WIWISEKCJA WŁÓKIENNICTWA Operator Janusz Szosland

ŁODZIA- ŁÓDŹ

Początek XVIII wieku, centralna część Królestwa Polskiego. Z osady, położonej w niezmierzonych borach, dla poprawy bytu mieszkańców, wójt śle posłanie w świat: każdy kto udowodni przed wójtem umiejętność tkania dostanie darmo działkę, drzewo z lasu na pobudowę i zwolnienie przez 5 lat z podatków. Przybywają nie awanturnicy, ale biegli w rzemiośle tkacze – również z Czech, Saksonii. Powstają zaczątki włókienniczej produkcji rzemieślniczej – przyszłego przemysłu włókienniczego.

Po Kongresie Wiedeńskim Rząd Królestwa Polskiego, świadom ubezwłasnowolnienia narodu, uznaje że rozwój przemysłu w kraju może stać się w tej sytuacji skutecznym remedium na ratowania egzystencji narodu. Oddelegowany w tej sprawie Stanisław Staszic wizytując różne ośrodki w kraju trafia na osadę Łodzia. Jest urzeczony 14 ciekami wodnymi, które jego zdaniem mogą dać energię do napędu maszyn, sprzyjać wykończalnictwu tkanin, a więc rozwojowi przemysłu tekstylnego. Pamięć historycznych dokonań Stanisława Staszica – a zwłaszcza przemysłowych – w tym dla włókiennictwa w ŁODZI – legły u podstaw postanowień, aby w ramach XX Kongresu Techników dać wyrazy uznania, wręcz hołdu tej wybitnej postaci jaką był STANISŁAW STASZIC – powstaje pomnik

POMNIK STASZICA KONGRES TECHNIKI NOT w ŁODZI

Wieść o tych działaniach dociera do bogatych fabrykantów Europy Zachodniej. Wielu z nich, wyedukowanych z zakresu włókiennictwa w Anglii, przybywa do Łodzi głównie z Austrii i Niemiec (Monschau) : Geyerowie, Scheiblerzy, Grohmanowie i wielu innych. W zawrotnym tempie budowano zakłady. Powstają wielkie, w wymiarze światowym, manufaktury. Kompleks fabryczny Ludwika Geyera w latach trzydziestych IX Xw. był największym przedsiębiorstwem przemysłowym w Królestwie Polskim. Fortuny fabrykantów biją wszelkie rekordy. Budują też „familioki” dla robotników, szpitale, ochronki, sypią groszem na budowę katedry, okazałej synagogi, cerkwi, a dla siebie wznoszą okazałe pałace , które do dzisiaj są chlubą Łodzi. Z kolei włókiennictwo generowało powstawania innych przemysłów: odlewniczego, maszynowego, chemicznego, energetycznego

Fragment fabryki I. K. Poznańskiego- przędzalnia koniec XIX w Fragment fabryki I.K. Poznańskiego- przędzalnia koniec XIX w. – - obecnie fragment obiektu MANUFAKTURA w ŁODZI

PAŁAC I.K. POZNAŃSKIEGO koniec XIX w. - obecnie Muzeum m. Łodzi

Zwieńczenie dachu pałacu Poznańskiego

ZMIANY LICZBY LUDNOŚCI W ŁODZI Rok 1793 1806 1821 1829 1840 1900 1935 Liczba ludności 190 767 799 4273 20 150 310 000 640 000

WZLOTY I UPADKI

LIKWIDACJA POLSKIEJ ARMII POWSTANIE STYCZNIOWE EDYKT CARA LIKWIDACJA POLSKIEJ ARMII oraz ZAKAZ EKSPORTU– w tym – tekstyliów – do ROSJI WAJDA ZIEMIA OBIECANA PLAJTĘ OGŁASZAJĄ WSZYSCY FABRYKANCI I ROZBIÓR WŁÓKIENNICTWA

Po I-ej Wojnie Światowej. Encyklopedia Olgebranda - 1938

II ROZBIÓR WŁÓKIENNICTWA RZĄD SANACYJNY ze WZGLĘDÓW POLITYCZNYCH ZRYWA WSZELKIE KONTAKTY z ZSRR w tym likwiduje EKSPORT TEKSTYLIÓW II ROZBIÓR WŁÓKIENNICTWA

PO DRUGIEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ Przemysł włókienniczy w Polsce praktycznie nie istniał. Nie było maszyn, brakowało dewiz na zakup surowców, barwników, odczuwało się brak specjalistów – włókienników. Polsce technicy, rzadko okraszeni inżynierami, okazali się niezwykle skutecznymi realizatorami idei odbudowy przemysłu włókienniczego w Polsce. Mimo takich strat wojennych, już po 6 miesiącach przemysł włókienniczy osiągnął wysoki pułap produkcji dając w tych trudnych czasach zatrudnienie setkom tysięcy ludzi i 25% dochodu narodowego oraz znaczący eksport. Równocześnie ci pierwsi budowniczowie okazali się dużej klasy wizjonerami. Uznali, że w XX wieku rozwój włókiennictwa bez wsparcia nauki jest niemożliwy. I spowodowali powstanie- już w czerwcu 1945 roku -Instytutu Włókiennictwa. W latach 1970 – 1980 zbudowano i wyposażono w nowoczesne, na miarę światową, maszyny produkcyjne 74 zakłady, zmodernizowano park maszynowy w 142 dalszych przedsiębiorstwach. Po

