Kontynuacja trendu spadkowego 2 / 2009 MONITOR BANKOWY Lutowy sondaż w placówkach bankowych został przeprowadzony w dniach 7-16 bm. W telefonicznym sondażu wspomaganym komputerowo (CATI) wzięło udział 200 placówek bankowych z całego kraju, reprezentujących wszystkie typy banków krajowych PENGAB - wartości trendu cyklu W lutowym pomiarze koniunktury bankowej odnotowaliśmy spadek wartości indeksu Pengab. W porównaniu ze styczniem obniżył się o 10,1 do poziomu 12,7 pkt. Obniżenie wartości odnotowano zarówno w warstwie ocen bieżących, jak i dla prognoz; jednak o skali jego spadku przesądziły oceny bieżące (spadek o 14,8). Wskaźnik wyprzedzający obniżył się jedynie o 5,4 pp. Duży udział w pogłębieniu trendu spadkowego ma wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury, informujący o sytuacji ekonomicznej placówek. W stosunku do poziomu sprzed miesiąca jest niższy o 12,8 pkt. i znalazł się w strefie wartości ujemnych ( -4,3 proc.). Wyraźne spadki obserwowane są zarówno na rynkach depozytowych jak i kredytowych. Na rynku depozytów pogorszyły się salda zarówno ocen jak i prognoz, w przypadku kredytów tylko oceny. Bankowcy oczekują ponownego ożywienia na rynku kredytów złotowych, walutowych, konsumenckich oraz mieszkaniowych. Gorsze prognozy są formułowane w stosunku do kredytów na cele gospodarcze. Alternatywne formy lokowania środków pieniężnych są w fazie stagnacji: zastój panuje na rynku akcji i obligacji – zarówno w warstwie diagnostycznej jak i prognostycznej. Ustabilizował się popyt na niskim poziomie dla jednostek TFI oraz polis na życie. Przewiduje się dalsze osłabienie złotego w odniesieniu zarówno do dolara, jak i do euro Jeśli chodzi o centralne stopy procentowe spodziewane jest ich redukcja o 50 punktów bazowych. Bankowcy pozytywnie oceniają funkcjonowanie instytucji związanych z sektorem bankowym w minionym roku. Najlepiej postrzegana jest działalność BIK-u, BFG i Krajowej Izby Rozliczeniowej. Najniższe noty wystawiono pod tym względem Ministerstwu Finansów i Radzie Rozwoju Rynku Finansowego. Większość bankowców ocenia, że sytuacja na rynku kredytów hipotecznych ustabilizowała się, niespełna 30% respondentów dostrzega jego postępujące osłabnie. Podobnie rozkładają się oceny w odniesieniu do polityki przyznawania kredytów: większość uważa, że jest ona stabilna, co trzeci - zauważył wzrost liczby odmów. Oczekiwania. Wzrostu stanów lokat a vista ogółem spodziewa się 41 proc. placówek (w stosunku do styczniowego pomiaru wzrost o 2 pkt.), spadek przewiduje 20 proc. (+5), a 40 proc (-6) nie oczekuje zmiany. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 42 proc. (+1), korporacyjnych – 32 proc. (+3); spadek przewiduje 18 proc. (+5) podmiotów indywidualnych i 24 proc. (+7) gospodarczych. Saldo prognozy dla lokat łącznie wynosi 21pkt. (-3), gospodarstw domowych 25pkt. (-2) oraz podmiotów gospodarczych 8pkt. (-3). Poprawy sytuacji w zakresie depozytów terminowych ogółem spodziewa się 45 proc. oddziałów (-6), spadek przewiduje 21 proc. (+8), a 33 proc. (-3) nie oczekuje zmiany sytuacji. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 46 proc. (-4), a instytucjonalnych 28 proc. (-4); pogorszenia - odpowiednio 20 proc. (+7) i 22 proc. (+5). Salda prognozy wynoszą: ogółem 24 pkt. (-13), depozyty ludności 27 pkt. (-10), natomiast podmiotów gospodarczych 7 pkt. (-9). DEPOZYTY ZŁOTOWE Oceny. Wkłady na rachunkach bieżących ogółem rosły w 45 proc. placówek (w stosunku poprzedniego pomiaru spadek o 11): ludności – w 44 proc. (-10), a podmiotów gospodarczych w 33 proc. (-16). Spadek aktywności deponentów wystąpił łącznie w 26 proc. placówek (+12); ludności 21 proc. (+8), podmiotów gospodarczych 28 proc. (+14). Salda ocen informujące o różnicy między odsetkiem placówek stwierdzających wzrost i spadek wynoszą: dla łącznych lokat bieżących 20 punktów (-22), klientów indywidualnych 23 punkty (-18) oraz korporacyjnych 5 punktów (-30). Lokaty terminowe rosły łącznie w 51 proc. placówek (w stosunku poprzedniej fali – 11 pkt. mniej). W segmencie gospodarstw domowych wzrastały w 53 proc. placówek (-11), a podmiotów gospodarczych w 31 proc. placówek (-13). Spadki wystąpiły łącznie w 20 proc. oddziałów (+3); ludności 17 proc. (+1), a podmiotów gospodarczych w 23 proc. (+4). Wskaźniki netto, czyli salda ocen, wynoszą: dla depozytów terminowych ogółem 31 pkt. (-13); gospodarstw domowych 36 pkt. (-12) oraz podmiotów gospodarczych 8 pkt. proc. (-17).

