Metody oceny efektywności projektów inwestycyjnych

Wstęp- gospodarka, a rynek finansowy Rynek kapitałowy jako segment rynku finansowego stanowi bardzo ważną część gospodarki kraju. Jednocześnie otoczenie gospodarcze ma wpływ na rynek finansowy. W gospodarce rynkowej można wyróżnić cztery podstawowe wielkości, które determinują kondycję gospodarki kraju: produkcja, konsumpcja, oszczędności, inwestycje. Całość dochodów uzyskanych z tytułu sprzedaży produkcji można przeznaczyć na konsumpcję i oszczędności, które mogę zostać zainwestowane.

Rodzaje przedsięwzięć inwestycyjnych Przedsięwzięcia inwestycyjne możemy podzielić na finansowe i realne. Mają one wpływ na działania operacyjne i strategiczne. Rys.1 Rodzaje przedsięwzięć inwestycyjnych, a działania operacyjne i strategiczne

Planowanie strategiczne przedsięwzięć inwestycyjnych W skład cyklu rozwojowego przedsięwzięć inwestycyjnych wchodzą: identyfikacja potencjalnych przedsięwzięć, wstępna selekcja oraz formułowanie przedsięwzięć, analiza przedsięwzięcia, akceptacja, wdrażanie, monitoring i controling

Rozwiązywanie problemu inwestycji Istotą rozwiązywania problemu inwestycji jest: zbadanie sytuacji, opracowanie wariantów inwestycyjnych i kalkulacja ekonomiczna, ocena rozwiązań i wybór najlepszego, wprowadzenie w życie i kontrola.

Ocena finansowa przedsięwzięcia Ocena finansowa przedsięwzięcia inwestycyjnego polega na zgromadzeniu i odpowiednim ujęciu danych dotyczących nakładów i oczekiwanych wyników, a następnie porównaniu ich za pomocą określonych metod. Analiza finansowa to dyscyplina naukowa dotycząca zespołu metod umożliwiających postawienie diagnoz gospodarczych i wskazanie zaleceń, rekomendacji do dalszej działalności oraz przygotowanie materiału dla decydentów (zarząd, inwestorzy).

Podstawowe charakterystyki makroekonomiczne. Inflacja. Inflacja oznacza wzrost cen towarów i usług w gospodarce. Oznacza spadek siły nabywczej dochodów ludności, gdyż za tę samą wartość pieniężną w danym okresie kupi się mniej towarów i usług niż w poprzednim okresie. Inflacja mierzona jest za pomocą stopy inflacji wyrażone wzorem: gdzie: ri – stopa inflacji w pewnym okresie, P1 – cena na końcu okresu, Po – cena na początku okresu.

Wartość pieniądza w czasie. Stopa procentowa. Stopa procentowa może być traktowana jako cena transferowanego na rynku finansowym kapitału. Stopa procentowa zależy od kilku podstawowych czynników: Długookresowa stopa wzrostu gospodarczego (zależna od PKB). Popyt i podaż kapitału na rynku finansowym, Spodziewana stopa inflacji, Ryzyko inwestycji na rynku finansowym. Wyróżniamy następujące stopy procentowe: referencyjną, kredytu lombardowego, redyskonta weksli, depozytową NBP, oprocentowania kredytów na rynku międzybankowym (WIBOR- Warsaw Interbank Offered Rate, LIBOR), oprocentowania depozytów na rynku międzybankowym, oprocentowania kredytów, oprocentowania depozytów, rentowności bonów skarbowych, rentowności obligacji skarbowych.

Podstawowe stopy procentowe NBP Stopa procentowa: Oprocentowanie Obowiązuje od dnia Stopa referencyjna 5,00 2007-11-29 Kredyt lombardowy 6,50 Stopa depozytowa NBP 3,50 Redyskonto weksli 5,25 Tab.1 Podstawowe stopy procentowe NBP

