1 Ożywienie na rynku 04/2010 MONITOR BANKOWY PENGAB - wartości trendu cyklu Kwietniowy sondaż w placówkach bankowych został przeprowadzony w dniach 7-14 bm. W telefonicznym sondażu wspomaganym komputerowo (CATI) wzięło udział 200 placówek bankowych z całego kraju, reprezentujących wszystkie typy banków krajowych. Oczekiwania. Wzrostu stanów lokat a vista ogółem spodziewa się 49 proc. placówek (w stosunku do marca spadek o 2 punkty), spadek przewiduje 8 proc. (-3), a 43 proc (+4) nie oczekuje zmiany. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 51 proc. (-1), korporacyjnych – 38 proc. (-2); spadek przewiduje 6 proc. (-4) podmiotów indywidualnych i 8 proc. (-1) gospodarczych. Saldo prognozy dla lokat łącznie wynosi 41 pkt. (=), gospodarstw domowych 45 pkt. (+3) oraz podmiotów gospodarczych 30 pkt. (-1). Poprawy sytuacji w zakresie depozytów terminowych ogółem spodziewa się 54 proc. oddziałów (=), spadek przewiduje 8 proc. (-1), a 38 proc. (=) nie oczekuje zmiany sytuacji. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 56 proc. (=), a instytucjonalnych 34 proc. (+1); pogorszenia - odpowiednio 8 proc. (+1) i 11 proc. (+2). Salda prognozy wynoszą: ogółem 46 pkt. (+1), depozyty ludności 48 pkt. (=), natomiast podmiotów gospodarczych 22 pkt. (-2). DEPOZYTY ZŁOTOWE Oceny. Wkłady na rachunkach bieżących ogółem rosły w 48 proc. placówek (w stosunku do marca – wzrost o 2 punkty): ludności – w 48 proc. (+2), a podmiotów gospodarczych w 35 proc. (+5). Spadek aktywności deponentów wystąpił łącznie w 17 proc. placówek (+1); ludności 13 proc. (-1), podmiotów gospodarczych 19 proc. (-2). Salda ocen informujące o różnicy między odsetkiem placówek stwierdzających wzrost i spadek wynoszą: dla łącznych lokat bieżących 32 punktów (+2), klientów indywidualnych 35 punktów (+3) oraz korporacyjnych 16 punktów (+7). Lokaty terminowe rosły łącznie w 56 proc. placówek (w stosunku do poprzedniej fali – o 2 pkt. więcej). W segmencie gospodarstw domowych wzrastały w 53 proc. placówek (-3), a podmiotów gospodarczych w 32 proc. placówek (+3). Spadki wystąpiły łącznie w 16 proc. oddziałów (+2); ludności 11 proc. (+1), a podmiotów gospodarczych w 21 proc. (+4). Wskaźniki netto, czyli salda ocen, wynoszą: dla depozytów terminowych ogółem 40 pkt. (=); gospodarstw domowych 42 pkt. (-5) oraz podmiotów gospodarczych 11 pkt. proc. (-1). Wartość indeksu Pengab wciąż rośnie: obecnie wynosi 34,8 punktu, co oznacza wzrost o 2,7 pkt. w porównaniu z marcem. Zmiana ta wynika ze zwiększenia się wartości wskaźnika ocen bieżących (o 5,7 pkt.), któremu towarzyszył jednak niewielki spadek wartości wskaźnika wyprzedzającego (o 0,3 pkt.). Zdecydowanie poprawiła się ocena własnej sytuacji przez banki: poprawę kondycji ekonomicznej odnotowano w 47% placówek (13 pkt. więcej niż w marcu), w przyszłości spodziewa się jej 57% (o 2 pkt. proc. więcej), co łącznie przełożyło się na 8-punktowy wzrost WOKKB do poziomu 48,3 punktu. Odnotowano niewielkie wzrosty na rynku depozytów złotowych bieżących (zwłaszcza podmiotów gospodarczych) oraz walutowych (szczególnie w segmencie klientów indywidualnych). W przyszłości nie oczekuje się większych zmian na rynku depozytów złotowych, wzrost zainteresowania depozytami dewizowymi także ma charakter przejściowy (spodziewane są nawet nie wielkie spadki). Nastąpiło bardzo wyraźne ożywienie akcji kredytowej. Największe wzrosty odnotowano na rynku kredytów konsumenckich oraz mieszkaniowych dla osób prywatnych, nieco mniejsze w odniesieniu do kredytów gospodarczych o wartości pon. 1 mln euro. Bankowcy spodziewają się utrzymania się zwiększonej akcji kredytowej w rodzimej walucie także w najbliższej przyszłości, wyjątkiem są kredyty dla przedsiębiorstw o wartości pon. 1 mln euro – oczekuje się lekkiego osłabienia tego rynku. Dynamiczne zmiany nie objęły rynku kredytów walutowych: w tym miesiącu odnotowano wprawdzie niewielkie ożywienie, ale ma ono prawdopodobnie charakter przejściowy. Ceny kredytów utrzymywały się na stałym poziomie, w przyszłości można oczekiwać niewielkiego ich spadku. Podobnie jak w zeszłym miesiącu, nieco wzrosła liczba kredytów