UDZIAŁ PIELĘGNIARKI/POŁOŻNEJ W PROFILAKTYCE, ROZPOZNAWANIU I LECZENIU STANÓW ZAPALNYCH I ZAKAŻEŃ NARZĄDU RODNEGO KOBIETY

W zapobieganiu stanom zapalnym i zakażeniom narządu rodnego kobiety pielęgniarce/położnej potrzebna jest znajomość przyczyn ich występowania, które są dość znamienne dla wieku pacjentki, oraz podjęcie stosownych działań informacyjnych i wychowawczych w odniesieniu do poszczególnych grup osób.

W wieku dziecięcym i młodzieńczym są to: Nauczanie matek, rodziców i dziewcząt podstawowych zasad higieny osobistej, ze szczególnym uwzględnieniem sposobów oczyszczania okolicy odbytu po oddaniu stolca, podcieranie papierem toaletowym i podmywanie powinno odbywać się zawsze w jednym kierunku, tj. od przodu do tyłu. W przeciwnym razie flora bakteryjna może przedostać się do przedsionka pochwy i wywołać stan zapalny.

W wieku dziecięcym i młodzieńczym są to: Informowanie matek o konieczności dyskretnej obserwacji swoich córek w kierunku zmian chorobowych narządu płciowego, np. drapania okolicy krocza czy obecności wydzieliny z pochwy na bieliźnie.

W wieku dziecięcym i młodzieńczym są to: Zachęcanie matek do korzystania z porad ginekologa dziecięcego w sytuacji dostrzeżenia u dziewczynki jakichkolwiek zmian w obrębie narządów płciowych. Warto przy tym wiedzieć, że proponując matce udanie się z dzieckiem na wizytę do tego specjalisty można spotykać się z dużą niechęcią, a niekiedy nawet odmową. Stąd należy dołożyć wielu starań, aby przekonać ją o słuszności takiego postępowania

W wieku dziecięcym i młodzieńczym są to: Doradzanie chorej, np. na rzęsistkowicę pochwy, matce, jak ma postępować, aby nie doszło do zakażenia córki. Konieczne jest wówczas oddzielne łóżko, osobna bielizna pościelowa, ręczniki, mydło, gąbka i miska do podmywania się.

W wieku dziecięcym i młodzieńczym są to: Uświadamianie dziewcząt o potrzebie codziennego (minimum dwukrotnego - rano i wieczorem) podmywania się - jeśli jest to możliwe pod bieżącą wodą i noszenia czystej bielizny. Bielizna (zwłaszcza majtki) powinna być luźna, najlepiej bawełniana.

W wieku dziecięcym i młodzieńczym są to: Informowanie dziewcząt o pożądanym sposobie zachowania się podczas trwania krwawień miesiączkowych, tj. o potrzebie częstszego niż zwykle podmywania się i częstej zmianie podpasek Nie wolno w tym czasie wykonywać irygacji ani stosować leków dopochwowych. Uświadamianie dziewcząt, że niektóre ich zachowania (np. masturbacja brudnymi rękami lub innymi przedmiotami, golenie sromu, częste płukania pochwy w celach higienicznych) zwiększają ryzyko wystąpienia u nich stanów zapalnych sromu i pochwy.

W wieku dojrzałym: Podkreślenie uwagi na jednego partnera seksualnego i dbałość o higienę Podczas krwawienia miesiączkowego stosunki powinny być zaniechane Warto też omówić znaczenie dobrego odżywiania, które w dużej mierze decyduje o odporności organizmu i jego podatności na zakażenia, którym sprzyja niedokrwistość i niedobory witaminowe

W okresie przekwitania i starości: Dbanie o higienę w okresie klimakterium występuje nadmierne pocenie się skóry, a to sprzyja po­wstawaniu ognisk zapalnych, w tym także ropnych, które mogą być przenoszone (np. rękami, poprzez przybory toaletowe) na zewnętrzne narządy płciowe

