1 09/2010 MONITOR BANKOWY PENGAB - wartości trendu cyklu Wrześniowy sondaż w placówkach bankowych został przeprowadzony w dniach 6-13 bm. W telefonicznym badaniu wspomaganym komputerowo (CATI) wzięło udział 200 placówek bankowych z całego kraju, reprezentujących wszystkie typy banków krajowych. W oczekiwaniu na zmianę trendu W porównaniu z sierpniem otwarto więcej ROR-ów. Oczekiwania względem stóp centralnych są zbliżone do tych sprzed miesiąca. Nieznacznie wzrosły oczekiwania inflacyjne (obecnie na poziomie 3,48%). Przewidywany kurs złotego jest stabilny. Sprawność systemu sądownictwa gospodarczego w Polsce oceniana jest przeciętnie. Bankowcy nie zauważają większych zmian w jego funkcjonowaniu w ostatnich latach. Przeważają opinie, że w ostatnim czasie nastąpił wzrost cen nieruchomości. Bankowcy w większości uważają, że relacje banków z przedsiębiorcami są partnerskie. Nie ma jednak zgody odnośnie kierunku zmian polityki banków wobec firm ostatnimi czasy. Opinie bankowców o oddziaływaniu nowych regulacji KNF na ewentualny odpływu zamożnych klientów do banków zagranicznych są spolaryzowane. Wartość indeksu Pengab wzrosła w stosunku do sierpnia (o 1,0 pkt.) i wynosi obecnie 31,8 pkt. Jest to skutek niewielkiego wzrostu zarówno wskaźnika ocen bieżących (o 0,4 pkt. do poziomu 25,1), jak i prognoz (o 1,5 pkt. do poziomu 38,5) Wskaźnik ogólnej sytuacji ekonomicznej spadł o 4,7 pp. w stosunku do zeszłego pomiaru i obecnie wynosi 39,3 pkt. Rynki depozytowe były w minionymi miesiącu zróżnicowane: wzrosty odnotowano na rynku depozytów dewizowych, zwłaszcza terminowych, zaś zainteresowanie lokatami złotowymi pozostało bez zmian (wkłady a vista) lub malało (depozyty terminowe). Oczekuje się ożywienia na rynku depozytów walutowych bieżących oraz wzrostu popytu na depozyty złotowe ze strony podmiotów gospodarczych. W minionym miesiącu akcja kredytowa nieznacznie wzmocniła się, a prognozuje się wyraźne wzrosty. Oczekuje się większego zainteresowania kredytami mieszkaniowymi i konsumenckimi. Spadki wciąż dotykają rynku kredytów o wartości do mln euro dla firm. Zainteresowanie kredytami walutowymi jest nadal niewielkie. Ceny kredytów były stabilne. Nie zmieniła się znacząco liczba kredytów zagrożonych. Zwiększyło się zainteresowanie obligacjami, mniejszy popyt zgłaszano natomiast na akcje. Nie oczekuje się większych zmian na tych rynkach. Stabilny był popyt na jednostki TFI. Zmniejszyło się zainteresowanie polisami życiowymi. Oczekiwania. Wzrostu stanów lokat a vista ogółem spodziewa się 52 proc. placówek (wzrost o 4 pkt. w porównaniu z wynikiem z sierpnia), spadek przewiduje 8 proc. (-1), a 41 proc (-2) nie oczekuje zmiany. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 46 proc. (=), korporacyjnych – 44 proc. (+5); spadek przewiduje 10 proc. (+3) podmiotów indywidualnych i 7 proc. (-7) gospodarczych. Saldo prognozy dla lokat łącznie wynosi 44 pkt. (+5), gospodarstw domowych 36 pkt. (-3) oraz podmiotów gospodarczych 38 pkt. (+13). Poprawy sytuacji w zakresie depozytów terminowych ogółem spodziewa się 53 proc. oddziałów (+4), spadek przewiduje 11 proc. (=), a 37 proc. (-3) nie oczekuje zmiany sytuacji. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 51 proc. (+2), a instytucjonalnych 36 proc. (-2); pogorszenia - odpowiednio 8 proc. (-2) i 8 proc. (-6). Salda prognozy wynoszą: ogółem 42 pkt. (+4), depozyty ludności 43 pkt. (+4), natomiast podmiotów gospodarczych 28 pkt. (+8). DEPOZYTY ZŁOTOWE Oceny. Wkłady na rachunkach bieżących ogółem rosły w 39 proc. placówek (brak zmiany w stosunku do wyniku z sierpnia): ludności – w 35 proc. (-3), a podmiotów gospodarczych w 27 proc. (-2). Spadek aktywności deponentów wystąpił łącznie w 16 proc. placówek (=); ludności 17 proc. (+3), podmiotów gospodarczych 16 proc. (-1). Salda ocen informujące o różnicy między odsetkiem placówek stwierdzających wzrost i spadek wynoszą: dla łącznych lokat bieżących 23 punkty (-1), klientów indywidualnych 18 punktów (-6) oraz korporacyjnych 12 punktów (=). Lokaty terminowe rosły łącznie w 43 proc. placówek (spadek o 5 punktów w stosunku do sierpnia). W segmencie gospodarstw domowych wzrastały w 44 proc. placówek (+1), a podmiotów gospodarczych w 26 proc. placówek (-4). Spadki wystąpiły łącznie w 17 proc. oddziałów (+5); ludności 12 proc. (=), a podmiotów gospodarczych w 17 proc. (+2). Wskaźniki netto, czyli salda ocen, wynoszą: dla depozytów terminowych ogółem 26 pkt. (-10); gospodarstw domowych 32 pkt. (+1) oraz podmiotów gospodarczych 9 pkt. proc. (-6).

