Debata "Jeśli nie węgiel to co?" Koło Naukowe Geografii Ekonomicznej Szkoła Główna Handlowa 22.04.2009 Warszawa Debata "Jeśli nie węgiel to co?" Koszty i bezpieczeństwo elektrowni atomowych Dr inż. A. Strupczewski Wiceprezes Stowarzyszenia Ekologów na Rzecz Energii Nuklearnej SEREN A.Strupczewski@cyf.gov.pl

Czy energia jądrowa jest nam potrzebna? Węgiel powinniśmy zachować dla przyszłych pokoleń – jest on podstawowym surowcem dla chemii, nie powinniśmy go spalać. Wydobycie węgla w Polsce maleje, bo tanie złoża się kończą, a wydobycie z głębszych pokładów jest nieopłacalne, Spalanie węgla to emisja CO2 i zanieczyszczenie atmosfery – chcemy mieć czyste powietrze i żyć dłużej i zdrowiej! OZE są drogie – a wzrost kosztu energii elektrycznej to nie tylko wzrost naszych rachunków za elektryczność, ale wzrost kosztów wszystkich towarów i usług. Wiatr jest bardzo niewygodnym źródłem energii bo wieje kiedy chce, a nie wtedy, kiedy go potrzebujemy.

Struktura energetyki w Polsce jest przestarzała W UE główne źródło elektryczności to EJ – czyste, bezpieczne, nie powodujące efektu cieplarnianego i dające tanią elektryczność... Polska spala węgiel – zmniejszyliśmy emisje, ale mimo to produkty spalania zanieczyszczają atmosferę Zasoby węgla w dotychczas pracujących kopalniach zaczną się wyczerpywać w połowie lat 20-tych, a budowa nowych kopalni by eksploatować złoża położone na większych głębokościach i trudniejsze do wydobycia będzie znacznie bardziej kosztowna.

Kraje na całym świecie podejmują budowę nowych elektrowni jądrowych Francja 2 Litwa 1 Czech Rep. 2 Slowacja 3 Slovenia 1 Romania 3 Bulgaria 1 Turkey 2 Szwajcaria 1 Russia 42 Ukraine 2 Finlandia 3 Japan 12 North Korea 1 South Korea 7 China 63 India 23 Vietnam 2 Indonesia 1 Kazakhstan 1 Armenia 1 Canada 2 USA 32 Mexico 2 Argentina 1 Brazil 1 Zaplanowano lub zaczęto budowę ponad 240 nowych elektrowni jądrowych Egypt 1 South Africa 25 Israel 1 Iran 5 Pakistan 4 Visits by ASME Source: World Nuclear Association (as of Dec. 8, 2006) in Nuclear Energy Insight, January 2007 + WNA 2007/2008

Europa i świat zmienia front – społeczeństwo i władze popierają energetykę jądrową Wg IAEA moc EJ na świecie wzrośnie w 2030 r z obecnych 372 GWe do 473 GWe (wariant z niskim tempem rozwoju) 748 GWe (wariant z wysokim tempem rozwoju ) Francja zbuduje drugi reaktor EPR 1650 MWe, początek budowy w 2011 r. Przewidywane koszty energii elektrycznej o 50% niższe niż z gazu lub węgla. Zastąpi 2 mld m3 gazu rocznie. Wielka Brytania – zaplanowano 14 000 MWe Szwajcaria Firma Atel - 1600 MWe. Wniosek ma silne poparcie miejscowej ludności i władz kantonalnych. Szwecja – budowa nowych elektrowni jądrowych Włochy- straciliśmy 20 lat i 50 miliardów euro przez wycofanie z energetyki jądrowej, teraz intensywna budowa Słowacja, Czechy, Białoruś, Bułgaria, Rumunia, Litwa, Rosja...

Czemu energetyka jądrowa stała się tańsza od innych źródeł energii? Ogromny wzrost niezawodności i dyspozycyjności – współczynniki wykorzystania mocy zainstalowanej niespotykane wśród innych źródeł energii. Ograniczenie nakładów inwestycyjnych mimo osiągnięcia znacznego wzrostu bezpieczeństwa. Korzyści dla zdrowia człowieka i środowiska – brak emisji tlenków siarki, azotu, pyłów, metali ciężkich. Wyniki programu UE ExternE wykazały że EJ należą do źródeł energii o najmiejszych kosztach zewnętrznych. Brak emisji CO2 – nie płaci się kar za emisję. Energetyka jądrowa bierze pełną odpowiedzialność za unieszkodliwianie odpadów i zapewnia fundusze na ich usuwanie z biosfery i na likwidację EJ

Współczynniki obciążenia dla EJ stale rosną http://www.nei.org/newsandevents/newsreleases/setrecordhighs/

Jaki będzie współczynnik wykorzystania mocy zainstalowanej w nowej EJ w Polsce? W 2007 roku średni współczynnik wykorzystania mocy zainstalowanej dla WSZYSTKICH bloków EJ na całym świecie wyniósł 85%- W 2007 średni współczynnik wykorzystania mocy zainstalowanej dla wszystkich 104 bloków EJ w USA wyniósł 91,8% Gdy po 23 latach procesów sądowych Greenpeace przegral i EJ Watts Bar 1 zaczęła pracę, pracowała bezpośrednio 570 dni. Dostawcy reaktorów III generacji np EPR gwarantują współczynnik wykorzystania mocy zainstalowanej powyżej 90% Polska Grupa Energetyczna w swych analizach przyjęła. że wartość jego wyniesie 90%

Nakłady inwestycyjne Nakłady inwestycyjne na elektrownie jądrowe są wyższe niż na elektrownie węglowe, bo obejmują koszty wielokrotnych układów zabezpieczających , zrobionych z elementów najwyższej jakości i niezawodności i rezerwowanych tak że tam gdzie potrzeba 1 pompy mamy 4 pompy niezależnie zasilane i sterowane, a więc 1 potrzebną i 3 w rezerwie. To kosztuje, ale za to elektrownia jądrowa jest dobrym sąsiadem – zapewnia bezpieczeństwo i czyste powietrze, wodę i glebę – przez 60 lat swej pracy. Reaktory III generacji wykorzystują nowe podejście do zapewnienia bezpieczeństwa – np.. reaktor AP 1000 wykorzystuje zjawiska naturalne jak siła ciążenia, konwekcja naturalna, różnica ciśnienia gazów - do zapewnienia bezpieczeństwa przy redukcji ilości kosztownych urządzeń zasilających, pomp, zaworów, rurociągów i kabli.

Redukcja ilości urządzeń w nowoczesnych elektrowniach jądrowych- przykład AP1000

Koszty inwestycyjne wg ocen organizacji międzynarodowych Wg OECD – dane z lutego 2009 – jednostkowe nakłady inwestycyjne na elektrownie, bez oprocentowania kapitału Węglowe w USA – 2300 USD/kWe Węglowe w Europie 1700 USD/kWe Węglowe na parametry nadkrytyczne USA - 2700 USD/kWe Węglowe na parametry nadkrytyczne Europa - 2000 USD/kWe Jądrowe USA - 5500 USD/kWe Jądrowe Europa - 3600 USD/kWe Wg ocen francuskich koszty EJ z reaktorem PWR w Europie to 2420 euro/kWe.

