La main utile en route à connaissance du franÇais Pomocna dłoń w drodze do poznania języka francuskiego
WPROWADZENIE Owa prezentacja będzie dotyczyła odmiany czasowników I grupy z końcówką -er (les verbes du premier groupe en -er) oraz czasowników II grupy z końcówką -ir (les verbes du deuxième groupe en -ir) oraz czasowników nieregularnych III grupy (les verbes irréguliers du troisième groupe), a także przedstawię odmianę dwóch czasowników posiłkowych (les verbes auxiliaires): „être” (być) i „avoir” (mieć) w czasie teraźniejszym (Présent).
MENU GŁÓWNE Osoby w języku francuskim, czasowniki zwrotne Odmiana czasowników posiłkowych: être-być avoir-mieć Odmiana czasowników I grupy Odmiana czasowników II grupy Odmiana czasowników nieregularnych III grupy Odmiana wybranych czasowników nieregularnych Formowanie przeczenia
Osoby w języku francuskim
OSOBY JA − Je TY – Tu ON – Il ONA – Elle MY – Nous WY – Vous ONI – Ils ONE – Elles UWAGA: W języku francuskim funkcjonuje bezosobowa forma „On”, która w zdaniu odpowiada trzeciej osobie liczby pojedynczej lub wyraża myśli, uczucia pierwszej osoby liczby mnogiej.
CZASOWNIKI ZWROTNE Polskiemu zaimkowi zwrotnemu „się” odpowiadają następujące formy francuskie: w bezokoliczniku se (s’ przed samogłoską i spółgłoską „h”); w odmianie dla kolejnych osób w liczbie pojedynczej: me (m’), te (t’), se (s’), w liczbie mnogiej: nous, vous, se (s’).
PRZYKŁADY ODMIANY S’ appeler – nazywać się Se laver – myć się osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je m’appelle Nous nous appelons 2. Tu t’appelles Vous vous appelez 3. Il/Elle/On s’appelle Ils/Elles s’appellent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je me lave Nous nous lavons 2. Tu te laves Vous vous lavez 3. Il/Elle/On se lave Ils/Elles se lavent Se promener - spacerować Se présenter – przedstawiać się osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je me promène Nous nous promenons 2. Tu te promènes Vous vous promenez 3. Il/Elle/On se promène Ils/Elles se promènent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je me présente Nous nous présentons 2. Tu te présentes Vous vous présentez 3. Il/Elle/On se Ils/Elles se présentent
Odmiana czasowników posiłkowych
être-być Je suis Nous sommes Tu es Vous êtes Il/Elle/On est osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je suis Nous sommes 2. Tu es Vous êtes 3. Il/Elle/On est Ils/Elles sont
PRZYKŁADY Je suis polonais. Jestem Polakiem. Tu es russe. Józef: Je suis polonais. Jestem Polakiem. Do Iwana: Tu es russe. Jesteś Rosjaninem. O Jean-Jacques: Il est français. On jest Francuzem. O Catherine: Elle est française. Ona jest Francuzką. Rodzina Mario: Nous sommes espagnols. Jesteśmy Hiszpanami. Do przyjaciół Colina: Vous êtes anglais. Jesteście Anglikami. O przyjaciołach Helgi: Ils sont allemands. Oni są Niemcami. O przyjaciółkach Vlada: Elles sont roumaines. One są Rumunkami.
