1

DANE INFORMACYJNE ID grupy: 96/G6_MP Lokalizacja: Gdynia Kompetencja: Matematyczno - przyrodnicza Temat projektowy: Rytm serca siłą transportu krwi Semestr/rok szkolny: Semestr 3 / rok szkolny 2010/2011 2

KREW dostarcza tlen i substancje odżywcze pobiera CO2 i inne niezbędne produkty transportuje związki regulujące zwalcza czynniki chorobotwórcze reguluje temp. ciała

ERYTROCYTY

LEUKOCYTY

TROMBOCYTY

GRUPY KRWI

NACZYNIA KRWIONOŚNE

NACZYNIA KRWIONOŚNE DUŻA MAŁA BARDZO MAŁA GRUBA CIENKA BRAK WYSTĘPUJĄ CECHA TĘTNICE ŻYŁA NACZYNIA WŁOSOWATE GRUBOŚĆ ŚCIAN DUŻA MAŁA BARDZO MAŁA WARSTWA MIĘŚNI GŁADKICH GRUBA CIENKA BRAK ZASTAWKI WYSTĘPUJĄ SZYBKOŚĆ PRZEPŁYWU KRWI CIŚNIENIE KRWI WEWNĄTRZ NACZYNIA WYSOKIE NISKIE

Układ krążenia

Choroby układu krążenia

Nadciśnienie tętnicze Jeżeli kilkukrotne pomiary ciśnienia tętniczego w pewnym okresie czasu przekraczają wartość 140/90 mm Hg to upoważnia to do rozpoznania nadciśnienia tętniczego. Nadciśnienia nie można rozpoznać na podstawie jednorazowego pomiaru. Dopiero wartości ciśnienia uzyskane w trakcie kilku pomiarów świadczą o tym, że ciśnienie jest nieprawidłowe. Często także u osób starszych bywa, że podwyższona jest tylko jedna wartość ciśnienia, a druga pozostaje prawidłowa. Taka sytuacja również upoważnia do rozpoznania nadciśnienia.

Przyczyny nadciśnienia Z uwagi na przyczyny nadciśnienie tętnicze klasyfikuje się na dwie grupy: nadciśnienie pierwotne, które występuje najczęściej (90% przypadków). Przyjmuje się, że jest ono spowodowane oddziaływaniem na siebie kilku czynników z których głównymi są: predyspozycja genetyczna, rasa, płeć (na które nie mamy wpływu) oraz oddziaływaniem czynników środowiskowych związanych głównie z naszym stylem życia (na wiele z nich mamy wpływ). nadciśnienie wtórne - występuje rzadziej i stanowi 10% przypadków. Nadciśnienie wtórne zwykle jest wynikiem choroby określonego narządu, albo przewlekłym przyjmowaniem niektórych preparatów.

Cholesterol Często słyszy się, że cholesterol jest szkodliwym związkiem chemicznym, co nie jest prawdą. Cholesterol jest potrzebny, a nawet niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Bierze udział w tworzeniu hormonów sterydowych, kwasów żółciowych i witaminy D, jest składnikiem błon komórkowych. Szkodliwy dla organizmu ludzkiego jest tylko nadmiar tzw. „złego” cholesterolu LDL oraz niedostatek tzw. „dobrego” cholesterolu HDL.

HDL i LDL Nie są to rodzaje cholesterolu, lecz nośniki odpowiedzialne za jego transport w organizmie ludzkim. HDL i LDL należą do lipoprotein: • LDL to lipoproteina o małej gęstości, nazywana powszechnie „złym” cholesterolem. Gdy jej poziom jest zbyt wysoki, to duże ilości cholesterolu odkładają się w komórkach ścian tętniczych, tworząc złogi, zwane blaszkami miażdżycowymi, i w rezultacie doprowadzając do zwężenia światła naczyń krwionośnych, głównie tętnic. • HDL to lipoproteina o dużej gęstości, nazywana powszechnie „dobrym” cholesterolem. Usuwa ona cholesterol ze ścian naczyń dlatego przypisuje się jej właściwości przeciwmiażdżycowe. Za korzystny dla zdrowia uważa się wysoki poziom HDL.