2 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor DEPOZYTY WALUTOWE Oceny. Wkłady na rachunkach bieżących ogółem rosły w 20 proc. placówek (-3); w segmencie ludności w 20 proc. (-1) i podmiotów gospodarczych 16 proc. (-3). Malały natomiast: ogółem w 18 proc. (+5), ludności 15 proc. (=) oraz firm 14 proc. (+1). Saldo oceny w odniesieniu do wkładów ogółem wynosi 2 punkty (-9), lokat ludności 6 punktów (=) i depozytów podmiotów gospodarczych 1 punkt (-5). Depozyty terminowe ogółem rosły w 25 proc. placówek (-5), jednocześnie malejąc w 17 proc. (+2) i nie ulegając zmianie w 58 proc. (+3). Depozyty ludności wzrosły w 26 proc. (-5), podmiotów gospodarczych w 15 proc. (-5), malejąc odpowiednio w 13 proc. (-1) i 15 proc. (=). Salda oceny kształtują się następująco: dla lokat ogółem 8 punktów proc. (-7), lokat klientów indywidualnych 13 punktów (-4) oraz korporacyjnych -1 pkt. (-6). Oczekiwania. Przewidywania wzrostowe dla wkładów a vista ogółem formułuje 15 proc. placówek (-5), spadkowe 16 proc. (+8), a 69 proc. (-3) nie oczekuje zmiany sytuacji. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 16 proc. placówek (-5), a podmiotów gospodarczych 12 proc. (-3). Spadek przewiduje odpowiednio 13 proc. (+5) i 14 proc. (+6). Salda prognoz są następujące: lokaty ogółem -2 punkty (-13), gospodarstwa domowe 2 punkty (-11) oraz firmy i instytucje -2 punkty (-9). Wzrostu aktywności deponentów terminowych ogółem spodziewa się 19 proc. placówek (-5), spadku 18 proc. (+4), a 63 proc. nie przewiduje zmiany (+1). Wzrost depozytów terminowych ludności przewiduje 18 proc. (-7), a podmiotów gospodarczych 14 proc. (-1); spadek odpowiednio 16 proc. (+5) i 18 proc. (+4). Salda prognoz wynoszą: lokaty ogółem 1 punkt (-9), ludności 2 punkty (-12) oraz podmioty gospodarcze -4 punkty (-5). KREDYTY ZŁOTOWE Oceny. Akcja kredytowa ogółem rosła w 40 proc. placówek (-12), malała w 25 proc. (+3) i nie zmieniła się w 35 proc. (+8). Wzrost kredytów dla ludności odnotowało 37 proc. placówek (-10), a na cele gospodarcze 32 proc. oddziałów (-10); spadek wystąpił odpowiednio w 23 proc. (=) i 25 proc. (+5). Saldo ocen dla kredytów ogółem wynosi 15 punktów (-15), dla kredytów ludności 15 punktów (-9) oraz podmiotów gospodarczych 7 punktów (-15). Oczekiwania. Rozwoju akcji kredytowej ogółem spodziewa się 58 proc. placówek (+3), dla ludności 56 proc. (+4) i 51 proc. dla klientów korporacyjnych (+4). Spadek akcji kredytowej ogółem przewiduje 14 proc. (-3), kredytów dla ludności 13 proc. (-4), a podmiotów gospodarczych 15 proc. (-4). Salda prognoz wynoszą: w odniesieniu do kredytów ogółem 44 punktów (+6), ludności 43 punkty (+8), podmiotów gospodarczych 35 punktów (+7). OPROCENTOWANIE KREDYTÓW Oprocentowanie kredytów pozostało bez zmian w 43 proc. (-6), w 22 proc. wzrosło (-2), a w 36 proc. zmalało (+9). Utrzymania ceny kredytu na obecnym poziomie spodziewa się 32 proc. (-6), zmniejszenia 48 proc. (-3), a wzrostu 21 proc. (+9).