Ile będą kosztowały bloki jądrowe budowane w Polsce? Koszty wg rzeczywistych kontraktów bez oprocentowania kapitalu EJ Florida, AP 1000 USA pierwszy blok 4166 €/kWe, drugi 2735 €/kWe Olkiluoto 3, z opóźnieniami i dodatkowymi kosztami 2940 €/kWe Flammanville 3, EPR pierwszy w nowej serii 2420 €/kWe, Przewidywany koszt EPR Polska – mniej ze względu na krzywą uczenia się przemysłu jądrowego, więcej - bo to pierwszy blok w Polsce Przyjmijmy dla 1 bloku o 50% więcej niż dla Flammanville czyli 3600 €/kWe dla drugiego bloku w Polsce i następnych jak we Flammanville 2420 €/kWe Po doliczeniu oprocentowania kapitału podczas budowy daje to dla 1 bloku 4680 €/kWe a dla następnych w Polsce 3220 €/kWe

Ile wynosi różnica nakładów na budowę EJ i EW? Przyjęliśmy pesymistycznie nakłady jednostkowe na budowę EJ w Polsce z oprocentowaniem kapitału równe dla 1 bloku 4680 €/kWe a dla następnych w Polsce 3220 €/kWe Dla elektrowni węglowej wg kontraktów zawartych w 2008 roku w Polsce nakłady inwestycyjne wyniosły od 1660 €/kWe w przypadku budowy elektrowni na terenie zagospodarowanym do 1900 €/kWe dla nowej lokalizacji. Przyjmiemy do dalszych porównań koszt 1600 €/kWe. Różnica nakładów inwestycyjnych to 3 mld euro/1000 MWe dla pierwszej EJ, 1,6 mld euro/1000 MWe dla następnych.

Zyski paliwowe - EJ tańsze od węgla nawet bez uwzględnienia kosztów zewnętrznych Elektrownia jądrowa o mocy 1000 MWe produkuje rocznie 8760 h/a x0,91x1000 MWe = 7,97 TWh. Koszty paliwa jądrowego wynoszą przy tym 40 mln euro/rok. Koszty utrzymania ruchu są nieco wyższe dla EJ niż dla EW, około 2 euro/MWh, czyli dla bloku 1000 MWe około 16 mln euro/rok Elektrownia węglową z dwoma blokami 2x800 MWe na parametry nadkrytyczne o sprawności 43% - zużycie węgla 0,38 mln ton/TWh, a odpowiednia emisja CO2 będzie równa 0,8 tony CO2/MWh. Przy cenie węgla 55 euro/tonę otrzymamy koszty paliwa dla elektrowni węglowej produkującej 7,97 TWh /rok równe 0,38 x 55 x 7,97 = 166,6 mln euro/rok, a opłaty za emisję przy 39 euro/tonę CO2 wyniosą 248,6 mln euro/rok Razem koszt węgla i emisji CO2 wyniesie 415 mln euro/rok. Różnica kosztów w ciągu roku to 359 mln euro/rok.

Czas potrzebny na zwrot różnicy nakładów na EJ i EW Dla 1 bloku jądrowego w Polsce, 3000 /359 = 8.4 roku. Dla następnych EJ w Polsce 1600 /359 = 4,5 roku Potem EJ będzie przynosić zyski powyżej 300 mln euro/rok. Uwaga: Powyższe porównanie dotyczy bloków węglowych bez instalacji wychwytu i składowania CO2. NAKŁADY INWESTYCJNE NA BLOKI Z INSTALACJAMI CSS SĄ WYŻSZE NIŻ DLA EJ. Dodatkowo wychwyt CO2 spowoduje utratę od 20 do 30% mocy, a więc koszty paliwa wzrosną o 20-30%. Przy podobnych nakładach inwestycyjnych EJ będą dawać tańszy prąd od pierwszej chwili.

Przewidywane koszty w Finlandii, oprocentowanie kapitału 5%, czas pracy 8000 h/a, dla wiatru 2200 h/a El 06, EL 13 cena energii elektrycznej w Skandynawii w 2006 i 2013 roku

Ocena porównawcza kosztów dla węgla i EJ wg. ekspertów fińskich Ceny ze stycznia 2008 r. Oprocentowanie kapitału w czasie budowy i wszystkie koszty właściciela elektrowni objęte w ocenie kosztów. Dla EJ przyjęto czas budowy równy 6 lat, dla pozostałych źródeł energii czasy budowy przyjęto krótsze. Realną wysokość oprocentowania przyjęto równą 5% rocznie. nakłady inwestycyjne wynoszą dla nowej EJ 2,75 mld € za 1000 MWe. dla elektrowni węglowej 1,3 mld €/ 1000 MWe. Różnica wynosi więc 1,450 mld €/1000 Mwe Koszty paliwowe to dla węgla 26,19 €/MWh, a dla EJ 5 €/MWh. Różnica cen dla bloku o mocy 1000 Mwe dającego 8 TWh to 170 mln €/a. Opłata za emisję CO2 = 148 mln €/a, razem różnica 318 mln euro/rok Czas zwrotu różnicy nakładów 4,6 roku.

Greenpeace – krytyka Austrii za import prądu z elektrowni jądrowych http://www10.antenna.nl/wise/index.html?http://www10.antenna.nl/wise/534/5200.html published by WISE News Communique „Nuclear power imports have been rapidly growing: ca. 1.5% of Austria's electricity consumption was of nuclear origin before liberalization, and Austria's "clean" hydropower exports then outweighed by far the nuclear portion in overall import. At present, nuclear power imports seem to account for around 12.5% of the country's consumption.” Wienstrom, has evaded the ElWOG provision with the complicity of the Ministry of Economic Affairs, and is importing nuclear electricity from CEZ ... the electricity actually came from the Dukovany nuclear power plant. Powód importu – energia elektryczna pochodzenia nuklearnego jest po prostu tańsza.

Czy elektrownie jądrowe grożą nam podczas normalnej pracy? Emitują one promieniowanie – bardzo mało, ale jednak... Więc czy małe dawki promieniowania są groźne?

