OBSERWATOR RYNKU PRACY REGIONU JELENIOGÓRSKO – LEGNICKIEGO Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działanie 9.2 Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego Współpraca ze szkołami i oczekiwania kwalifikacyjne pracodawców Dr Krystyna Gilga Spotkanie współfinansowane przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Analiza obejmuje odpowiedzi na pytania z obszarów: - szeroko rozumianej współpracy firm ze szkołami ponadgimnazjalnymi, - zatrudnianie absolwentów tych szkół, - oczekiwań kwalifikacyjnych wobec absolwentów i pracowników.

Współpraca firmy lub kontakty ze szkołą ponadgimnazjalną o profilu zawodowym w okresie ostatnich 2 lat - ogółem

Obszary współpracy lub kontaktów firmy ze szkołą zawodową Obszary Badanie I udział do ogółu odpowiadających w % N= 367 Badanie III udział do ogółu odpowiadających w % N= 303 pracownicy firmy uczą w szkole jako nauczyciele przedmiotów zawodowych 24 firma ma udział w finansowaniu szkoły22 firma funduje stypendia dla uczniów10 firma udostępnia szkole informacje naukowo-techniczne53 w firmie odbywają się zajęcia dla uczniów z teoretycznych przedmiotów zawodowych 77 w firmie odbywają się zajęcia dla uczniów z praktycznych przedmiotów zawodowych 4427 firma prowadzi praktyki zawodowe dla uczniów5172 w firmie odbywają się egzaminy dla uczniów z przygotowania zawodowego i nauki zawodu 24 firma organizuje staże zawodowe dla uczniów1120 firma organizuje staże i kursy dla nauczycieli szkoły11 inne53

Korzyści płynące dla firmy ze współpracy ze szkołą zawodową

Główne powody braku współpracy z ponadgimnazjalnymi szkołami zawodowymi Powody braku współpracy Badanie I udział do ogółu odpowiadających w % N= 1122 Badanie III udział do ogółu odpowiadających w % N= 1212 brak zapotrzebowania na pracowników o wykształceniu zawodowym 3122 przeszkody prawne710 brak szkół zawodowych w otoczeniu firmy711 kierunki kształcenia w szkołach w otoczeniu firmy są niezgodne z potrzebami firmy 13 szkoły nie przejawiają chęci współpracy z firmą1424 w firmie brakuje odpowiedniego personelu lub wyposażenia dla kształcenia uczniów 1821 brak jest instytucji pomagającej w nawiązywaniu kontaktów ze szkołami zawodowymi 610 nie widzę korzyści wynikających z takiej współpracy2224 inne63

Czy ponadgimnazjalna szkoła zawodowa zwracała się do firmy z prośbą o diagnozę oczekiwań wobec absolwentów?

Odpowiedzi Liczba wskazań Udział w % Liczba wskazań Udział w % Badanie I Badanie III tak, zatrudniliśmy absolwentów 825,5 644,2 nie zatrudniliśmy, ale poszukiwaliśmy absolwentów 17511, ,1 nie zatrudniliśmy i nie poszukiwaliśmy absolwentów , ,6 nie wiem / trudno powiedzieć 342,3 00 Zatrudnienie w firmie absolwentów ponadgimnazjalnych szkół zawodowych w ciągu ostatnich 6 miesięcy w badaniach I i III