III ROZBIÓR WŁOKIENNICTWA Walka o suwerenną Polskę w latach osiemdziesiątych okupiona była niepokojami społecznymi, załamaniem się całej gospodarki. Pociągnęło to za sobą pauperyzację ludności i zmalenie popytu na dobra konsumpcyjne. Przemysł lekki najszybciej i w najwyższym stopniu został dotknięty recesją. W okresie 1989 – 1991 ze względów politycznych zerwano handel z ZSRR. Równocześnie runęła do Polski: niekontrolowana lawina tekstyliów ze Wschodu i odzieży używanej z Zachodu. Likwidacja dotknęła szkół zawodowych włókienniczych, szerzono w prasie, telewizji nieprzychylne, populistyczne negatywne opinie o perspektywach włókiennictwa Polsce. Po roku 11980 III ROZBIÓR WŁOKIENNICTWA Nie w wyniku konkurencji, ale jako wynik decyzji władz

Na przekór tym krakającym osądom po raz czwarty włókiennictwo jak legendarny Phenix odrodziło się. I tak obcenie w województwie łódzkim na pierwszym miejscu w kształtowaniu dochodu jest oczywiście Kopalnia i elektrownia Bełchatów, a na drugim miejscu ….włókiennictwo z silnymi tendencjami dalszego wzrostu. Ponad 30 % mieszkańców Łodzi jest zatrudniona w przemyśle włókienniczym. Oczywiście jest to w większości z goła różny profil produkcji w stosunku do przeszłości. Warto przytoczyć stanowisko Unii Europejskiej : Włókiennictwo, odzieżownictwo i obuwnictwo w UE są kluczowymi elementami przemysłu wytwórczego w UE: Skupiają 250 tys. przedsiębiorstw, generują obroty rzędu 240 mld EU Sektor ten zatrudnia 3,2 mln osób Niestety w Łodzi zaginęły wysoko rozwinięte przemysły obrabiarkowy, elektroniczny, chemiczny i inne. A miasto, państwo bez przemysłu to twór kaleki, bez większych szans na zdecydowany

ROZWÓJ TECHNIK WŁÓKIENNICZYCH I ASORTYMENTU TEKSTYLIÓW

WALORY WŁÓKIENNICTWA RÓZNORODNOŚĆ: TECHNIK WYTWARZANIA SUROWCÓW FORMOWAMIA ZADANYCH KSZTAŁTÓW BARDZO WYSOKA WYDAJNOŚĆ

Ta wszech obecność włókiennictwa w tak wielu różnych dziedzinach wynika również z wielkiego rozwoju włókien chemicznych. Mnogość ich rodzajów, różnorodność własności pozwala nadać tekstyliom żądane własności. I tak są włókna chemiczne o własnościach naturalnych włókien bawełnianych, inne zmieniają barwę pod wpływem określonego światła, inne są wysokoodporne na bardzo wysokie temperatury, inne zaopatrzone w kanalik zwiększają izolacyjność wyrobu, inne zwiększają wytrzymałość tkaniny na przebicie pociskiem, inne przesuwają widmo emitowanego przez człowieka widma podczerwieni itd. itd. Przedstawiono dalej różne przykłady takich zastosowań tekstyliów w różnych dziedzinach. Realizacja tak różnych wyrobów, w wielu przypadkach o bardzo złożonej strukturze, stała się możliwa dzięki bardzo rozbudowanym kinematycznie i dynamicznie układom mechanizmów maszyn włókienniczych. Oto dwa przykłady. Dysza pneumatyczna wprowadza do kolejno tworzonych przesmyków 1,5 metrowe nitki wątku z częstotliwością 1000, a nawet 300 wątków/ min, tarcza formująca, podczas teksturowania jedwabiu, ma prędkość obrotową 800 000 obrotów/min. Należy nadto wyeksponować wysoki stopień automatyzacji, elektronizacji i informatyzacji maszyn włókienniczych.Stąd ich producentami są takie firmy jak na przykład Saurer, Dornier, Rueti itp.