Promieniowanie -nieodłączny element naszego środowiska 20

Emisje z EJ: małe i wciąż zmniejszane 21

W rejonach o podwyższonym tle promieniowania mniej ludzi umiera na raka Badano mieszkańców prowincji Yangjiang w Chinach (max. 6,4 mGy/rok) , rejonu Kerala w Indiach (max 35 mGy/rok) , Ramsar w Iranie, gdzie średnia mocy dawki wynosi 10,2 mGy/rok, a max moce dawki sięgają 260 mGy/rok. Dziesiątków innych obszarów o podwyższonym promieniowaniu W żadnym z tych rejonów nie wykryto zwiększonej umieralności na raka Badania w USA - wszystkie wyniki wskazują, że wysokiemu tłu promieniowania towarzyszy niska umieralność na raka. Rzeczywiste częstości zachorowania na raka płuc w 6 stanach USA o najwyższym tle promieniowania wynoszą średnio 44/rok na 100 000 mieszkańców, a w stanach o najniższym tle promieniowania 73/rok na 100 000 mieszkańców

Tam gdzie promieniowanie gamma jest wysokie – (rys. z lewej) Tam gdzie promieniowanie gamma jest wysokie – (rys. z lewej) zapadalność na raka jest mała (rys. z prawej) [Duport 02]

Tło promieniowania, mrem/rok Umieralność na raka niższa dla stanów USA o wysokim tle promieniowania. Linia pozioma i białe kółko pokazują umieralność i wartość tła dla USA jako całości [Frigerio 73] Tło promieniowania, mrem/rok

Wysokie promieniowanie (Chiny)– niska umieralność na raka Średnie dawki roczne w terenie o podwyższonym promieniowaniu (HBRA) wynoszą 6,4 mSv, a w terenie kontrolnym (CA) 2.4 mSv, populacja 100 000 osób, badania trwają już 15 lat, a obejmują ponad 30 lat. Umieralność na choroby nowotworowe ( poza białaczką) wśród osób od 40 do 70 lat : ·  w CA 168/100 000 · w HBRA 143.8 /100 000 Otrzymana negatywna korelacja umieralności na raka i mocy dawki jest wyrażona współczynnikiem ujemnym o wartości ERR = - 0.11 ” · Prowadzone już od wielu lat badania w Chinach systematycznie dają wyniki sugerujące dobroczynne działanie promieniowania jonizującego na organizm człowieka

Stocznia Shippingport w USA: umieralność na raka mniejsza wśród pracowników napromieniowanych Umieralność na raka o 24% mniejsza w grupie dawek powyżej 5 mSv niż w grupie kontrolnej złożonej z pracowników tej samej stoczni, którzy nie byli napromieniowani

Dzieciom też nic nie grozi Instytut Ochrony Radiologicznej Wielkiej Brytanii (NRPB), 1999 r: „Wyniki nowego wielkiego studium epidemiologicznego nie zgadzają się z tezę, że narażenie rodziców na promieniowanie przed poczęciem dziecka jest przyczyną białaczki i chłoniaka u dzieci” COMARE, najnowszy raport, w którym użyto najbardziej czułych metod statystycznych: „Nic nie wskazuje na zwiększenie zachorowalności na jakiekolwiek dziecięce choroby nowotworowe w promieniu 25 km od elektrowni jądrowych

Terapia jodowa – a dawki po bombie. Efekty zależą od mocy dawki

Dawki promieniowania wokoło EJ są tak małe, że nie powodują żadnych skutków Tło naturalne Zalecenia i wymagania Dawki na granicy EJ

Możemy się więc nie obawiać elektrowni jądrowej przy normalnej pracy. Ale jak się zabezpieczyć przed awarią? Wymagania EUR: maksymalnie wykorzystać zjawiska naturalne w systemie bezpieczeństwa EJ

Po awarii w reaktorze PWR moc maleje – a w reaktorze w Czarnobylu wzrosła. Reaktor w Czarnobylu- przy grzaniu moc rośnie Reaktor wodny- przy grzaniu wody moc maleje

Naturalne cechy bezpieczeństwa EJ wg EUR: np Naturalne cechy bezpieczeństwa EJ wg EUR: np. wykorzystanie siły ciężkości Wykorzystanie sił przyrody by uzyskać maksymalną niezawodność układów bezpieczeństwa Podczas normalnej pracy pręty bezpieczeństwa wiszą nad rdzeniem, utrzymywane w górze przez elektromagnesy. W razie awarii, lub utraty zasilania elektrycznego, pole magnetyczne znika i pręty spadają do rdzenia pod wpływem siły ciężkości. W reaktorach wodnych spadek pręta bezpieczeństwa zawsze obniża moc W Czarnobylu wprowadzanie prętów bezpieczeństwa powodowało dodatkowy przejściowy wzrost mocy

Układ wielu barier - bezpieczeństwo zachowane w razie utraty dwóch, a nawet trzech z nich. Układ barier w EJ: 1. Pastylki paliwowe, 2. Koszulka cyrkonowa, 3. Zbiornik reaktora, 4. Obudowa bezpieczeństwa Awaria ze stopieniem rdzenia zdarzyła się w reaktorze PWR w TMI (USA). Utracono bariery 1 i 2, ale zbiornik reaktora (bariera 3) – i obudowa bezpieczeństwa (bariera 4) pozostały szczelne Awaria w TMI nie spowodowała żadnych szkód zdrowotnych

EJ zbudowana zgodnie z wymaganiami EUR nie stwarza zagrożenia nawet po awarii Po awariach uwzględnionych w projekcie (aż do rozerwania obiegu pierwotnego) nie potrzeba żadnych działań dalej niż 800 m od EJ Nawet po hipotetycznych ciężkich awariach nie ma zagrożenia dla ludności poza strefą wyłączenia EJ: Nie potrzeba wczesnych działań ochronnych po awarii dalej niż 800 m od EJ (granica strefy wyłączenie wokoło EJ) Nie potrzeba działań średnio terminowych dalej niż 3 km od EJ Nie potrzeba działań długoterminowych ( ewakuacja, ograniczenie spożycia płodów rolnych) dalej niż 800 m od EJ Skutki ekonomiczne ograniczone Takie bezpieczeństwo zapewniają EJ z EPR budowane w Finlandii i we Francji, lub AP 1000 i ABWR (USA)

Skutki Czarnobyla- przykład największej rozbieżności między prawdą a propagandą Opinia Międzynarodowej Organizacji Zdrowia i UNSCEAR (2000): podjęte środki były przesadne, ewakuacja spowodowała więcej szkód niż pożytku, na tereny wokoło Czarnobyla należy wrócić! Mit, który szerzą przeciwnicy EJ: „tak strasznej katastrofy nie było w historii ludzkości!” Prawda: Zginęło razem około 60 osób, głównie strażaków, i wykryto około 4000 przypadków niemego raka tarczycy u dzieci, – nie daje on oznak chorobowych, jest z zasady uleczalny. NIE MA wzrostu zachorowań na raka i białaczkę wśród likwidatorów pożaru, ani wśród społeczeństwa. NIE MA żadnych skutków dziedzicznych – deformacje płodu zdarzają się niestety we wszystkich społeczeństwach i latach.