Miażdżyca (arterioskleroza) Polega na tworzeniu się w naczyniach krwionośnych, a szczególnie w tętnicach, zmian nazywanych płytkami miażdżycowymi. Płytki takie składają się głównie z substancji tłuszczowych a zwłaszcza cholesterolu. Płytka miażdżycowa rośnie latami zwężając światło naczynia, a tym samym utrudniając przepływ krwi. Schemat powstawania płytki miażdżycowej

- MIAŻDŻYCA -

Przyczyny miażdżycy Na pojawienie się choroby wpływają różne czynniki. Jej rozwój bardzo przyspiesza m. in. palenie papierosów, nieodpowiedni sposób odżywiania się, otyłość, brak aktywności fizycznej, stres. Schorzenie nasilają także inne dolegliwości- cukrzyca i nadciśnienie. Pozostałe przyczyny to uwarunkowania genetyczne, wiek, zanieczyszczenie środowiska, również płeć – mężczyźni częściej zapadają na miażdżycę.

Naczynia wieńcowe Serce nie jest odżywiane przez przepływającą przez niego krew, ponieważ jego grube ściany uniemożliwiają dyfuzję tlenu i substancji odżywczych do komórek. Odżywianie mięśnia sercowego możliwe jest dzięki tętnicom wieńcowym odchodzącym od początkowego odcinka aorty. Tętnice te rozgałęziają się na coraz drobniejsze tętniczki, tworząc ostatecznie sieć naczyń włosowatych, gdzie dochodzi do wymiany substancji odżywczych i gazów.

Choroba wieńcowa W większości przypadków choroba wieńcowa, zwana też chorobą niedokrwienną serca, ma podłoże miażdżycowe. U osób z miażdżycą, w ścianach naczyń wieńcowych odkładają się blaszki miażdżycowe(1) (materiał tłuszczowy z krwi) wskutek czego dochodzi do znacznego zwężenia, a czasami nawet zamknięcia światła tętnic wieńcowych, spowalniając tym samym przepływ krwi (2) i ograniczając powoli jej dopływ do mięśnia sercowego. Czynniki ryzyka choroby wieńcowej: wiek - wraz z wiekiem rośnie ryzyko zachorowania płeć - częściej chorują mężczyźni palenie tytoniu siedzący tryb życia podniesiony poziom cholesterolu nadciśnienie tętnicze cukrzyca otyłość

Struktura zgonów wg przyczyn Polska 1990 - 2000

Badania laboratoryjne Anatomia serca Badania laboratoryjne

Opatrunki

Mikroskopowanie

Źródła Autorzy opracowania zebrali i użyli informacji w celach edukacyjnych, nie przypisując sobie autorstwa przytoczonych danych i ilustracji Redaktor Naczelny Kozłowska - Wojciechowska M.,Kwartalny Biuletyn Polskiego Towarzystwa Dietetyki, Choroby na tle niedoborowym, Warszawa-Kraków 1-12/98 Turlejska H., Pelzner U., Szponar L., Konecka – Matyjek E., Zasady racjonalnego żywienia – zalecane racje pokarmowe dla wybranych grup ludności w zakładach żywienia zbiorowego, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o., Gdańsk 2004 Wądołowska L., Bandurska- Stankiewicz E., Wybrane zagadnienia z dietetyki, Wydawnictwo ART., Olsztyn 1998 Ziemlański Ś, Podstawy Prawidłowego Żywienia Człowieka. Zalecenia żywieniowe dla ludności w Polsce, Warszawa 1998 Lewiński W. i inni, 2006. Biologia 1. Operon, Gdynia Wiśniewski H, 1998. Biologia. Agmen, Warszawa Gołda w., Wardas J., 1994. Biologia. Nowa Era, Warszawa Strony internetowe: http://www.nadcisnienie.org.pl/ http://www.medserwis.pl/ http://www.jestemchory.pl/ http://www.izz.waw.pl/ http://kn.am.gdynia.pl/nkzc/kz/kz_choroby.html http://www.pfpz.pl/ http://www.polityka.pl/ http://pl.wikisource.org/ http://pl.wikipedia.org/

41