmów Utrzymanie gleby w wysokiej sprawności Dostosowanie terminów zabiegów uprawowych jak np. koszenie łąk do czasu wylęgu ptaków, budujących gniazda na ziemi ( czajka, skowronek, kszyk) Przy takim gospodarowaniu na UR mogą się utrzymać nie zakłócone łańcuchy troficzne i obok siebie występują przedstawiciele różnych grup zwierząt zarówno ofiary jak i drapieżniki.

Płatność w ramach pakietu „rolnictwo ekologiczne” przysługuje do powierzchni GO ,TUZ, oraz SADÓW Pakiet ekologiczny można łączyć z innymi pakietami ( z wyjątkiem pakietu : rolnictwo zrównoważone oraz ochrona gleb i wód ) Realizujemy przez 5 lat za przerwanie , względnie uchybienia w jego realizacji przewidziane są określone sankcje.

PODSTAWOWE ZASADY W PRODUKCJI EKOLOGICZNEJ -Produkcja rolna w ekologicznym gospodarstwie rolnym prowadzona jest zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju -W całości gospodarstwa prowadzi się produkcję metodami ekologicznymi lub gospodarstwo składa się z odrębnych części ekologicznej i konwencjonalnej tzn. posiada oddzielne zabudowania i grunty. -Utrzymywanie i podwyższanie biologicznej aktywności żyzności gleby poprzez poprawne stosowanie płodozmianu Stosuje się dobór gatunków i odmian roślin oraz gatunków i ras zwierząt odpornych na choroby -Materiał siewny i rozmnożeniowy jest wyprodukowany metodą ekologiczną Stosowanie nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin jest zabronione. -Użycie roślin, zwierząt, mikroorganizmów lub ich części uzyskanych drogą inżynierii genetycznej (GMO) jest zabronione w produkcji i przetwórstwie.

ZASADY EKOLOGICZNEJ UPRAWY ROŚLIN Ogólne zasady uprawy roli. -Głębokie spulchnianie i płytkie odwracanie. Stosowanie agregatów w celu ograniczenia liczby przejazdów. -Dążenie do uzyskania na polach całorocznej okrywy roślinnej. Prawidłowa uprawa roli stwarza warunki do optymalnego wzrostu i rozwoju roślin. -Na zdrowotność roślin mają wpływ terminowe i właściwie przeprowadzone zabiegi pielęgnacyjne.

OCHRONA ROŚLIN W rolnictwie ekologicznym zachwaszczenia ogranicza się poprzez: -Właściwy płodozmian -Czyszczenie materiału siewnego -Uprawę międzyplonów i wsiewek -Ściółkowanie (mulczowanie) gleby -Stosowanie poprawnej agrotechniki -Mechaniczne zwalczanie chwastów. Występowanie chorób i szkodników ogranicza się poprzez: -Prawidłowy płodozmian -Zabiegi mechaniczne -Ochronę naturalnych wrogów szkodników roślin uprawnych -Właściwe kształtowanie krajobrazu Można stosować środki ochrony roślin dopuszczone do stosowania w rolnictwie ekologicznym. Preparaty roślinne mogą być sporządzane samodzielnie przez rolnika .

Celem nawożenia w rolnictwie ekologicznym jest: GOSPODARKA NAWOZOWA Celem nawożenia w rolnictwie ekologicznym jest: -Dostarczenie składników pokarmowych organizmom glebowym i stworzenie optymalnych warunków dla rozwoju roślin. -Podniesienie żyzności i aktywności biologicznej gleby poprzez prawidłowy płodozmian z udziałem roślin motylkowatych. -Podstawowe nawozy organiczne muszą być wytwarzane we własnym gospodarstwie

Nawozy uzupełniające: PODSTAWOWE NAWOZY W ROLNICTWIE EKOLOGICZYM -obornik -kompost - gnojówka - nawozy zielone Nawozy uzupełniające: -Nawozy mineralne: nawozy potasowe ( kainit, sylwinit, kalimagnezja, siarczan potasu) -Nawozy organiczne: mączka z kości, krwi, rogów, pierza, mączka rybna, odpadki rzeźne, płynne i stałe odpadki z własnego gospodarstwa, kompostowana kora drzewna i trociny. -Osady z naturalnych zbiorników wodnych: muł, minerały ilaste. -Preparaty na bazie: glonów morskich, np. Bio- algen, podłoża z uprawy grzybów, np. Radivit, mikroelementów, np. Bio Trissol. Wykaz nawozów i środków poprawiających właściwości gleby zakwalifikowanych do stosowania w rolnictwie ekologicznym prowadzi IUNG w Puławach ( www.iung.pulawy.pl )

MATERIAŁ SIEWNY I DOBÓR ODMIAN PŁODOZMIAN Rotacja powinna być długa ( co najmniej 4 letnia) Musi obejmować międzyplony W plonie głównym powinny znajdować się rośliny motylkowate (20-25%)   MATERIAŁ SIEWNY I DOBÓR ODMIAN Materiał siewny i wegetatywny materiał rozmrożeniowy powinien pochodzić z własnego certyfikowanego gospodarstwa lub z certyfikowanych przedsiębiorstw sprzedających kwalifikowany materiał siewny i nasadzeni owy.

ZASADY EKOLOGICZNEGO CHOWU ZWIERZĄT Prowadzenie chowu zwierząt w gospodarstwie nie posiadającym użytków rolnych jest niedopuszczalne. Obsada zwierząt powinna wynikać z możliwości produkcji pasz i nie wpływać niekorzystnie na środowisko. Pochodzenie zwierząt. Z własnego chowu lub z innych gospodarstw ekologicznych Przy powiększaniu stada zwierząt: klaczy i krów- do 10% a owiec i kóz do 20% może pochodzić spoza gospodarstwa ekologicznego. Dopuszcza się aby samice pochodziły spoza gospodarstwa ekologicznego lecz kategorycznie zabrania się używania zarodków.

Profilaktyka i leczenie Żywienie Gospodarstwo ekologiczne powinno być samowystarczalne pod względem paszowym, toteż żywienie powinno opierać się na własnych paszach. Ewentualne niedobory makro i mikroelementów powinny być uzupełniane substancjami pochodzenia naturalnego. Profilaktyka i leczenie Zapobiegać zachorowaniom zwierząt w gospodarstwach ekologicznych należy: Odpowiednio dobierać rasy, dbać o ich dobrostan. Zapewnić odpowiednią higienę i obsadę w budynkach inwentarskich. Zapewnić dostęp do wybiegów i pastwiska.

Warunki utrzymania zwierząt Zwierzęta należy utrzymywać w warunkach dostosowanych do ich potrzeb, najlepiej luzem, tak aby miały możliwość ruchu, łatwy dostęp do paszy i wody. Odpowiednie warunki w budynkach: Prawidłowa wentylacja Oświetlenie dzienne Higiena