Dane pokazują, że nie promieniowanie, ale dostępność elektryczności decyduje o zdrowiu i długości życia

Moc promieniowania w miasteczku Czarnobyl – i w Warszawie Czarnobyl – moc dawki na tanku używanym do odkażania elektrowni 0,02 mikroSv/h = 0,17 mSv/rok Warszawa przed Pałacem Kultury Moc dawki w powietrzu 0,32 mikroSv/h = 2,5 mSv/rok

Moc promieniowania w miasteczku Prypeć 1 km od elektrowni W miasteczku Prypec, na gruncie 1,54 mikroSv/h = 13,4 mSv/rok W centrum miasteczka Prypec, 0,96 mikroSv/h = 8,5 mSv/rok Maksymalna moc dawki w Prypeci – 4 mikroSv/h = 35 mSv/rok

W osiedlu Ramsar, Iran, moce dawki dochodzą do 1100 mSv/rok W Ramsar, w domu mieszkalnym 126 mikroSv/h = 1106 mSv/rok W Ramsar, na łóżku 14,3 mikroSv/h = 123 mSv/rok

Promieniowanie w Guarapari – wyższe niż w Czarnobylu i Prypeci Guarapari, na plaży, 27 mikroSv/h = 237 mSv/rok Guarapri - rodzina na plaży, 5 mikroSv/h = 43 mSv/rok

Wnioski z konferencji „XX lecie Czarnobyla” Zgony: 50 likwidatorów, 9 dzieci Średnie dawki dla ludności wyniosły 17 mSv, Dla osób indywidualnych od 0,1 do 380 mSv. Są one niższe niż dawki otrzymywane przez wiele osób w Indiach, Iranie, Brazylii, Chinach, Francji, Finlandii itd. (25 mSv na rok bez złych skutków!) Wokoło Czernobyła NIE MA wzrostu zachorowań na raka, białaczkę, uszkodzeń płodów, SĄ: utajone raki tarczycy, depresje nerwowe, apatia, bieda. Wbrew faktom, Greenpeace twierdzi że Czernobyl spowodował wady dziedziczne – ale Raport ONZ podaje prawdę

Wnioski: nie grozi nam awaria Reaktor w Czarnobylu był zaprojektowany na wzór reaktorów wojskowych, reaktory jakie powstaną w Polsce będą inne. Awaria taka jak w Czarnobylu jest w nich fizycznie niemożliwa. Nawet w razie najcięższej awarii w przyszłej elektrowni jądrowej w Polsce zagrożenie sięga nie dalej niż 800 metrów od reaktora

Koszty zewnętrzne dla typowej lokalizacji w UE-15 [Rabl 04] PFBC- spalanie w złożu usypanym pod ciśnieniem, CC- cykl kombino- wany, PWR otw. – cykl paliwowy otwarty, PWR zamk. - cykl paliwowy zamknięty

Rola EJ w walce z CO2 wg bezstronnych ocen Światowej Rady Energetycznej

Więc czy warto budować elektrownie jądrowe w Polsce? Elektrownie jądrowe XXI wieku nie zanieczyszczają środowiska Dają tanią energię elektryczną Są stabilnym i niezawodnym źródłem prądu Są przyjazne dla ludzi i bezpieczne Nie emitują CO2 Pozwalają zachować węgiel na przyszłość. WARTO !

Dodatkowe informacje Wiatr – komu się opłaca? Koszty elektrowni jądrowych – przyczyny trudności Uran – czy wystarcza rudy uranowej Odpady – jak je unieszkodliwiamy Bilans energetyczny dla kopalni rudy uranowej Zmiana stanowiska ekologów – obecnie popierają EJ O białaczce wokoło EJ Poparcie społeczne Czy należy całkować zagrożenia przez setki tysięcy lat?

Porównanie ekonomiczne EJ i energii wiatrowej Podobno wiatr wieje za darmo... Prasa pisze: „w związku z budową farmy wiatrowej mieszkańcy oczekują, że będą mieli tańszy prąd” Inne często spotykane twierdzenie „Polska musi redukować emisję CO2, więc trzeba budować elektrownie wiatrowe” Przyjrzyjmy się faktom.

Energia wiatru jest zmienna – wymaga wysokich inwestycji i jest droga Łącznie w 2002 roku było w Zachodniej Danii 52 dni, gdy wiatr dostarczał mniej niż 1 % zapotrzebowania. Moc systemu energetycznego musi wystarczać na pokrycie potrzeb odbiorców niezależnie od mocy wiatraków [1] dena grid study Wg raportu E.On. w Niemczech przy planowanej mocy zainstalowanej w wiatrakach wynoszącej w 2020 r. ponad 48,000 MW można będzie zastąpić nimi tylko 2,000 MW z tradycyjnych źródeł energii. Konieczne jest utrzymywanie w systemie rezerwy wirującej - elektrowni pracujących na biegu luzem.

Gdzie warto budować wiatraki? Prędkość wiatru w Danii, Szkocji, zach. Irlandii: 8,5 m/s, 700 W/m2 Prędkość wiatru w Polsce (rejon Łeby) 5 m/s 150 W/m2

W Polsce wiatry są znacznie słabsze niż w Danii i W. Brytanii Farma wiatrowa na Mazurach 140 MWe 400 mln euro Przy wsp. obc. 25% koszt inwestycyjny mocy średniej wyniesie 11 400 Euro/kWe Mimo to deweloperom i bankom budowa wiatraków się opłaca KTO Płaci? MY!!! Koszt OZE 400 zł/MWh zamiast 160 zł/MWh z el. węglowych W Danii wiatraki powodują miliard koron strat rocznie W Polsce dodatkowo wiatry są słabsze niż w Danii – 5 m/s w Łebie, a nie 7 czy 11 m/s. Wiatraki wymagają niemal 100% mocy rezerwowej w sieci Szybko reagują elektrownie wodne lub gazowe. W Polsce zasoby hydroenergii małe – więc będzie import gazu

Jakiego współczynnika wykorzystania mocy możemy oczekiwać w Polsce? Współczynnik obciążenia w Danii w 2002 r. wyniósł 16,8%, w 2003 r. 19% (w lutym 2003 moc z 6000 wiatraków w Danii wyniosła 0!) Wiatraki na lądzie w Wielkiej Brytanii pracowały w 2003,r przy obciążeniu średnim 24,1%, Średnia dla Niemiec w latach 1998- 2003 wyniosła 14.7%. W USA nadająca się do wykorzystania moc wiatraków w 2002 roku wyniosła 12,7% mocy zainstalowanej, w Kalifornii średnia wyniosła 20%.

Wprowadzenia wiatraków do sieci to nie jazda na rowerze i zostawienie samochodu w garażu. Jest to raczej jakbyś jechał na rowerze i kazał komuś jechać za tobą autem, abyś mógł się w każdej chwili przesiąść Jazda rowerem 170 m – potem autem przez 830 m – a potem znow na rower - na 170 m - a auto podjeżdża, by być do dyspozycji, gdy się rowerzysta zmęczy...