2 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor 09'2010 DEPOZYTY WALUTOWE Oceny. Wkłady na rachunkach bieżących ogółem rosły w 14 proc. placówek (-1); w segmencie ludności w 11 proc. (+1) i podmiotów gospodarczych 12 proc. (+1). Malały natomiast: ogółem w 9 proc. (-2), ludności 8 proc. (-5) oraz firm 8 proc. (-1). Saldo oceny w odniesieniu do wkładów ogółem wynosi 4 punkty (=), lokat ludności 3 punkty (+6) i depozytów podmiotów gospodarczych 4 punkty (+2). Depozyty terminowe ogółem rosły w 14 proc. placówek (+3), jednocześnie malejąc w 9 proc. (-7) i nie ulegając zmianie w 76 proc. (+3). Depozyty ludności wzrosły w 13 proc. (+3), podmiotów gospodarczych w 8 proc. (=), malejąc odpowiednio w 10 proc. (-5) i 9 proc. (-4). Salda oceny kształtują się następująco: dla lokat ogółem 5 proc. (+10), lokat klientów indywidualnych 3 punkty (+8) oraz korporacyjnych -1 pkt. (+5). Oczekiwania. Przewidywania wzrostowe dla wkładów a vista ogółem formułuje 17 proc. placówek (+3), spadkowe 4 proc. (-4), a 79 proc. (+1) nie oczekuje zmiany sytuacji. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 17 proc. placówek (+5), a podmiotów gospodarczych 14 proc. (+3). Spadek przewiduje odpowiednio 4 proc. (-3) i 5 proc. (-3). Salda prognoz są następujące: lokaty ogółem 13 punktów (+7), gospodarstwa domowe 13 punktów (+7) oraz firmy i instytucje 9 punktów (+5). Wzrostu aktywności deponentów terminowych ogółem spodziewa się 16 proc. placówek (=), spadku 7 proc. (+1), a 78 proc. nie przewiduje zmiany (=). Wzrost depozytów terminowych ludności przewiduje 17 proc. (+2), a podmiotów gospodarczych 13 proc. (+4); spadek odpowiednio 6 proc. (=) i 6 proc. (+1). Salda prognoz wynoszą: lokaty ogółem 9 punktów (-1), ludności 12 punktów (+3) oraz podmioty gospodarcze 7 punktów (+3). KREDYTY ZŁOTOWE Oceny. Akcja kredytowa ogółem rosła w 70 proc. placówek (+3), malała w 10 proc. (-2) i nie zmieniła się w 21 proc. (-1). Wzrost kredytów dla ludności odnotowało 69 proc. placówek (+1), a na cele gospodarcze 52 proc. oddziałów (+2); spadek wystąpił odpowiednio w 6 proc. (-4) i 13 proc. (-1). Saldo ocen dla kredytów ogółem wynosi 61 punktów (+5), dla kredytów ludności 63 punktów (+5) oraz podmiotów gospodarczych 38 punktów (+2). Oczekiwania. Rozwoju akcji kredytowej ogółem spodziewa się 83 proc. placówek (+3), dla ludności 81 proc. (+7) i 70 proc. dla klientów korporacyjnych (+4). Spadek akcji kredytowej ogółem przewiduje 3 proc. (=), kredytów dla ludności 2 proc. (-1), a podmiotów gospodarczych 3 proc. (=). Salda prognoz wynoszą: w odniesieniu do kredytów ogółem 80 punktów (+3), ludności 79 punkty (+7), podmiotów gospodarczych 68 punktów (+5). OPROCENTOWANIE KREDYTÓW Oprocentowanie kredytów pozostało bez zmian w 82 proc. (+1), w 3 proc. wzrosło (-2), a w 15 proc. zmalało (=). Utrzymania ceny kredytu na obecnym poziomie spodziewa się 79 proc. (-1), zmniejszenia 10 proc. (+2), a wzrostu 12 proc. (-1).

