Dr Dariusz Adamski Prof. dr hab. Mirosław Kutyłowski Prawne aspekty wykorzystania technologii cyfrowych w komunikacji urząd – obywatel Dr Dariusz Adamski Prof. dr hab. Mirosław Kutyłowski

USTAWA z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym

Art. 58.2 W terminie 4 lat od dnia wejścia w życie ustawy organy władzy publicznej umożliwią odbiorcom usług certyfikacyjnych wnoszenie podań i wniosków oraz innych czynności w postaci elektronicznej, w przypadkach gdy przepisy prawa wymagają składania ich w określonej formie lub według określonego wzoru.

Art. 58. 3 Minister właściwy do spraw gospodarki ( Art. 58.3 Minister właściwy do spraw gospodarki (...) określi, w drodze rozporządzenia, warunki techniczne i warunki bezpieczeństwa udostępniania formularzy i wzorów, o których mowa w ust. 2.

usługi certyfikacyjne – usługi (...) związane z Art. 3.13 usługi certyfikacyjne – usługi (...) związane z podpisem elektronicznym,     

podpis elektroniczny – dane w postaci elektronicznej, Art. 3.1 podpis elektroniczny – dane w postaci elektronicznej, które wraz z innymi danymi, do których zostały dołączone lub z którymi są logicznie powiązane, służą do identyfikacji osoby składającej podpis elektroniczny,  

Art. 3.10 Certyfikat – elektroniczne zaświadczenie, za pomocą którego dane służące do weryfikacji podpisu elektronicznego są przyporządkowane do osoby składającej podpis elektroniczny i które umożliwiają identyfikację tej osoby,

Bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany przy pomocy kwalifikowanego certyfikatu

zapewnia integralność danych opatrzonych tym podpisem i jednoznaczne wskazanie kwalifikowanego certyfikatu, w ten sposób, że rozpoznawalne są wszelkie zmiany tych danych oraz zmiany wskazania kwalifikowanego certyfikatu wykorzystywanego do weryfikacji tego podpisu, dokonane po złożeniu podpisu (art. 5.3)

Dane w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu są równoważne pod względem skutków prawnych dokumentom opatrzonym podpisami własnoręcznymi, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej (art. 5.3)

bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany przy pomocy WAŻNEGO kwalifikowanego certyfikatu stanowi dowód tego, że został on złożony przez osobę określoną w tym certyfikacie, jako składającą podpis elektroniczny (art. 6.1). Nie można powoływać się, że podpis elektroniczny weryfikowany przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu nie został złożony za pomocą bezpiecznych urządzeń i danych, podlegających wyłącznej kontroli osoby składającej podpis elektroniczny (art. 6.3).

2. dane służące do weryfikacji podpisu Art. 8 nie można odmówić ważności i skuteczności podpisowi elektronicznemu tylko na tej podstawie, że istnieje w postaci elektronicznej lub 2. dane służące do weryfikacji podpisu nie mają kwalifikowanego certyfikatu, lub 3. nie został złożony za pomocą bezpiecznego urządzenia służącego do składania podpisu elektronicznego

Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne Art. 36.5 zmienia art. 63 kodeksu postępowania administracyjnego

Art. 63 § 1 kpa Podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) mogą być wnoszone pisemnie, telegraficznie lub za pomocą dalekopisu, telefaksu, poczty elektronicznej albo za pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej właściwego organu administracji publicznej, umożliwiającego wprowadzenie danych do systemu teleinformatycznego tego organu, a także ustnie do protokołu

Podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego powinno: Art. 63 § 3.a kpa Podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego powinno: 1) być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu (...) oraz 2) zawierać dane w ustalonym formacie, zawarte we wzorze podania określonym w odrębnych przepisach, jeżeli te przepisy nakazują wnoszenie podań według określonego wzoru.

Czy obrany kierunek jest właściwy?

Rozwiązania austriackie E-Goverment Gesetz (E-Gov-G) 27.02.2004

Platforma sprzętowa – Bürgerkarte ograniczone wymagania, niższe niż dla bezpiecznych urządzeń do składania podpisu elektronicznego niezależność od platformy technologicznej Istniejące implementacje: Klasyczna karta chipowa Karta bankomatowa Maestro (od lutego 2005) Karta SIM do telefonów komórkowych

Cele identyfikacja osoby (prawnej, fizycznej, …) w kontaktach z urzędem, … realizacja „zwykłego podpisu elektronicznego” bez uwierzytelnienia treści dokumentu silny nacisk na ochronę danych osobowych

Tajny identyfikator – Stammzahl zapisany jedynie na Bürgerkarte wyprowadzalny przez serwer w centralnym urzędzie (Stammzahlenregisterbehörde) wyprowadzenie identyfikatora: szyfrowanie nietajnego identyfikatora za pomocą 3-DESa i tajnego klucza mechanizm podobny do PINu – nie musi być zapisany w żadnej bazie danych w celu weryfikacji

Identyfikatory „jawne” - bPK bereichsspezifisches Personenkennzeichen bPK służy identyfikacji osoby jedynie w ściśle określonym kręgu spraw różne zakresy spraw ⇒ różne bPK bPK danej osoby może być przechowywany jedynie w obrębie systemu odpowiedzialnego za określony zakres spraw

Wyprowadzenie bPK Przy pomocy szyfrowania tajnym kluczem (dla osób fizycznych) lub hashowania (dla pozostałych) z: Stammzahl identyfikatora zakresu spraw

Przebieg uwierzytelniania Osoba przedkłada dokument elektroniczny wraz z odpowiednim bPK Urząd przesyła bPK do sprawdzenia do odpowiedniego centralnego serwera Serwer potwierdza (lub nie), że bPK odpowiada danej sobie

Główne cechy - podsumowanie w kontaktach z administracją publiczną nacisk na identyfikację osoby a nie uwierzytelnianie dokumentu łatwość implementacji sprzętowej, ucieczka od problemów z ochroną klucza prywatnego

Inne ważne aspekty Dokument elektroniczny może zostać wydrukowany na papierze wraz z podpisem elektronicznym – możliwa weryfikacja z wersji papierowej Amtssignatur – podpis urzędu a nie osoby fizycznej pracującej w urzędzie

wyraz realizmu, w Polsce takiego okresu przejściowego nie ma Inne ważne aspekty Verwaltungssignatur – podpis elektroniczny, ale bez silnego zabezpieczenia kluczy prywatnych, na Bürgerkarte, dopuszczony do 31.12.2007                   wyraz realizmu, w Polsce takiego okresu przejściowego nie ma

Dziękujemy za uwagę Dariusz Adamski daadamski@prawo. uni. wroc Dziękujemy za uwagę Dariusz Adamski daadamski@prawo.uni.wroc.pl Mirosław Kutyłowski mirekk@im.pwr.wroc.pl