Wartość pieniądza w czasie. Dyskonto, stopa dyskonta. Dyskonto - kwota o jaką należy pomniejszyć oczekiwaną wartość przyszłą kapitału, aby otrzymać jego wartość bieżącą. Kwota ta reprezentuje zmianę wartości pieniądza w czasie. Stosunek dyskonta do wartości przyszłej kapitału stanowi stopę dyskonta (rd). Stopa dyskontowa umożliwia dyskontowanie, czyli przeliczenie przyszłej wartości kapitału na jej wartość bieżącą. PV = FV − D gdzie: PV - wartość bieżąca kapitału (Present Value) FV - wartość przyszła kapitału (Future Value) D - dyskonto

Przepływy pieniężne Rachunek przepływów pieniężnych (Cash Flow) przedstawia przepływy pieniężne, które występowały w przedsiębiorstwie w rozpatrywanym okresie. W rachunku tym wyróżnia się trzy rodzaje przepływów pieniężnych: przepływy z działalności gospodarczej, przepływy z działalności inwestycyjnej, przepływy z działalności finansowej. CF = S- K- P+ A+ L- J gdzie: S – sprzedaż, K – koszty, P – podatek, A – amortyzacja, L – wartość likwidacyjna, J – nakład.

Statyczne i dynamiczne kryteria decyzyjne Istnieją różnego rodzaju kryteria decyzyjne przy realizacji inwestycji: statyczne: metoda prostej stopa zwrotu (Simple Rate of Return), test pierwszego roku, metoda okresu zwrotu nakładów PBP (Pay-Back Peroid), PBP = J/Z Z= D+ A+ F dynamiczne: NPV, NPVR, IRR gdzie: J – nakład, A – amortyzacja, D – dochód, F – koszty finansowe

Wartość bieżąca netto (NPV) Wartość bieżąca netto (ang. Net Present Value, w skrócie NPV), także: wartość zaktualizowana netto, jest metodą oceny efektywności ekonomicznej inwestycji. Jako metoda - NPV należy do kategorii metod dynamicznych i jest oparta o analizę zdyskontowanych przepływów pieniężnych przy zadanej stopie dyskonta. Jako wskaźnik - NPV stanowi różnicę pomiędzy zdyskontowanymi przepływami pieniężnymi a nakładami początkowymi i jest dany wzorem: gdzie: NPV - wartość bieżąca netto, CFt - przepływy gotówkowe w okresie t, r - stopa dyskonta, t - kolejne okresy (najczęściej lata) eksploatacji inwestycji

Wskaźnik wartość bieżącej netto (NPVR) Metoda wskaźnika wartości bieżącej netto (NPVR) służy do bardziej precyzyjnego wyboru jednego z wielu wariantów różniących się wysokością nakładów kapitałowych. Wskaźnik wartości bieżącej mówi o tym jaka wielkość nakładu inwestycyjnego jest potrzebna do osiągnięcia danej wartości NPV. Wskaźnik obliczany jest ze wzoru: gdzie: NPV - wartość bieżąca netto, r - stopa dyskonta, Jt - nakłady w okresie t, t - kolejne okresy (najczęściej lata) eksploatacji inwestycji

Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR) Metoda wewnętrznej stopy zwrotu (ang. Internal Rate of Return) polega na znalezieniu takiej wartości stopy dyskontowej przy której zaktualizowana wartość netto (NPV), wynosiłaby zero. Stopa dyskontowa o takiej własności nosi nazwę wewnętrznej stopy zwrotu (IRR). IRR jest miarą rentowności inwestycji. Pokazuje rzeczywistą stopę zysku z przedsięwzięcia. Tym większy jest dochód z inwestycji, im większa jego wartość. Z drugiej strony - jest to maksymalna stopa kredytu inwestycyjnego, który pozwoli jeszcze sfinansować projekt bez straty.

Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR) Wewnętrzna stopa zwrotu obliczana jest ze wzoru: gdzie: r1- stopa dyskontowa dla której NPV jest „mało dodatnie” r2- stopa dyskontowa dla której NPV jest „mało ujemne” NPV1– wartość bieżąca netto dla r1 NPV2– wartość bieżąca netto dla r2 Jeżeli r > IRR, to NPV<0 (inwestycja nieopłacalna) Jeżeli r = IRR, to NPV=0 (inwestycja na granicy opłacalności) Jeżeli r < IRR, to NPV>0 (inwestycja nieopłacalna)

Dziękuję za uwagę