Ocena praktycznego przygotowania zawodowego absolwentów

Ogółem Udział w % Zatrudnianie w szkołach nauczycieli z praktycznym doświadczeniem w zawodzie, którego uczą Szkolenia dla nauczycieli u przedsiębiorców Poprawa warunków nauczania w szkole (warunki lokalowe, wyposażenie pracowni praktycznej nauki zawodu, maszyny, sprzęt wykorzystywany do zajęć praktycznych) Eliminowanie nauczania zbędnej wiedzy teoretycznej i zwiększenie liczby godzin zajęć praktycznych Zwiększenie liczby zajęć praktycznych w zakładach pracy Bezpośredni kontakt szkół z lokalnymi przedsiębiorcami w celu rozpoznania ich oczekiwań wobec absolwentów Kształtowanie wśród uczniów postaw oczekiwanych na rynku pracy (np. dyscyplina, punktualność, zadbany wygląd, kultura osobista, zaangażowanie w pracę, identyfikacja z zakładem pracy, itp.) Kształtowanie wśród uczniów umiejętności interpersonalnych (np. komunikacja międzyludzka, praca w zespole, asertywność, itp.) Działania poprawiające proces nauczania w szkołach zawodowych w opinii pracodawców (badanie III)

Wybrane cechy decydujące o przyjęciu do pracy absolwenta obejmujące cechy osobowościowe absolwenta według ich ważności badanie I badanie III

Wybrane cechy decydujące o przyjęciu do pracy absolwenta dotyczące związanych z tym kosztów według ich ważności badanie I badanie III

Wybrane kompetencje twarde według ważności cech badanie I badanie III

Wybrane kompetencje miękkie o najwyższej liczbie wskazań według ważności cech badanie I badanie III

Kompetencje twarde i miękkie ogółem według ważności cech badanie I badanie III

Wnioski 1.Pracodawcy regionu jeleniogórsko–legnickiego niezbyt chętnie angażują się w szeroko rozumianą współpracę ze szkołami. Wśród respondentów 75% nie współpracowało ze szkołami w ciągu ostatnich dwóch lat i nie planuje podjąć takiej współpracy. Tylko co 4 badany współpracuje ze szkołami ponadgimnanzjalnymi zawodowymi. 2.Głównymi obszarami współpracy są organizowanie przez firmy praktyki zawodowe i zajęcia praktyczne dla uczniów. 3.Główną korzyścią dla firm z tej współpracy stanowi pomoc dla pozostałych pracowników ze strony uczniów oraz możliwość przygotowania i wyboru przyszłego pracownika. 4.Większość firm, które współpracują ze szkołami nie ma problemów z niej wynikających (78%).

5.Główną przyczyną braku współpracy ze szkołami według respondentów jest brak zapotrzebowania na pracowników o wykształceniu zawodowym. Ponadto firmy nie widzą korzyści wynikających z takiej współpracy i nie posiadają odpowiedniego personelu i wyposażenia potrzebnego do kształcenia uczniów. 6.Do działań poprawiających proces nauczania w szkołach zawodowych pracodawcy zaliczyli kształtowanie wśród uczniów postaw oczekiwanych na rynku pracy i zwiększanie liczby zajęć praktycznych. 7.Sami jednak stosunkowo niechętnie deklarują chęć uczestnictwa w diagnozowaniu na potrzeby szkół swoich oczekiwań wobec absolwentów. 8.Niecała połowa badanych przyjęłaby ucznia na praktykę zawodową. Znaczny odsetek nie wie jaką podjąłby decyzję odnośnie tej kwestii. W deklaracjach badanych pracodawców można zauważyć pewne rozbieżności. Z jednej strony dostrzegają i deklarują potrzebę współpracy ze szkołami i większego zaangażowania się w kształcenie praktyczne przyszłych pracowników, Z drugiej zaś strony niechętnie uczestniczą w tych działaniach.

9.Pracodawcy w regionie niechętnie zatrudniają absolwentów. W ciągu 6-ciu miesięcy przed badaniem tylko 5,5% firm zatrudniło absolwentów, a w okresie 2 lat - 13% badanych. 10.Większość pracodawców w tym okresie nie poszukiwała absolwentów jako przyszłych pracowników i w dalszym ciągu nie planuje ich zatrudniać. 11.Cechami decydującymi o przyjęciu absolwentów do pracy są: duża motywacja do pracy, ambicja oraz umiejętności praktyczne.