. 3 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor 09'2010 KREDYTY NIEREGULARNE (ZAGROŻONE) Kredyty nieregularne dla ludności wzrastały w 25 proc. placówek (+1), jednocześnie malejąc w 9 proc. (=) i nie zmieniając się w 65 proc. (-1). Saldo oceny odnotowano na poziomie 16 punktów (+1). Wzrost wartości kredytów nieregularnych przewiduje 31 proc. placówek (+3), spadek 11 proc. (+2), a 58 proc. (-4) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wyniosło 20 pkt. (+1). KREDYTY WALUTOWE Kredyty walutowe rosły w 10 proc. placówek (-5), malały w 20 proc. (=), a w 70 proc. (+6) nie wystąpiły zmiany. Saldo oceny jest na poziomie -10 punktów proc. (-5). Wzrostu akcji kredytowej w walutach obcych spodziewa się 17 proc. (-2), spadku 17 proc. (-1), a 66 proc. (+3) nie spodziewa się zmiany. Saldo prognozy wynosi 1 pkt. proc. (=). KREDYTY O WARTOŚCI DO 1 MLN EURO UDZIELANE PRZEDSIĘBIORSTWOM Wzrost liczby kredytów o wartości do 1 mln euro wystąpił w 24 proc. placówek (-9), spadek w 7 proc. (-3), a w 68 proc. nie nastąpiły zmiany (+11). Wskaźnik oceny netto wyniósł 17 pkt. proc. (-6). Wzrost liczby kredytów o wartości do 1 mln euro przewiduje 40 proc. (-4), spadek 2 proc. (-1), a 58 proc. nie przewiduje zmiany (+5). Wskaźnik prognozy wynosi 38 pkt. (-4). KREDYTY KONSUMENCKIE DLA OSÓB PRYWATNYCH Wzrost kredytów konsumenckich dla osób prywatnych wystąpił w 61 proc. placówek (-1), spadek w 6 proc. (-2), a w 32 proc. kredyty oceniono na niezmienionym poziomie (+2). Wskaźnik netto wynosi 55 pkt. proc. (+2). Kredyty konsumenckie dla osób prywatnych wzrosną według 74 proc. placówek (+4), zmaleją według 2 proc. (-2), a 24 proc. nie przewiduje zmiany (-2). Wskaźnik prognozy wynosi 72 pkt. (+5). KREDYTY MIESZKANIOWE DLA OSÓB PRYWATNYCH Wzrost kredytów mieszkaniowych dla osób prywatnych wystąpił w 60 proc. placówek (-2), spadek w 6 proc. (-2), a w 33 proc. kredyty oceniono na niezmienionym poziomie (+3). Wskaźnik oceny netto wyniósł 54 pkt. proc. (+1). Kredyty mieszkaniowe dla osób prywatnych wzrosną według 75 proc. placówek (+7), zmaleją według 4 proc. (=), a 22 proc. nie przewiduje zmiany (-5). Wskaźnik prognozy wynosi 71 pkt. (+7). AKCJE I OBLIGACJE Wzrost popytu na akcje stwierdzono w 15 proc. placówek (-4), spadek w 9 proc. (=), brak zmian w 76 proc. (+4). Saldo oceny wynosi 6 pkt. (-4). Wzrost popytu na obligacje odnotowało 16 proc. placówek (+6), spadek 10 proc. (+2), a 73 proc. nie stwierdziło zmiany popytu (-9). Saldo oceny wyniosło 6 pkt. (+4). Wzrostu popytu na akcje spodziewa się 24 proc. (-1), spadku 4 proc. (-1), a 73 proc. (+4) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wynosi 20 punktów (=). Wzrost popytu na obligacje przewiduje 19 proc. (+2), spadek 6 proc. (+1), a 75 proc. (-3) spodziewa się stabilizacji popytu na obecnym poziomie. Saldo prognozy wynosi 13 pkt. (+1).