. 3 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor KREDYTY NIEREGULARNE (ZAGROŻONE) Kredyty nieregularne dla ludności wzrastały w 26 proc. placówek (+3), jednocześnie malejąc w 11 proc. (-2) i nie zmieniając się w 61 proc. (-1). Saldo oceny odnotowano na poziomie 14 punktów (+4). Wzrost wartości kredytów nieregularnych przewiduje 45 proc. placówek (+16), spadek 8 proc. (-4), a 47 proc. (-12) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy spadło do poziomu 36 pkt. (+18). KREDYTY WALUTOWE Kredyty walutowe rosły w 11 proc. placówek (-2), malały w 33 proc. (-2), a w 56 proc. (+4) nie wystąpiły zmiany. Saldo oceny jest na poziomie -21 punktów proc. (+1). Wzrostu akcji kredytowej w walutach obcych spodziewa się 17 proc. (+8), spadku 34 proc. (-9), a 49 proc. (=) nie spodziewa się zmiany. Saldo prognozy wynosi minus 17 pkt. proc. (+17). KREDYTY O WARTOŚCI DO 1 MLN EURO UDZIELANE PRZEDSIĘBIORSTWOM Wzrost liczby kredytów o wartości do 1 mln euro wystąpił w 15 proc. placówek (-3), spadek w 22 proc. (+5), a w 63 proc. nie nastąpiły zmiany (-1). Wskaźnik oceny netto wyniósł -7 pkt. proc. (-8). Wzrost liczby kredytów o wartości do 1 mln euro przewiduje 25 proc. (=), spadek 19 proc. (+1), a 56 proc. nie przewiduje zmiany (-1). Wskaźnik prognozy wynosi 6 pkt. (=). KREDYTY KONSUMENCKIE DLA OSÓB PRYWATNYCH Wzrost kredytów konsumenckich dla osób prywatnych wystąpił w 34 proc. placówek (-12), spadek w 21 proc. (=), a w 45 proc. kredyty oceniono na niezmienionym poziomie (+11). Wskaźnik netto wynosi 13 pkt. proc. (-12). Kredyty konsumenckie dla osób prywatnych wzrosną według 53 proc. placówek (+4), zmaleją według 15 proc. (=), a 33 proc. nie przewiduje zmiany (-2). Wskaźnik prognozy wynosi 38 pkt. (+4). KREDYTY MIESZKANIOWE DLA OSÓB PRYWATNYCH Wzrost kredytów mieszkaniowych dla osób prywatnych wystąpił w 31 proc. placówek (-8), spadek w 29 proc. (+7), a w 40 proc. kredyty oceniono na niezmienionym poziomie (+1). Wskaźnik oceny netto wyniósł 2 pkt. proc. (-16). Kredyty mieszkaniowe dla osób prywatnych wzrosną według 39 proc. placówek (+3), zmaleją według 24 proc. (+1), a 37 proc. nie przewiduje zmiany (-4). Wskaźnik prognozy wynosi 15 pkt. (+3). AKCJE I OBLIGACJE Wzrost popytu na akcje stwierdzono w 6 proc. placówek (-1), spadek w 38 proc. (+2), brak zmian w 56 proc. (=). Saldo oceny wynosi minus 32 pkt. (-3). Wzrost popytu na obligacje odnotowało 21 proc. placówek (-3), spadek 18 proc. (+4), a 61 proc. nie stwierdziło zmiany popytu (-2). Saldo oceny wyniosło 3 pkt. (-7). Wzrostu popytu na akcje spodziewa się 14 proc. (-6), spadku 25 proc. (+9), a 61 proc. (-3) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wynosi -11 punktów (-15). Wzrost popytu na obligacje przewiduje 21 proc. (-3), spadek 10 proc. (-2), a 69 proc. (+4) spodziewa się stabilizacji popytu na obecnym poziomie. Saldo prognozy wynosi 11 pkt. (-1).

