6. Pedagogiczne aspekty ochrony pracy 6.1. Pedagogika pracy a ochrona pracy. 6.2. Kształtowanie kultury bezpieczeństwa pracy. 6.3. Instytucje ochrony pracy. 6.4. Zarządzanie bezpieczeństwem.

Powiązanie systemu ochrony pracy z innymi systemami [http://www. ciop

Ochrona pracy W sensie szerokim pojęcie to utożsamiane jest z funkcją ochronną prawa pracy, co oznacza, że rozumiane jest ono jako ochrona interesów pracowników, obejmująca wszystkie normy prawa pracy oraz przepisy regulujące obowiązki i zasady odpowiedzialności za ich nieprzestrzeganie lub normy prawa pracy, które posiadają charakter ochronny, takie jak ochrona trwałości stosunku pracy, wynagrodzenia za pracę, ustalenie maksymalnego wymiaru czasu pracy czy też ustalenie minimalnego urlopu. W węższym rozumieniu tego pojęcia, ochrona pracy jest to zespół norm prawnych mających na celu zapewnienie przez pracodawców bezpieczeństwa i zabezpieczenie zdrowia pracowników w procesie pracy. Przedmiotem ochrony pracy w tym ujęciu będzie więc zabezpieczenie pracownika przed szkodliwym oddziaływaniem środowiska pracy na jego zdrowie i przed zagrożeniem jego życia. Oprócz samego zakresu pojęcia „ochrona pracy”, istotne jest również ustalenie zakresu podmiotowego tego pojęcia, używanego w rozumieniu węższym - jako powszechna ochrona prac, zapewniająca bezpieczeństwo i ochronę zdrowia ogółu pracowników oraz w znaczeniu szerszym - jako szczególna ochrona pracy kobiet i młodocianych. Przez pojęcie bezpieczeństwa należy rozumieć brak nieakceptowalnego ryzyka szkód, natomiast przez ochronę zdrowia - gwarancje zawarte w normach prawnych ustalających takie warunki pracy aby, zgodnie z definicją WHO, zapewnić pracownikowi stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego oraz socjalnego. W podręczniku akademickim dla studentów prawa[1] ochrona pracy jest definiowana jako ogół norm prawnych ustanowionych w celu zabezpieczenia pracownika przed utratą życia w związku z pracą oraz wyłączenia bądź zmniejszenia niekorzystnego wpływu pracy na jego zdrowie (zarówno fizyczne jak i psychiczne). W zakres tego pojęcia wchodzą normy zawarte w przepisach określających: 1) wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach, 2) skutki niedopełnienia tych wymagań, 3) organizację i tryb organów nadzoru nad warunkami pracy (tzw. organów inspekcji pracy).

Bezpieczeństwo higiena pracy Charakterystyka stanu Życia Zdrowia Czynnik zagrażający Najczęściej energia Czynnik szkodliwy bądź uciążliwy Skutki działania zagrożenia Uraz, śmierć Uciążliwość, szkodliwość, choroba Szybkość działania zagrożenia Działanie gwałtowne Działanie powolne Działania profilaktyczne Inżynieria bezpieczeństwa Promocja zdrowia, ergonomia Minimalizacja skutków aktywizacja zagrożeń Ratownictwo medyczne, chemiczne, techniczne Ochrona zdrowia

Uproszczony schemat organizacji systemu ochrony pracy (źródło opracowania CIOP–PIB)

Kształcenie pracowników służb bezpieczeństwa i higieny pracy Kształcenie w szkołach policealnych technik bezpieczeństwa pracy

