przygotowała mgr Sylwia Zych Statystyka przygotowała mgr Sylwia Zych

Badanie statystyczne Badanie statystyczne jest procesem złożonym, który obejmuje cały kompleks problemów, zagadnień i procedur organizacyjnych, metodologicznych i merytorycznych. Związane są one zarówno z „produkcją” danych liczbowych, jak i z ich analizą statystyczną. Proces badania statystycznego obejmuje więc całokształt czynności badawczych, prowadzących do poznania zjawiska masowego za pomocą odpowiednich metod statystycznych.

Badanie statystyczne Obowiązująca ustawa o statystyce publicznej definiuje badanie statystyczne jako : „zbieranie, gromadzenie i opracowywanie danych statystycznych oraz ogłaszanie i udostępnianie wyników dokonanych obliczeń, opracowań i analiz, w tym podstawowych wielkości i wskaźników”.

Badanie statystyczne Badanie statystyczne jest zatem szeregiem czynności sprowadzających się do zebrania, przetworzenia i analizy informacji na temat zbiorowości statystycznej z punktu widzenia wybranych cech statystycznych, opisujących jednostki należące do tej zbiorowości.

Badanie statystyczne Proces badania statystycznego jest wieloetapowy i można wyróżnić w nim cztery zasadnicze etapy: przygotowanie badania statystycznego; obserwacja statystyczna; opracowanie materiału statystycznego; analiza statystyczna.

Etapy badania statystycznego W etapie pierwszym formułowana jest całościowa koncepcja metodologiczna badania. Etap drugi poświęcony jest zbieraniu danych statystycznych o wariantach cech oraz jednostkach zbiorowości statystycznej. Z kolei w etapie trzecim przetwarzane są informacji pozyskane podczas obserwacji. Ostatni etap poświęcony jest zagadnieniom analitycznym.

Przygotowanie badania Przygotowanie badania statystycznego składa się z szeregu czynności: określenie celu badania, czyli sprecyzowanie problemu, który ma być rozwiązany dzięki badaniu, określenie przedmiotu badania, czyli wybór zbiorowość i jednostki statystycznej, która powinna być określona pod względem: rzeczowym, czasowym i terytorialnym, ustalenie zakresu badania, czyli dokonanie wyboru cech statystycznych, wybór metody badania statystycznego.

Metody badania statystycznego

Badanie statystyczne pełne Metoda badania pełnego polega na pełnej obserwacji zbiorowości statystycznej. Każda jednostka tej zbiorowości jest poddana badaniu, czyli zbierane są informacje o wszystkich jednostkach statystycznych zbiorowości. Do tego typu badań zaliczany jest: spis statystyczny; rejestracja statystyczna; sprawozdawczość statystyczna.

Spis statystyczny Spis statystyczny jest cyklicznym bądź jednorazowym badaniem pełnym, dostarczającym niezbędnych informacji o stanie i strukturze zjawiska w określonym momencie. Badanie polega na zebraniu informacji o każdej jednostce statystycznej przez rachmistrzów spisowych i umieszczeniu ich na formularzach spisowych. W Polsce do najważniejszych spisów statystycznych należą: Narodowy Spis Powszechny i Mieszkań, Powszechny Spis Rolny.

Rejestracja statystyczna Rejestracja statystyczna to badanie polegające na systematycznym (bieżąca rejestracja statystyczna), rzadziej jednorazowym (doraźna rejestracja statystyczna) notowaniu zdarzeń i faktów będących przedmiotem badania. Prowadzona jest przez odpowiednie instytucje (np. sądy, organy administracji publicznej) i polega na udzielenia informacji objętych tematem rejestracji, w określonym miejscu rejestracyjnym oraz w określonym czasie (np. ewidencja działalności gospodarczej, ewidencja pojazdu).

Sprawozdawczość statystyczna Sprawozdawczość statystyczna to rodzaj pełnego badania statystycznego, odbywającego się na zasadzie przekazywania przez podmiot zobligowany przepisami prawnymi, danych statystycznych do instytucji organizujących badanie. Dane te, przekazywane są za pomocą sprawozdań statystycznych (wypełnionych formularzy). Przykładem takiej sprawozdawczości mają przedsiębiorstwa prowadzące pełną księgowość. Przedsiębiorstwa przekazują do Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) informacje m.in. o wynikach finansowych, stanie zatrudnienia.

Badanie częściowe Badanie częściowe (niepełne) obejmuje obserwacją wybrane części populacji generalnej (próbę). Wyniki obserwacji dokonane na próbie mogą być uogólniane na całą populacje. Badanie to jest zalecane w przypadkach gdy: proces obserwacji związany jest ze zniszczeniem bądź uszkodzeniem badanego produktu, badana zbiorowość jest zbyt liczna, proces badania byłby czasochłonny i kosztowny. Wyróżnia się następujące metody (rodzaje) badań częściowych: metoda reprezentacyjna; metoda monograficzna; metoda ankietowa.

Badanie reprezentacyjne Badanie reprezentacyjne polega na obserwacji grupy jednostek wybranej z populacji generalnej. Próba ta powinna być reprezentacyjna dla całej populacji, czyli musi spełniać dwa warunki: musi być stosunkowo liczna, oraz dobrana w sposób losowy. Losowanie jednostek do próby musi być takie, aby rezultaty badania mogły być przeniesione na całą populacje. W ten sposób badana jest m.in. kontrola jakości produktów, warunki mieszkaniowe, wstępna ocena plonów w rolnictwie.

Badanie monograficzne Badanie monograficzne sprowadza się do wszechstronnego opisu i szczegółowej analizie wybranej (zwykle wybór jest celowy) jednostki lub niewielkiej grupy jednostek badanej zbiorowości statystycznej. Obserwacja umożliwia dokładne poznanie cech przedmiotu badania w formie ilościowej i jakościowej. Metoda monograficzna używana jest do badania m.in. Rozwoju społecznego krajów, miast, wsi.

Badanie ankietowe Badanie ankietowe przeprowadzane jest najczęściej w sytuacjach, gdy celem badania jest ustalenie opinii o konkretnych faktach. Dane statystyczne o zbiorowości lub zjawisku gromadzone są przy pomocy ankiet (formularz zawierający pytania odpowiednio zaprojektowane). Badanie stosowane jest w celu m.in. ustalenia opinii określonej grupy ludzi o produkcie, wydarzeniu.

Metody pośrednie metody pośrednie polegają na ustaleniu pewnych wielkości lub właściwości nieznanej zbiorowości na podstawie zbiorowości znanej, pozostającej nią w określonym związku: interpolacja polega na oszacowaniu hipotetycznej wartości cechy na podstawie pozostałych (sąsiednich) znanych wartości. ekstrapolacja sprowadza się na oszacowaniu hipotetycznej wartości wykraczającej poza okres badania szacunek statystyczny wykorzystywany jest w przypadkach kiedy nie jest możliwe lub mija się z celem zastosowanie badania pełnego, a nawet częściowego.

Na czym polega opracowanie materiału statystycznego? Praca kontrolna Na czym polega opracowanie materiału statystycznego?