avoir-mieć J’ai Nous avons Tu as Vous avez Il/Elle/On a Ils/Elles ont osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. J’ai Nous avons 2. Tu as Vous avez 3. Il/Elle/On a Ils/Elles ont
Odmiana czasowników I grupy
SCHEMAT -e -ons -es -ez -ent 1. 2. 3. osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. -e -ons 2. -es -ez 3. -ent
PRZYKŁADY ODMIANY Jouer - grać Parler - mówić Voyager - podróżować osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je joue Nous jouons 2. Tu joues Vous jouez 3. Il/Elle/On joue Ils/Elles jouent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je parle Nous parlons 2. Tu parles Vous parlez 3. Il/Elle/On parle Ils/Elles parlent Voyager - podróżować Regarder - oglądać osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je voyage Nous voyageons 2. Tu voyages Vous voyagez 3. Il/Elle/On voyage Ils/Elles voyagent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je regarde Nous regardons 2. Tu regardes Vous regardez 3. Il/Elle/On regarde Ils/Elles regardent
Organiser - organizować PRZYKŁADY ODMIANY Galoper - galopować Observer - obserwować osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je galope Nous galopons 2. Tu galopes Vous galopez 3. Il/Elle/On galope Ils/Elles galopent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. J’observe Nous observons 2. Tu observes Vous observez 3. Il/Elle/On observe Ils/Elles observent Organiser - organizować Manger - jeść osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. J’organise Nous organisons 2. Tu organises Vous organisez 3. Il/Elle/On organise Ils/Elles organisent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je mange Nous mangeons 2. Tu manges Vous mangez 3. Il/Elle/On mange Ils/Elles mangent
Téléphoner - telefonować Réaliser – realizować, osiągać PRZYKŁADY ODMIANY Téléphoner - telefonować Habiter - mieszkać osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je téléphone Nous téléphonons 2. Tu téléphones Vous téléphonez 3. Il/Elle/On téléphone Ils/Elles téléphonent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. J’habite Nous habitons 2. Tu habites Vous habitez 3. Il/Elle/On habite Ils/Elles habitent Jeter - rzucać Réaliser – realizować, osiągać osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je jette Nous jetons 2. Tu jettes Vous jetez 3. Il/Elle/On jette Ils/Elles jettent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je réalise Nous réalisons 2. Tu réalises Vous réalisez 3. Il/Elle/On réalise Ils/Elles réalisent
PRZYKŁADY ODMIANY Monter - wchodzić Montrer - pokazywać osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je monte Nous montons 2. Tu montes Vous montez 3. Il/Elle/On monte Ils/Elles montent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je montre Nous montrons 2. Tu montres Vous montrez 3. Il/Elle/On montre Ils/Elles montrent Aimer – kochać, lubić Habiter - mieszkać osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. J’aime Nous aimons 2. Tu aimes Vous aimez 3. Il/Elle/On aime Ils/Elles aiment osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. J’habite Nous habitons 2. Tu habites Vous habitez 3. Il/Elle/On habite Ils/Elles habitent
Arriver – przychodzić, przyjeżdżać Étudier – studiować, uczyć się PRZYKŁADY ODMIANY Travailler - pracować Arriver – przychodzić, przyjeżdżać osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je travaille Nous travaillons 2. Tu travailles Vous travaillez 3. Il/Elle/On travaille Ils/Elles travaillent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. J’arrive Nous arrivons 2. Tu arrives Vous arrivez 3. Il/Elle/On arrive Ils/Elles arrivent Étudier – studiować, uczyć się Inviter - zapraszać osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. J’étudie Nous étudions 2. Tu étudies Vous étudiez 3. Il/Elle/On étudie Ils/Elles étudient osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. J’invite Nous invitons 2. Tu invites Vous invitez 3. Il/Elle/On invite Ils/Elles invitent
Zmiany ortograficzne w porównaniu z bezokolicznikiem OBOCZNOŚCI W ODMIANIE Niektóre czasowniki I grupy w czasie teraźniejszym trybu oznajmującego podlegają nieznacznym modyfikacjom ortograficznym, a co się z tym wiąże, także fonetycznym. Zmiany te zachodzą w 1., 2., 3. osobie liczby pojedynczej i 3. liczby mnogiej. Oto one: Zmiany ortograficzne w porównaniu z bezokolicznikiem Przykład el ell s’appeler Je m’appelle et ett jeter Ils jettent e è se promener Je me promène é è préférer Tu préfères oy oi envoyer Il envoie
Odmiana czasowników II grupy
