Filozoficzne źródła nauki (c.d.)
Arystoteles ze Stagiry (384-322 p.n.e.) Argument „trzeci człowiek”: przyczyna tego, co wspólne wszystkim ludziom, leży poza nimi; Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Arystoteles ze Stagiry (384-322 p.n.e.) Argument „trzeci człowiek”: przyczyna tego, co wspólne wszystkim ludziom, leży poza nimi; jest ideą człowieka („drugim człowiekiem”) – jak sądzi Platon; Idea człowieka = „drugi człowiek” Idea żyrafy Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): co jest przyczyną tego, co wspólne ludziom i idei człowieka? Idea człowieka = „drugi człowiek” Idea żyrafy Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): co jest przyczyną tego, co wspólne ludziom i idei człowieka? jeżeli leży ona poza pierwszym i drugim człowiekiem; to jest „trzecim człowiekiem”; Idea człowieka = „drugi człowiek” Idea żyrafy „trzeci człowiek” „trzecia żyrafa” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): jeżeli jest „trzeci człowiek”; to jest „czwarty” „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” Idea żyrafy „trzeci człowiek” „trzecia żyrafa” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): jeżeli jest „trzeci człowiek”; to jest „czwarty” i następni; „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” Idea żyrafy „trzeci człowiek” „trzecia żyrafa” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): i następni… „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Powstaje regres w nieskończoność „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny „czwarty człowiek” Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny Idea człowieka = „drugi człowiek” „trzeci człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny Idea człowieka = „drugi człowiek” Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Argument „trzeci człowiek” (c.d.): Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
substancja = materia + forma Hylemorfizm Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny substancja = materia + forma Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
substancja = materia + forma Hylemorfizm Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny substancja = materia + forma idee są domniemanymi przyczynami form Idea człowieka Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
substancja = materia + forma Hylemorfizm Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny substancja = materia + forma idee są domniemanymi przyczynami form idee są przed rzeczą (jeśli są), formy są w rzeczy Idea człowieka Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
substancja = materia + forma Hylemorfizm Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny substancja = materia + forma idee są domniemanymi przyczynami form idee są przed rzeczą (jeśli są), formy są w rzeczy forma jest tym, co ogólne w rzeczy Idea człowieka Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
substancja = materia + forma Hylemorfizm Rozwiązanie: to, co wspólne wszystkim ludziom, nie ma zewnętrznej przyczyny substancja = materia + forma idee są domniemanymi przyczynami form idee są przed rzeczą (jeśli są), formy są w rzeczy forma jest tym, co ogólne w rzeczy materia jest tym, co indywidualne, jest zasadą tożsamości; Idea człowieka Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Hylemorfizm Zmiana: Materia traci jedną O Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Hylemorfizm Zmiana: Materia traci jedną a przybiera inną formę Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Hylemorfizm Unicestwienie: Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Hylemorfizm Unicestwienie: utrata formy substancjalnej Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Hylemorfizm rozwiązanie problemu stałego podłoża zmiany rozwinięcie idei metafizycznych stojących za prawami zachowania Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Powstanie nowożytnego pojęcia nauki Galileo Galilei (1564-1642) Bóg objawia się zarówno w Biblii jak i w Księdze Natury Portret Galileusza wykonany przez Giusta Sustermansa Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Powstanie nowożytnego pojęcia nauki Galileo Galilei (1564-1642) Bóg objawia się zarówno w Biblii jak i w Księdze Natury. Księga Natury jest napisana językiem matematyki, a jego literami są trójkąty, koła i inne figury geometryczne. Wniosek: w naukach o przyrodzie nie ma miejsca dla „jakości subiektywnych”, jak barwa, zapach i smak; liczą się tylko wielkości i kształty. Portret Galileusza wykonany przez Giusta Sustermansa Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Problem indukcji