zagrożonych. Odnotowano znaczący wzrost zainteresowania akcjami i jednostkami TFI. Rynek obligacji jest stabilny. W przyszłości nie oczekuje się zmian popytu na papiery wartościowe, zwiększonym zainteresowanie może się utrzymać tylko względem jednostek TFI. Rynek polis na życie notuje niewielkie spadki. Dość stabilny do tej pory rynek ROR-ów może się w przyszłości osłabić. Oczekuje się spadku oprocentowania lokat. Spadły oczekiwania inflacyjne. Towarzyszą temu przewidywania odnośnie do umocnienia się złotego względem euro i dolara. Lepiej niż przed rokiem respondenci oceniają aktywność banków w zakresie szerzenia w społeczeństwie wiedzy o ofercie i działalności banków. Wciąż jednak znaczna grupa bankowców uważa je ledwie za dostateczne. Poza samymi bankami (w tym – NBP), do których zaufanie jest prawie pełne, największym zaufaniem bankowcy darzą GPW. Dość wysokim zaufaniem cieszą się także zakłady ubezpieczeń i urzędy skarbowe. Zdecydowanie mniej popularne są pod tym względem fundusze inwestycyjne i emerytalne, zwłaszcza wśród pracowników banków spółdzielczych. Powoli zdaje się rosnąć zainteresowanie klientów przenoszeniem kont między bankami.
2 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor 04'2010 DEPOZYTY WALUTOWE Oceny. Wkłady na rachunkach bieżących ogółem rosły w 18 proc. placówek (+4); w segmencie ludności w 17 proc. (+5) i podmiotów gospodarczych 15 proc. (+5). Malały natomiast: ogółem w 11 proc. (+1), ludności 6 proc. (-5) oraz firm 13 proc. (+3). Saldo oceny w odniesieniu do wkładów ogółem wynosi 7 punktów (+3), lokat ludności 11 punktów (+9) i depozytów podmiotów gospodarczych 2 punkty (+3). Depozyty terminowe ogółem rosły w 15 proc. placówek (+5), jednocześnie malejąc w 12 proc. (=) i nie ulegając zmianie w 73 proc. (-6). Depozyty ludności wzrosły w 13 proc. (+2), podmiotów gospodarczych w 11 proc. (+4), malejąc odpowiednio w 12 proc. (+4) i 13 proc. (+3). Salda oceny kształtują się następująco: dla lokat ogółem 3 punkty proc. (+5), lokat klientów indywidualnych 1 punkt (-2) oraz korporacyjnych - -2 pkt. (+1). Oczekiwania. Przewidywania wzrostowe dla wkładów a vista ogółem formułuje 16 proc. placówek (-1), spadkowe 10 proc. (+4), a 74 proc. (-2) nie oczekuje zmiany sytuacji. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 17 proc. placówek (+1), a podmiotów gospodarczych 17 proc. (+3). Spadek przewiduje odpowiednio 8 proc. (+1) i 8 proc. (+4). Salda prognoz są następujące: lokaty ogółem 5 punktów (-6), gospodarstwa domowe 8 punktów (-1) oraz firmy i instytucje 9 punktów (-1). Wzrostu aktywności deponentów terminowych ogółem spodziewa się 17 proc. placówek (-1), spadku 9 proc. (+4), a 74 proc. nie przewiduje zmiany (-3). Wzrost depozytów terminowych ludności przewiduje 18 proc. (-1), a podmiotów gospodarczych 13 proc. (=); spadek odpowiednio 7 proc. (+2) i 9 proc. (+4). Salda prognoz wynoszą: lokaty ogółem 9 punktów (-4), ludności 11 punktów (-3) oraz podmioty gospodarcze 4 punktów (-4). KREDYTY ZŁOTOWE Oceny. Akcja kredytowa ogółem rosła w 72 proc. placówek (+11), malała w 13 proc. (=) i nie zmieniła się w 15 proc. (-12). Wzrost kredytów dla ludności odnotowało 69 proc. placówek (+12), a na cele gospodarcze 59 proc. oddziałów (+11); spadek wystąpił odpowiednio w 8 proc. (-4) i 11 proc. (-4). Saldo ocen dla kredytów ogółem wynosi 59 punktów (+10), dla kredytów ludności 60 punktów (+15) oraz podmiotów gospodarczych 48 punktów (+15). Oczekiwania. Rozwoju akcji kredytowej ogółem spodziewa się 85 proc. placówek (+4), dla ludności 81 proc. (+6) i 70 proc. dla klientów korporacyjnych (-4). Spadek akcji kredytowej ogółem przewiduje 3 proc. (=), kredytów dla ludności 2 proc. (-2), a podmiotów gospodarczych 4 proc. (+1). Salda prognoz wynoszą: w odniesieniu do kredytów ogółem 82 punktów (+3), ludności 80 punkty (+9), podmiotów gospodarczych 66 punktów (-5). OPROCENTOWANIE KREDYTÓW Oprocentowanie kredytów pozostało bez zmian w 89 proc. (+1), w 3 proc. wzrosło (-3), a w 8 proc. zmalało (+2). Utrzymania ceny kredytu na obecnym poziomie spodziewa się 83 proc. (-2), zmniejszenia 9 proc. (+4), a wzrostu 8 proc. (-2).