Studia inżynierskie i magisterskie Kształcenie w szkołach wyższych specjalność inżynieria bezpieczeństwa Studia inżynierskie i magisterskie Standard kształcenia dla kierunku inżynieria bezpieczeństwa stanowi załącznik nr 3. Jak wynika ze standardu studiów na omawianym kierunku, obejmują one studia pierwszego i drugiego stopnia. Studia I stopnia trwają nie krócej niż 7 semestrów. Liczba godzin zajęć nie powinna być mniejsza niż 2500, a liczba punktów ECTS mniejsza niż 210. Ramowe treści kształcenia zostały podzielone na dwie grupy: grupa treści podstawowych, grupa treści kierunkowych. Pierwsza z tych grup obejmuje treści kształcenia w zakresie 8 przedmiotów, a druga 21 przedmiotów. Kształcenie obejmuje również praktyki i inne wymagania np. zajęcia z wychowania fizycznego, języków obcych, technologii informacyjnych, ekonomii itp. Absolwenci studiów I stopnia powinni być przygotowani do podjęcia pracy związanej z funkcjonowaniem systemu bezpieczeństwa i ochrony ludności, którego głównym celem jest ratowanie życia i jego ochrona, ochrona zdrowia i mienia przed zagrożeniami. Powinien on być przygotowany do pracy i służby w jednostkach ochrony ppoż., oraz pracy w administracji publicznej ukierunkowanej na służby publiczne odpowiedzialne za bezpieczeństwo. Jak z powyższego widać na kierunku tym nie są kształceni specjaliści stricte służb bhp. Studia II stopnia trwają nie krócej niż 3 semestry. Liczba godzin zajęć nie powinna być niższa niż 900, a liczba punktów ECTS nie powinna być mniejsza niż 90.

Mimo szerokiej oferty edukacyjnej nie jest jasne jakie wykształcenie powinien mieć specjalista bhp. Niewątpliwe jest, że programy nauczania specjalistów bhp powinny obejmować treści nauczania dotyczące: prawa pracy i innych aktów prawnych bhp, metod oceny ryzyka zawodowego i ich zwalczania, organizacji pracy służby bhp, higieny przemysłowej, ergonomii, metod oceniania zagrożeń i ich zwalczania, zarządzania i organizacji pracy, środków ochrony zbiorowej i osobistej, metod badania wypadków i chorób zawodowych, ochrony środowiska, ochrony ppoż., elementów pedagogiki pozwalających prowadzić szkolenia bhp, elementów psychologii i socjologii pracy, promocji zachowań prozdrowotnych i zachowań bezpiecznych, elementów wiedzy dotyczących technik wytwarzania, materiałoznawstwa, technologii chemicznych.

Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy Powołana na podstawie Postanowienia Rady Europy nr 2062/94 z dnia 18 lipca 1994 r. Regulamin funkcjonowania Agencji ustalono na podstawie Postanowienia Rady Europy nr 1643/95 z dn. 29 czerwca 1995 r. Siedziba w Bilbao (Hiszpania).

Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy Główne cele działania m.in.: Gromadzenie informacji naukowej, technicznej i ekonomicznej o badaniach w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy i innej działalności badawczej związanej z tą tematyką oraz upowszechnianie wyników badań i działalności naukowej. Promocja i działanie na rzecz współpracy oraz wymiany informacji i doświadczeń wśród krajów członkowskich UE w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym informacji o programach szkoleniowych. Organizacja konferencji i seminariów oraz wymiana ekspertów z krajów członkowskich UE w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Udostępnianie organom Wspólnoty Europejskiej i krajom członkowskim informacji naukowej, technicznej i ekonomicznej, niezbędnej do formułowania i wdrażania skutecznej polityki w dziedzinie bezpieczeństwa i zdrowia pracowników; Gromadzenie i udostępnianie informacji dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy z krajów trzecich i organizacji międzynarodowych (Światowa Organizacja Zdrowia, Międzynarodowa Organizacja Pracy, Pan-Amerykańska Organizacja Zdrowia, Międzynarodowa Organizacja Morska itp.).

Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy Agencja działa głównie za pośrednictwem Centralnych Punktów istniejących we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej, W Polsce funkcję Krajowego Punktu Centralnego, na podstawie decyzji Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, pełni Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy.

WSP ZNP Pedagogika Pracy z Ochroną Pracy Przedmioty specjalistyczne Studia licencjackie Ochrona Pracy Zarządzanie bezpieczeństwem pracy Prawo bezpieczeństwa pracy Seminarium dyplomowe Studia magisterskie Podstawy medycyny i ochrony pracy Zagrożenia cywilizacyjne i kierownictwo techniczne Bezpieczeństwo i higiena pracy Zarządzania projektami Seminarium magisterskie