Jak dobrze wybrać zawód po gimnazjum Renata Twaróg Doradca zawodowy Centrum Kształcenia Ustawicznego w Limanowej

Rola dyrektora w ukierunkowaniu zawodowym uczniów Wprowadzona w 2009 roku reforma systemu edukacji nałożyła na dyrektorów szkół obowiązek organizacji wewnątrzszkolnego doradztwa zawodowego Po co w gimnazjum doradztwo zawodowe? ułatwienie młodemu człowiekowi biegłe poruszanie się po rynku pracy rozpoznanie predyspozycji i dokonanie zgodnie z nimi wyboru zawodu określenie swojej dalszej drogi edukacyjnej: Liceum ogólnokształcące Technikum Zasadnicza Szkoła Zawodowa

Obowiązki dyrektora szkoły w zakresie organizacji w szkole doradztwa zawodowego OBOWIĄZEK 1 Poznanie obowiązujących przepisów prawa dotyczących organizacji systemu doradztwa zawodowego w szkole OBOWIĄZEK 2 Powołanie szkolnego doradcy zawodowego lub wyznaczenie nauczyciela/nauczycieli, którzy będą realizować zadania z zakresu doradztwa edukacyjno – zawodowego. Określenie ich kompetencji OBOWIĄZEK 3 Powołanie zespołu, którego celem będzie opracowanie wewnątrzszkolnego programu doradztwa edukacyjno – zawodowego. Określenie struktury programu OBOWIĄZEK 4 Zapewnienie odpowiednich warunków do prowadzenia zajęć w ramach doradztwa edukacyjno - zawodowego

Poznanie obowiązujących przepisów prawa dotyczących organizacji systemu doradztwa zawodowego w szkole Obowiązki dyrektora Podstawa prawna Umożliwienie uczniom dostępu do informacji z zakresu wyboru kierunku kształcenia i zawodu oraz planowania kierunku kształcenia i kariery zawodowej Memorandum o kształceniu ustawicznym Komisji Europejskiej z marca 2000 roku, założenie nr 5 Organizacja wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu, a także koordynacja współdziałania z poradniami psychologiczno – pedagogicznymi oraz instytucjami świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc uczniom i rodzicom ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz.U.z 2004r. Nr 256, poz.2572 z późn.zm)art..1 pkt 13,13 a,14 rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dani 21 maja 2001 roku w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz..U. z 2001r. Nr 61, poz624 z późn zm.)& 2 Powołanie nauczyciela – doradcy zawodowego zgodnie z wymaganiami kwalifikacjami oraz określenie jego kompetencji bądź ich podział pomiędzy nauczycieli realizujących w szkole zadania z zakresu doradztwa edukacyjno - zawodowego rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenie szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz.U. z 2009 Nr 50, poz 400)&22

Podstawa prawna Obowiązki dyrektora Powołanie nauczyciela – doradcy zawodowego zgodnie z wymaganiami kwalifikacjami oraz określenie jego kompetencji bądź ich podział pomiędzy nauczycieli realizujących w szkole zadania z zakresu doradztwa edukacyjno - zawodowego rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 roku w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach , szkołach i placówkach ( Dz. U. z 2010. Nr 228, poz. 1487)&16,31 Powiązanie pomocy psychologiczno – pedagogicznej w szkole z działaniami z zakresu doradztwa edukacyjno - zawodowego rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 roku w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach , szkołach i placówkach (Dz. U. z 2010 Nr 228, poz. 1487)&6,16,31

Powołanie szkolnego doradcy zawodowego lub wyznaczenie nauczyciela/nauczycieli, którzy będą realizować zadania z zakresu doradztwa edukacyjno – zawodowego. Określenie ich kompetencji Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kariery zawodowej prowadzą: - nauczyciele - wychowawcy - specjaliści (doradca zawodowy) W przypadku braku doradcy zawodowego w szkole dyrektor ma obowiązek wyznaczenia nauczyciela planującego i realizującego zadania z zakresu doradztwa edukacyjno – zawodowego (koordynatora) oraz określić jego kompetencje

systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów Wg rozporządzenia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w szkołach , w &31 określone są szczegółowo zadania i kompetencje doradcy zawodowego w szkole: systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia prowadzenie zajęć przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery i podjęcia roli zawodowej koordynowanie działalności informacyjno – doradczej prowadzonej przez szkołę współpraca z innymi nauczycielami w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań w zakresie doradztwa edukacyjno - zawodowego

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego Powołanie zespołu, którego celem będzie opracowanie wewnątrzszkolnego programu doradztwa edukacyjno – zawodowego. Określenie struktury programu Każda placówka pracuje w oparciu o dwa programy: szkolny program wychowawczy szkolny program profilaktyki Zadaniem dyrektora jest by oprócz tych dwóch programów powstał w szkole: Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego tworzy zespół w skład którego wchodzą nauczyciele uczący, przedstawiciele samorządu uczniowskiego i rady rodziców. Program ten MUSI być oparty na diagnozie potrzeb i oczekiwań uczniów wobec informacji edukacyjno - zawodowej . Można ją przygotować w oparciu o narzędzia: kwestionariusz ankiety , skierowany do uczniów, ich rodziców, nauczycieli kwestionariusz wywiadu arkusz obserwacji

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego CELE: Przygotowanie uczniów do umiejętnego planowania swojej kariery zawodowej Przygotowanie uczniów do racjonalnego korzystania z oferty rynku pracy Wykształcenie umiejętności określania przez uczniów swoich mocnych i słabych stron, zainteresowań i wykorzystania ich przy planowaniu swojej ścieżki zawodowej wykształcenia nawyku radzenia sobie w sytuacjach trudnych, w przypadku niepowodzeń, szukania rozwiązań w sytuacjach kryzysowych