200 lat temu jedna osoba obsługiwała 1 wrzeciono obecnie do 3000 wrzecion

200 lat temu jedna osoba obsługiwała 1 krosno wprowadzając około 40 wątków na minutę obecnie obsługuje do 64 – 100 krosien, a wprowadza się nawet do 3000 wątków na minutę

______________________________________________ WĄTEK ______________________________________________ TKANINA WZORZYSTA Ongiś jej wykonanie trwało miesiące, lata

Wytwarzanie tkanin wzorzystych wymagało, przy wprowadzaniu kolejnego wątku, uniesienie określonej części z tysięcy nitek osnowy . Przy następnym wątku należało unieść inną grupę nitek osnowy Wynalazek Żakarda wprowadził mechanizację tych niezwykle praco- i czasochłonnych czynności w drodze programowego sterowania nitkami osnowy. Przygotowane w systemie binarnym karty dla każdego wątku sterowały nitkami osnowy. Przygotowanie takich wzornic wymagało tylko kilku dni pracy. Obecnie postęp w tej dziedzinie jest niezwykły. Fotogram cyfrowy wzoru wprowadza się do mechanizmu Zakarda i tam zostaje zeskanowany i natychmiast może sterować nitkami osnowy. Zredukowano przygotowanie do kilku minut ,

MECHANIZM ŻAKARDA 1801 Pierwsze w historii techniki programowe sterowanie w realizacji wielkoprzemysłowej

MODA - PRZEMYSŁ MODY Współcześnie rola mody wzrosła tak znacznie, że zaangażowane zostały znaczne środki finansowe i powstały ogromne sztaby projektantów i agencji reklamowych. Stąd ukuto dla tej gałęzi błędne określenie przemysł mody.

TEKSTYLIA SPECJALNE

Wojskowe kamizelki kulo-odporne

SKUTKI UDARU Przebicie Brak przebicia Groźna siła udaru

JEDNOSTKI SPECJALNE Niewykrywalność przez noktowizor i rada, ciągła łączność z bazą z podaniem lokalizacji ,kamizelka kuloodporne, niezatapialność,w odzieży uporządkowana sieć włókien szklanych – jej naruszenie przez pocisk generuje sygnał do bazy, a środki uwalniane traktują ranę

Kosmonautyka

Typowy zestaw przeciw- uderzeniowy

Ubrania trudnopalne

Morskie ubranie ratownicze MUR

JEDNOSTKI DESANTOWE

Strój pneumatyczny dla dzieci z porażeniem mózgowym : autorstwo i realizacja (Kościelny I.)

PROTEZY NACZYŃ TRICOMED

możliwy jest 3 – krotny wzrost 1 km autostrady = 20-30 km tekstyliów koszty budowy drogi maleją: wiejskiej o 60-80 %, lokalnej o 70-80 %, krajowej o 34-48 %. możliwy jest 3 – krotny wzrost trwałości eksploatacyjnej drogi!

Centrum Kolumba w Baltimore, USA ZADASZENIE Centrum Kolumba w Baltimore, USA

Hala widowiskowo – sportowa Bayern Monachium, Allianz Arena – przykład budownictwa pneumatycznego

WYKOPALISKO ODTWORZENIE WZORZYSTEJ TKANINY

Krosno rotacyjne wieloprzesmykowe- osiągnięcie krajowe, wytwarza asortyment tkanin technicznych i dekoracyjnych – nieosiągalny na żadnym innym krośnie.

TKANINY Z KROSNA ROTACYJNEGO Struktura tkana – osnowa z łańcuszków Struktura tkana – nitki z włókien optycznych

POSŁOWIE Włókiennictwo w Polsce szybko kolejny raz rozwija się. Nie odtwarzana jest dawna struktura produkcji, ale powstają nowe zakłady tekstyliów medycznych, sanitarnych, technicznych, wyposażenia służb mundurowych i przemysłu mody. I tak w ostatnich 20 latach pod kierunkiem prezesa J.Józefowicza powstały w Toruniu ogromne Zakłady Materiałów Opatrunkowych zatrudniające ponad 6 000 osób, z liniami produkcyjnymi w pełni zautomatyzowanymi i skomputeryzowanymi przez zakładowych inżynierów, z laboratoriami medycznymi na poziomie światowymi. W niedalekim Kowalewie zbudowane dalsze 7 zakładów wspomaga macierzystą jednostkę – produkując półprzepuszczalne membrany. To królestwo uzupełnia wielopiętrowy, w pełni skomputeryzowany i zautomatyzowany magazyn logistyczny – obsługujący 3 000 rocznie tirów.Zakład macierzysty w ramach spółki kapitałowej zbudował podobne wytwórnie na Ukrainie, kilka w Rosji, w Indiach i w Niemczech. Instytut Technologii Bezpieczeństwa MORATEX w Łodzi jak i zakłady MASKPOL pod Częstochową projektują i produkują specjalne ubrania dla wszystkich służb mundurowych Polsce. Fabryka dywanów skutecznie zaopatruje odbiorców w sztuczną murawę. I na wielką skalę rozrosły się małe i wielkie przedsiębiorstwa z własnymi atelier służące szeroko pojętej modzie. Wspomaga je nowy kierunek w Poli technice Łódzkiej – wzornictwo- cieszące się wielkim zainteresowaniem młodzieży. Tak więc tradycyjny dla Łodzi, Bielska, Częstochowy – dla całej Polski przemysł - w nowej postaci – żywo sie rozwija, dając ludziom zatrudnienie, zaopatrzenie dla kraju i na eksport, a skarbowi państwa tak potrzebnych dochodów .