Koszty inwestycyjne farm wiatrowych prezeliczona na moc średnią W 2008 r. austriacko-hiszpańska spółka Global rozpoczęła budowę farmy wiatrowej w Tychowie o mocy 50 MWe. 20 wiatraków po 2,5 MWe mocy szczytowej. Łączny koszt 74 miliony euro. Oznacza to 1,5 mln euro na MWe mocy szczytowej. Średni współczynnik wykorzystania mocy dla tej farmy wyniesie 0,22, a więc jednostkowe nakłady inwestycyjne na moc średnią w ciągu roku wyniosą 1,5/0.22 = 6,8 mln euro /MWe. Ale elektrownia wiatrowa pracuje przez 20 lat – a EJ 60 lat. W ciągu 60 lat trzeba więc na wiatraki wydać 21 mln euro/MWe mocy średniej, Jest to 7 razy więcej niż dla elektrowni jądrowej, dla której nakłady inwestycyjne wyniosą w tym samym czasie tylko 3 mln euro/MWe mocy średniej.

Koszty innych farm wiatrowych są podobne lub wyższe Pod Sępopolem powstaje elektrownia wiatrowa o mocy szczytowej 60 MWe za 100 mln euro. Oznacza to jednostkowe nakłady inwestycyjne 1,66 mln euro/MWe mocy szczytowej. Przyjmując optymistycznie współczynnik wykorzystania mocy 0,22 otrzymamy 7.56 mln euro/MWe mocy średniej. I te wiatraki trzeba budować trzykrotnie w ciągu życia jednej elektrowni jądrowej. W bieżącym roku nakłady inwestycyjne są jeszcze wyższe, np. w Borzęcinie powstaje 20 wiatraków po 2,5 MWe za 300 mln zł Oznacza to nakłady 6 mln /MWe mocy szczytowej. Przy współczynniku wykorzystania mocy 22% daje to 27 mln zł na MWe mocy średniej.

Wsparcie federalne za produkcję energii 146 173 Subsydia w USA Rodzaj energii EJ 2007 OZE 2007 EJ 1999 OZE 1999 Wydatki bezpośrednie - 5 Ulgi podatkowe 199 3970 1000 Badania I rozwój 922 727 740 412 Wsparcie federalne za produkcję energii 146 173 Suma 1267 4875 1417 Energia wytworzona, TWh w roku 794 360   Subsydia na jednostkę energii, USD/MWh 1,59 13,5 www.eia.doe.gov/oiaf/servicerpt/subsidy2/index.html

Subsydia dla wiatraków – ile to jest? I co zyskujemy? Co oznacza ulga podatkowa 1,9 centa/kWh? Dla wiatraków produkujących 7.8 TWh/rok (tyle co EJ 1000 MWe) jest to 7800 x 1 000 000 kWh/rok x 0,019 USD = 148 milionów USD/rok. Przez 60 lat daje to 8 892 mln USD = 8,9 mld USD A oprócz tego oczywiście wiatraki dostają zapłatę na produkowany prąd i mają gwarancję, że sieć odbierze od nich każdą ilość prądu i to w dowolnym momencie. I bez żadnej odpowiedzialności – wiatraki mogą przestać dostarczać prąd w każdej chwili, a o zapewnienie zasilania musi troszczyć się ktoś inny. Rozwój turbin wiatrowych nie zmniejsza emisji CO2 w Danii— Flemming Nissen, Head of Development, ELSAM, Dania

średnie ceny certyfikatów zielonych które były podawane m. in. przez Michała Cwila, Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej, na konferencji BPCC12 lutego 2009

Podobno wiatr jest za darmo – ale Duńczycy płacą za elektryczność najwięcej w Unii Europejskiej...

Destabilizacja sieci energetycznej Dewastacja środowiska Zagrożenie dla ptaków Uciążliwy hałas

A oto inny piękny krajobraz...

Które źródła energii dadzą miejsca pracy w Polsce? Elektrownia Jądrowa: średnio 1000 osób/1000 MWe Ponadto: dozór jądrowy, organizacje wsparcia technicznego dla dozoru, biura projektowe (Energoprojekt), Przy budowie: 1500 firm z 27 krajów przy budowie 1-go bloku EPR Podczas eksploatacji – 20 mln euro/rok dla gminy, wszystkie zamówienia dla EJ poprzez miejscowe firmy dostawcze, obroty 37 mln euro/rok EJ z dwoma reaktorami PWR o mocy 1300 MWe każdy, dostarcza łącznie do sieci energetycznej 18 TWh rocznie - zatrudnienie bezpośrednie dla 680 osób personelu EdF i około 2000 osób z zewnątrz, zatrudnianych przy okazji planowych remontów i konserwacji elektrowni Zakłady przemysłowe: FAKOP. RAFAKO. ZAMECH, CHEMAR, KFAP, ENERGOMONTAŻ,

Czy energia wiatrowa da Polsce dużą ilość tanich inwestycyjnie miejsc pracy? Produkcja wiatraków – poza granicami Polski, głównie Dania, W Polsce działa duńska firma Vestas Montaż wiatraków – polskie ekipy mają ograniczone możliwości. Wg ocen ekspertów OZE max to 5 x 30 MWe /rok Opłaty za dzierżawę gruntu – małe, 20 000 zł/rok/wiatrak przy dochodach z farmy 70 wiatraków po 2 MWe 100 euro/MWh x 140 x 8784x 0.25 = 30,7 mln euro /rok Pozostałość po wiatrakach: złom betonowy i żelazny, na 1 wiatrak 800 ton betonu i 300 ton stali, więc dla farmy dostarczającej średnią moc 1000 MWe = moc szczytowa 4000 MWe będzie 2000 x 1100 ton = 2,2 miliona ton złomu.

Względna aktywność firm polskich i obcych w podgrupach OZE do 2015 r. wg Wiśniewski, 2007

Czy wiatr opłaca się deweloperom? Gwarancja dopłat 240 zł/MWh do zwyklej ceny 168 zł/MWh Gwarancja odbioru każdej ilości wytworzonej energii Zwolnienie z wszelkiej odpowiedzialności za berak energii Które gałęzie przemysłu mają tak korzystne warunki? Efekt – przy obecnej mocy kilkuset MW, wnioski na nowe wiatraki zatwierdzono na moc 6000 MWe (moc szczytowa) Wnioski złożono na dalsze 60 000 MWe (moc szczytowa) Kapitał : W Wielkopolsce farmy wiatrowe buduje kapital portugalski (farma w Margoninie), amerykański (w Mieleszynie) , niemiecki (Kuślin), na Mazurach austriacki itd. Jak widać, wiatr deweloperom się opłaca.

Przyczyny wzrostu kosztów elektrowni jądrowych Ogromny wzrost kosztów budowy EJ w USA w latach 80-.90 spowodowany procesami sądowymi, ktżre uniemożliwiały uruchomienie już zbudowanych elektrowni Najdłuższy proces – 24 lata – EJ Shoreham, uruchomiona na małej mocy ale przerwała pracę wskutek odmowy uzgodnień jakichkolwiek wariantów dróg ewakuacyjnych. EJ Watts Bar 1 była szczęśliwsza – po 23 latach zacząła jednak pracą i przepracowała bez przerwy 580 dni! Dziś jest jedną z najlepszych w USA. Zmiana przepisów – obecnie wszelkie spory są możliwe przed rozpoczęciem budowy, ale nie w trakcie budowy . W Europie takich problemów nie było – i koszty EJ są niższe.

Przyczyny opóźnień w budowie EJ z reaktorem EPR 1600 MWe w Olkiluoto 3 AREVA zawarła kontrakt nie mając jeszcze rysunków wykonawczych - świadome ryzyko - opłacalne. EPR w Olikuoto 3 pierwszą EJ po długiej przerwie. 1500 firm z 27 krajów. Proces uczenia się nowej i trudnej technologii. Np. polska firma Energomontaż pierwszy raz produkowała wykładzinę dla obudowy bezpieczeństwa EJ. Moc EPR (1600 MWe) większa niż poprzednio (1˛450 MWe). Powiększa to trudności wykonawcze. Nowe koncepcje podnoszących bezpieczeństwo, ale wymagające specjalnego wykonawstwa, np zapobieganie możliwości rozerwania rurociągu Trudności wykonawcze spowodowały konieczność dwukrotnego wykonywania rurociągów.

Wiara Finów w energetykę jądrową uzasadniona wynikami pracy EJ Moc bloków 1 i 2 w Olikiluoto podnoszono 3 razy , a wsp. obciążenia wynosi około 95% Firmy energetyczne w Finlandii wierzą, że trudności z Olkiluoto 3 nie powtórzą się i planują dalsze trzy elektrownie jądrowe . W 2007 TVO zapowiedziało budowę Olkiluto 4, Fortum budowę Loviisa-3, a zjednoczenie Fennovoima Oy  chce zbudować reaktor 1500-1800 MWe, który zacznie pracę w latach 2016 – 2018. Wszystkie 3 firmy złożyły już raporty o wpływie Ej na środowisko.

Przyczyny trudności finansowych British Energy – rabunkowa eksploatacja gazu W latach 1999-2001 szczytowe wydobycie gazu spod M. Pn.- teraz gazu brakuje Cena elektryczności spadła o 40 % od 1998 do 2002 r. Cena hurtowa – 16,5 Ł/MWh, była poniżej kosztów BE 19 Ł/MWh Dodatkowo BE płaciła podatek od emisji CO2 – 80 mln Ł/rok Trudności przeżyły i inne firm energetyczne – Drax, E.On… BE przeżyła dzięki konwersji długu na akcje. Obecnie jest w pełni konkurencyjna, dochodowa. Cena akcji wzrosła z 2,6 p w 2005 r do 48 p w 2007 r. Wielkim błędem modelu rynkowego gospodarki w Wielkiej Brytanii było niedocenianie wartości tych zasobów – J. Stern, Oxford Historical natural gas prices in the period 2001- 2007 for the U.K. (National Balancing Point or NBP), the U.S. (Henry Hub) and continental Europe (German Border Price or GBP). [The Transatlantic Tango, First Evidence of the Growing Global Gas Market, III Quarter 2007 PACE

Mit szerzony przez Greenpeace: Rzekomy brak uranu Greenpeace twierdzi, że zabraknie nam uranu. Twierdzi, że gdy zostaną tylko rudy ubogie, trzeba będzie więcej energii na wydobycie uranu, niż można uzyskać przez jego rozszczepienie w EJ! Greenpeace przygotował swą akcję starannie – wynajął inżynierów chemików, pp. Storm van Leuwena i Smitha (dalej będą w skrócie nazywani SLS) by przygotowali odpowiednie argumenty. SLS przejęli wygodne dla ich tezy uproszczenie: Energia potrzebna jest odwrotnie proporcjonalna do zawartości uranu w rudzie. Punkt wyjścia do ocen - energia zużywana w USA w latach 70-tych w kopalniach o grubej warstwie nadkładu. Ziognorowali oni postęp w ciągu 40 lat – i oczekiwany w przyszłości - i fakt że wiele warstw nadkładu jest cienkich. Kategoryczne stwierdzenie SLS: Z ubogiej rudy uranowej poniżej 0,013 %U3O8 NIE MOŻNA uzyskać energii netto w cyklu paliwowym EJ

Kopalnia Trekkopje w Namibii, 0.0126% U3O8 Fakt: Z rudy zawierającej 0.013% Uranu otrzymujemy 275 razy więcej energii niż zużywamy na jej wydobycie i oczyszczenie Kopalnia Trekkopje w Namibii, 0.0126% U3O8 Cała energia potrzebna na wydobycie i oczyszczenie uranu dla całej kopalni rocznie: 8578.4 TJ(t)/a, Roczna produkcja uranu - 4884 t(U)/a Energia potrzebna na uzyskanie tony uranu nat.: 1.75 TJ(t)/t(U) Energia uzyskiwana w EJ z 1 tony uranu nat. 161 TJ(el)/t(U) = 483 TJ(t)/t(U) w jednostkach energii cieplnej. A więc otrzymujemy 275 razy więcej energii niż potrzeba na wydobycie i oczyszczenie uranu o zawartości 0.013 % w rudzie. Jeśli nawet na rekultywację kopalni potrzeba będzie drugie tyle energii – a jest to mocno zawyżone – to i tak bilans jest niewątpliwie dodatni. Ubogie rudy można wykorzystywać.

Czy można otrzymać dodatni bilans energii przy rudzie zawierającej 0 Czy można otrzymać dodatni bilans energii przy rudzie zawierającej 0.013% Uranu? Kopalnia Trekkopje w Namibii, 0.0126% U3O8 Według SLS wydobycie takiej rudy przynosić ma ujemny bilans energii - a więc oczywiście i straty finansowe. Jak jest naprawdę? Wydobycie rudy 100 000 ton dziennie. Średni stosunek nadkładu do rudy wynosi 0.3:1. W skali rocznej wydobycie rudy 36 mln ton, nakładu 11 mln ton. Po wymywaniu uzyskuje się 16 ton U3O8 dziennie Łączne zużycie energii wynosi: Energia elektryczna 1040 TJ(el)/a Energia cieplna w paliwie do silników Diesla 408 TJ/(t)/a Energia zawarta w materiałach wybuchowych 788 TJ(t) /a. Energia zawarta w materiałach chemicznych 4 262 TJ(t)/a W sumie w przeliczeniu na energię cieplną 8578.4 TJ(th)/a

SLS podawali wielkość potrzebnej energii jako sumę energii cieplnej i elektrycznej dodawanej bezpośrednio bez uwzględnienia, że energia elektryczna jest zwykle mnożona przez 3 by uzyskać równoważna energię cieplną. Wielkość energii dla kopalni Trekkopje uwzględnia wszystkie rodzaje energii i przelicznik E= E(t) + 3 E(el).