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego EFEKTY: swobodne korzystanie przez uczniów z oferty proponowanej na rynku pracy świadome, adekwatne do aktualnych realiów planowanie przez uczniów ścieżki zawodowej aktywne uczestnictwo rodziców w planowaniu przez ich dzieci kariery zawodowej dopasowanie oczekiwań zawodowych uczniów i ich rodziców do potrzeb rynku pracy aktywna współpraca między szkołami, instytucjami, zakładami pracy w realizacji zadań z zakresu doradztwa edukacyjno – zawodowego Umiejętność perspektywistycznego przewidywania rozwoju wybranej przez ucznia ścieżki kariery zawodowej

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego powinien określać: kto? kiedy? w jaki sposób? będzie realizował zadania w ramach doradztwa edukacyjno - zawodowego

Formy realizacji zadań w ramach wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego Spotkania ze specjalistami Wycieczki do lokalnych zakładów pracy, instytucji Targi edukacyjne Spotkania z rodzicami reprezentującymi różne zawody Dyskusje, warsztaty, prezentacje Konsultacje (doradca zawodowy, przedstawiciele PUP)

Doradztwo zawodowe w szkole powinno obejmować: Uczniów Nauczycieli ( rady pedagogiczne, szkoleniowe) Rodziców (spotkania z rodzicami, konsultacje z doradcą zawodowym)

Zapewnienie odpowiednich warunków do prowadzenia zajęć w ramach doradztwa edukacyjno - zawodowego Najbardziej optymalnym rozwiązaniem jest zatrudnienie doradcy zawodowego w szkole Doradztwo zawodowe można realizować na lekcjach: Religii – czym jest praca w życiu człowieka, wychowanie przez pracę, wyznaczanie celów życiowych – kim jestem, do czego dążę Na czym polega szczęście – praca zawodowa jako źródło satysfakcji Przypowieść biblijna o talentach – wykorzystanie własnego potencjału Fizyki –zajęcia o elektryczności ( zawody z tym związane: elektronik, mechatronik, ) Biologii – genetyka, anatomia (zawody związane : biolog, mikrobiolog, lekarz, biotechnolog, genetyk, farmaceuta) J. polskiego – ( zawody humanistyczne ( psycholog, dziennikarz, aktor, reżyser )

WOS – Kształtowanie osobowości człowieka (w tym osobowości zawodowej) poznawanie własnej osobowości Wychowanie do życia w rodzinie – Galeria charakterów, poznawanie własnego charakteru, temperamentu Godzina wychowawcza – Jak radzić sobie z kompleksami, moje słabe strony, Jesteśmy klasą – integracja; kształtowanie umiejętności współdziałania w grupie Prawa i obowiązki ucznia – prawa pracownika Co oznacza być człowiekiem odpowiedzialnym? J. obcego - my hobby, my jobs, shopping (zawody związane ze sprzedażą, marketingiem itp.)

Doradztwo zawodowe w gimnazjum Realizacja zadań i treści z podziałem na etapy: klasa I II III Klasa I Poznaję siebie: ćwiczenia integrujące grupę, rozwijające samowiedzę i świadomość własnego potencjału, kształtujące umiejętności społeczne Jaki jestem? Moje kompetencje osobowe Moje zainteresowania Moje zdolności Mój charakter Mój stan zdrowia Moje osiągnięcia w nauce

Klasa II Poznaję świat zawodów: ćwiczenia pomagające w wyborze szkoły i zawodu, badające predyspozycji zawodowe, przygotowujące do poszukiwania pracy Charakterystyka zawodów( głównie z lokalnego rynku) Moje skłonności zawodowe Moja kariera zawodowa Ja wobec zmian na rynku pracy Rynek pracy Zawody przyszłości

Klasa III Wybór szkoły ponadgimnazjalnej: ćwiczenia pomagające w formułowaniu celów i podejmowaniu decyzji Źródła informacji o ofercie edukacyjnej Charakterystyka poszczególnych typów szkół Analiza programów kształcenia w szkołach średnich Zasady obliczania punktów rekrutacyjnych Harmonogram rekrutacji Konfrontacja samooceny z wymaganiami szkół i zawodów Ostateczny wybór szkoły

Partnerzy szkoły gimnazjalnej w realizacji doradztwa zawodowego: Szkoły średnie Centra Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna Szkolne Ośrodki Kariery Powiatowy Urząd Pracy Ochotnicze Hufce Pracy Mobilne Centrum Informacji Zawodowej Pracodawcy, Związki pracodawców

Podsumowanie: Doradztwo zawodowe to wymóg współczesnych czasów - uczymy nie dla samego uczenia ale dla rynku pracy Za realizację doradztwa zawodowego w szkole odpowiada dyrektor Dyrektor powołuje koordynatora i zespół odpowiedzialny za realizację działań związanych z poradnictwem zawodowym i utworzenie Wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego Poradnictwo zawodowe powinno być realizowane systemowo - od 1 – 3 klasy

Poradnictwo zawodowe skierowane jest do uczniów, nauczycieli oraz rodziców Poradnictwo zawodowe odpowiada na potrzeby uczniów (diagnoza na wstępie) Uczeń gimnazjum ma prawo do informacji zawodowej o szkołach, zawodach na lokalnym rynku pracy Jeżeli w szkole uczeń nie uzyska pomocy powinien otrzymać informacje gdzie może się udać Doradca zawodowy czy osoba pełniąca jego funkcję w szkole nie podejmuje za ucznia decyzji ale, wspiera, podpowiada, jest obok

Dziękuję za uwagę Zapraszam do współpracy Renata Twaróg Doradca zawodowy renata.twarog@gmail.com