Co to jest problem indukcji Problemem indukcji nazywa się pytanie o to, czy i na jakiej podstawie można przenosić wiedzę uzyskaną dzięki obserwacji na przypadki niezaobserwowane. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Co to jest problem indukcji Problemem indukcji nazywa się pytanie o to, czy i na jakiej podstawie można przenosić wiedzę uzyskaną dzięki obserwacji na przypadki niezaobserwowane. Przykład: skąd można wiedzieć, czy jutro nastąpi wschód Słońca? Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Co to jest problem indukcji Problemem indukcji nazywa się pytanie o to, czy i na jakiej podstawie można przenosić wiedzę uzyskaną dzięki obserwacji na przypadki niezaobserwowane. Przykład: skąd można wiedzieć, czy jutro nastąpi wschód Słońca? Indukcja niekoniecznie jest projekcją na przyszłość Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Przystępując do badań należy pozbyć się idoli plemienia (wspólnych gatunkowi) Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Przystępując do badań należy pozbyć się idoli plemienia (wspólnych gatunkowi) jaskini (indywidualnych) Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Przystępując do badań należy pozbyć się idoli plemienia (wspólnych gatunkowi) jaskini (indywidualnych) rynku (nadużycia języka) Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Przystępując do badań należy pozbyć się idoli plemienia (wspólnych gatunkowi) jaskini (indywidualnych) rynku (nadużycia języka) teatru (ulegania autorytetom) Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Indukcja enumeracyjna Indukcja eliminacyjna Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Indukcja enumeracyjna Indukcja eliminacyjna utworzenie wyczerpującej listy hipotez na dany temat Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Indukcja enumeracyjna Indukcja eliminacyjna utworzenie wyczerpującej listy hipotez na dany temat eliminowanie kolejno hipotez Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Indukcja enumeracyjna Indukcja eliminacyjna utworzenie wyczerpującej listy hipotez na dany temat eliminowanie kolejno hipotez za pomocą eksperymentów Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Francis Bacon Novum Organum 1620 Indukcja enumeracyjna Indukcja eliminacyjna utworzenie wyczerpującej listy hipotez na dany temat eliminowanie kolejno hipotez za pomocą eksperymentów aż zostanie tylko jedna Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Hume’a krytyka indukcji David Hume (1711-1776) Treatise on Human Nature 1737 An Enquiry Concerning Human Understanding 1748 Czy idea przyczyny zakłada ideę związku koniecznego? Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Hume’a krytyka indukcji David Hume (1711-1776) Treatise on Human Nature 1737 An Enquiry Concerning Human Understanding 1748 Czy idea przyczyny zakłada ideę związku koniecznego? Czy powtórzenie następstwa zdarzeń dostarcza związku między nimi? Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Hume’a krytyka indukcji David Hume (1711-1776) Treatise on Human Nature 1737 An Enquiry Concerning Human Understanding 1748 Czy idea przyczyny zakłada ideę związku koniecznego? Czy powtórzenie następstwa zdarzeń dostarcza związku między nimi? Przyczyna = = nawyk + oczekiwanie Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji W czym Bacon się mylił utwórz wyczerpującą listę hipotez następnie wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji W czym Bacon się mylił utwórz wyczerpującą listę hipotez następnie wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej nie ma podstaw, by oczekiwać, że zostanie jakaś hipoteza Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji W czym Bacon się mylił utwórz wyczerpującą listę hipotez następnie wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej nie ma podstaw, by oczekiwać, że zostanie jakaś hipoteza przyroda może być kapryśna Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Kant i problem transcendentalny Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Hume ma rację, gdy twierdzi, że wiedza naukowa na podstawie samego tylko doświadczenia nie jest możliwa. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Kant i problem transcendentalny Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Hume ma rację, gdy twierdzi, że wiedza naukowa na podstawie samego tylko doświadczenia nie jest możliwa. Mamy jednak całkiem sporą wiedzę naukową. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Kant i problem transcendentalny Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Hume ma rację, gdy twierdzi, że wiedza naukowa na podstawie samego tylko doświadczenia nie jest możliwa. Mamy jednak całkiem sporą wiedzę naukową. Musimy zatem mieć jakąś wiedzę a priori. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Kant i problem transcendentalny Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Hume ma rację, gdy twierdzi, że wiedza naukowa na podstawie samego tylko doświadczenia nie jest możliwa. Mamy jednak całkiem sporą wiedzę naukową. Musimy zatem mieć jakąś wiedzę a priori. Jak to możliwe? Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Dedukcja transcendentalna (fragment) Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z doświadczenia. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Dedukcja transcendentalna (fragment) Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z doświadczenia. Jest ono jednak niezbędne do wydawania sądów o zjawiskach. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Dedukcja transcendentalna (fragment) Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z doświadczenia. Jest ono jednak niezbędne do wydawania sądów o zjawiskach. Czyli bez niego wiedza naukowa jest niemożliwa. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Dedukcja transcendentalna (fragment) Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z doświadczenia. Jest ono jednak niezbędne do wydawania sądów o zjawiskach. Czyli bez niego wiedza naukowa jest niemożliwa. Mamy wiedzę naukową. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Dedukcja transcendentalna (fragment) Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z doświadczenia. Jest ono jednak niezbędne do wydawania sądów o zjawiskach. Czyli bez niego wiedza naukowa jest niemożliwa. Mamy wiedzę naukową. Wniosek: mamy a priori pojęcie przyczyny. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Dedukcja transcendentalna (fragment) Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny nie może pochodzić z doświadczenia. Jest ono jednak niezbędne do wydawania sądów o zjawiskach. Czyli bez niego wiedza naukowa jest niemożliwa. Mamy wiedzę naukową. Wniosek: mamy a priori pojęcie przyczyny. Inaczej: umysł jest aktywny w procesie poznania. Poznanie nie polega na biernym odbiorze wrażeń. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Kantowskie rozwiązanie problemu indukcji Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny jest jedną (z 12) kategorii czystego intelektu. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Kantowskie rozwiązanie problemu indukcji Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny jest jedną (z 12) kategorii czystego intelektu. Funkcjonuje ono jako aprioryczna forma sądu, do wypełnienia przez doświadczenie …jest przyczyną… Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Kantowskie rozwiązanie problemu indukcji Immanuel Kant 1724-1804 Krytyka czystego rozumu 1781 Pojęcie przyczyny jest jedną (z 12) kategorii czystego intelektu. Funkcjonuje ono jako aprioryczna forma sądu, do wypełnienia przez doświadczenie …jest przyczyną… Mieć taką formę sądu znaczy tyle, co znać a priori zasadę przyczynowości. Zasada przyczynowości gwarantuje, że w przyrodzie zachodzą prawidłowości. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Logika dedukcyjna nie przyczynia się do przyrostu wiedzy. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Logika dedukcyjna nie przyczynia się do przyrostu wiedzy. Przykład: Wszyscy ludzie są śmiertelni. Sokrates jest człowiekiem. --------------------------------------- Sokrates jest śmiertelny. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Logika dedukcyjna nie przyczynia się do przyrostu wiedzy. Przykład: Wszyscy ludzie są śmiertelni. Sokrates jest człowiekiem. --------------------------------------- Sokrates jest śmiertelny. Żeby przyjąć pierwszą przesłankę, wniosek musi być już znany. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji Logika indukcji jest twórcza i dlatego jest logiką nauki Wszyscy ludzie są śmiertelni. Sokrates jest człowiekiem. ---------------------------- Sokrates jest śmiertelny. Funio jest człowiekiem i jest śmiertelny. Gucio jest człowiekiem i jest śmiertelny. Henio jest człowiekiem i jest śmiertelny. itd. Sokrates jest człowiekiem. ---------------------------------------------------- Sokrates jest śmiertelny. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji Logika indukcji jest twórcza i dlatego jest logiką nauki Wszyscy ludzie są śmiertelni. Sokrates jest człowiekiem. ---------------------------- Sokrates jest śmiertelny. Funio jest człowiekiem i jest śmiertelny. Gucio jest człowiekiem i jest śmiertelny. Henio jest człowiekiem i jest śmiertelny. itd. Sokrates jest człowiekiem. ---------------------------------------------------- Sokrates jest śmiertelny. Rozumowanie indukcyjne prowadzi od szczegółu do szczegółu Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Metoda: reguły indukcji eliminacyjnej. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Metoda: reguły indukcji eliminacyjnej. Uzasadnienie reguł Zasada jednostajności przyrody Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Metoda: reguły indukcji eliminacyjnej. Uzasadnienie reguł Zasada jednostajności przyrody Uzasadnienie zasady jednostajności przyrody: Zasada przyczynowości Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Metoda: reguły indukcji eliminacyjnej. Uzasadnienie reguł Zasada jednostajności przyrody Uzasadnienie zasady jednostajności przyrody: Zasada przyczynowości Uzasadnienie zasady przyczynowości Metodą indukcji enumeracyjnej! Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Źródła nauki (cd)/Problem indukcji Milla logika indukcji John Stuart Mill (1806-1873) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Metoda: reguły indukcji eliminacyjnej. Uzasadnienie reguł Zasada jednostajności przyrody Uzasadnienie zasady jednostajności przyrody: Zasada przyczynowości Uzasadnienie zasady przyczynowości Metodą indukcji enumeracyjnej! jako ostatnia deska ratunku przed błędnym kołem w uzasadnianiu! Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Inny gatunek inteligentny, różniący się psychologicznie od nas, mógłby mieć inną logikę. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Inny gatunek inteligentny, różniący się psychologicznie od nas, mógłby mieć inną logikę. A tym samym inne prawa nauki. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Inny gatunek inteligentny, różniący się psychologicznie od nas, mógłby mieć inną logikę. A tym samym inne prawa nauki. Ich nauka byłaby nieprawomocna na gruncie naszej logiki i vice versa. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Inny gatunek inteligentny, różniący się psychologicznie od nas, mógłby mieć inną logikę. A tym samym inne prawa nauki. Ich nauka byłaby nieprawomocna na gruncie naszej logiki i vice versa. Nie byłoby żadnej powszechnie obowiązującej logiki, która mogłaby być podstawą wspólnych rozstrzygnięć. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Konsekwencje radykalnego empiryzmu Milla Jeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Inny gatunek inteligentny, różniący się psychologicznie od nas, mógłby mieć inną logikę. A tym samym inne prawa nauki. Ich nauka byłaby nieprawomocna na gruncie naszej logiki i vice versa. Nie byłoby żadnej powszechnie obowiązującej logiki, która mogłaby być podstawą wspólnych rozstrzygnięć. Psychologizm prowadzi do relatywizmu gatunkowego. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Czemu Milla metoda indukcji jest błędna? Mill, za Baconem, radzi: utwórz wyczerpującą listę hipotez wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Czemu Milla metoda indukcji jest błędna? Mill, za Baconem, radzi: utwórz wyczerpującą listę hipotez wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej dodając: krytyka Hume’a jest oddalona za pomocą zasady jednostajności przyrody. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Czemu Milla metoda indukcji jest błędna? Mill, za Baconem, radzi: utwórz wyczerpującą listę hipotez wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej dodając: krytyka Hume’a jest oddalona za pomocą zasady jednostajności przyrody. Ale czy jakakolwiek lista hipotez jest wyczerpująca? Źródła nauki (cd)/Problem indukcji
Eksperyment Michelsona-Morleya (1887) Eksperyment miał być pomiarem prędkości wiatru eterycznego. Dopiero STW Einsteina (1905) wyjaśniła zerowy wynik eksperymentu. Źródła nauki (cd)/Problem indukcji