4 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor 09'2010 JEDNOSTKI FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH Wzrost popytu na jednostki funduszy inwestycyjnych zaobserwowało 25 proc. placówek (-3), spadek 8 proc. (-4), a w 68 proc. nie stwierdzono zmian (+8). Saldo wynosi 17 pkt. (+1). Wzrost popytu przewiduje 36 proc. (-4), spadek 3 proc. (-1), a 61 proc. (+5) nie spodziewa się zmiany. Saldo prognozy wynosi 32 pkt. (-3). POLISY UBEZPIECZEŃ NA ŻYCIE Wzrost popytu na polisy zaobserwowało 23 proc. placówek (-4), spadek 8 proc. (+1) i brak zmian w 69 proc. (+4). Saldo oceny wynosi 15 pkt. (-5). Wzrost popytu na polisy przewiduje 25 proc. (-1), spadek 6 proc. (+1), a 69 proc. nie spodziewa się zmiany (=). Saldo prognozy wyniosło 19 pkt. (-2). RACHUNKI OSZCZĘDNOŚCIOWO-ROZLICZENIOWE Liczba nowo otwieranych ROR-ów rosła w 46 proc. placówek (+5), malała w 7 proc. (-6) i nie zmieniła się w 47 proc. (=). Saldo oceny wyniosło 39 punktów (+11). Wzrostu liczby nowo otwieranych rachunków spodziewa się 61 proc. placówek (-1), spadku 2 proc. (-2), a 37 proc (+3) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wyniosło 59 pkt. (+2). OGÓLNA SYTUACJA EKONOMICZNA (WOKKB 39,3) O poprawie ogólnej sytuacji ekonomicznej informuje 37 proc. placówek (-4). Pogorszenie wystąpiło w 4 proc. (-2), a 60 proc. oddziałów nie odnotowało zmiany sytuacji (+7). Saldo oceny wyniosło 33 punkty (-2). Poprawa kondycji ekonomicznej wystąpiła w 42 proc. banków spółdzielczych (-7), w 40 proc. oddziałów banków giełdowych (=), w 39 proc. banków z przewagą kapitału zagranicznego (+2) i w 30 proc. – z przewagą kapitału krajowego (-12). Poprawy sytuacji ekonomicznej spodziewa się 48 proc. ankietowanych placówek (-8), pogorszenia 2 proc. (-1), a 51 proc. nie przewiduje zmiany (+9). Wskaźnik prognozy netto wyniósł 46 pkt. (-7). Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury (WOKKB), obliczany jako średnia arytmetyczna sald odpowiedzi na oba pytania dotyczące ogólnej sytuacji ekonomicznej – tzn. obecnej i przewidywanej – spadł w stosunku do wyniku z sierpnia o 4,7 pkt. i wynosi 39,3 proc. WSKAŹNIK KONIUNKTURY BANKOWEJ – 31,8 pkt. Indeks PENGAB traktowany jako syntetyczny wskaźnik koniunktury w placówkach bankowych wzrósł o 1,0 pkt. w stosunku do sierpnia (z 30,8 do 31,8). Skumulowany wskaźnik ocen wyniósł 25,1 pkt. i jest wyższy od poprzedniego o 0,4 pkt., natomiast skumulowany wskaźnik prognoz wzrósł o 1,5 pkt., z poziomu 37,0 do 38,5 pkt. Indeks PENGAB w grupie banków spółdzielczych wzrósł z 36,7 do 37,5 pkt. (o 0,8 pkt.), w grupie banków giełdowych – z 30,4 do 31,7 pkt. (o 1,3 pkt.), z przewagą kapitału zagranicznego – z 29,6 do 30,7 pkt. (o 1,1 pkt.), z przewagą kapitału krajowego – z 29,5 do 30,0 pkt. (o 0,5 pkt.). STOPY PROCENTOWE Placówki przewidują następujące oprocentowanie (dane uśrednione): kredytu lombardowego – 5,09 proc. (-0,02 pkt.) redyskonta weksli – 3, 83 proc. (-0,03 pkt.) kredytu na cele gospodarcze – 12,34 proc. (-0,10 pkt.) lokaty trzymiesięcznej – 4,56 proc. (+0,01 pkt.) INFLACJA Bankowcy przewidują, że w 2010 roku (w okresie od grudnia 2009 do grudnia 2010) inflacja wyniesie 3,48 proc. (dane uśrednione). Oznacza to wzrost o 0,02 pkt. w porównaniu z inflacją przewidywaną przed miesiącem. Mediana wynosi 3,01 proc. Reprezentanci banków z przewagą kapitału krajowego szacują stopę inflacji na 3,58 proc., banków spółdzielczych – 3,51 proc., banków giełdowych 3,46 proc, zaś banków z przewagą kapitału zagranicznego – 3,38 proc. KURS DOLARA I EURO Oczekiwania kursowe wobec dolara i euro według przewidywań (uśrednionych) na koniec 2010 roku wynoszą dla ceny dolara – 3,06zł (mediana – 3,00), a dla euro – 3,98zł (mediana 3,99). Oznacza to korektę oczekiwań wobec złotego w porównaniu z sierpniem: umocnienie o 2 gr. w stosunku do euro i osłabienie o 1 gr. wobec dolara.