Co energetyka jądrowa robi z odpadami? Aktywność odpadów promieniotwórczych maleje, odpadów toksycznych - NIE! EJ skupia i zagospodarowuje odpady – inne rodzaje przemysłu wyrzucają je do otoczenia. Przy wprowadzeniu przerobu paliwa wypalonego odzyskujemy uran i pluton , a odpadów jest mało i są średnio-życiowe. Po 300 latach szkodliwość odpadów z przerobu paliwa EJ jest mniejsza niż z EW. Czy potrafimy przetrzymać odpady przez 300 lat? Okręt Vasa był pod wodą przez 300 lat – i nie uległ rozmyciu Odpady z reaktora naturalnego w Oklo pozostają na miejscu od 1800 milionów lat!

Układ barier izolujących paliwo wypalone w szwedzkim składowisku w Oskarhamn A) Stos pastylek paliwowych z UO2 w koszulce. B) Pojemnik miedziany z wkładką z żeliwa, zawierający wypalone elementy paliwowe, C) Skała, w której wykonano studnie wypełnione bentonitem, D) Część podziemna składowiska głębokiego.

1 2 3 Lokalizacja miejsc wytypowanych jako perspektywiczne dla budowy geologicznego składowiska odpadów promieniotwórczych na tle głównych jednostek geologicznych w Polsce. Lokalizacje w skałach magmowych w podłożu krystalicznym NE Polski traktowane są jako rezerwowe. 1 – wysady soli kamiennej; 2 – kompleks skał ilastych; 3 – skały magmowe (granity i inne).

Vasa – najpotężniejszy okręt wojenny na Bałtyku Vasa – najpotężniejszy okręt wojenny na Bałtyku. Co pozostało po 333 latach pod wodą ?

Wśród obiektów wydobytych były między wielu innymi baryłki piwa, ciągle jeszcze zawierające piwo! Jeśli zwykłe beczki od piwa pozostały szczelne po 300 latach w słonej wodzie na dnie morza, to czy nie powinniśmy zaufać inżynierom XXI wieku, że potrafią zrobić pojemniki na odpady przechowywane w starannie wybranych, suchych miejscach, które wytrzymają równie długo?

WOBEC ENERGETYKI JĄDROWEJ” Nie tylko lekarze są za - prawdziwi ekolodzy też popierają energetykę jądrową Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania Wydział Ekologii – Kierunek Ochrona Środowiska „POSTAWY EKOLOGÓW I EKOLOGII JAKO NAUKI WOBEC ENERGETYKI JĄDROWEJ” „... patrząc z perspektywy zdrowia i dobrobytu społeczeństwa energia jądrowa obok energii odnawialnych wydaje się najbardziej pożądanym źródłem energii.” „...ze względu na zdrowie człowieka i ochronę środowiska energia jądrowa powinna być preferowanym źródłem energii przez następne kilkadziesiąt lat.”

W innych krajach UE czołowi ekolodzy też zmienili pozycje – obecnie popierają EJ Twórca hipotezy „Ziemia – Gaja” James Lovelock (W. Br.) gorąco popiera EJ jako jedyną realną drogę do zaspokojenia potrzeb człowieka bez szkody dla środowiska. „Cywilizacja ludzka jest w niebezpieczeństwie i musi używać EJ – jedynego źródła bezpiecznej i dostępnej energii” Dr. Patrick Moore, jeden z założycieli Greenpeace w 1971 r. i prezes Greenpeace w latach 1970-tych zmienił pierwotne nastawienie wobec EJ i popiera obecnie energię jądrową. „Ponad 6 miliardów ludzi musi żyć godziwie na naszej planecie. Energia jądrowa jest jedynym źródłem energii, które nie emituje gazów cieplarnianych i może skutecznie zastąpić paliwa organiczne tak że zaspokoi globalne potrzeby energetyczne” Stowarzyszenie „Environmentalists for Nuclear Power” i wiele innych wzywają Radę UE oraz ONZ do aktywnego poparcia dla energii jądrowej.

Czy promieniowanie powoduje białaczkę wokoło zakładów przerobu paliwa jądrowego? Koło zakładów przerobu paliwa wypalonego, Sellafield w W. Brytanii i La Hague we Francji, wykryto podwyższoną częstość występowania białaczki, co przeciwnicy energetyki jądrowej przypisywali działaniu promieniowania z tych zakładów. Rząd brytyjski powołał specjalny Komitet d/s Aspektów Medycznych Wpływu Promieniowania w Srodowisku (COMARE), który przeprowadził studia szczegółowe przy użyciu najnowszych metod statystycznych. Wynik wieloletnich studiów:: „Wyniki nowego wielkiego studium epidemiologicznego opartego na badaniu 36 000 dzieci w ciągu 30 lat i zbadaniu danych 120 000 pracowników narażonych na promieniowanie nie zgadzają się z tezą, że narażenie rodziców na promieniowanie przed poczęciem dziecka jest przyczyną białaczki i chłoniaka LNHL u dzieci”. W szczególności „Nie znaleziono potwierdzenia by występowało zwiększone ryzyko wśród rodziców, którzy przed poczęciem dziecka otrzymali dawkę 100 mSv lub większą, lub w ciągu 6 miesięcy przed poczęciem dawkę 10 mSv lub większą

Wokoło La Hague też nie ma wzrostu zachorowań powodowanych przez promieniowanie Komitet powołany przez rząd francuski stwierdził, że łączna liczba zachorowań na białaczkę, jaką teoretycznie mogłyby spowodować rutynowe ciekłe odpady radioaktywne z zakładów przerobu wypalonego paliwa jądrowego wynosi 0,0009 przypadku wśród całej zagrożone ludności i przez wszystkie lata działania zakładów. Ponadto, w okresie od 1979 do 1996 roku wystąpiły uwolnienia awaryjne, spowodowane przedziurawieniem rury prowadzącej do morza, które mogły spowodować 0,0001 przypadku oraz pożarem w silosie, który mógł spowodować 0,0004 przypadku. Łączny wkład uwolnień rutynowych i awaryjnych z zakładów przerobu paliwa wypalonego mógł spowodować 0,0014 przypadku białaczki Komitet stwierdził, że znalezienie 4 przypadków przy oczekiwanych 1,4 przypadkach stanowi wynik na granicy wykrywalności statystycznej, a przypadki te nie zostały wywołane przez promieniowanie Wielkie studia epidemiologiczne systematycznie wykazują, że instalacje jądrowe nie są przyczyną wzrostu zachorowań na raka i białaczkę

Czemu zaobserwowano w W Czemu zaobserwowano w W. Brytanii lokalne wzrosty zachorowań na białaczkę wokoło różnych instalacji, zwykle nie związanych z energetyką jądrową? W populacjach o wysokim napływie ludności spada odporność grupowa na czynniki infekcyjne Hipoteza ta jest poparta wieloma obserwacjami. Obejmują one nowe miasta, powstające na terenach poprzednio rolniczych w W. Brytanii, ośrodki wojskowe w W. Brytanii i USA, rejony nowych miast wokoło złoż gazowych pod Morzem Północnym, a nawet skupiska dzieci ewakuowanych podczas II wojny światowej z okolic narażonych na bombardowania. Przeprowadzone na ogromną skalę (500 000 osób) studium amerykańskiego Instytutu Chorób Nowotworowych potwierdziło, że nie ma żadnych oznak wzrostu zachorowań na raka w sąsiedztwie instalacji jądrowych w USA

Komisja rządu Zielonych w Niemczech: niewielki wzrost zachorowań w sąsiedztwie wybranych elektrowni, nie może być spowodowany przez promieniowanie z EJ. W latach 1990/91 w bezpośrednim sąsiedztwie EJ Krummel zachorowało na białaczkę 5 dzieci, potem jeszcze 9 dzieci, łącznie 14 w ciągu 15 lat Podejrzewano, że białaczki spowodowało promieniowanie z EJ. 4 komisje przez 16 lat prowadziły intensywne analizy sytuacji, sprawdzając czy z EJ Krummel mogło wydzielić się promieniowanie powodujące owe białaczki. W komisjach uczestniczyli zwolennicy i przeciwnicy EJ W końcu 2004 roku minister ochrony środowiska, sam członek partii Zielonych, zamknął sprawę oświadczeniem, że wysoka częstość białaczek wokoło Krummel nie jest spowodowana przez działania EJ. Wniosek komisji: „normalna praca EJ nie może spowodować uwolnienia radioaktywności, która mogłaby być powodem białaczki” Liczba aberacji jest podwyższona w okolicy EJ Krummel, ale jeszcze większe ilości aberracji występują w miejscowości Plon, leżącej daleko od EJ. Ökoinstitut: „Wykonaliśmy ogromną pracę i chociaż sami nie mogliśmy początkowo w to uwierzyć, eksperci naszego Instytutu Ekologicznego stwierdzili, że EJ Krummel nie ponosi winy” Studia w Niemczech w latach 1980 do 1995r. obejmujące wszystkie osoby mieszkające w promieniu 15 km od dowolnej z 20 EJ w Niemczech wykazały, że nie ma podwyższonego ryzyka zachorowań dzieci w wieku od 0 do 14 lat. W trzecim studiu prowadzonym przez rząd Zielonych komisja stwierdziła (2007) niewielki wzrost zachorowań w sąsiedztwie wybranych elektrowni, ale oświadczyła, że promieniowanie z EJ nie może być przyczyną tego wzrostu.

Priorytetem polskiej energetyki powinna być budowa i rozwój elektrowni http://www.wnp.pl/sondy.html gazowych: 81 jądrowych: 2084 opartych na energii odnawialnej: 1442 węglowych: 1259 Razem: 4866 głosy/ów (sonda Wirtualny Nowy Przemysł, wynik z dnia 9.3.31

Przeciwnicy EJ żądają sumowania bardzo małych dawek przez tysiące lat Przeciwnicy EJ żądają sumowania bardzo małych dawek przez tysiące lat. Czy słusznie? Przy przerobie paliwa wypalonego zasadniczym zagrożeniem wg przeciwników EJ jest uwalnianie C-14. Aktywność jego jest bardzo mała, ale okres zaniku bardzo długi. Przeciwnicy [Fairlie, Sumner 01] żądają stosowania dawki kolektywnej uwzględniającej wszystkie, nawet najmniejsze wkłady, a więc i ten z C-14. Wg publikacji IAEA [J. Lochard, A. Strupczewski et al. : Safety, Health and Environmental Implications of the Different Fuel Cycles, Key Issue Paper No. 4 in: Nuclear Fuel Cycle and Reactor Strategies: Adjusting to New Realities, Intern. Symp. Vienna, 3-6 June 1997, IAEA], wytwarzaniu energii elektrycznej odpowiada dawka kolektywna (scałkowana od 100 do 100 000 lat) powodowana przez C-14 i wynosząca 1,6 osobo-Sv/TWh. Podobnie, wg ExternE, dawka scałkowana na 100 000 lat to 1,88 os-Sv/TWh. Produkcji 24 TWh z EJ 3000 MWe odpowiada więc dawka kolektywna 38.4 os-Sv. Czy takie dawki kolektywne należy traktować jako wskaźnik zagrożenia? Dla porównania rozpatrzmy „zagrożenia” powodowane przez tak normalne czynności, jak noszenie przez kobiety pantofli na wysokim obcasie – lub spanie na łóżku zamiast na materacu na podłodze.

Czy uznamy, że noszenie pantofli na wysokim obcasie jest niebezpieczne? Wysokość pantofla na obcasie 0,07 m Wzrost mocy dawki na metr wysokości nad poziomem morza 100 microSv na 1000 m rocznie = 0,1 micro Sv/m/ rok Narazenie na raka wg ICRP: 0.05 zgonu na raka /osobo-Sv Kobieta nosi pantofle 8 godzin dziennie, na ziemi jest 2 miliardy kobiet, więc rocznie liczba zgonów powodowanych noszeniem pantofli: 0.07 m x 0.1 10-6 Sv/m/rok x 0.33 roku x 0.05 zgonu/osoboSv x 2 109 osob = 0.23 zgonu na raka/rok W ciągu 100 000 lat noszenie pantofli na obcasie spowoduje 23 000 zgonów kobiet na raka!

Inną „praktyką radiacyjną” groźną dla życia ludzi jest spanie na łóżku Wysokość tapczanu to 40 cm, wysokość materaca Yogi, który zapewnia te same wygody to 18 cm, a więc sprzedawcy łóżek bez uzasadnienia powodują wzrost narażenia ludzi (korzyść zdrowotna powinna być większa niż szkoda – wg ICRP). Jaka wielkie jest to narażenie? Różnica wysokości 0,22 m. podczas spania na łóżku zamiast na materacu narażamy się na dodatkową moc dawki 0,1 micro Sv/m/ rok x 0,22 m = 0,02 microSv/rok. Narazenie na raka wg ICRP: 0.05 zgonu na raka /osobo-Sv Czas przebywania w łóżku 8 godzin dziennie, na ziemi jest 4 miliardy ludzi, więc rocznie liczba zgonów powodowanych spaniem w łóżku: 0.22 m x 0.1 10-6 Sv/m/rok x 0.33 roku x 0.05 zgonu/osoboSv x 4 109 osob = 1,45 zgonu na raka /rok   W ciągu 100 000 lat spanie w łóżku spowoduje 145 000 zgonów na raka!

Czy wystarczy? Przez „reductio ad absurdum” wykazaliśmy , że całkowanie bardzo małych zagrożeń przez bardzo długie okresy czasu daje wyniki nie mające żadnego logicznego sensu. ICRP obecnie już nie proponuje takich wyliczeń. Wg ICRP jeśli ludzie są wystarczająco chronieni w danym pokoleniu i nie są bardziej zagrożeni w następnych pokoleniach, to jest to wystarczające. Dlatego wyliczanie zgonów powodowanych przez mikroskopijne przyrosty stężenia C-14 w atmosferze nie ma sensu. Przerób paliwa wypalonego nie powoduje znaczących zagrożeń dla społeczeństwa.