Filozoficzne źródła nauki (c.d.)

Slides:



Advertisements
Podobne prezentacje
Zagadnienie związku przyczynowo-skutkowego
Advertisements

Kantowska koncepcja czasu i przestrzeni
Metafizyczny idealizm subiektywny (immanentny i transcendentalny)
Inteligentne Systemy Informacyjne Aneks
Jak mówić o Bogu?.
Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu
Wiek XVIII – wiek Oświecenia. „Sapere aude
Największą zasługą Lockea jest sformułowanie podstawy filozoficznej i ideowej pod całą epokę oświecenia; nada jej charakter skrajnego empiryzmu w połączeniu.
Humea krytyka pojęć przyczynowości i substancji Andrzej Łukasik Instytut Filozofii UMCS
Modele w ekonomii. Marta Gosk
INDUKCJONIZM NAIWNY Nauka wychodzi od obserwacji
Struktura wyjaśniania naukowego
„Nauka jest budową wzniesioną na faktach”
I.RACJONALIZM a RELATYWIZM II. OBIEKTYWIZM
Racjonalizm, relatywizm i obiektywizm
„Czym jest to co zwiemy nauką”
Indukcjonistyczna filozofia nauki
RACJONALNOŚĆ W EKONOMII
Podstawy socjologii- wykład II
Podstawy socjologii- wykład II
Metoda naukowa.
Źródła i granice poznania
Granice poznania. Granice poznania.
Problem psychofizyczny
Metoda intuicyjno-dedukcyjna a metoda aksjomatyczno-dedukcyjna
Problem psychofizyczny
Filozofia polityki 2.
Granice poznania.
Skąd pochodzą zasady moralne?
Zagadnienie granic poznania – idealizm i realizm
WCZESNA FILOZOFIA NOWOŻYTNA XV-XVII wiek
FILOZOFIA NOWOŻYTNA XVI-XIX wiek cz
EMPIRYZM BRYTYJSKI ZESTAWIENIE
Gnozeologia – epistemologia 2010
Podstawy metodologii nauk (3)
WCZESNA FILOZOFIA NOWOŻYTNA XV-XVII wiek HISTORIA ETYKI (HISTORIA FILOZOFII)
Zadawanie pytań.
Indukcja a prawdopodobieństwo
Metodologia nauk Andrzej Łukasik Zakład Ontologii i Teorii Poznania
FILOZOFIA NOWOŻYTNA XVII-XVIII WIEK
Metodologia nauk 1. Indukcjonizm i pierwsze teorie metody naukowej
Wiek XVIII – wiek Oświecenia. „Sapere aude
Filozoficzne i metodologiczne aspekty indukcji eliminacyjnej
Teorie uzasadniania Renata Ziemińska.
Empiryzm, racjonalizm, irracjonalizm
Historia pojęcia umysłu
istotne cechy kryterium:
Intuicjonizm etyczny George’a E. Moore’a
Falsyfikacjonizm Theme created by Sakari Koivunen and Henrik Omma
Pojęcie i rodzaje sceptycyzmu oraz pojęcia pokrewne
FILOZOFIA NOWOŻYTNA XVII-XVIII WIEK KOGNITYWISTYKA.
Indukcjonizm i problemy z indukcją Metodologia ekonomii Anna Cekała.
Filozoficzno-Teologiczne
Idea falsyfikacji Przy użyciu danych obserwacyjnych nie można udowodnić prawdziwości teorii lub określić prawdopodobieństwo, że teoria jest prawdziwa.
David Hume ( ) Chciał być „Newtonem nauk o człowieku”. Uważał, że wszystkie nauki (oprócz matematyki i logiki), również filozofia, powinny kierować.
Czym jest to co zwiemy nauką A. Chalmers, rozdziały I-III
Empiryzm, racjonalizm, irracjonalizm
Wykład nr 2 Wielkie pytania filozoficzne
Dynamika punktu materialnego Dotychczas ruch był opisywany za pomocą wektorów r, v, oraz a - rozważania geometryczne. Uwzględnienie przyczyn ruchu - dynamika.
Zagadnienie granic poznania – idealizm i realizm Andrzej Łukasik Zakład Ontologii i Teorii Poznania Instytut Filozofii UMCS
Wykład nr 4 Spory epistemologiczne
EKSPERYMENTY I OBSERWACJE NA LEKCJACH BIOLOGII I PRZYRODY
Zajęcia 3 Wstęp do filozofii nauki – ważne pojęcia
KNW K Konwencjonalne oraz N Niekonwencjonalne metody W Wnioskowania.
Analityczność i aprioryczność
H.L.A. Hart uważał, iż pod terminem „pozytywizm” kryje się we współczesnej literaturze brytyjskiej i amerykańskiej zbiór następujących twierdzeń:
Schyłek Średniowiecza Pomiędzy nauką a religią
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
Teorie uzasadniania Renata Ziemińska.
Zapis prezentacji:

Filozoficzne źródła nauki (c.d.)

Arystoteles ze Stagiry (384-322 p.n.e.) Argument „trzeci człowiek”: przyczyna tego, co wspólne wszystkim ludziom, leży poza nimi; Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Arystoteles ze Stagiry (384-322 p.n.e.) Argument „trzeci człowiek”: przyczyna tego, co wspólne wszystkim ludziom, leży poza nimi; jest ideą człowieka („drugim człowiekiem”) – jak sądzi Platon; Idea człowieka = „drugi człowiek” Idea żyrafy Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): co jest przyczyną tego, co wspólne ludziom i idei człowieka? Idea człowieka = „drugi człowiek” Idea żyrafy Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): co jest przyczyną tego, co wspólne ludziom i idei człowieka? jeżeli leży ona poza pierwszym i drugim człowiekiem; to jest „trzecim człowiekiem”; Idea człowieka = „drugi człowiek” Idea żyrafy „trzeci człowiek” „trzecia żyrafa” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): jeżeli jest „trzeci człowiek”; to jest „czwarty” „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” Idea żyrafy „trzeci człowiek” „trzecia żyrafa” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): jeżeli jest „trzeci człowiek”; to jest „czwarty” i następni; „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” Idea żyrafy „trzeci człowiek” „trzecia żyrafa” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): i następni… „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Powstaje regres w nieskończoność „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny Idea człowieka = „drugi człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

substancja = materia + forma Hylemorfizm Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny substancja = materia + forma Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

substancja = materia + forma Hylemorfizm Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny substancja = materia + forma idee są domniemanymi przyczynami form Idea człowieka Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

substancja = materia + forma Hylemorfizm Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny substancja = materia + forma idee są domniemanymi przyczynami form idee są przed rzeczą (jeśli są), formy są w rzeczy Idea człowieka Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

substancja = materia + forma Hylemorfizm Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny substancja = materia + forma idee są domniemanymi przyczynami form idee są przed rzeczą (jeśli są), formy są w rzeczy forma jest tym, co ogólne w rzeczy Idea człowieka Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

substancja = materia + forma Hylemorfizm Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny substancja = materia + forma idee są domniemanymi przyczynami form idee są przed rzeczą (jeśli są), formy są w rzeczy forma jest tym, co ogólne w rzeczy materia jest tym, co indywidualne, jest zasadą tożsamości; Idea człowieka Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Hylemorfizm Zmiana: Materia traci jedną O Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Hylemorfizm Zmiana: Materia traci jedną a przybiera inną formę Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Hylemorfizm Unicestwienie: Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Hylemorfizm Unicestwienie: utrata formy substancjalnej Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Hylemorfizm rozwiązanie problemu stałego podłoża zmiany rozwinięcie idei metafizycznych stojących za prawami zachowania Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Powstanie nowożytnego pojęcia nauki Galileo Galilei (1564-1642) Bóg objawia się zarówno w Biblii jak i w Księdze Natury Portret Galileusza wykonany przez Giusta Sustermansa Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Powstanie nowożytnego pojęcia nauki Galileo Galilei (1564-1642) Bóg objawia się zarówno w Biblii jak i w Księdze Natury. Księga Natury jest napisana językiem matematyki, a jego literami są trójkąty, koła i inne figury geometryczne. Wniosek: w naukach o przyrodzie nie ma miejsca dla „jakości subiektywnych”, jak barwa, zapach i smak; liczą się tylko wielkości i kształty. Portret Galileusza wykonany przez Giusta Sustermansa Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Problem indukcji