. 3 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor 04'2010 KREDYTY NIEREGULARNE (ZAGROŻONE) Kredyty nieregularne dla ludności wzrastały w 30 proc. placówek (+4), jednocześnie malejąc w 10 proc. (+1) i nie zmieniając się w 59 proc. (-5). Saldo oceny odnotowano na poziomie 20 punktów (+2). Wzrost wartości kredytów nieregularnych przewiduje 31 proc. placówek (-2), spadek 7 proc. (-1), a 62 proc. (+3) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wyniosło 24 pkt. (=). KREDYTY WALUTOWE Kredyty walutowe rosły w 11 proc. placówek (+4), malały w 19 proc. (-2), a w 71 proc. (-1) nie wystąpiły zmiany. Saldo oceny jest na poziomie -8 punktów proc. (+6). Wzrostu akcji kredytowej w walutach obcych spodziewa się 18 proc. (-1), spadku 13 proc. (+2), a 70 proc. (=) nie spodziewa się zmiany. Saldo prognozy wynosi 5 pkt. proc. (-4). KREDYTY O WARTOŚCI DO 1 MLN EURO UDZIELANE PRZEDSIĘBIORSTWOM Wzrost liczby kredytów o wartości do 1 mln euro wystąpił w 31 proc. placówek (+4), spadek w 9 proc. (+1), a w 61 proc. nie nastąpiły zmiany (-4). Wskaźnik oceny netto wyniósł 22 pkt. proc. (+3). Wzrost liczby kredytów o wartości do 1 mln euro przewiduje 45 proc. (-3), spadek 3 proc. (-1), a 51 proc. nie przewiduje zmiany (+3). Wskaźnik prognozy wynosi 42 pkt. (-2). KREDYTY KONSUMENCKIE DLA OSÓB PRYWATNYCH Wzrost kredytów konsumenckich dla osób prywatnych wystąpił w 66 proc. placówek (+8), spadek w 5 proc. (-3), a w 28 proc. kredyty oceniono na niezmienionym poziomie (-6). Wskaźnik netto wynosi 61 pkt. proc. (+10). Kredyty konsumenckie dla osób prywatnych wzrosną według 75 proc. placówek (+7), zmaleją według 3 proc. (+1), a 22 proc. nie przewiduje zmiany (-8). Wskaźnik prognozy wynosi 72 pkt. (+6). KREDYTY MIESZKANIOWE DLA OSÓB PRYWATNYCH Wzrost kredytów mieszkaniowych dla osób prywatnych wystąpił w 55 proc. placówek (+10), spadek w 6 proc. (-6), a w 39 proc. kredyty oceniono na niezmienionym poziomie (-4). Wskaźnik oceny netto wyniósł 49 pkt. proc. (+16). Kredyty mieszkaniowe dla osób prywatnych wzrosną według 78 proc. placówek (+7), zmaleją według 2 proc. (-3), a 19 proc. nie przewiduje zmiany (-5). Wskaźnik prognozy wynosi 76 pkt. (+10). AKCJE I OBLIGACJE Wzrost popytu na akcje stwierdzono w 23 proc. placówek (+9), spadek w 5 proc. (-3), brak zmian w 71 proc. (-7). Saldo oceny wynosi 18 pkt. (+12). Wzrost popytu na obligacje odnotowało 21 proc. placówek (=), spadek 6 proc. (+1), a 73 proc. nie stwierdziło zmiany popytu (-1). Saldo oceny wyniosło 15 pkt. (=). Wzrostu popytu na akcje spodziewa się 36 proc. (=), spadku 3 proc. (+2), a 62 proc. (-1) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wynosi 33 punktów (-2). Wzrost popytu na obligacje przewiduje 25 proc.(=), spadek 3 proc. (+2), a 72 proc. (-2) spodziewa się stabilizacji popytu na obecnym poziomie. Saldo prognozy wynosi 23 pkt. (-1).