W okresie przekwitania i starości: Dużym problemem dla niektórych kobiet w tym wieku jest pojawienie się trudności z utrzymaniem moczu, których powodem są zaburzenia statyki narządu rodnego. „Gubienie" moczu sprawia, że okolica krocza jest ciągle mokra, pacjentki noszą podpaski, a to przy zaniedbaniach higienicznych prowadzi do stanów zapalnych dróg moczowych, sromu i pochwy. W takich przypadkach warto zachęcać kobiety do zasięgnięcia porady lekarskiej i podjęcia odpowiedniego leczenia, które zmniejszy lub usunie bezpośrednią przyczynę

W okresie przekwitania i starości: Ścieńczenie i zmiany zanikowe błony śluzowej pochwy, do jakich dochodzi u kobiet w wieku starszym, mogą być powodem nie tylko odczuwanego przez nie dyskomfortu podczas współżycia płciowego, lecz także zmian o charakterze zapalnym. Stąd dobrze jest informować pacjentki, aby o tych sprawach, które dla wielu kobiet są wstydliwe, porozmawiały z lekarzem. W takich sytuacjach stosowane są zazwyczaj środki hormonalne i inne, zwiększające wilgotność pochwy.

W okresie przekwitania i starości: Pojawiający się na tle zmian marskich i niedoborów hormonalnych świąd sromu może także, w wyniku drapania, prowadzić do stanów zapalnych. Dlatego konieczne jest informowanie kobiet, aby tego nic robiły, lecz starały się utrzymywać tę okolicę ciała w czystości, powstrzymały się od stosowania kosmetyków do higieny intymnej i podmywały się pod bieżącą wodą z dodatkiem zwykłego mydła. Ponadto powinny nosić miękką, luźną, bawełnianą bieliznę oraz podjąć leczenie.

Udział pielęgniarki/położnej w rozpoznawaniu stanów zapalnych i zakażeń narządu rodnego kobiety polega na: zbieraniu i przekazywaniu lekarzowi informacji dotyczących objawów,dolegliwości i skarg zgłaszanych przez pacjentkę. Ważna jest przy tym obserwacja jej zachowania podczas rozmów oraz wsparcie i pomoc w werbalizacji tego, co chciałaby przekazać; przygotowaniu do badania ginekologicznego i innych badań;

Udział pielęgniarki/położnej w rozpoznawaniu stanów zapalnych i zakażeń narządu rodnego kobiety polega na: pobraniu (w ramach swoich kompetencji) materiału do badań laboratoryjnych; opisaniu i przekazaniu pobranego materiału do laboratorium; prowadzeniu dokumentacji.

Udział pielęgniarki/położnej w leczeniu stanów zapalnych i zakażeń narządu rodnego polega na: Dbałość o wygodę w łóżku. Jest to szczególnie ważne w przypadku ostrego zapalenia przydatków czy macicy. Wysokie ułożenie ciała, dzięki podniesieniu wezgłowia łóżka i dodatkowym poduszkom, a także podłożenie wałka z koca pod kolana, zmniejszają napięcie powłok brzusznych,a przez to odczuwanie bólu.

Udział pielęgniarki/położnej w leczeniu stanów zapalnych i zakażeń narządu rodnego polega na: Pomoc przy wykonywaniu niektórych czynności higienicznych. Regulacja wypróżnień. Ostremu zapaleniu przydatków często towarzyszą zaparcia, których przyczyn można upatrywać w obniżonej aktywności fizycznej kobiety, stosowaniu leków (przeciwbólowych, rozkurczowych i innych) oraz popełnianych błędach dietetycznych.

Udział pielęgniarki/położnej w leczeniu stanów zapalnych i zakażeń narządu rodnego polega na: Pomoc podczas wstawania z łóżka i chodzenia. Informowanie o celu i sposobie wykonania każdego zabiegu pielęgnacyjnego u pacjentki oraz uzyskanie jej zgody. Okazywanie wsparcia, zrozumienia i empatii Przygotowanie kobiety (a w razie potrzeby rodziny) do samodzielnego wykonywania w domu niezbędnych zabiegów leczniczych i pielęgnacyjnych.