4 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor JEDNOSTKI FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH Wzrost popytu na jednostki funduszy inwestycyjnych zaobserwowało 6 proc. placówek (+1), spadek 43 proc. (+3), a w 51 proc. nie stwierdzono zmian (-3). Saldo wynosi minus 37 pkt. (-2). Wzrost popytu przewiduje 13 proc. (-2), spadek 28 proc. (=), a 59 proc. (+2) nie spodziewa się zmiany. Saldo prognozy wynosi -15 pkt. (-1). POLISY UBEZPIECZEŃ NA ŻYCIE Wzrost popytu na polisy zaobserwowało 20 proc. placówek (+2), spadek 22 proc. (+3) i brak zmian w 58 proc. (-5). Saldo oceny spadło do poziomu minus 2 pkt. (-1). Wzrost popytu na polisy przewiduje 21 proc. (-4), spadek 15 proc. (+2), a 63 proc. nie spodziewa się zmiany (+1). Saldo prognozy spadło do 6 pkt. (-6). RACHUNKI OSZCZĘDNOŚCIOWO-ROZLICZENIOWE Liczba nowo otwieranych ROR-ów rosła w 42 proc. placówek (+2), malała w 11 proc. (-2) i nie zmieniła się w 46 proc. (=). Saldo oceny wyniosło 31 punktów (+4). Wzrostu liczby nowo otwieranych rachunków spodziewa się 45 proc. placówek (-5), spadku 8 proc. (+1), a 47 proc (+3) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wyniosło 38 pkt. (-5). OGÓLNA SYTUACJA EKONOMICZNA (WOKKB – -4,3) O poprawie ogólnej sytuacji ekonomicznej informuje 16 proc. placówek (-15). Pogorszenie wystąpiło w 18 proc. (+9), a 66 proc. oddziałów nie odnotowało zmiany sytuacji (+5). Saldo oceny spadło do -2 punktów (-24). Poprawa kondycji ekonomicznej wystąpiła w 18 proc. oddziałów banków z przewagą kapitału krajowego (-10) i 10 proc. banków z przewagą kapitału zagranicznego (-15), 12 proc. banków giełdowych (-12) i 26 proc. banków spółdzielczych (-24). Poprawy sytuacji ekonomicznej spodziewa się 18 proc. ankietowanych placówek (+1), pogorszenia 24 proc. (+2), a 59 proc. nie przewiduje zmiany (-3). Wskaźnik prognozy netto wyniósł -7 pkt. (-2). Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury (WOKKB), obliczany jako średnia arytmetyczna sald odpowiedzi na oba pytania dotyczące ogólnej sytuacji ekonomicznej - tzn. obecnej i przewidywanej, spadł w stosunku do wyniku z poprzedniej fali o 12,8 pkt. i wynosi -4,3 proc. WSKAŹNIK KONIUNKTURY BANKOWEJ – 12,7 pkt. Indeks PENGAB traktowany jako syntetyczny wskaźnik koniunktury w placówkach bankowych spadło o 10,1 pkt. w stosunku do styczniowego pomiaru (z 22,8 do 12,7). Skumulowany wskaźnik ocen wyniósł 11,9 pkt. i jest niższy od poprzedniego o 14,8 pkt., natomiast skumulowany wskaźnik prognoz spadł o 5,4pkt., z poziomu 18,8 do 13,4 pkt. Indeks PENGAB w grupie placówek z przewagą kapitału krajowego spadł z 37,9 do 24,6 (o 13,3 pkt.), w grupie banków giełdowych – z 16,6 do 9,7 (o 6,9 pkt.), z przewagą kapitału zagranicznego – z 15,6 do 7,1 (o 8,5 pkt.), zaś w grupie banków spółdzielczych z 21,3 do 7,3 (o 14,0 pkt.). STOPY PROCENTOWE Placówki przewidują następujące oprocentowanie (dane uśrednione): kredytu lombardowego – 5,11 proc. (-0,52 pkt.) redyskonta weksli – 3,98 proc. (-0,56 pkt.) kredytu na cele gospodarcze – 12,35 proc. (+0,17 pkt.) lokaty trzymiesięcznej – 5,50 proc. (-0,86 pkt.) INFLACJA Bankowcy przewidują, że w 2009 roku, w okresie od grudnia 2008 do grudnia 2009, inflacja wyniesie 3,98 proc. (dane uśrednione). Oznacza to wzrost o 0,03 pkt. w porównaniu z inflacją przewidywaną w styczniu. Mediana wynosi 3,48 proc. Reprezentanci z banków z przewagą kapitału krajowego szacują stopę inflacji na 4,13 proc, banków spółdzielczych – 3,87 proc., banków giełdowych – 3,95 proc. i banków z przewagą kapitału zagranicznego – 3,87 proc. KURS DOLARA I EURO Oczekiwania kursowe wobec dolara i euro według przewidywań (uśrednionych) na koniec 2009 roku wynoszą dla ceny dolara – 3,32zł (mediana – 3,26), a dla euro – 4,24 zł (mediana 4,18). Średnia dla ceny dolara wzrosła w porównaniu z przewidywaniami ze stycznia o 35 groszy, zaś dla euro - o 35 groszy.

