Dane INFORMACYJNE Nazwa szkoły: Zespół Szkolno-Przedszkolny Gimnazjum im. Marii Zientary – Malewskiej w Kozłowie ID grupy: 96/31_P_G1 Opiekun: Małgorzata Różycka Kompetencja: Przedsiębiorczość Temat projektowy: „Dlaczego po prostu stamtąd nie wyszedłem…, czyli kupuj z głową.” Semestr/rok szkolny: 2010/2011

Konsumenckie abc

Spis treści Konsument, kto to taki? Prawa konsumenta. Zakupy w Internecie. Znaki i symbole. Rozsądnie z okazjami. Reklamacje i oddawanie towarów. Reklamy. Jakie instytucje pomagają konsumentom?

1. Konsument, kto to taki? Konsument - w ekonomii, osoba nabywająca od przedsiębiorcy towar lub usługę. Nie istnieje uniwersalna, prawna definicja konsumenta– w polskim prawie pojęcie konsumenta zostało zdefiniowane w kodeksie cywilnym jako "osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową".

2. Prawa konsumenta. Prawo wyboru towarów i usług o odpowiadającej cenom jakości, Prawo dostępu do rzetelnej informacji o towarach, Prawo do ochrony przed produktami i usługami niebezpiecznymi dla zdrowia i życia, Prawo do zaspokajania podstawowych potrzeb konsumenckich, Prawo do wyrażania opinii o polityce konsumenckiej państwa oraz działaniach producentów i handlowców, Prawo do pozytywnego załatwiania uzasadnionych reklamacji, Prawo do edukacji konsumenckiej, Prawo do życia w zdrowym środowisku naturalnym.

3. Zakupy w Internecie. Sklep internetowy – serwis internetowy dający możliwość zamawiania produktów przez Internet. Forma ta staje się obecnie coraz popularniejsza z uwagi na wygodę i obniżenie kosztów sprzedaży, a ponadto daje to możliwość szybkiego porównania cen u wielu dostawców. Zanim wybierzesz sklep i towar: porównuj oferty, porównuj ceny sprawdź opinie o sprzedawcy: popytaj znajomych, poszukaj na forach internetowych, zajrzyj do rankingów w renomowanych pismach, sprawdź informacje o przedsiębiorcy, czy wiem, z kim mam do czynienia? czy mówi wszystko o sobie?

4. Znaki i symbole. Na wielu etykietach oprócz informacji o produkcie i o producencie znajdują się niepozorne, małe znaczki. Są dodatkowymi wizytówkami rzeczy i firmy, która je wytworzyła. Dzięki nim możemy dowiedzieć się, że produkt jest bezpieczny dla nas - konsumentów lub dla środowiska. Mogą wskazywać, że żywność, którą właśnie zamierzamy umieścić w koszyku, pochodzi z upraw ekologicznych, a krem nie był testowany na zwierzętach. Część symboli nas o czymś informuje, inne - ostrzegają.

Znak CE - w Polsce istnieje ponad 20 grup produktów, przy produkcji których projektant i wykonawca muszą być szczególnie ostrożni i dołożyć wszelkich starań, aby były wykonane zgodnie z wymogami prawa. Znak królika - wskazuje, że produkt (najczęściej kosmetyk), ani jego składniki nie były testowane na zwierzętach. Kosmetyki nie testowane na zwierzętach mogą być też oznaczane literami: "BWC" (Beauty Without Cruelty - piękno bez okrucieństwa), lub napisami Not Tested on Animals (nie testowane na zwierzętach) czy Animal Friendly (przyjazne zwierzętom). Dbaj o czystość - znak informuje o tym, aby dany produkt wrzucić do kosza, nie zaśmiecać środowiska naturalnego i w ten sposób dbać o czystość swojego otoczenia. Bezpieczny dla ozonu - produkty, na których odnajdziemy taki symbol, są bezpieczne dla powłoki ozonowej. Nie zawierają niszczących ją gazów powszechnie zwanych freonami.

Zielony punkt - informuje, że producent wyrobu zadbał o to, co stanie się z opakowaniem i że opłacił odzyskanie materiału, z którego wykonano opakowanie, zlecając to specjalistycznej firmie. Symbol informuje, że towar nie jest przeznaczony dla dzieci poniżej 3 lat. Inflammable (materiał łatwopalny) - symbol informuje, że nie wolno zbliżać produktu do ognia ani go ogrzewać. Występuje na opakowaniach dezodorantów i innych produktów w aerozolu.

5. Rozsądnie z okazjami. Z promocjami mamy do czynienia praktycznie codziennie - w każdym większym sklepie znajdziemy towary, które mają akurat obniżoną, czyli promocyjną cenę. Stało się to tak powszechne, że trudno jest kupić coś, co nie kusi nas jakąś dodatkową korzyścią. I często jest to dla nas bardzo opłacalne - płacimy mniej i możemy kupić więcej towarów.

1. Posezonowe wyprzedaże. Coraz częściej decydujemy się na zakupy dopiero w okresie posezonowych wyprzedaży. Jednak pamiętajmy: zanim pójdziemy do sklepu, zastanówmy się, co naprawdę jest nam potrzebne i na co zamierzamy wydać pieniądze. Możemy zrobić listę najważniejszych produktów, które traktujemy priorytetowo i tych mniej istotnych. zwracajmy uwagę na ceny na metkach. Często w witrynach sklepowych znajdziemy informację o przecenie - 50-, a nawet 70-procentowej. To nie znaczy, że przecenione są wszystkie towary. Oglądajmy więc uważnie metki. niekiedy przeceniane są rzeczy uszkodzone - np. nadpruty sweter lub spodnie z uszkodzonym suwakiem. Zanim więc kupimy, obejrzyjmy dokładnie ubranie.

