Kibic- wspólna nazwa różne oblicza. Łódź 19.01.2010 Prezentują: Michał Lesiak i Mateusz Sójka

Problematyka badania Nasza grupa była zainteresowana specyficzną zbiorowością, jaką stanowią kibice siatkarscy i piłkarscy, ponieważ na terenie województwa łódzkiego obie dyscypliny sportowe są bardzo popularne, a jednocześnie kibice obu dyscyplin wydają się być całkowicie odmienni. Kim są kibice? Czy coś ich wyróżnia od innych ludzi? Co robią na co dzień? Czym się różnią kibice piłkarscy od siatkarskich? W jaki sposób i jak często kibicują? Jak bardzo są zaangażowani w swoje kibicowanie? Co im daje kibicowanie? Jakie są „typy” kibiców? Jak kibice oceniają samych siebie i swój wizerunek medialny?

Przebieg badania Wywiad kwestionariuszowy Dobór celowy, metodą „kuli śnieżnej” Kwota założona w oparciu o statystyki klubów, ze względu na płeć i rodzaj kibica Respondenci: osoby pełnoletnie, kibice Widzewa, ŁKS-u, SKRY Bełchatów, Organiki Budowlanych Łódź oraz Domexu AZS-u Częstochowy

Problemy podczas badania Okres badania - wakacje Niechęć respondentów Niesłowność respondentów (spóźnienia, nieobecność) Problemy ze zrozumieniem pytań Drażliwość pytań Zbyt długi czas badania

Charakterystyka społeczno-demograficzna. Rozmawialiśmy z 38 kobietami i 102 mężczyznami urodzonymi między 1942 i 1991 rokiem, z czego najwięcej badanych (66%) urodziło się po 1986 roku. Udział kibiców siatkarskich jak i piłkarskich był zrównoważony (52% kibice piłkarscy), (48% kibice siatkarscy). W większości byli to kibice Widzewa Łódź (39%) (jeśli chodzi o kibiców piłkarskich) oraz Skry Bełchatów (w przypadku kibiców siatkarskich) (37%). Większość z badanych (56%) ma wykształcenie średnie ogólnokształcące. Jako swoje aktualne zajęcie badani najczęściej wskazywali odpowiedź 'studiuję' (61%) i 'pracuję' (35%),przy czym pracowali oni jako: pracownicy usług i handlu (31,3%), robotnicy/pracownicy fizyczni (18,8%), osoby prowadzące własną działalność gospodarczą (16,7%), urzędnicy/pracownicy administracyjni (16,7%), jako kadra kierownicza (6,3%) i jako specjalista/w wolnym zawodzie (6,3%). 76% badanych uważa się za osoby wierzące, przy czym w większości są to osoby niepraktykujące (33,6%) lub praktykujące nieregularnie (28,5%).

Długość kibicowania Przebadani przez nas kibice piłkarscy byli kibicami dłużej niż respondenci interesujący się siatkówką.

Powody kibicowania Kibice piłki nożnej dwukrotnie częściej (52% przy 28% fanów siatkówki) wskazywali, że to ktoś z rodziny wpłynął na to, że zostali kibicami. (zależność jest przeciętna; V=0,24). Kibice siatkówki z kolei częściej byli zachęcani przez relacje w mediach. Tylko 3% kibiców piłki nożnej i aż 25% kibiców siatkówki wskazało na ten powód zainteresowania (VK= 0,33).

Kibice piłki nożnej częściej wskazują na dzielnicę, w której mieszkają jako powód kibicowania danej drużynie (52% przy jedynie 4% kibiców siatkówki). Możemy się tu pokusić o głębszą analizę stwierdzając, że może wynikać to z tego, że bycie kibicem piłki nożnej jest bardziej związane z określonym miejscem, niż bycie kibicem piłki siatkowej. Zależność pomiędzy tymi dwiema zmiennymi jest silna. (V=0,48) Kibice piłki nożnej częsciej wskazywali także, że ich kibicowanie to rodzinna tradycja (33% kibiców piłkarskich oraz 9% kibiców siatkarskich) Zależność jest silna. (V=0,29)

Wiedza respondentów o klubie W tym zagadnieniu interesowała nas znajomość roku założenia klubu, nazwiska trenera, umiejętność wskazania kilku zawodników i sukcesów danej drużyny, a także jej barw klubowych. Okazało się, że wiedza na temat roku założenia była wśród kibiców piłkarskich skorelowana z klubem, ponieważ wśród kibiców Widzewa poprawną odpowiedź wskazywało 96% badanych, wśród kibiców ŁKS-u 59%. Kibice na ogół wykazywali się dobrą wiedzą o klubie. Ponad 90% respondentów potrafiło podać poprawną odpowiedź na pozostałe pytania.

