Wsparcie obszarów wiejskich w programach realizowanych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Warszawa, 16 kwietnia 2015 r.

Polityka Spójności UE 2014-2020 Warunkiem powodzenia interwencji na rzecz różnych obszarów wiejskich i realizacji zintegrowanego podejścia jest koordynacja właściwych polityk publicznych w szczególności wspólnej polityki rolnej (WPR) i wspólnej polityki rybołówstwa (WPRyb) z polityką spójności w zakresie: Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR).

PO WER 2014-2020 Na poziomie centralnym ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych (Youth Employment Initative - YEI) realizowany jest Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 (PO WER). W związku z decentralizacją zarządzania funduszy strukturalnych w Polsce oraz przyjętą linią demarkacyjną interwencja Europejskiego Funduszu Społecznego na poziomie regionalnym będzie dotyczyła bezpośredniego wsparcia osób, natomiast krajowy program operacyjny (PO WER) będzie się koncentrował na zmianach strukturalnych poszczególnych polityk sektorowych, a także na takich przedsięwzięciach, które mają charakter ogólnopolski i są priorytetowe z punktu widzenia polityki państwa. PO WER jest ukierunkowany na rozwiązywanie problemów społecznych, występujących w wymiarze krajowym, w tym również na terenach wiejskich. Działania realizowane w ramach PO WER przez MPiPS mogą pośrednio oddziaływać na obszary wiejskie, w szczególności w zakresie interwencji kierowanej do osób młodych na rynku pracy zamieszkujących te tereny.

Program „Gwarancje dla młodzieży”

Gwarancje dla młodzieży W grudniu 2012 r. na szczeblu UE opracowany został Pakiet na rzecz zatrudnienia młodzieży (Youth Employment Package). Zaproponowane przez Komisję Europejską ustanowienie Gwarancji dla młodzieży, to zapewnienie wszystkim młodym ludziom w wieku do 25 lat (w działaniach finansowanych z PO WER grupa docelowa została rozszerzona o osoby w wieku do 29 roku życia) dobrej jakości oferty zatrudnienia, dalszego kształcenia, przyuczenia do zawodu lub stażu w ciągu czterech miesięcy od pozostawania bez pracy lub zakończenia kształcenia formalnego. Państwa członkowskie zobowiązane zostały do opracowania planu wdrożenia Gwarancji dla młodzieży do grudnia 2013 r. Polska aktywnie włączyła się w prace nad tą inicjatywą i jako jeden z pierwszych krajów UE opracowała własny Plan realizacji Gwarancji dla młodzieży. Zgodnie z zapisami Planu realizacji Gwarancji dla młodzieży w Polsce na jego wdrożenie przeznaczono ponad 13 mld PLN (ponad 3 mld EURO).

Gwarancje dla młodzieży Gwarancje dla młodzieży w Polsce dedykowane są do: osób w wieku 15-17 lat przedwcześnie kończących naukę – osób zaniedbujących obowiązek szkolny (do 16 r. ż.) lub obowiązek nauki (do osiągnięcia 18 r. ż.), osób w wieku 18-24 lata (w PO WER do 29 lat) pozostających poza zatrudnieniem, edukacją i szkoleniem tzw. młodzieży NEET – w tym osób wymagających szczególnego wsparcia tj. oddalonych od rynku pracy, ze środowisk defaworyzowanych, z obszarów wiejskich, osób w wieku 18-25 lat zarejestrowanych jako bezrobotne – w tym również zarejestrowanych studentów studiów zaocznych i wieczorowych, czyli niespełniających tym samym warunku dla klasyfikacji jako NEET, do bezrobotnej młodzieży oraz poszukujących pracy absolwentów szkół i uczelni w okresie 48 miesięcy od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania tytułu zawodowego, w wieku 18-29 lat – w zakresie udzielania pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej.

Gwarancje dla młodzieży Poziom centralny MPiPS - projekty konkursowe OHP - projekty pozakonkursowe Poziom regionalny WUP - projekty konkursowe PUP - projekty pozakonkursowe POWER EFS BGK - pożyczki na działalność gospodarczą OHP - działalność bieżąca i działalność opiekuńczo-wychowawcza PUP - działalność ustawowa WUP - zlecanie aktywizacji agencjom zatrudnienia Środki krajowe budżet państwa + Fundusz Pracy

Gwarancje dla młodzieży Środki z budżetu UE na realizację Gwarancji dla młodzieży - w odniesieniu do osób młodych poniżej 29 roku życia – będą pochodzić z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 (PO WER), w ramach którego wspierane będą osoby młode we wszystkich województwach. Na działania te zaplanowano w Planie realizacji Gwarancji - kwotę 2,035 mld EURO, w tym 549 mln EURO ze środków Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych (Youth Employment Initative –YEI). Przewiduje się, że z interwencji w Osi I PO WER w dużej mierze skorzystają osoby młode pozostające bez pracy, zamieszkujące tereny wiejskie. Dotychczasowe doświadczenia z realizacji wsparcia EFS (w analogicznych działaniach w Priorytecie VI PO KL) wskazują, iż ponad połowa uczestników projektów zaliczanych do kategorii osób młodych pochodziła z terenów wiejskich.

Gwarancje dla młodzieży Obecnie Ochotnicze Hufce Pracy realizują cztery projekty z PO WER w ramach „Gwarancji dla Młodzieży” (od 16 sierpnia 2014 r. do 31 grudnia 2015 r.), w których część działań skierowana jest do osób młodych z terenów wiejskich, znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej (z powodu uwarunkowań rodzinnych oraz środowiskowych), w szczególności do osób wywodzących się z rodzin niepełnych, dotkniętych bezrobociem i ubóstwem, jak również zaniedbujących obowiązek szkolny, nieuczących się lub nieszkolących: dwa projekty pt. „Pomysł na siebie” (EFS i YEI) Do 31 marca 2015 r. w projektach zrekrutowano 744 osoby pochodzące z terenów wiejskich, co stanowi ponad połowę wszystkich uczestników. dwa projekty pt. „Równi na rynku pracy” (EFS i YEI) Do 31 marca 2015 r. w projektach zrekrutowano 3540 osób pochodzących z terenów wiejskich, co stanowi ponad połowę wszystkich uczestników.

Program „Pierwszy biznes – wsparcie w starcie II”

Pierwszy biznes – wsparcie w starcie II W 2014 roku została zawarta umowa między Ministrem Pracy i Polityki Społecznej oraz Prezesem Banku Gospodarstwa Krajowego o podjęciu współpracy w zakresie realizacji programu pożyczkowego. Program pn. „Pierwszy biznes - Wsparcie w starcie II” polega na wspieraniu rozwoju przedsiębiorczości i tworzeniu warunków dla powstania nowych miejsc pracy jako elementów rozwoju rynku pracy, przeciwdziałania bezrobociu i promowania zatrudnienia, poprzez udzielanie na warunkach preferencyjnych: pożyczek przeznaczonych na podjęcie działalności gospodarczej, pożyczek na utworzenie stanowisk pracy dla bezrobotnych, w tym bezrobotnych skierowanych przez powiatowe urzędy pracy oraz świadczenie usług doradczych i szkoleniowych skierowanych do osób, którym udzielono pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej.

Pierwszy biznes – wsparcie w starcie II Pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej Beneficjenci pomocy: bezrobotni zarejestrowani w urzędach pracy, poszukujący pracy absolwenci szkół i uczelni w okresie 48 miesięcy od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania tytułu zawodowego, studenci ostatniego roku studiów. Kwota pożyczki - do wysokości 20-krotnego przeciętnego wynagrodzenia (obecnie tj. 78 840 PLN). Oprocentowanie pożyczki: 0,25 stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez NBP (obecnie 0,56%). Okres spłaty pożyczki – do 7 lat, z możliwością skorzystania z 12-mies. okresu karencji w jej spłacie.

Pierwszy biznes – wsparcie w starcie II Pożyczki na utworzenie stanowiska pracy dla bezrobotnego (w tym bezrobotnego skierowanego przez powiatowy urząd pracy) Beneficjenci pomocy: podmioty prowadzące działalność gospodarczą, niepubliczne szkoły, niepubliczne przedszkola, żłobki lub kluby dziecięce tworzone i prowadzone przez osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, producenci rolni. Kwota pożyczki - do wysokości 6-krotnego przeciętnego wynagrodzenia na utworzenie (jednego) stanowiska pracy dla bezrobotnego (obecnie tj. 23 652 PLN). Oprocentowanie pożyczki: 0,25 stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez NBP (obecnie 0,56%) Okres spłaty pożyczki – do 3 lat.

Pierwszy biznes – wsparcie w starcie II Na realizację ogólnopolskiego programu pożyczkowego oraz realizowanego od grudnia 2013 r. pilotażu przewidziano środki w wysokości 141,5 mln zł. W 2015 roku zabezpieczono na ten cel 22,9 mln zł. Dotychczas w ramach programu wpłynęło do pośredników finansowych ponad 1000 wniosków pożyczkowych, zawarto ok. 600 umów, a w trakcie podpisania jest ok. 180 umów. W ocenie jest obecnie ponad 300 wniosków pożyczkowych.

Na potrzeby promocji programu funkcjonuje strona internetowa: Pierwszy biznes – wsparcie w starcie II Na potrzeby promocji programu funkcjonuje strona internetowa: www.wsparciewstarcie.bgk.pl na której znajdują informacje dotyczące oferowanego wsparcia, w tym interaktywna mapa z punktami kontaktowymi do pośredników finansowych wyłonionych przez BGK.

Program ASOS 2014-2020

Program ASOS 2014-2020 Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 jest przedsięwzięciem kompleksowym, uwzględniającym obszary i kierunki wsparcia umożliwiające osiągnięcie celu głównego, jakim jest poprawa jakości i poziomu życia osób starszych dla godnego starzenia się poprzez aktywność społeczną. Umożliwia to współpracę międzysektorową – organizacji pozarządowych, które wspólnie z jednostkami samorządu terytorialnego oraz uczelniami przyczyniają się do rozwoju społecznego w wymiarze lokalnym. Ma to służyć utrwalaniu modelu współpracy międzysektorowej, która jest kluczowym elementem działań długofalowych podejmowanych w związku ze starzeniem się populacji.

Program ASOS 2014-2020 W okresie realizacji Programu ASOS (lata 2014–2020) zakłada się: dofinansowanie rozwoju oraz powstanie nowej oferty edukacyjnej dla osób starszych, zwiększenie dostępu do zajęć edukacyjnych w ramach już istniejących oraz nowoutworzonych organizacji m.in. na terenach defaworyzowanych, przy wykorzystaniu istniejącej infrastruktury oświatowo-kulturalnej dla osób starszych, wspieranie różnych form edukacji i uczenia się na rzecz poprawy umiejętności osób starszych, w tym zwłaszcza umiejętności cyfrowych oraz szczególnie w odniesieniu do osób pozostających w niekorzystnej sytuacji, w tym w szczególności w procesie wykluczenia społecznego, podnoszenie kompetencji/kwalifikacji kadry zajmującej się zawodowo i ochotniczo aktywizacją społeczną osób starszych, dofinansowanie innych form aktywności społecznej osób starszych, zwiększenie oferty oraz podniesienie jakości usług społecznych dla osób starszych, w tym dostosowanie tej oferty odpowiednio do potrzeb i możliwości starszych osób niepełnosprawnych lub o ograniczonej sprawności ruchowej.

Program ASOS 2014-2020 Komponent konkursowy Programu ASOS przewiduje działania w czterech priorytetowych obszarach:   Priorytet I. Edukacja osób starszych – działania na rzecz poprawy aktywności społecznej osób starszych poprzez różne formy edukacji formalnej i pozaformalnej, które pozwalają na aktywne włączenie się w życie społeczności lokalnych. Działania te zwiększają integrację wewnątrzpokoleniową osób starszych. Priorytet II. Aktywność społeczna promująca integrację wewnątrz i międzypokoleniową – zakłada rozwój różnych form aktywności dla osób starszych przy wykorzystaniu istniejącej infrastruktury społecznej, w tym instytucji kultury (takich jak m.in. biblioteki publiczne, domy kultury, świetlice, teatry, muzea). Ponadto poprzez współpracę międzypokoleniową, działania te sprzyjają wzajemnemu rozwojowi umiejętności społecznych również wśród młodszego pokolenia.

Program ASOS 2014-2020 Priorytet III. Partycypacja społeczna osób starszych – działania na rzecz zwiększenia udziału osób starszych w życiu społecznym, które będą sprzyjały rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego, takie jak wspieranie uczestnictwa i integracji w życiu społecznym/publicznym, włączanie osób starszych w proces tworzenia i funkcjonowania grup obywatelskich oraz organizacji pozarządowych, tworzenie sieci pomocowo-informacyjnej. Ważna jest tu rola organizacji reprezentujących interesy i potrzeby osób starszych, zwłaszcza takich, które sprzyjają zaangażowaniu seniorów w życie społeczności lokalnych.   Priorytet IV. Usługi społeczne dla osób starszych (usługi zewnętrzne) – działania służące rozwojowi różnych form wsparcia (w formule partnerstwa publiczno-społecznego, w tym realizowane przez organizacje pozarządowe działające w sferze pożytku publicznego), poprzez zwiększanie dostępności oraz podniesienie jakości usług społecznych dla osób starszych, poprzez zwiększenie zaangażowania opiekunów-wolontariuszy, tworzenie środowiska samopomocy oraz zwiększenie sieci wyszkolonych wolontariuszy.

Program ASOS 2014-2020 Na Program ASOS w 2015 roku przeznaczono 40 mln zł. Oferty były przyjmowane do 2 lutego 2015 r. Łącznie złożono ponad 3200 ofert, o 25% więcej niż w roku 2014. Wyniki oceny ofert we wszystkich Priorytetach są dostępne na stronie internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Wieloletni Program „Senior-WIGOR”

Program „Senior-WIGOR” 2015-2020 Podstawy realizacji Programu „Senior-WIGOR”: Program realizowany będzie w latach 2015-2020 jako element Założeń Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014-2020. Program ma na celu wzmocnienie aktywności osób starszych, ich integrację ze środowiskiem lokalnym oraz będzie przeciwdziałać marginalizacji i wykluczeniu społecznemu. Program wspiera działania jednostek samorządu terytorialnego w zakresie realizacji zadań własnych określonych w art. 17 ust. 2 pkt 3, w art. 19 pkt 11 oraz w art. 21 pkt 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182, ze zm.).

Cele Programu „Senior-WIGOR”: Program „Senior-WIGOR” 2015-2020 Cele Programu „Senior-WIGOR”: wsparcie finansowe jednostek samorządu w rozwoju na terenie ich działania sieci Dziennych Domów „Senior-WIGOR”, jak również wsparcie ich funkcjonowania poprzez partycypację w bieżących kosztach funkcjonowania, poprawa jakości życia osób starszych poprzez umożliwienie im korzystania z oferty opiekuńczej, aktywizującej, edukacyjnej, kulturalnej, rekreacyjnej oraz aktywności ruchowej i kinezyterapii.

Program „Senior-WIGOR” 2015-2020 Program „Senior-WIGOR” opracowany przez MPiPS skierowany jest przede wszystkim do jednostek samorządu, charakteryzujących się: niskimi dochodami lub wysokim odsetkiem seniorów w populacji ogółem lub brakiem infrastruktury pomocy społecznej służącej do realizacji usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób starszych poza miejscem ich zamieszkania.

Główni beneficjenci Programu „Senior-WIGOR”: Program „Senior-WIGOR” 2015-2020 Główni beneficjenci Programu „Senior-WIGOR”: Grupa docelowa: Jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty województwa) Osoby w wieku 60+, które są nieaktywne zawodowo

Program „Senior-WIGOR” 2015-2020 Zasady realizacji i planowane efekty Programu „Senior-WIGOR”: Program będzie działał na zasadzie otwartego konkursu dla jednostek samorządu terytorialnego, które będą mogły zgłosić ofertę konkursową do Wydziału Polityki Społecznej właściwego urzędu wojewódzkiego, Program zakłada również współpracę z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami zrównanymi, poprzez możliwość ich uczestnictwa w Programie w charakterze partnera projektu jak również realizowanie zadań programowych, zleconych przez jednostki samorządu terytorialnego, Na realizację Programu z budżetu państwa zostanie przeznaczone 370 mln zł, z czego 30 mln zł w 2015 r. Przewiduje się, że w roku 2015 w ramach Programu zostanie uruchomionych i doposażonych ok. 100 Dziennych Domów „Senior-WIGOR”. Przez 6 lat funkcjonowania programu powinno powstać ok. 1200 placówek.

Program „MALUCH” Resortowy program rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 „MALUCH”

Program „MALUCH” Od 2011 roku Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej realizuje Resortowy program rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 „MALUCH”, w ramach którego możliwe jest dofinansowanie żłobków, klubów dziecięcych i opiekunów dziennych w gminach na terenie całej Polski. Celem Programu jest realizacja polityki rodzinnej rządu odnoszącej się do wspierania rodziny w działaniach opiekuńczych nad małymi dziećmi poprzez: stworzenie warunków dla rozwoju zróżnicowanych instytucji opiekuńczo- edukacyjnych dla dzieci w wieku do lat 3 (w wyjątkowych przypadkach do lat 4), poprawę standardów funkcjonowania instytucji opieki nad małymi dziećmi, umożliwienie rodzicom i opiekunom dzieci, w tym studentom, doktorantom oraz osobom zatrudnionym przez uczelnię lub osobom wykonującym zadania na rzecz uczelni na podstawie umów cywilno-prawnych, podjęcie aktywności zawodowej, wsparcie jednostek samorządu terytorialnego w tworzeniu instytucji opiekuńczo - edukacyjnych dla małych dzieci, zgodnie z potrzebami lokalnej społeczności, zapewnienie dzieciom w wieku do lat 3 miejsc w instytucji opieki do czasu osiągnięcia poziomu rozwoju i umiejętności niezbędnych do edukacji przedszkolnej.

Program „MALUCH” W 2015 roku MPiPS przeznaczy Program MALUCH 151 mln zł z budżetu państwa. Dysponentami środków budżetowych na dotacje przyznawane w ramach Programu są Wojewodowie, którzy przekazują dotacje adresatom Programu - na podstawie umów w sprawie udzielenia dotacji. Program MALUCH 2015 jest realizowany w jednej edycji, podzielonej na cztery moduły. Pierwszy dotyczy tworzenia nowych miejsc opieki nad najmłodszymi, drugi i trzeci - utrzymania już istniejących. Dwa pierwsze skierowane są do gmin, trzeci do przedsiębiorców i organizacji, a czwarty do uczelni.

Program „MALUCH” Program MALUCH w 2015 r. jest adresowany do: działających na podstawie ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3: jednostek samorządu terytorialnego szczebla gminnego, w których istnieje potrzeba utrzymania i rozwoju instytucji opieki nad małymi dziećmi, ze względu na niezaspokojone potrzeby społeczności lokalnych (do gmin adresowany jest moduł 1 i moduł 2 Programu); podmiotów prowadzących lub zamierzających prowadzić w 2015 r. instytucje opieki nad małymi dziećmi, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (do których adresowany jest moduł 3 Programu), tj.: osób fizycznych, osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej; uczelni i współpracujących z nimi podmiotów prowadzących lub zamierzających prowadzić instytucje opieki nad małymi dziećmi na podstawie ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, (do których adresowany jest moduł 4 Programu - „MALUCH na uczelni”).

Program „MALUCH” Moduł 4 „MALUCH na uczelni” przeznaczony jest dla szkół wyższych (oraz podmiotów współpracujących z uczelniami), które prowadzą lub tworzą miejsca opieki nad dziećmi na uczelniach. Będą mogły otrzymać dofinansowanie 80% kosztów funkcjonowania działających żłobków, klubów dziecięcych lub dziennych opiekunów (ale nie więcej niż 400 zł na 1 dziecko miesięcznie) oraz 80% kosztów utworzenia nowego miejsca opieki (ale nie więcej niż 5 000 zł na 1 miejsce).

Program „MALUCH” W marcu br. zakończono przyjmowanie ofert w tegorocznej edycji Programu MALUCH. Pełne wyniki zostaną zamieszczone na stronie internetowej MPiPS do 22 kwietnia 2015 r. Od uruchomienia programu MALUCH liczba instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 wzrosła czterokrotnie. W 2011 roku było 571 żłobków, klubów dziecięcych i opiekunów dziennych, na koniec 2014 roku liczba instytucji opieki nad małymi dziećmi wzrosła do 2488. Jest to m.in. efekt wsparcia w ramach Programu MALUCH, jak również środków z Europejskiego Funduszu Społecznego przeznaczonych na tworzenie i funkcjonowanie instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 dostępnych w Działaniu 1.5 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki nadzorowanym przez MPiPS.

Dziękuję za uwagę.