224. Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja „Ojczyznę kocha się nie dlatego, że wielka, ale dlatego, że własna.” SENEKA
Stanisław August Poniatowski, ostatni król Rzeczypospolitej w latach [1764 – 1795] Wielu zarzucało mu zbytnią uległość wobec Rosji, której zawdzięczał wyniesienie na tron, ale był też gruntownie wykształcony i rozumiał konieczność pilnej naprawy państwa. Niestety większość szlachty wierzyła, że żyje w państwie o doskonałym ustroju. Reformy uważała więc za niepotrzebne.
Pleciesz waszmość trzy po trzy! Wolne elekcje, konfederacje, liberum veto, pusty skarb i słabe wojsko ściągnęły na nas rosyjskie panowanie! Pleciesz waszmość trzy po trzy!
Na warszawskim Zamku Królewskim odbywały się obrady sejmu, który przeszedł do historii jako Czteroletnii [1788 – 1792] lub Wielki. Uchwalono na nim bowiem 3 maja 1791 roku konstytucję*. * „To taki dokument, w którym jest napisane, jak te nowe rządy wyglądać mają.”
„Ludu Warszawy! Oto konstytucja, której treść wobec wszystkich poddanych wiadomą czynimy!”
Rzeczpospolitą czynimy monarchią konstytucyjną dzięki skupieniu władzy w osobie króla i konstytucji. Tron Rzeczypospolitej czynimy dziedzicznym, jako dawniej bywało. Elekcje zaś zniesione zostają. Takoż zostaje zniesione liberum veto, aby sejmy więcej zrywane nie były. Uchwały sejmowe większością głosów odtąd podejmowane będą. Wprowadzamy podział władzy na: prawodawczą [sejm i senat], wykonawczą [król i Straż Praw] i sądowniczą [sądy]. Dla obrony granic Rzeczypospolitej czynimy armię stałą, 100 tysięcy żołnierza liczącą. Uchwalamy podatek stały dla szlachty i duchowieństwa. Mieszczan z miast królewskich do posiadania ziemi i sprawowania urzędów dopuszczamy. Chłopów pod opiekę prawa i rządu krajowego bierzemy.
Vivat sejm! Vivat naród! Wiwat wszystkie stany! Vivat król kochany! Niestety przeciwnicy konstytucji poprosili carycę Rosji o pomoc przy jej obaleniu. Interwencja wojsk rosyjskich doprowadziła do kolejnego, ostatniego rozbioru Rzeczypospolitej. Wiwat wszystkie stany!
Ziemie polskie po rozbiorach Jednak pamięć o tamtych wydarzeniach pozwoliła Polakom przetrwać trudny dla nich czas zaborów [1795 – 1918].