Korzyści z kibicowania.

Typologie kibiców według: Przemysława Piotrowskiego: Konsumenci Kibice/fani Chuligani Richarda Giulianottiego Cztery idealne typy widzów: Supporters Followers Fans Flaneur Dominika Antonowicza i Łukasza Wrzesińskiego: Kibice fundamentaliści Kibice ortodoksi Kibice małej wiary Kibice wierzący, ale nie praktykujący Kibice dewoci Kibice ateiści

Typy kibiców i ich język Większość kibiców uważa, że istnieją charakterystyczne tylko dla kibiców zwroty (60,3%) . Kibice piłkarscy częściej wybierali odpowiedź „tak” (72,5%) niż kibice siatkarscy (45,2%). Można zatem zaryzykować stwierdzenie, że w środowisku kibiców piłkarskich częściej takie charakterystyczne zwroty występują. Zależność ta jest silna (VK=0,28). 56,0% respondentów wymieniło określenia związane z kibicowaniem (np. wlepki, ultras, piknik, sektorówka, oprawa, zegar, młyn, czapa, pad, niesiona) 30% bluźnierstwa 22% hasła antysemickie 6% hasła obrażające inne kluby Typy kibiców: chuliganów (62,5%) kibiców „pozytywnych” np. ultrasów, odpowiedzialnych za doping oraz organizację oprawy meczów (58,6%). kibiców „normalnych” (którzy angażują się w doping, ale nie biorą udziału w jego organizacji) „niezaangażowanych” (czyli kibiców neutralnych, w pewnym sensie quasi-kibiców; do tej kategorii zaliczyliśmy m.in. „pikników” – w środowisku kibiców piłkarskich jest to określenie pejoratywne dla kibiców, którzy traktują mecz jak rozrywkę czy miejsce do spotkań towarzyskich) (41,4%).

Sposoby kibicowania Kibice podczas meczu najczęściej klaszczą, tak zachowuje się prawie 85% respondentów. Kibice lubią także śpiewać podczas meczów (82% badanych). Dość często w kibicowaniu pomagają badanym różne atrybuty (jak np. szalik) – 55% respondentów, czy trąbka – 20% respondentów. Popularne jest także robienie „fali” (53,6% kibiców). Zaledwie 3,6% kibiców, że podczas meczu przyjmuje pozycję bierną i nic nie robi.

Jak najczęściej kibicują respondenci? Najwięcej respondentów ogląda transmisje meczy w telewizji lub chodzi na mecze odbywające się w swoim mieście – odpowiednio  85% i  66% kibiców. Raczej rzadko wybierano możliwość wyjazdu na mecz do innego miasta w Polsce, tylko około 13% respondentów wskazało, że wyjeżdża na takie rozgrywki regularnie. Zdecydowana większość, bo ponad 80% przyznała, że nigdy nie była obecna na meczu za granicą. Tylko 3% respondentów wskazało, że często zdarza się im wyjechać za granicę na mecz swojej drużyny. Posługując się tabelami korelacyjnymi  można powiedzieć, że kibice siatkarscy zdecydowanie częściej, niż kibice piłkarscy kibicują oglądając transmisję  meczy w telewizji. Ponad połowa kibiców siatkarskich deklaruje, że często ogląda transmisje telewizyjne.

Zależność pomiędzy typem kibica, a oceną zmiany sympatii klubowej: Z danych, które udało nam się zebrać podczas naszego badania wynika, że to kibice piłkarscy mają o wiele bardziej negatywny stosunek do kibiców zmieniających sympatie klubowe. Jest bardzo widoczne również w codziennym życiu. Każdy chyba słyszał o przypadkach kibiców, którzy po zmianie swojej dotychczasowej sympatii klubowej, postrzegani są jako tzw. flaga( jak „zawieje” temu kibicuje) Zapewne takie sytuacje mają najczęściej miejsce, gdy jednostka zmienia miejsce zamieszkania (osiedle) lub szkołę. Kibice siatkarscy są bardziej wyrozumiali w tej kwestii, jednak i ich oceny były negatywne lub raczej negatywne. Wartości wyrażone w %

Typowy kibic. Piłki nożnej: Siatkówki: -mężczyzna; -mężczyzna; -młody; -młody; -słabo wykształcony; -dobrze wykształcony; -agresywny; -lojalny wobec swojej drużyny; -lojalny wobec swojej drużyny; -skłonny do poświęceń dla niej; -skłonny do poświęceń dla niej; -rozsądny i spontaniczny. -porywczy i spontaniczny.