4 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor 04'2010 JEDNOSTKI FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH Wzrost popytu na jednostki funduszy inwestycyjnych zaobserwowało 44 proc. placówek (+9), spadek 4 proc. (-1), a w 53 proc. nie stwierdzono zmian (-7). Saldo wynosi 40 pkt. (+10). Wzrost popytu przewiduje 52 proc. (+3), spadek 3 proc. (=), a 45 proc. (-3) nie spodziewa się zmiany. Saldo prognozy wynosi 48 pkt. (+2). POLISY UBEZPIECZEŃ NA ŻYCIE Wzrost popytu na polisy zaobserwowało 20 proc. placówek (-3), spadek 7 proc. (+2) i brak zmian w 73 proc. (+1). Saldo oceny wynosi 13 pkt. (-5). Wzrost popytu na polisy przewiduje 26 proc. (-1), spadek 6 proc. (+1), a 68 proc. nie spodziewa się zmiany (=). Saldo prognozy wyniosło 20 pkt. (-3). RACHUNKI OSZCZĘDNOŚCIOWO-ROZLICZENIOWE Liczba nowo otwieranych ROR-ów rosła w 55 proc. placówek (+1), malała w 7 proc. (=) i nie zmieniła się w 38 proc. (-1). Saldo oceny wyniosło 48 punktów (+1). Wzrostu liczby nowo otwieranych rachunków spodziewa się 59 proc. placówek (-7), spadku 2 proc. (+1), a 39 proc (+7) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wyniosło 58 pkt. (-7). OGÓLNA SYTUACJA EKONOMICZNA (WOKKB 48,3) O poprawie ogólnej sytuacji ekonomicznej informuje 47 proc. placówek (+13). Pogorszenie wystąpiło w 5 proc. (-1), a 48 proc. oddziałów nie odnotowało zmiany sytuacji (-12). Saldo oceny wzrosło do 42 punktów (+14). Poprawa kondycji ekonomicznej wystąpiła w 42 proc. oddziałów banków z przewagą kapitału krajowego (+6) i 48 proc. banków z przewagą kapitału zagranicznego (+16), 48 proc. banków giełdowych (+17) i 54 proc. banków spółdzielczych (+20). Poprawy sytuacji ekonomicznej spodziewa się 57 proc. ankietowanych placówek (+2), pogorszenia 2 proc. (=), a 42 proc. nie przewiduje zmiany (-2). Wskaźnik prognozy netto wyniósł 55 pkt. (+2). Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury (WOKKB), obliczany jako średnia arytmetyczna sald odpowiedzi na oba pytania dotyczące ogólnej sytuacji ekonomicznej – tzn. obecnej i przewidywanej – wzrósł w stosunku do wyniku z marca o 8,0 pkt. i wynosi 48,3 proc. WSKAŹNIK KONIUNKTURY BANKOWEJ – 34,8 pkt. Indeks PENGAB traktowany jako syntetyczny wskaźnik koniunktury w placówkach bankowych wzrósł o 2,7 pkt. w stosunku do marca (z 32,1 do 34,8). Skumulowany wskaźnik ocen wyniósł 30,3 pkt. i jest wyższy od poprzedniego o 5,7 pkt., natomiast skumulowany wskaźnik prognoz spadł o 0,3 pkt., z poziomu 39,7 do 39,4 pkt. Indeks PENGAB w grupie placówek z przewagą kapitału krajowego wzrósł z 32,9 do 33,6 (o 0,7 pkt.), z przewagą kapitału zagranicznego – z 29,9 do 36,2 (o 6,3 pkt.), w grupie banków giełdowych – z 32,0 do 37,6 (o 5,6 pkt.), zaś w grupie banków spółdzielczych spadł z 35,3 do 33,6 (o 1,7 pkt.). STOPY PROCENTOWE Placówki przewidują następujące oprocentowanie (dane uśrednione): kredytu lombardowego – 5,13 proc. (-0,02 pkt.) redyskonta weksli – 3, 86 proc. (-0,01 pkt.) kredytu na cele gospodarcze – 12,40 proc. (-0,05 pkt.) lokaty trzymiesięcznej – 4,68 proc. (-0,39 pkt.) INFLACJA Bankowcy przewidują, że w 2010 roku (w okresie od grudnia 2009 do grudnia 2010) inflacja wyniesie 3,28 proc. (dane uśrednione). Oznacza to spadek o 0,26 pkt. w porównaniu z inflacją przewidywaną przed miesiącem. Mediana wynosi 2,98 proc. Reprezentanci banków giełdowych szacują stopę inflacji na 3,33 proc, banków spółdzielczych – 3,30 proc., banków z przewagą kapitału zagranicznego – 3,26 proc., z przewagą kapitału krajowego – 3,24 proc. KURS DOLARA I EURO Oczekiwania kursowe wobec dolara i euro według przewidywań (uśrednionych) na koniec 2010 roku wynoszą dla ceny dolara – 2,80 zł (mediana – 2,79), a dla euro – 3,83 zł (mediana 3,80). Oznacza to przewidywane nieznaczne umocnienie się złotego względem tych walut: o 2 grosze w stosunku do euro i 3 w odniesieniu do dolara.
