MIĘDZYNARODOWA EKONOMIA POLITYCZNA Handel międzynarodowy i Sport – transfery zagraniczne piłkarzy po wprowadzeniu prawa Bosmana Łukasz Wrotniak

Plan prezentacji: sport, a rynek ekonomiczny rynek transferowy do 1995 roku sprawa „Bosmana” następstwa wprowadzenia prawa „Bosmana” „Bosman”, a Polska

Sport - rynek ekonomiczny sport – rola jaką odgrywa dla społeczeństwa ogromny rynek ekonomiczny – reklamy, sponsoring, prawa telewizyjne, wielkie imprezy sportowe 3% międzynarodowego handlu to branża sportowa piłka nożna – najpopularniejszy ze wszystkich sportów

Najdrożsi piłkarze 10 najwyższych transferów do roku 2007 (w mln Euro) Cena Rok 1 Zidane Juventus Real Madrid 76.0 2001 2 Figo Barcelona 61.0 2000 3 Crespo Parma Lazio 51.0 4 Buffon 46.8 5 Vieri Internazionale 46.0 1999 6 Shevchenko AC Milan Chelsea 45.0 2006 7 Ferdinand Leeds Manchester United 41.7 2002 8 Mendieta Valencia 41.6 9 Ronaldo 41.0 10 Veron 40.3 10 najwyższych transferów do roku 2007 (w mln Euro)

Zyski klubów Klub Zysk Kraj 1. Real Madrid 365.8 Spain 2. Manchester Utd 324.8 England 3. Barcelona 308.8 4. Bayern Munich 295.3 Germany 5. Chelsea 268.9 6. Arsenal 264.4 7. Liverpool 210.9 8. AC Milan 209.5 Italy 9. Roma 175.4 10. Inter 172.9 10 najbogatszych klubów piłkarskich (zysk w mln Euro)

Rynek transferowy do 1995 roku rynek zamknięty karta zawodnicza – klub jako właściciel kwota odstępnego – opłata ponoszona za koszty szkolenia piłkarza brak swobody w wyborze pracodawcy

Sprawa „Bosmana” Jean Marc Bosman piłkarz RC Liege RC Liege blokuje transfer Marca Bosmana po wygaśnięciu jego kontraktu przepisy ograniczające liczbę graczy zagranicznych sprawa trafia przed Europejski Trybunał Sprawiedliwości

Orzeczenie ETS w sprawie Bosman 1) Artykuł 48 traktatu EWG stoi na przeszkodzie stosowaniu ustanowionych przez stowarzyszenia sportowe reguł, zgodnie z którymi piłkarz zawodowy będący obywatelem jednego z państw członkowskich nie może po wygaśnięciu umowy z klubem zostać zatrudniony przez klub innego państwa członkowskiego, o ile klub pozyskujący nie zapłaci klubowi odstępującemu ekwiwalentu za transfer, wyszkolenie lub promocję. 2) Artykuł 48 traktatu EWG stoi na przeszkodzie stosowaniu ustanowionych przez stowarzyszenia sportowe reguł, zgodnie z którymi w meczach rozgrywanych w organizowanych przez nie zawodach kluby piłkarskie mogą wystawić do gry na boisku jedynie ograniczoną liczbę piłkarzy zawodowych będących obywatelami innych państw członkowskich

Orzeczenie ETS w sprawie Bosman swoboda przepływu towarów, usług, dóbr i kapitału orzeczenie rewolucjonizuje rynek transferów piłkarzy zawodnik dostaje kartę zawodniczą koniec limitów na zawodników zagranicznych

Korzyści prawa Bosmana rynek transferowy został otwarty swoboda zmiany pracodawcy wzrost zarobków piłkarzy zniesienie ograniczeń obcokrajowców zaciąg z Afryki, Brazylii i Argentyny – wzrost jakości piłki klubowej

Zagrożenia prawa Bosmana wypieranie krajowych piłkarzy przez zagranicznych osłabienie reprezentacji narodowych bajońskie kontrakty indywidualne

Wzrost wynagrodzeń 1995/96 1996/97 1997/98 1998/99 1999/00 163 218 305 Sezon Wynagrodzenie 1995/96 163 1996/97 218 1997/98 305 1998/99 391 1999/00 471 Wynagrodzenie piłkarzy ligi angielskiej od wprowadzenia prawa Bosmana (w mln Funtów)

Wzrost liczby obcokrajowców Sezon Odsetek zagranicznych graczy 1992/93 22% 1993/94 26% 1994/95 27% 1995/96 29% 1996/97 32% 1997/98 43% 1998/99 44% 1999/00 54% Odsetek piłkarzy pochodzących z zagranicy w lidze angielskiej

Wzrost liczby obcokrajowców Odsetek zagranicznych graczy Liczba zagranicznych graczy Anglia 62,5% 342 Hiszpania 37,5% 191 Włochy 40,6% 221 Francja 38,4% 213 Niemcy 52,8% 261 Polska 19,5% 79 Rosja 47,6% 179 Ukraina 28,9% 121 Odsetek oraz liczba zagranicznych piłkarzy w ligach europejskich w sezonie 2008/09

Bosman, a Polska niestosowanie się do orzecznictwa ETS Ekstraklasa SA nakłada karę na klub uznając Hiszpanów za cudzoziemców

Podsumowanie liberalizacja rynku transferowego globalizacja w sporcie podnoszenie poziomu piłki nożnej szansa dla biednych

KONIEC