Co to jest problem indukcji Problemem indukcji nazywa się pytanie o to, czy i na jakiej podstawie można przenosić wiedzę uzyskaną dzięki obserwacji na przypadki niezaobserwowane. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Co to jest problem indukcji Problemem indukcji nazywa się pytanie o to, czy i na jakiej podstawie można przenosić wiedzę uzyskaną dzięki obserwacji na przypadki niezaobserwowane. Przykład: skąd można wiedzieć, czy jutro nastąpi wschód Słońca? Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Co to jest problem indukcji Problemem indukcji nazywa się pytanie o to, czy i na jakiej podstawie można przenosić wiedzę uzyskaną dzięki obserwacji na przypadki niezaobserwowane. Przykład: skąd można wiedzieć, czy jutro nastąpi wschód Słońca? Indukcja niekoniecznie jest projekcją na przyszłość Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Przystępując do badań należy pozbyć się idoli plemienia (wspólnych gatunkowi) Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Przystępując do badań należy pozbyć się idoli plemienia (wspólnych gatunkowi) jaskini (indywidualnych) Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Przystępując do badań należy pozbyć się idoli plemienia (wspólnych gatunkowi) jaskini (indywidualnych) rynku (nadużycia języka) Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Przystępując do badań należy pozbyć się idoli plemienia (wspólnych gatunkowi) jaskini (indywidualnych) rynku (nadużycia języka) teatru (ulegania autorytetom) Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Indukcja enumeracyjna Indukcja eliminacyjna Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Indukcja enumeracyjna Indukcja eliminacyjna utworzenie wyczerpującej listy hipotez na dany temat Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Indukcja enumeracyjna Indukcja eliminacyjna utworzenie wyczerpującej listy hipotez na dany temat eliminowanie kolejno hipotez Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Indukcja enumeracyjna Indukcja eliminacyjna utworzenie wyczerpującej listy hipotez na dany temat eliminowanie kolejno hipotez za pomocą eksperymentów Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Indukcja enumeracyjna Indukcja eliminacyjna utworzenie wyczerpującej listy hipotez na dany temat eliminowanie kolejno hipotez za pomocą eksperymentów aż zostanie tylko jedna Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Hume’a krytyka indukcji David Hume (1711-1776) Treatise on Human Nature 1737 An Enquiry Concerning Human Understanding 1748 Czy idea przyczyny zakłada ideę związku koniecznego? Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Hume’a krytyka indukcji David Hume (1711-1776) Treatise on Human Nature 1737 An Enquiry Concerning Human Understanding 1748 Czy idea przyczyny zakłada ideę związku koniecznego? Czy powtórzenie następstwa zdarzeń dostarcza związku między nimi? Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Hume’a krytyka indukcji David Hume (1711-1776) Treatise on Human Nature 1737 An Enquiry Concerning Human Understanding 1748 Czy idea przyczyny zakłada ideę związku koniecznego? Czy powtórzenie następstwa zdarzeń dostarcza związku między nimi? Przyczyna = = nawyk + oczekiwanie Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji W czym Bacon się mylił utwórz wyczerpującą listę hipotez następnie wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji W czym Bacon się mylił utwórz wyczerpującą listę hipotez następnie wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej nie ma podstaw, by oczekiwać, że zostanie jakaś hipoteza Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji W czym Bacon się mylił utwórz wyczerpującą listę hipotez następnie wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej nie ma podstaw, by oczekiwać, że zostanie jakaś hipoteza przyroda może być kapryśna Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Kant i problem transcendentalny Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Hume ma rację, gdy twierdzi, że wiedza naukowa na podstawie samego tylko doświadczenia nie jest możliwa. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Kant i problem transcendentalny Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Hume ma rację, gdy twierdzi, że wiedza naukowa na podstawie samego tylko doświadczenia nie jest możliwa. Mamy jednak całkiem sporą wiedzę naukową. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Kant i problem transcendentalny Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Hume ma rację, gdy twierdzi, że wiedza naukowa na podstawie samego tylko doświadczenia nie jest możliwa. Mamy jednak całkiem sporą wiedzę naukową. Musimy zatem mieć jakąś wiedzę a priori. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Kant i problem transcendentalny Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Hume ma rację, gdy twierdzi, że wiedza naukowa na podstawie samego tylko doświadczenia nie jest możliwa. Mamy jednak całkiem sporą wiedzę naukową. Musimy zatem mieć jakąś wiedzę a priori. Jak to możliwe? Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Dedukcja transcendentalna (fragment) Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z doświadczenia. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Dedukcja transcendentalna (fragment) Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z doświadczenia. Jest ono jednak niezbędne do wydawania sądów o zjawiskach. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Dedukcja transcendentalna (fragment) Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z doświadczenia. Jest ono jednak niezbędne do wydawania sądów o zjawiskach. Czyli bez niego wiedza naukowa jest niemożliwa. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Dedukcja transcendentalna (fragment) Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z doświadczenia. Jest ono jednak niezbędne do wydawania sądów o zjawiskach. Czyli bez niego wiedza naukowa jest niemożliwa. Mamy wiedzę naukową. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Dedukcja transcendentalna (fragment) Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z doświadczenia. Jest ono jednak niezbędne do wydawania sądów o zjawiskach. Czyli bez niego wiedza naukowa jest niemożliwa. Mamy wiedzę naukową. Wniosek: mamy a priori pojęcie przyczyny. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Dedukcja transcendentalna (fragment) Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z doświadczenia. Jest ono jednak niezbędne do wydawania sądów o zjawiskach. Czyli bez niego wiedza naukowa jest niemożliwa. Mamy wiedzę naukową. Wniosek: mamy a priori pojęcie przyczyny. Inaczej: umysł jest aktywny w procesie poznania. Poznanie nie polega na biernym odbiorze wrażeń. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Kantowskie rozwiązanie problemu indukcji Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny jest jedną (z 12) kategorii czystego intelektu. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Kantowskie rozwiązanie problemu indukcji Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny jest jedną (z 12) kategorii czystego intelektu. Funkcjonuje ono jako aprioryczna forma sądu, do wypełnienia przez doświadczenie …jest przyczyną… Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Kantowskie rozwiązanie problemu indukcji Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny jest jedną (z 12) kategorii czystego intelektu. Funkcjonuje ono jako aprioryczna forma sądu, do wypełnienia przez doświadczenie …jest przyczyną… Mieć taką formę sądu znaczy tyle, co znać a priori zasadę przyczynowości. Zasada przyczynowości gwarantuje, że w przyrodzie zachodzą prawidłowości. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Logika dedukcyjna nie przyczynia się do przyrostu wiedzy. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Logika dedukcyjna nie przyczynia się do przyrostu wiedzy. Przykład: Wszyscy ludzie są śmiertelni. Sokrates jest człowiekiem. --------------------------------------- Sokrates jest śmiertelny. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Logika dedukcyjna nie przyczynia się do przyrostu wiedzy. Przykład: Wszyscy ludzie są śmiertelni. Sokrates jest człowiekiem. --------------------------------------- Sokrates jest śmiertelny. Żeby przyjąć pierwszą przesłankę, wniosek musi być już znany. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji Logika indukcji jest twórcza i dlatego jest logiką nauki Wszyscy ludzie są śmiertelni. Sokrates jest człowiekiem. ---------------------------- Sokrates jest śmiertelny. Funio jest człowiekiem i jest śmiertelny. Gucio jest człowiekiem i jest śmiertelny. Henio jest człowiekiem i jest śmiertelny. itd. Sokrates jest człowiekiem. ---------------------------------------------------- Sokrates jest śmiertelny. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji Logika indukcji jest twórcza i dlatego jest logiką nauki Wszyscy ludzie są śmiertelni. Sokrates jest człowiekiem. ---------------------------- Sokrates jest śmiertelny. Funio jest człowiekiem i jest śmiertelny. Gucio jest człowiekiem i jest śmiertelny. Henio jest człowiekiem i jest śmiertelny. itd. Sokrates jest człowiekiem. ---------------------------------------------------- Sokrates jest śmiertelny. Rozumowanie indukcyjne prowadzi od szczegółu do szczegółu Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Metoda: reguły indukcji eliminacyjnej. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Metoda: reguły indukcji eliminacyjnej. Uzasadnienie reguł Zasada jednostajności przyrody Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Metoda: reguły indukcji eliminacyjnej. Uzasadnienie reguł Zasada jednostajności przyrody Uzasadnienie zasady jednostajności przyrody: Zasada przyczynowości Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Metoda: reguły indukcji eliminacyjnej. Uzasadnienie reguł Zasada jednostajności przyrody Uzasadnienie zasady jednostajności przyrody: Zasada przyczynowości Uzasadnienie zasady przyczynowości Metodą indukcji enumeracyjnej! Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Metoda: reguły indukcji eliminacyjnej. Uzasadnienie reguł Zasada jednostajności przyrody Uzasadnienie zasady jednostajności przyrody: Zasada przyczynowości Uzasadnienie zasady przyczynowości Metodą indukcji enumeracyjnej! jako ostatnia deska ratunku przed błędnym kołem w uzasadnianiu! Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Inny gatunek inteligentny, różniący się psychologicznie od nas, mógłby mieć inną logikę. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Inny gatunek inteligentny, różniący się psychologicznie od nas, mógłby mieć inną logikę. A tym samym inne prawa nauki. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Inny gatunek inteligentny, różniący się psychologicznie od nas, mógłby mieć inną logikę. A tym samym inne prawa nauki. Ich nauka byłaby nieprawomocna na gruncie naszej logiki i vice versa. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Inny gatunek inteligentny, różniący się psychologicznie od nas, mógłby mieć inną logikę. A tym samym inne prawa nauki. Ich nauka byłaby nieprawomocna na gruncie naszej logiki i vice versa. Nie byłoby żadnej powszechnie obowiązującej logiki, która mogłaby być podstawą wspólnych rozstrzygnięć. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Inny gatunek inteligentny, różniący się psychologicznie od nas, mógłby mieć inną logikę. A tym samym inne prawa nauki. Ich nauka byłaby nieprawomocna na gruncie naszej logiki i vice versa. Nie byłoby żadnej powszechnie obowiązującej logiki, która mogłaby być podstawą wspólnych rozstrzygnięć. Psychologizm prowadzi do relatywizmu gatunkowego. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Czemu Milla metoda indukcji jest błędna? Mill, za Baconem, radzi: utwórz wyczerpującą listę hipotez wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Czemu Milla metoda indukcji jest błędna? Mill, za Baconem, radzi: utwórz wyczerpującą listę hipotez wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej dodając: krytyka Hume’a jest oddalona za pomocą zasady jednostajności przyrody. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Czemu Milla metoda indukcji jest błędna? Mill, za Baconem, radzi: utwórz wyczerpującą listę hipotez wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej dodając: krytyka Hume’a jest oddalona za pomocą zasady jednostajności przyrody. Ale czy jakakolwiek lista hipotez jest wyczerpująca? Źródła nauki (cd)/Problem indukcji

Eksperyment Michelsona-Morleya (1887) Eksperyment miał być pomiarem prędkości wiatru eterycznego. Dopiero STW Einsteina (1905) wyjaśniła zerowy wynik eksperymentu. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji