PRZYCZYNY NIEPOWODZEŃ SZKOLNYCH Ewelina Konert Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Zambrowie
niepowodzenia szkolne pojawiające się chwilowo lub względnie trwale braki w wymaganych przez szkołę wiadomościach lub umiejętnościach uczniów oraz negatywy stosunek dzieci i młodzieży wobec tych wymagań
niepowodzenia szkolne niepowodzenia te dotyczą w równym stopniu nauczycieli, rodziców i uczniów; obejmują trudności w zakresie uczenia się i wychowania
cztery fazy rozwoju niepowodzeń szkolnych FAZA I pojawiają się pierwsze niedostrzegalne jeszcze przez nikogo braki w wiadomościach. Uczeń stwierdza, że inni są lepsi. Występuje u niego brak zainteresowania na lekcjach oraz chęci do nauki. Przejawiają się pierwsze symptomy niezadowolenia ze szkoły – dziecko zaczyna unikać szkoły, odrabiania lekcji.
cztery fazy rozwoju niepowodzeń szkolnych FAZA II występują zaawansowane braki w wiadomościach. Jest ich tak dużo, że uczeń nie daje sobie rady. Zaczyna w różny sposób oszukiwać nauczycieli, np. odpisywać zadania domowe.
cztery fazy rozwoju niepowodzeń szkolnych FAZA III charakteryzuje się sporadycznym występowaniem ocen niedostatecznych. Dostrzegają to nauczyciele i rodzice. Niewłaściwa forma walki z nimi prowadzi do całkowitej niechęci do szkoły oraz różnych form negacji w pracy szkolnej.
cztery fazy rozwoju niepowodzeń szkolnych FAZA IV drugoroczność, czyli oficjalne stwierdzenie niepowodzenia ucznia w nauce
Przyczyny niepowodzeń szkolnych Ekonomiczno-społeczne Tkwiące w systemie szkolnym Tkwiące w samym uczniu Spowodowane przez nauczyciela
Ekonomiczno-społeczne brak zainteresowania czy zrozumienia ze strony rodziców; brak odpowiedniego wsparcia nieprawidłowe postawy rodzicielskie (nadopiekuńcza lub nadmiernie wymagająca) niski poziom intelektualny rodziny rodzina dysfunkcyjna
Tkwiące w systemie szkolnym nieprzystosowanie programów nauczania do możliwości uczniów, ich zainteresowań i potrzeb nastawienie na wyniki, a brak indywidualnego spojrzenia na dziecko z całym spektrum kontekstu jego funkcjonowania nadmierna ilość uczniów w klasie zła organizacja procesu nauczania (zły rozkład zajęć lekcyjnych)
Tkwiące w samym uczniu niski poziom motywacji! do nauki i pokonywania trudności obniżone możliwości intelektualne deficyt funkcji percepcyjno- manualnych (wzrok, słuch) niska wydolność psychofizyczna nadruchliwość, kłopoty w koncentracji uwagi zaburzenia sfery emocjonalnej (wysoki poziom lęku, nieumiejętność radzenia sobie ze stresem!) niesystematyczność absencje szkolne
Spowodowane przez nauczyciela zła organizacja lekcji (brak dokładnie sprecyzowanych celów lekcji, jednostronna ocena) niski poziom wiedzy i umiejętności merytorycznych i pedagogicznych nauczyciela niewłaściwe metody nauczania (metody podające) niewłaściwe formy pracy (jednolita dla wszystkich uczniów) słabe wykorzystywanie wiedzy w praktyce słaba znajomość uczniów brak dostatecznej opieki nad uczniami słabszymi lub zdolnymi niewłaściwa atmosfera na lekcji (nauczyciel zbyt surowy lub zbyt liberalny)
uczniowie uczą się efektywnie, gdy… ► mają poczucie celowości i sensowności procesu uczenia się ► biorą odpowiedzialność za proces uczenia się ► w przyjaznym, pozytywnym środowisku ► wykorzystywane są metody odwołujące się do różnych stylów i sposobów uczenia się ► dysponują zasobami, które pozwalają im sprostać wymaganiom stawianym przez szkołę
kiedy najefektywniej przyswajamy wiedzę?
Sposoby zapobiegania niepowodzeniom szkolnym (właściwe odrabianie lekcji) zapewnij spokojne miejsce pracy wyznacz stałą porę odrabiania lekcji; jeśli nie może to być konkretna godzina, to należy umówić się na stały sygnał, np. dziecko siada do lekcji, gdy mama lub tata skończy zmywać po obiedzie moment odrabiania lekcji powinien wyznaczony być najszybciej, jak to możliwe, po szkole; wszelkie przyjemności, od których dziecku trudno jest się oderwać, powinny być przerzucone po odrabianiu lekcji gdy dziecku trudno jest dotrzymać stałej godziny siadania do lekcji, wprowadź nagrodę za przyjście o czasie rodzic wspólnie z dzieckiem dba o porządek na biurku przeglądaj zeszyty i ćwiczenia razem z dzieckiem, ustalcie wspólnie, co jest zadane należy rozpocząć od czegoś łatwego, aby uczeń mógł doświadczyć sukcesu
Jak się uczyć? ● koncentracja uwagi („puste biurko”, cisza, bez telewizora, komputera czy telefonu)
Jak się uczyć? ● regularne powtórki (po 10 minutach, po 24 godzinach, po trzech dniach, po tygodniu) – im więcej nawet krótkich powtórek tym lepiej ● po 30-40 minutach wskazane są 10-cio minutowe przerwy (spacer, ćwiczenia, picie wody) ● przeplatanie nauki tego, co nudne dla dziecka z tym, co ciekawe
Jak się uczyć? ● używać wielu zmysłów
Jak się uczyć? ● wiązać nowe informacje z tymi, które są już znane ● należy zadbać o dotlenienie mózgu, picie wody ● bardzo efektywna jest nauka w grupie bądź parze