Ekosystem Stawu

Co to jest ekosystem ? Ekosystem – jedno z podstawowych pojęć w ekologii. Termin ten został utworzony przez brytyjskiego ekologa Arthura Tansleya w 1930 (opublikowany w 1935) jako skrót od angielskich słów ecological system.

Na ekosystem składają się dwa składniki: Biocenoza – czyli ogół organizmów występujących na danym obszarze powiązanych ze sobą w jedną całość różnymi zależnościami, Biotop – czyli nieożywione elementy tego obszaru, a więc: podłoże, woda, powietrze (środowisko zewnętrzne).

Stawy naturalne są najbogatszymi w gatunki fauny i flory wodami środkowej Europy. Staw - to zbiornik wody słodkiej o stosunkowo dużej strefie przybrzeżnej –  a małych lub w ogóle nie wykształconych strefach otwartej wody.Głębokość wody w stawie rzadko przekracza 2 metry, dlatego nie można zaobserwować wyraźnego podziału poszczególnych stref. 

Roślinność. W wodzie głównymi czynnikami ograniczającymi życie roślin i zwierząt są światło, stężenie rozpuszczonego w wodzie tlenu i soli mineralnych, światło pełni rolę najważniejszego czynnika strukturotwórczego, przenika w głąb wody, ulega stopniowemu pochłanianiu wraz ze wzrostem głębokości i z tego względu rośliny muszą pozostawać w warstwach powierzchniowych, wzbogacając wodę w tlen. Zdolność pochłaniania przez wodę tlenu zależy od temperatury. Zimna woda zawiera wiecej tlenu niż woda ciepła. Wodne rośliny wyższe i glony podobnie jak wszystkie Inne do procesu fotosyntezy potrzebują dwutlenku węgla, który wykorzystują w produkcji związków organicznych. Dwutlenek węgla powstaje w wyniku oddychania organizmów i woda może pochłaniać go w bardzo dużych ilościach i rozpuszczając się w wodzie tworzy kwas węglowy.

Roślinność. C.D Bujna roślinność prowadzi do nagromadzenia się na dnie stawu grubych warstw obumarłych i butwiejących części roślin. Na skutek wysokich temperatur w dolnych warstwach wody rozkładają się one szybko pod wpływem bakterii i grzybów. Końcowe związki rozkładu roślin pochłania muł denny, który jest prawdziwym magazynem składników odżywczych stawu. Rozpiętość temperatur latem w stawie między powierzchnią a dnem wynosi najwyżej 10°C. Staw, którego stosunkowo mała masa wody łatwo osiąga temperaturę zbliżoną do temperatury powietrza, ochładza się każdej zimnej letniej nocy. Ochładza się aż do dna, a cała masa wody w stawie ulega przewarstwieniu. Cyrkulacje częściowe, sięgają tym głębiej im płytszy jest staw i zachodzą prawie codziennie.

Czyszczenie się stawów. W stawie zanieczyszczenia organiczne podlegają procesom gnilnym i ulegają mineralizacji czyli rozkładają się na proste związki chemiczne. Jest to zjawisko tzw. samooczyszczania się wód związane z działalnością mikroorganizmów wodnych, które wykorzystują doprowadzane do wód substancje organiczne jako źródło energii. Powstające w wyniku rozkładu związki mineralne są wykorzystywane przez rośliny zielone, zaś rozmnażająca się flora bakteryjna przez drobne organizmy cudzożywne, dla których stanowi ona źródło pokarmu. Drobne szczątki obumarłych roślin i zwierząt, unoszące się w wodzie w postaci zawiesiny mogą być zjadane przez organizmy planktonowe żyjące w toni wodnej, a także przez bentos-organizmy zamieszkujące dno zbiornika wodnego.

Fauna stawu Wszystkie żywe organizmy do życia potrzebują wody, dlatego nasz staw stanie się oazą dla wielu zwierząt. Jedne zamieszkają w nim na stałe, inne będą się pojawiać po to, by ugasić pragnienie. Duża grupa zwierząt potrzebuje zbiornika wodnego do rozmnażania. Ważki, płazy, komary i wiele innych zwierząt pojawia się nad wodą by złożyć w niej jaja, i choć dorosłe osobniki zaraz po złożeniu jaj opuszczają staw, ich larwy żyją pod wodą nawet kilka lat, aż osiągną postać dojrzałą. Środowisko wodne to prawdziwy raj dla miłośnika przyrody. W żadnym innym środowisku nie znajdziemy tak dużej ilości zwierząt na niewielkiej powierzchni. Bardzo łatwo jest je obserwować i śledzić ich rozwój. Dlatego właśnie w środowisku wodnym poznano pierwsze prawidłowości ekologiczne, kładąc podstawy do tej nauki. Dział ekologii zajmujący się badaniem wód śródlądowych to limnologia.

Przykłady zwierząt Ryby Żaby Pierścienice W stawach żyje też wiele innych zwierząt takich jak : mięczaki, skorupiaki, pluskwiaki, ważki, owady.

Przykłady roślin Moczarka kanadyjska (Elodea canadiensis) Grążel żółty (Nuphar luteum) Pływacz zwyczajny (utricularia vulgaris) Możemy rozróżnić kilka typów roślin stawowych: - rośliny podwodne - rośliny swobodnie pływające - rośliny o liściach pływających

Życie niewielkich stawów jest bardzo interesujące, zachodzą w nich skomplikowane procesy biologiczne, chemiczne i fizyczne, dzięki którym możemy poznać zmiany cyklów życiowych i ich nieprawidłowości wywołane ingerencją człowieka. Obserwujmy stawy i ich maleńkich mieszkańców, dają nam ważne sygnały i ostrzegają przed katastrofą. Przygotowali Dawid Czerederecki i Łukasz Pokrzywnicki