2. Zakupy w supermarketach. Tutaj promocja trwa cały rok. Na każdej półce znajdziemy produkty opatrzone napisem "30% taniej" czy "20% gratis". Ale żeby nie zginąć w gąszczu reklamowych pomysłów, znów pamiętajmy: zawsze dokładnie oglądajmy produkt, który jest w promocji. Często sprzedawcy obniżają ceny towarów, których termin ważności kończy się za kilka dni. promocje bywają złudne. Może się okazać, że ten sam produkt w innym sklepie jest tańszy, mimo że nie jest tam sprzedawany po promocyjnej cenie.  na wielu produktach znajdziemy ceny typu 9,99 zł. Jest to bardzo prosty chwyt, który często stosują sprzedawcy. Produkt wydaje się wtedy o wiele tańszy . zanim włożymy towar do koszyka, zastanówmy się, czy rzeczywiście jest nam potrzebny. Starajmy się nie kupować czegoś tylko dlatego, że jest w promocji. weźmy ze sobą dokładnie tyle pieniędzy, ile spodziewamy się wydać. W supermarketach starajmy się nie korzystać z kart płatniczych czy kredytowych. Jesteśmy wtedy skłonni kupić więcej, niż zamierzaliśmy.

3. I kilka innych promocji: Promocje znajdziemy wszędzie - również w sklepach z płytami, sprzętem elektronicznym, czy salonach operatorów telefonów komórkowych. Tutaj również powinniśmy przyglądać się promocjom krytycznym okiem. Zwłaszcza, gdy zamierzamy skorzystać z jakiejś oferty. Uwaga! Towar kupiony w ramach promocji czy wyprzedaży możemy zareklamować. Pod warunkiem, że był pełnowartościowy - czyli nie miał żadnych wad i nie z tego powodu została obniżona jego cena. Wtedy na złożenie reklamacji mamy 2 lata od daty zakupu. Jeżeli jednak powodem obniżki jest wada towaru i zostaliśmy o tym poinformowani, nie możemy go zareklamować Inaczej jest w przypadku artykułów spożywczych. Wówczas na reklamację mamy 3 dni od kupna produktu lub od jego otwarcia, jeżeli jest sprzedawany w szczelnych opakowaniach

6. Reklamacje i oddawanie towarów. Reklamacja Reklamacje prawie wszystkich towarów można składać w ciągu 2 lat od zakupu. Inne zasady dotyczą żywności. Tu na reklamację mamy 3 dni od zakupu lub - jeśli jest przechowywany w szczelnych opakowaniach - od otwarcia produktu. Gdy zauważymy wadę w naszej kurtce albo w plecaku, możemy je zareklamować w ciągu 2 miesięcy od chwili, gdy odkryjemy usterkę. Usterki i wady są najpoważniejszym, ale nie jedynym powodem reklamacji. Możemy to zrobić, jeśli nasz towar jest "niezgodny z umową".

Paragon. Ma bardzo długi "termin ważności" Paragon Ma bardzo długi "termin ważności". Przez dwa lata od zakupu towaru mamy prawo go reklamować. Dlatego warto przechowywać paragon. To będzie nasz dowód, kiedy i gdzie kupiliśmy dany towar. Oddawanie Mamy dziesięć dni na to, by oddać rzecz czy urządzenie, które kupiliśmy na odległość (książkę z katalogu wysyłkowego, odtwarzacz MP3 w sklepie internetowym). To jedyny przypadek, gdy możemy się rozmyślić bez wyraźnego powodu. Mamy do tego prawo, jeśli kupujemy coś poza siedzibą sprzedawcy czy producenta. Często zapewnienia o jakości towaru znaleźć można jedynie na ulotkach reklamowych czy nalepkach. Warto je zachować, szczególnie wtedy, gdy produkt ma większą wartość. W przypadku reklamacji będziemy mogli się powołać na konkretne obietnice producenta. Mamy prawo domagać się od sprzedawcy: bezpłatnej naprawy, wymiany przedmiotu na nowy.

7. Reklamy. Producenci płacą ogromne sumy specjalistycznym agencjom, które prześcigają się w tym, by wymyślić, napisać i wyprodukować jak najbardziej oryginalne reklamy. A wszystko po to, by jak najwięcej osób zauważyło, a potem kupiło określoną rzecz czy usługę. Reklama ma spowodować, byśmy kupili tę, a nie inną rzecz. Reklamy zatem kreują nasze potrzeby! Sprawiają, że kupujemy rzeczy, które być może wcale nie były nam potrzebne.

8. Jakie instytucje pomagają konsumentom? W Polsce jest ponad 38 milionów konsumentów. Abyśmy wszyscy mieli możliwość uzyskania porady i zagwarantowaną pomoc w dochodzeniu naszych praw, stworzono specjalne instytucje, które służą nam pomocą. Naczelną i najważniejszą instytucją jest Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów z siedzibą w Warszawie. Zwracamy się tam wówczas, gdy zostały naruszone nasze zbiorowe interesy konsumentów. UOKiK zajmuje się więc tylko tymi problemami, które dotyczą nas wszystkich - gdy większa grupa osób (konsumentów) może być poszkodowana. Do Rzecznika Praw Konsumenta możemy zwrócić się po poradę jako jednostka, dowiedzieć się o przysługujących nam prawach, spytać, czy postąpiono wobec nas nieuczciwie i co możemy w takiej sytuacji zrobić. Znajdziemy go w każdym powiatowym mieście. Rzecznik jest naszym reprezentantem, który ma bronić naszych interesów. Bezpłatną pomoc znajdziemy również w Federacji Konsumentów. Stowarzyszenie Konsumentów Polskich to kolejna organizacja, w której bezpłatnie uzyskamy pomoc i poradę.