Anna Paszkowska-Rogacz KOMUNIKACJA W GRUPIE Anna Paszkowska-Rogacz Małgorzata Tarkowska

MOWA - TRAWA

MOWA JEST SREBREM A MILCZENIE ZŁOTEM

MÓWI JAK DZIAD DO OBRAZU

ADAM MICKIEWICZ „Nic pożądańszego a nic trudniejszego na ziemi jak prawdziwa rozmowa”

„Benia mówi mało, ale on mówi smacznie” IZAAK BABEL „Benia mówi mało, ale on mówi smacznie”

KOMUNIKACJA Wzajemne przekazywanie informacji, umiejętności, pojęć, idei, uczuć itp. za pomocą symboli tworzonych przez słowa, dźwięki, obrazy czy dotyk

RODZAJU STRUKTUR KOMUNIKACYJNYCH E B B D A A E D C „KOŁO” „GWIAZDA” A C D E A B C D B „RAK” „ŁAŃCUCH”

TRZY POZIOMY KOMUNIKACJI Fakty Interpretacje Metafory

NARZĘDZIA SKUTECZNEJ KOMUNIKACJI W GRUPIE AKTYWNE SŁUCHANIE PARAFRAZA ODZWIERCIEDLENIE KLARYFIKACJA PODSUMOWYWANIE KOMUNIKAT „JA” KOMUNIKACJA NIEWERBALNA

AKTYWNE SŁUCHANIE Polega na: empatii (zdolność do wczucia się w sytuację innej osoby) akceptacji (pozytywna reakcja na zachowanie rozmówcy)

PARAFRAZA To powtórzenie własnymi słowami tego, co ktoś powiedział, np.: „Mówiłeś przed chwilą, że...” „Chcesz powiedzieć, że...” „Jeśli cię dobrze rozumiem, to powiedziałeś...”

ODZWIERCIEDLENIE Jest związane z umiejętnością aktywnego słuchania i polega na sprawdzaniu, czy właściwie zrozumieliśmy komunikat a zwłaszcza uczucia mówiącego, np.: „Zdaje się, że jesteś zawiedziony”; „Jesteś z siebie dumny”.

KLARYFIKACJA Służy zwykle do precyzowania myśli u uczestników i nazywania problemów, np.: „Przeżywasz jednocześnie uczucie podziwu i nienawiści do swojego szefa. Myślisz, że doświadczanie tych dwóch uczuć naraz jest czymś nie w porządku”.

PODSUMOWYWANIE Podsumowanie może poprzedzać dyskusja w grupie, która wskaże na różne stanowiska uczestników Podsumowanie daje szansę na znalezienie alternatywnych rozwiązań problemu i porządkuje komunikację w grupie.

KOMUNIKAT „JA” Komunikat ten jest oparty na faktach i informuje o tym „co widzę, co słyszę, co czuję np. w relacji z tobą”, w sytuacji porażki lub sukcesu itp. Pozwala na formułowanie własnych potrzeb i oczekiwań.

KOMUNIKACJA NIEWERBALNA Sposób, w jaki ludzie komunikują się bez słów. Może to być proces świadomy lub nieświadomy.

ROLA ZACHOWAŃ NIEWERBALNYCH Wyrażanie emocji Manifestowanie postawy Informowanie o cechach osobowości Ułatwianie komunikacji werbalnej

KOMUNIKACJA NIEWERBALNA Spojrzenie i kontakt wzrokowy Ton głosu Gesty Mimika Postawa ciała Dotyk i kontakt fizyczny Pierwsze wrażenie

MOWA CIAŁA SYGNAŁY POZYTYWNE SYGNAŁY NEGATYWNE wykorzystywanie przestrzeni spokój, opanowanie stanie prosto, w swobodny sposób kontakt wzrokowy otwarte dłonie pogodny wyraz twarzy aktywne słuchanie SYGNAŁY NEGATYWNE niewykorzystywanie przestrzeni nerwowe gesty nawykowe bawienie się przedmiotami pokazywanie palcem dotykanie twarzy zaciśnięte pięści dotykanie rozmówcy brak kontaktu wzrokowego

BARIERY KOMUNIKACYJNE – (1) OSĄDZANIE Krytykowanie Obrażanie Orzekanie Chwalenie, pochlebstwo

BARIERY KOMUNIKACYJNE - (2) DECYDOWANIE ZA INNYCH Rozkazywanie Grożenie Moralizowanie Nadmierne wypytywanie

BARIERY KOMUNIKACYJNE - (3) UCIEKANIE OD CUDZYCH PROBLEMÓW Doradzanie Zmienianie tematu Logiczne argumentowanie Pocieszanie

DLACZEGO NALEŻY STOSOWAĆ RÓŻNE SYGNAŁY? “Zapominam to co słyszę, Pamiętam to co widzę. Rozumiem to co robię.” Przysłowie chińskie 6 3 3

PIERWSZE WRAŻENIE Najważniejsze jest pierwsze 20 sekund, pierwsze 20 minut, pierwsze 20 gestów i pierwsze 20 słów Uśmiech Postawa Kontakt wzrokowy Używanie słów: proszę, dziękuję Człowieka postrzegamy jako całość Zwracamy uwagę na charakterystyczne detale Posługujemy się stereotypami Efekt łagodności Efekt aureoli

INFORMACJA ZWROTNA - UDZIELANIE Dowartościowanie Zauważanie i nazwanie tego co dobre i co niekorzystne Utrwalenie pożądanego zachowania lub poinformowanie jak poprawić to co niekorzystne Motywowanie do dalszej pracy