SCHEMAT -is -issons -issez -it -issent 1. 2. 3. osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. -is -issons 2. -issez 3. -it -issent
PRZYKŁADY ODMIANY Finir - kończyć Choisir - wybierać 1. Je finis Nous osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je finis Nous finissons 2. Tu finis Vous finissez 3. Il/Elle/On finit Ils/Elles finissent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je choisis Nous choisissons 2. Tu choisis Vous choisissez 3. Il/Elle/On choisit Ils/Elles choisissent
Odmiana czasowników nieregularnych III grupy
PRZYKŁAD Je vais Nous allons Tu vas Vous allez Il/Elle/On va aller – iść, jechać osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je vais Nous allons 2. Tu vas Vous allez 3. Il/Elle/On va Ils/Elles vont
Odmiana wybranych czasowników nieregularnych
PRZYKŁADY ODMIANY Boire - pić Connaître - znać Comprendre - rozumieć osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je bois Nous buvons 2. Tu bois Vous buvez 3. Il/Elle/On boit Ils/Elles boivent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je connais Nous connaissons 2. Tu connais Vous connaissez 3. Il/Elle/On connaît Ils/Elles connaissent Comprendre - rozumieć Découvrir - odkrywać osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je comprends Nous comprenons 2. Tu Vous comprenez 3. Il/Elle/On comprend Ils/Elles comprennent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je découvre Nous découvrons 2. Tu découvres Vous découvrez 3. Il/Elle/On découvre Ils/Elles découvrent
PRZYKŁADY ODMIANY Dormir - spać Écrire - pisać Faire - robić osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je dors Nous dormons 2. Tu dors Vous dormez 3. Il/Elle/On dort Ils/Elles dorment osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. J’écris Nous écrivons 2. Tu écris Vous écrivez 3. Il/Elle/On écrit Ils/Elles écrivent Faire - robić Lire - czytać osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je fais Nous faisons 2. Tu fais Vous faites 3. Il/Elle/On fait Ils/Elles font osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je lis Nous lisons 2. Tu lis Vous lisez 3. Il/Elle/On lit Ils/Elles lisent
Partir – wyjeżdżać, wychodzić PRZYKŁADY ODMIANY Mettre - kłaść Partir – wyjeżdżać, wychodzić osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je mets Nous mettons 2. Tu mets Vous mettez 3. Il/Elle/On met Ils/Elles mettent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je pars Nous partons 2. Tu pars Vous partez 3. Il/Elle/On part Ils/Elles partent Devoir - musieć Pouvoir - móc osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je dois Nous devons 2. Tu dois Vous devez 3. Il/Elle/On doit Ils/Elles doivent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je peux Nous pouvons 2. Tu peux Vous pouvez 3. Il/Elle/On peut Ils/Elles peuvent
PRZYKŁADY ODMIANY Prendre - brać Voir - widzieć Vouloir - chcieć osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je prends Nous prenons 2. Tu prends Vous prenez 3. Il/Elle/On prend Ils/Elles prennent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je vois Nous voyons 2. Tu vois Vous voyez 3. Il/Elle/On voit Ils/Elles voient Vouloir - chcieć Apprendre – uczyć się osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je veux Nous voulons 2. Tu veux Vous voulez 3. Il/Elle/On veut Ils/Elles veulent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. J’apprends Nous apprenons 2. Tu apprends Vous apprenez 3. Il/Elle/On apprend Ils/Elles apprennent
PRZYKŁADY ODMIANY Permetre - pozwalać Promettre - obiecywać osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je permets Nous permettons 2. Tu permets Vous permettez 3. Il/Elle/On permet Ils/Elles permettent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je promets Nous promettons 2. Tu promets Vous promettez 3. Il/Elle/On promet Ils/Elles promettent Savoir – umieć, wiedzieć Venir – przybywać, pochodzić, pójść z kimś osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je sais Nous savons 2. Tu sais Vous savez 3. Il/Elle/On sait Ils/Elles savent osoba liczba pojedyncza liczba mnoga 1. Je viens Nous venons 2. Tu viens Vous venez 3. Il/Elle/On vient Ils/Elles viennent
Formowanie przeczenia
FORMOWANIE PRZECZENIA Przeczenie formujemy poprzez użycie formy „ne+czasownik+pas”. Przykład: Je ne suis pas belle. Vous ne parlez pas russe. Gdy czasownik zaczyna się od samogłoski forma „ne” zostaje skrócona. Tu n’aimes pas ton chien. Ils n’achètent pas les fleurs.
Prezentację wykonała Karolina Ciechomska z klasy I c rok szkolny 2007/08