5 Monitor Bankowy - ZBP/Pentor PYTANIA DODATKOWE Ocena ubiegłorocznej działalności instytucji związanych z sektorem bankowym Bankowcy najlepiej postrzegają zeszłoroczną pracę Biura Informacji Kredytowej, oceniając jego działalność w 2008 roku średnio na 4,0 (na 5-stopniowej skali). Jest to ocena zbliżona do tej sprzed roku. Podobnie oceniana jest działalność Bankowego Funduszu Gwarancyjnego - przeciętnie na 3,9. Warto odnotować, że oznacza to poprawę postrzegania pracy tej instytucji w porównaniu z 2007 rokiem. Kolejną relatywnie dobrze postrzeganą instytucją jest Krajowa Izba Rozliczeniowa, choć w przypadku jej działalności odnotowano spadek średniej oceny z poziomu 3,9 w 2007 roku do 3,8 w roku ubiegłym. Instytucje, których działalność jest przeciętnie oceniana na tle całości to: Krajowa Izba Rozliczeniowa, Związek Banków Polskich, Komisja Nadzoru Finansowego (średnie oceny rzędu 3,6), a także Rada Polityki Pieniężnej i Narodowy Bank Polski (przeciętnie oceniane przez bankowców na 3,5). W tej grupie zauważono poprawę oceny działalności KNF i NBP w porównaniu wynikami z 2007 roku. Wśród organizacji, których funkcjonowanie bankowcy ocenili w 2008 roku relatywnie najgorzej, znalazła się instytucja Arbitra Bankowego i Sądu Polubownego przy ZBP (ich działalność średnio oceniana była na 3,3). Najniżej w całej grupie oceniono działalność Ministerstwa Finansów (obniżenie oceny z 3,3 w 2007 roku do 3,2 w roku minionym) oraz Rady Rozwoju Rynku Finansowego. Jaka jest Pana(i) ogólna ocena ubiegłorocznej działalności następujących instytucji i organizacji związanych z sektorem bankowym? BIURO INFORMACJI KREDYTOWEJ KRAJOWA IZBA ROZLICZENIOWA NARODOWY BANK POLSKI RADA POLITYKI PIENIĘŻNEJ BANKOWY FUNDUSZ GWARANCYJNY ZWIĄZEK BANKÓW POLSKICH ARBITER BANKOWY SĄD POLUBOWNY PRZY ZBP KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO MINISERSTWO FINANSÓW ŚREDNIE RADA ROZWOJU RYNKU FINANSOWEGO 3.2

Czy zainteresowanie kredytami hipotecznymi w Pana(i) banku/ placówce w ostatnich kilku tygodniach wzrasta, nie zmienia się czy maleje? 6 Monitor Bankowy - ZBP/Pentor N=200 Czy liczba odmów przyznania kredytu w Pana(i) placówce w ostatnich kilku tygodniach wzrasta, nie zmienia się czy maleje? N=200 Zmiany na rynku kredytowym Połowa bankowców (54%) nie zauważyła zmiany zainteresowania Klientów kredytami hipotecznymi w ciągu kliku ostatnich tygodni. Jednak w blisko 30% banków odnotowano spadek zainteresowania tą usługą. Większość bankowców deklaruje stałe podejście do udzielania kredytów (w 60% palcówek liczba odmów nie zmieniła się w ostatnim czasie), jednak przeszło co trzeci zauważył wzrost liczby odmów w tym zakresie. Największy wzrost zainteresowania kredytami hipotecznymi odnotowano w bankach z przewagą kapitału krajowego (26%). Jednocześnie to w tych bankach najczęściej zauważa się zaostrzenie polityki udzielani kredytów (51% - wzrost liczby odmów).