Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Zwalczanie korupcji w sektorze prywatnym Zwalczanie korupcji poprzez prewencjęrepresję

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Podstawa prawna Rozdział XXXVI Przestępstwa w obrocie gospodarczym (zgodnie z art. 296 KK - odpowiada przepisom o sprzeniewierzeniu w niemieckim KK): art. 296a sprzedajność (§ 1) i łapownictwo (§ 2) osób zajmujących stanowiska kierownicze lub mających znaczne wpływy w jednostkach organizacyjnych prowadzących działalność gospodarczą, możliwość uniknięcia kary dla wręczającego korzyść pod warunkiem powiadomienia organów śledczych (§ 5).

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Powody uwzględnienia sektora prywatnego % Dla gospodarki narodowej tak samo szkodliwe jest - przekupstwo funkcjonariuszy publicznych - jak i przekupstwo w sektorze prywatnym % Funkcjonariusze publiczni są przekupywani przez osoby / firmy prywatne % Prewencja w obszarze działalności gospodarczej zmniejsza tym samym ogólne niebezpieczeństwo korupcji

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Wytyczne z obszaru polityki Grupa robocza OECD ds. przekupstwa: dąży do wzmocnienia działań w zakresie zapobiegania korupcji w sektorze prywatnym: % za pomocą programów corporate compliance % w szczególności dla średniej wielkości przedsiębiorstw z międzynarodowymi kontaktami handlowymi

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Wytyczne z obszaru polityki (2) Sprzedajność i łapownictwo w sektorze prywatnym zagraża praworządności społecznej, wypacza konkurencję oraz hamuje zdrowy rozwój gospodarczy uchwała ramowa Rady UE z ma zapewnić, że czyny te będą podlegały karze, a kary będą skuteczne, współmierne i odstraszające -

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Szkody wynikające z korupcji szkody niematerialne, np. % wypaczenie konkurencji % monopolizacja % straty na jakości, np. wady budowlane % inne szkody wtórne szkody materialne, w szczególności % wzrost cen % oszustwa podatkowe / zwiększenie ciężaru podatkowego dla wszystkich obywateli

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Powody rozpoczęcia walki z korupcją Korupcja…… % szkodzi zarówno właścicielowi firmy otrzymującemu, jak i wręczającemu łapówkę (koszty bezpośrednie, wzrost cen, przestępstwa wtórne) % powoduje straty większe od korzyści % prowadzi do utraty renomy oraz utraty zleceń % powoduje szkody wtórne (wady jakościowe, roszczenia zwrotne, kary umowne, odszkodowania)

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Przykłady z praktyki a) zaopatrzeniowiec otrzymuje własne konto prowizyjne i zamawia na własne konto bezpośrednie dostawy towarów na własny użytek b) zwiększenie obrotów za pomocą stopniowo coraz droższych, osobistych prezentów c) prokurent dużej firmy żąda dla siebie procentowych prowizji wielomilionowej wartości od firmy dostawczej

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Jakie kroki można podjąć przeciwko korupcji? Zapewnienie przejrzystości, ponieważ jest ona wrogiem korupcji Znajomość objawów mogących wskazywać na korupcję (oznaki) Nowa etyka przedsiębiorstwa (programy i strategie typu compliance)

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Co należy uczynić? Uwrażliwianie Działania szkoleniowo-dydaktyczne Uznanie walki z korupcją za zadanie ogólnospołeczne Za pomocą działań organizacyjnych należy zapewnić przestrzeganie przepisów prawnych lub wytycznych obowiązujących w danym przedsiębiorstwie Nie wolno zaniedbywać kontroli i działań prewencyjnych Przykładne zachowanie przełożonych

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Zapobieganie korupcji Powinno być tak samo oczywiste jak zapobieganie pożarom Wytyczne antykorupcyjne i przejrzyste reguły postępowania przyczyniają się do powstania zaufania i pewności / zapobiegają szarym strefom Włączenie prokuratury służy również odstraszaniu ewentualnych naśladowców

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Większa skuteczność poprzez odrębne urzędy Utworzenie CBA jako skuteczniejszej instytucji? Cytat z artykułu o zapobieganiu korupcji i corporate governance (ZRP 2006, 109, 113: Ściganie należy powierzyć niezależnemu i wyspecjalizowanemu organowi… Ścisła współpraca z prokuraturą w zakresie wymiany informacji… jest kwestią oczywistą.

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Zachowanie wobec organów ścigania Szybkie wyjaśnienie faktycznego stanu rzeczy poprzez kooperacyjną współpracę Redukcja poprzez skandalizację w wyniku kooperacji oraz np. wspólnych oświadczeń prasowych

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Wymogi TI Wskazówki ze strony pracowników dotyczące podejrzeń o popełnieniu przestępstwa muszą być traktowane jako zobowiązanie; należy popierać tego rodzaju zachowanie, a nawet go żądać (źródło: oświadczenie prasowe organizacji Transparency International z okazji trzeciego raportu IMK)

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Konkretne działania prewencyjne % Rozpoczęcie dialogu między przedstawicielami polityki i gospodarki % Utworzenie stanowisk lub placówek, do których mogą się zwrócić informatorzy i osoby, które się wycofały z procederów korupcyjnych (ombudsman / model hamburski: placówka zaufania) Apel skierowany do zjednoczeń gospodarczych połączony z prośbą o jego dalsze rozpropagowanie, aby nie dyskryminować osób, które wycofały się z procederów korupcyjnych Regulacje dotyczące ochrony informatorów / whistelblower'ów Wykluczenie z grona konkurentów za pomocą rejestru korupcji, czarnych list, kar umownych

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Przykład dialogu: Konferencja Antykorupcyjna Instytucja hamburska: KAK od 1997r. obraduje w regularnych odstępach czasu gremium wysokiej rangi przedstawicieli z ministerstw i właściwych merytorycznie struktur administracyjnych w celu opracowania działań prewencyjnych od 2005r. częścią tego gremium jest przedstawiciel izby handlowej Celem jest kooperacja z izbą handlową i innymi zrzeszeniami

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Działania KAK Realizacja zaleceń grupy roboczej w zakresie zwalczania korupcji, w szczególności przepis administracyjny dotyczący antykorupcyjnych działań prewencyjnych i represyjnych, w tym obowiązek powiadomienia w przypadku podejrzenia o korupcję Rotacja Projekt zmiany prawa dyscyplinarnego (mały przepis o świadku koronnym, wkład w kosztach utrzymania, uwzględnienie czynnego żalu)

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Przykład placówki, do której można się zwrócić Model hamburski: placówka zaufania zainicjowana przez organizację pro honore, wspierana i finansowana przez członków izby handlowej, izby rzemieślniczej oraz przez Zrzeszenie zacnego kupca zatrudniająca adwokata

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Zalety placówki zaufania % włączenie adwokata gwarantuje poprawne merytorycznie sprawdzenie i doradztwo % brak przymusu ścigania % w razie potrzeby zachowanie anonimowości świadka ze względu na % prawo do odmowy zeznań przez adwokata

Projekt twinningowy Wzmocnienie procesu implementacji działań antykorupcyjnych Transition Facility 2004 Sygnały wysyłane przez model placówka zaufania Działanie zewnętrzne: gospodarka przejmuje odpowiedzialność oferuje osobę kontaktową Możliwe cele / wyniki : gospodarka chroni informatora przed nieuzasadnionymi atakami opracowuje sieć ekspertów oferuje gwarancję miejsca pracy oferuje ochronę osobistą poprzez anonimowość pomaga mniejszym firmom, które wycofały się procederu korupcji