5 Monitor Bankowy - ZBP/Pentor PYTANIA DODATKOWE Stan sądownictwa gospodarczego Ocena sprawności funkcjonowania systemu sądownictwa gospodarczego w Polsce nieznacznie pogorszyła się w porównaniu z zeszłym rokiem: odsetek ocen negatywnych wzrósł o 4 punkty do poziomu 28%. Blisko połowa bankowców (48%) przeciętnie ocenia działanie sądów gospodarczych. Ogólnie, sytuacja postrzegana jest jako dość stabilna: 85% bankowców nie widzi większych zmian w funkcjonowaniu systemu na przestrzeni minionego roku. Skokowa poprawa średniej oceny systemu nastąpiła między 2005 i 2007 rokiem i od tego momentu waha się od 2,8 do 3,0 na 5 stopniowej skali. Jaka jest Pana(i) ogólna ocena funkcjonowania krajowego systemu sądownictwa gospodarczego? Czy na przestrzeni minionych 12 m-cy działalność sądownictwa gospodarczego…?

Na temat współpracy banków z przedsiębiorstwami wypowiadane są różne, często sprzeczne opinie. Z którymi z następującymi stwierdzeń zgadza się Pan(i), a z którymi – nie? Czy w ostatnich latach ceny nieruchomości mieszkaniowych rosły, nie zmieniały się czy malały? 6 Monitor Bankowy - ZBP/Pentor N=200 N=79 Czy, Pana(i) zadaniem, w związku z nowymi regulacjami w rekomendacjach KNF zwiększa się ryzyko przechodzenia najzamożniejszych klientów do banków zagranicznych? 3,7 3,2 3,1 2,9 2,5 2,0 Średnia N=200 ŚREDNIA 2,4 Ceny nieruchomości Ocena zmian cen nieruchomości jest bardzo niejednolita: co trzeci bankowiec (35%) uważa, że ceny były ostatnimi laty stabilne, co czwarty jest zdania, że malały, zaś w ocenie 40% - rosły. Współpraca banków i przedsiębiorstw Zdaniem trzech czwartych bankowców relacje pomiędzy bankami a firmami mają charakter partnerski. Brak jasnej oceny polityki kredytowania działalności przedsiębiorstw w ostatnim roku: ponad połowa przedstawicieli banków notowanych na giełdzie (61%) oraz z przewagą kapitału zagranicznego (54%) uważa, że warunki przyznawania kredytów zaostrzyły się, natomiast dwie trzecie bankowców z banków spółdzielczych sądzi, że sytuacja poprawiła się pod tym względem. Blisko połowa badanych (43%) sądzi, że polityka banków wobec firm jest zbyt restrykcyjna, zaś co trzeci respondent jest zdania, że banki wręcz wykorzystują w kontaktach z firmami swoją przewagę nad nimi. O partnerskich relacjach między firmami a bankami w największym stopniu są przekonani pracownicy banków spółdzielczych (95%), jednocześnie w tej grupie najsilniejsze jest przekonanie, że polityka banków wobec firm jest zbyt liberalna (29%). Przechodzenie zamożnych klientów do banków zagranicznych Zdania bankowców są podzielone odnośnie do wpływu nowych rekomendacji KNF na ewentualny odpływ najzamożniejszych klientów do banków zagranicznych. Blisko połowa uważa (41%), że nowe regulacje zwiększą to ryzyko, natomiast ponad 50% jest zdania, że to nie nastąpi (57%).