Czy ma Pan(i) zaufanie do …? 5 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor N=200 PYTANIA DODATKOWE Upowszechnianie wiedzy o bankach Ponad 60% bankowców dobrze ocenia aktywność banków w zakresie upowszechniania w społeczeństwie wiedzy o bankach, ich ofercie i działalności. Kolejne 35% ocenia je tylko jako dostateczne. Są to noty zbliżone do tych, które działalności banków pod tym kątem wystawiano dwa lata temu i zdecydowanie lepsze od tych z zeszłego roku. Zaufanie do instytucji związanych z rynkiem finansowym Największym zaufaniem spośród instytucji rynku finansowego – prawie pełnym – cieszą się wśród bankowców same banki, w tym także bank centralny (odpowiednio, 95% i 94%). Ponad trzy czwarte badanych zaufaniem obdarza także GPW (72%), a ponad połowa – urząd skarbowy (59%) oraz zakłady ubezpieczeń majątkowych (59%) i na życie (57%). Inne instytucje – w tym fundusze inwestycyjne i emerytalne – nie są już tak popularne: ma do nich zaufanie, odpowiednio, 49% i 39% respondentów. Najmniejszym zaufaniem – bo tylko 34-procentowym – cieszy się wśród bankowców ZUS. Poziom zaufania do instytucji finansowych spoza rynku bankowego jest zróżnicowany ze względu na rodzaj banku, w którym zatrudnieni są badani. Bankowcy z banków spółdzielczych mają mniejsze niż pozostali zaufanie do warszawskiej giełdy (57%), urzędów skarbowych (51%) oraz funduszy inwestycyjnych (24%) i emerytalnych (32%). Zdecydowanie większym zaufaniem niż pozostali obdarzają natomiast zakłady ubezpieczeniowe (majątkowe - 73%, na życie – 68%). Ten ostatni rodzaj instytucji najmniejsze poważanie ma wśród przedstawicieli banków zagranicznych i notowanych na giełdzie (odpowiednio, 48% i 51%). Przenoszenie kont między bankami Wprawdzie wciąż w zdecydowanej większości banków (87%) nie widać, aby ułatwienia w przenoszeniu kont między bankami wpłynęły na faktyczną mobilność klientów, ale w co dziesiątym banku można już odczuć skutki tego kroku. Największą mobilność zdają się wykazywać klienci banków notowanych na giełdzie (w 14% placówek zauważono większą niż w analogicznym okresie poprzedniego roku skłonność do przenoszenia kont), najmniejszą – klienci banków spółdzielczych (w 5% placówek zauważono zmianę poziomu aktywności klientów pod tym względem). Skutki kryzysu finansowego Od pół roku notowany jest powolny spadek wpływu kryzysu finansowego na funkcjonowanie pojedynczych placówek banków w Polsce, ale swoim zasięgiem wciąż obejmuje on 47% banków. Jaka jest Pana(i) ogólna ocena aktywności banków w zakresie upowszechniania w społeczeństwie wiedzy o bankach, ich ofercie i działalności? ŚREDNIA: 2,5 2,5 2,6 Od początku stycznia obowiązuje rekomendacja ZBP ułatwiająca klientom przenoszenie rachunku/konta z banku do banku. Czy w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego obserwuje Pan(i) obecnie zwiększoną liczbę przeniesień rachunków w przypadku Pana(i) banku/placówki bankowej? ŚREDNIA: 1,6 1,7 1,7 Czy Pana(i) bank / placówka odczuwa realne skutki światowego kryzysu finansowego?