Rezygnacja z kibicowania Większość respondentów, bo aż 42% deklarowała, że nie byłaby w stanie zrezygnować z kibicowania, 32% respondentów raczej nie dopuszcza takiej możliwości, 19% badanych stwierdziło, że raczej byłoby w stanie zrezygnować, 7% odpowiedziało, że kibicowanie nie jest dla nich tak ważne i byliby w stanie zrezygnować z tego rodzaju rozrywki.

Powody rezygnacji z kibicowania Najwięcej osób (22) zrezygnowałoby z powodu choroby w rodzinie, 20 osób zrezygnowałoby dla swoich dzieci, 18 osób dla partnera, 16 osób z powodu pracy, 14 osób dla własnego dobra i najmniej bo 10 osób na prośbę rodziny.

Patologie kibicowania Badani przez nas kibice rzadko przyznają się do udziału w bójkach. Ogółem aż 85% badanych respondentów twierdzi, że nigdy nie brało udziału w bójkach a jedyne 15% odpowiedziało twierdząco na to pytanie. Częściej jednak ma to miejsce wśród kibiców piłkarskich (14%) niż siatkarskich (1%). V Kramera wynosi 0,37 co oznacza bardzo silną zależność między zmiennymi. Respondenci, którzy przyznali się do udziału w bójkach najczęściej odpowiadali, że był to jednorazowy incydent (45%, 9 osób). Drugą najczęściej wybieraną odpowiedzią było 2-5 razy (40%, 8 osób). Rzadko wśród badanych padała odpowiedź 6-10 razy (15%, 3 osoby).

Według naszych respondentów media zdecydowanie negatywnie przedstawiają kibiców piłkarskich, aż 86% badanych skłaniało się ku negatywnemu wizerunkowi kibiców kreowanego przez media. Diametralnie różna sytuacja miała miejsce, gdy pytaliśmy respondentów o to, jak media przedstawiają kibiców siatkarskich. Wynik oznaczający pozytywne odczucie naszych badanych w kontekście wizerunku siatkarskich kibiców w mediach, przerósł nasze oczekiwania, gdyż wyniósł 98%. Dzieląc respondentów na grupy kibiców piłkarskich i siatkarskich wyniki prezentują się dość podobnie. 81% kibiców piłkarskich z grona przebadanych przez nas, uważa, iż media negatywnie prezentują kibiców piłkarskich i ich działalność. Kibice siatkarscy w większym stopniu są przekonani o negatywnym wydźwięku medialnych relacji z działalności kibiców piłkarskich. 93% z pośród naszych respondentów jest przekonanych o negatywnym wizerunku piłkarskich kibiców w mediach. (VK=0,22,zależność przeciętna)

Podsumowanie Kim są nasi kibice? Co ich charakteryzuje? Nasi kibice- respondenci, okazali się bardzo zróżnicowani! Przebadani przez nas kibice piłkarscy byli kibicami dłużej niż respondenci interesujący się siatkówką. Najczęstszą odpowiedzią wśród kibiców piłki nożnej była odpowiedź 11 i więcej lat (43% kibiców piłkarskich zaznaczyło tę odpowiedź, a tylko 1% kibiców siatkówki). Można też zauważyć, że wskazywane powody różnią się wśród kibiców siatkówki i piłki nożnej. Ci drudzy wskazywali niemal dwukrotnie częściej (52% przy 28% fanów siatkówki), że to ktoś z rodziny wpłynął na to, że zostali kibicami. Kibice siatkówki z kolei częściej byli zachęcani przez relacje w mediach. Tylko 3% kibiców piłki nożnej i 25% kibiców siatkówki wskazało na ten powód zainteresowania się ulubioną dyscypliną. Między kibicami siatkarskimi a kibicami piłkarskim wyraźna jest różnica w sposobie kibicowania podczas meczy. Zdecydowana większość kibiców siatkarskich trąbi w czasie trwania meczu. Najwięcej respondentów, bo około 65% twierdzi, że w czasie meczu korzysta z trąbki. Tymczasem ponad 90% kibiców piłkarskich nie korzysta z takiego atrybutu. Kibice siatkarscy zdecydowanie częściej niż kibice piłkarscy kibicują oglądając transmisję meczy w telewizji. Ponad połowa kibiców siatkarskich deklaruje, że często ogląda transmisje telewizyjne.

Dziękujemy za uwagę. W pracy nad badaniem uczestniczyli: Opiekun grupy: Mgr Sylwia Męcfal Studenci: Ambrożek Małgorzata, Augustynowicz Monika, Brożyńska Małgorzata, Grochowiecki Mateusz, Kaszuba Agnieszka, Kępińska Malwina, Koprowska Katarzyna, Lenkowska Dorota, Lesiak Michał, Mazurkiewicz Marcin, Mielczarek Agata, Sójka Mateusz, Wielgus Justyna, Witkowska Aleksandra